2016-
cı ildə İnsan Hüquqlarının Vəziyyətinə dair Ölkə Hesabatları
Dövl
ət Katibinin ön sözü
İnsan hüquqlarının təşviqi və demokratik idarəçilik ABŞ-ın xarici siyasətinin təməl elementlərindən
birini t
əşkil edir. Bu dəyərlər sabit, təhlükəsiz və işlək cəmiyyətlər üçün önəmli fundament rolunda
çıxış edir. İnsan hüquqları və demokratiyanın müdafiəsinə qalxmaq ABŞ üçün yalnız mənəvi bir
öhd
əlik deyil, həm də onun dünyanın daha sabit və təhlükəsiz bir yerə çevrilməsi marağına xidmət
edir. 2016-
cı il üzrə "
İnsan Hüquqlarının Və
ziyy
ə
tin
ə
dair Ölk
ə
Hesabatları
" (İnsan Hüquqları
Hesabatları) ABŞ-ın azadlıq, insan ləyaqəti və qlobal tərəqqinin gücləndirilməsinə olan sarsılmaz
sadiqliyini nümayiş etdirir.
Bu il Dövl
ət Departamenti tərəfindən illik İnsan Hüquqları Hesabatlarının dərc olunduğu 41-ci ildir.
Amerika Birl
əşmiş Ştatlarının Konqresi bu hesabatları dünyanın 200-ə yaxın ölkəsində, o cümlədən
BMT-nin bütün üzv ölk
ələrində və ABŞ-dan xarici yardım alan istənilən ölkədə siyasətləri tərtib
ed
ənləri insan hüquqlarının vəziyyətinə dair tam və dəqiq hesabatla təmin etmək üçün tələb etmişdir.
Bu hesabatlar Ümumdünya İnsan Hüquqları Bəyannaməsində və digər beynəlxalq alətlərdə nəzərdə
tutulan, beyn
əlxalq səviyyədə tanınmış mülki, siyasi və əmək hüquqlarını əhatə edir.
İnsan Hüquqları Hesabatları səfirliklərimizin və konsulluqlarımızın mümkün dərəcədə ən dəqiq
m
əlumatların toplanması üçün göstərdikləri birgə səyləri əks etdirir. Bu hesabatlar ABŞ-ın dünyanın
müxt
əlif yerlərində olan missiyalarında insan hüquqları üzrə fəaliyyət göstərən əməkdaşları
t
ərəfindən hazırlanır. Onlar müxtəlif vətəndaş cəmiyyəti, hökumət və digər mənbələrdən olan
m
əlumatları gözdən keçirirlər. Bu hesabatlar hər ölkə üzrə heyətin məlumatları toplayıb təhlil etdiyi
minl
ərlə iş saatını əks etdirir. Dövlət Departamenti hesabatların obyektiv, eləcə də əhatə dairəsi və
keyfiyy
ətinə görə vahid formada olmasına çalışır.
İnsan Hüquqları Hesabatları ABŞ-ın qanunverici, icra və məhkəmə hakimiyyətləri tərəfindən
siyas
ətlərin formalaşdırılması və qərarların əsaslandırılması, diplomatik fəaliyyətlərin məlumatla
t
əmin edilməsi və xarici yardımın və təhlükəsizlik sektoruna dəstəyin təmin edilməsi barədə qərar
verm
ək üçün resurs kimi istifadə edilir. İnsan Hüquqları Hesabatları dünyanın müxtəlif yerlərində
insan hüquqları müdafiəçiləri, qanunverici orqanların üzvləri, akademiklər, şirkətlər, çoxtərəfli
qurumlar v
ə QHT-lərin fəaliyyəti üçün məlumat təmin etmək məqsədilə istifadə olunur.
Dövl
ət Departamenti bu hesabatların hökumətlərə, vətəndaş cəmiyyəti liderlərinə, fəallara və
f
ərdlərə öz ölkələrində insan hüquqları ilə bağlı vəziyyəti götür-qoy etməyə və qanun pozuntuları və
sui-istifad
ə hallarına görə məsuliyyətliliyin təşviq edilməsi istiqamətində fəaliyyət göstərmələrinə
köm
ək edəcəyinə ümid edir.
Söhb
ət insan hüquqlarından getdikdə dəyərlərimiz maraqlarımızı ifadə edir. Bu hesabatların
hazırlanması bizim dünyanın hər yerində azadlıq, demokratiya və bütün insanlar üçün təmin edilən
insan hüquqlarına sadiqliyimizi vurğulayır.
Bununla m
ən Dövlət Departamentinin "2016-
cı ildə
İnsan Hüquqlarının Və
ziyy
ə
tin
ə
dair Ölk
ə
Hesabatları
"nı ABŞ Konqresinə təqdim edirəm.
Reks U. Tillerson
Dövl
ə
t katibi
2016-
cı ildə Azərbaycanda İnsan Hüquqlarının Vəziyyətinə dair Ölkə Hesabatı
PDF
Permalink:
http://www.state.gov/j/drl/rls/hrrpt/humanrightsreport/index.htm?year=2016&dlid=265396
QISA İCMAL
Konstitusiyaya
əsasən Azərbaycan dövləti idarəetmə formasına görə prezidentli respublikadır.
Qanunvericilik hakimiyy
ətini Milli Məclis həyata keçirir. Prezident hakimiyyətin icra, qanunvericilik və
m
əhkəmə qolları üzərində üstünlük təşkil etmişdir. Sentyabrın 26-da Konstitusiyaya edilən
d
əyişikliklər təsdiq olunmuş və bununla, inter alia, prezidentin səlahiyyət müddəti beş ildən yeddi ilə
artırılmış, səlahiyyətləri genişləndirilmişdir. Başqa bir dəyişiklik sərbəst toplaşmaq azadlığının daha
da m
əhdudlaşdırılmasına imkan verən müddəa ilə bağlı olmuşdur. Konstitusiyaya dəyişikliklərin
edilm
əsi ilə bağlı referendum etibarlı mənbələrdən qanun pozuntularına dair çoxsaylı şikayətlərin
edilm
əsi ilə müşayiət olunmuşdur. Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatının (ATƏT) seçki
müşahidə missiyası olmadığından, 2015-ci ilin noyabr ayında qanunverici orqana keçirilmiş seçkiləri
tam şəkildə qiymətləndirmək mümkün olmamışdır. Müstəqil beynəlxalq müşahidəçilər ölkənin
müxt
əlif yerlərində qanun pozuntularının baş verdiyini iddia etmişlər. 2013-cü ildə keçirilmiş
prezident seçkil
əri ATƏT-in demokratik seçkilərlə bağlı müəyyən etdiyi bir sıra standartların
t
ələblərinə cavab verməmişdir.
T
əhlükəsizlik qüvvələri üzərində effektiv mülki nəzarət qorunub saxlanmışdır.
Erm
ənistanın dəstəyi ilə separatçılar Dağlıq Qarabağın əksər hissəsinə və Azərbaycanın daha yeddi
rayonuna n
əzarət etməkdə davam etmişdir. Dağlıq Qarabağın yekun statusu Rusiya, Amerika
Birl
əşmiş Ştatları və Fransanın həmsədrlik etdiyi ATƏT-in Minsk Qrupu tərəfindən aparılan
beyn
əlxalq vasitəçiliyin mövzusu olaraq qalmışdır. 1-5 aprel tarixlərində təmas xətti və Ermənistan-
Az
ərbaycan sərhədi boyunca zorakılıq halları artmışdır. Ağır toqquşmalar 1994-cü il atəşkəs
sazişinin imzalanmasından bəri ən yüksək insan tələfatı ilə nəticələnmişdir. 1-5 aprel tarixlərində baş
vermiş toqquşmalar zamanı Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin tərəflərinin vəhşiliklər törətməsi ilə bağlı
iddialar olmuşdur. Münaqişə tərəfləri İnsan Hüquqları üzrə Avropa Məhkəməsinə göndərdikləri
şikayətlərdə bir-birini bu müddət ərzində vəhşiliklər törətməkdə ittiham etmişdir.
İl ərzində insan hüquqları ilə bağlı ən əsas problemlər aşağıdakılardan ibarət olmuşdur:
Hökum
ət tərəfindən fundamental azadlıqlara qoyulan məhdudiyyətlərin artması: Hakimiyyət hədə-
qorxu, şübhəli ittihamlarla həbs, seçilmiş fəallara və dünyəvi və dini müxalifət nümayəndələrinə qarşı
güc t
ətbiq etmə yolu ilə ifadə, sərbəst toplaşmaq və birləşmək azadlıqlarını məhdudlaşdırmışdır.
F
əalların və qeyri-hökumət təşkilatlarının (QHT-lər) fəaliyyət imkanları kəskin şəkildə
m
əhdudlaşdırılmışdır. Vətəndaş cəmiyyətinə qarşı sərt tədbirlərin davam etdirilməsi, o cümlədən
h
ədə-qorxu, həbs və siyasi motivlərə söykənən ittihamlar əsasında məhkum etmə, QHT-lərin
f
əaliyyətinə dair cinayət istintaqının aparılması, məhdudlaşdırıcı qanunların qəbulu və bank
hesablarının dondurulması bir çox qrupların fəaliyyət göstərməsinə mane olmuşdur. Hakimiyyət
2006-
cı ilin sonlarına qədər ölkənin yeganə müstəqil yayımçısı olan və daha sonra müstəqilliyini
itirm
əyə başlayan yarımmüstəqil bir telekanalı bağlamaqla və aparıcı müxalifət qəzetlərindən birinin
çap n
əşrinin dayandırılmasına gətirib çıxaran tədbirlər görməklə ifadə azadlığını da
m
əhdudlaşdırmışdır.
Hökum
ətin fərqli fikirdə olanları cəzalandırmaq üçün məhkəmə sistemindən istifadə etməsi:
Hakimiyy
ət orqanları fəalları əsassız həbsə alma və saxlama, siyasi motivlərə söykənən azadlıqdan
m
əhrumetmə, lazımi hüquqi prosedurlara əməl olunmadan məhkəmə baxışlarının keçirilməsi və
f
ərdlər barəsində uzunmüddətli həbs qətimkan tədbirinin seçilməsi hallarına yol vermiş və heç kəs
c
əzalandırılmamışdır. Hakimiyyət dinc fəalların hüquqlarını müdafiə etməyə həvəs göstərən və bunu
bacaran müdafi
ə vəkillərinin sayını azaltmaq üçün müxtəlif bəhanələrdən istifadə etmişdir. Bir çoxları
t
ərəfindən əsas azadlıqlardan istifadə etdiklərinə görə məhrum edildiyi hesab edilən 17 nəfər
hakimiyy
ət tərəfindən azad edilmiş, lakin daha çox sayda şəxs həbsdə qalmışdır.
Hökum
ət vətəndaşların hökuməti azad və ədalətli seçkilər yolu ilə dəyişmək imkanlarını
m
əhdudlaşdırmağa davam etmişdir.
M
əlumat verilmiş digər problemlərə ordudakı fiziki zorakılıq, saxlanılan şəxslərə qarşı bəzi hallarda
ölüml
ə nəticələnən işgəncə və yaxud digər zorakılıq halları iddiaları, dinc vətəndaşlara qarşı polis
zorakılığı, həbsxanadakı məhbuslara qaşı zorakılıq, ağır və bəzən həyat üçün təhlükəli olan
h
əbsxana şəraiti, həbs orderi olmadan həbsdə saxlama və yaxud saxlama barədə ictimaiyyətə
m
əlumat verilməməsi daxil olmuşdur. Hakimiyyət tərəfindən çox vaxt mülkiyyət hüquqlarına
münasib
ətdə lazımi hüquqi prosedurlara əməl olunmamışdır. Hökumət tərəfindən din xadimlərinin
şəxsi həyatına əsassız müdaxilə, onların həbs edilməsi və qeydiyyatdan keçməmiş bəzi qrupların
dini etiqad azadlıqlarının məhdudlaşdırılması barədə məlumatlar yayılmışdır. Hakimiyyət tərəfindən
s
ərbəst hərəkət etmə azadlığı məhdudlaşdırılan jurnalist və fəalların sayı artmışdır. Siyasi iştirakla
bağlı məhdudiyyətlər davam etmişdir. Hökumət aşağı səviyyəli dövlət xidmətlərində korrupsiya
hallarının azaldılması istiqamətində davamlı addımlar atsa da, hökumətin bütün səviyyələrində
sistemli korrupsiya bar
ədə iddialar davam etmişdir. Qadınlara qarşı zorakılıq, cinsiyyətin gender
əsasında müəyyən olunması və insan alveri barədə məlumatlar verilmişdir. Cinsi oriyentasiya və
gender m
ənsubiyyəti ilə bağlı cəmiyyətdə dözümsüzlük, zorakılıq və ayrı-seçkilik, eləcə də İİV/QİÇŞ
il
ə yaşayan insanlara qarşı ictimai qınaq problem olaraq qalmışdır. Hakimiyyət əmək və məşğulluq
sah
əsində ayrı-seçkiliyi qadağan edən qanunların icrasını effektiv şəkildə təmin etməmişdir.
Hökum
ət insan hüquqlarının pozulması hallarına yol vermiş əksər vəzifəli şəxsləri məsuliyyətə cəlb
etm
əmiş və ya cəzalandırmamışdır. Cəzasızlıq problem olaraq qalmışdır.
BÖLMƏ 1. ŞƏXSIYYƏTIN
TOXUNULMAZLIĞINA HÖRMƏT, O
CÜMLƏDƏN AŞAĞIDAKILARDAN AZAD
OLMA:
a. H
əyatdan əsassız məhrumetmə və digər qeyri-qanuni
v
ə ya siyasi motivli qətllər
Erm
ənistanın dəstəyi ilə separatçılar Dağlıq Qarabağın əksər hissəsinə və Azərbaycanın daha yeddi
rayonuna n
əzarət etməkdə davam etmişdir. Dağlıq Qarabağın yekun statusu Rusiya, Amerika
Birl
əşmiş Ştatları və Fransanın həmsədrlik etdiyi ATƏT-in Minsk Qrupu tərəfindən aparılan
beyn
əlxalq vasitəçiliyin mövzusu olaraq qalmışdır. 1-5 aprel tarixlərində təmas xətti və beynəlxalq
Erm
ənistan-Azərbaycan sərhədi boyu zorakılıq halları artmışdır. Ağır toqquşmalar 1994-cü il
at
əşkəs sazişinin imzalanmasından bəri ən yüksək insan tələfatı ilə nəticələnmişdir. 1-5 aprel
tarixl
ərində baş vermiş toqquşmalar zamanı Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin tərəflərinin vəhşiliklər
tör
ətməsi ilə bağlı iddialar olmuşdur. Münaqişə tərəfləri İnsan Hüquqları üzrə Avropa Məhkəməsinə
gönd
ərdikləri şikayətlərdə bir-birini bu müddət ərzində vəhşiliklər törətməkdə ittiham etmişdir.
H
əm hökumət, həm də insan haqlarının monitorinqi ilə məşğul olan qruplar orduda zərərli qeyri-
nizamnam
ə davranışlarının azaldığını bildiriblər. Yerli insan hüquqları təşkilatlarının 20 noyabr
tarixin
ə olan məlumatına görə, təhlükəsizlik qüvvələrində qeyri-döyüş şəraitində 36 ölüm halı
olmuşdur. Buraya intihar halları və əsgər yoldaşları tərəfindən öldürülmüş əsgərlər daxildir. Məsələn,
fevralın 20-də Dövlət Sərhəd Xidmətində (DSX) xidmət edən Sənan Mehdizadə başqa bir çağırışçı
t
ərəfindən güllələnərək öldürülmüşdür. DSX bu ölüm barədə mətbuat orqanlarına münasibət
bildirm
əkdən imtina etmişdir. Başqa məlumat verilməmişdir.
b. İtkin düşmə
Siyasi motivl
ərə söykənən itkin düşmə halları barədə məlumatlar yayılmamışdır.
Əsir və itkin düşmüş, girov götürülmüş vətəndaşlarla əlaqədar Dövlət Komissiyasının 5 iyul tarixinə
verdiyi m
əlumata əsasən Dağlıq Qarabağ münaqişəsi nəticəsində 3 866 nəfər vətəndaş itkin
düşmüş şəxslər siyahısına daxil edilmişdir. Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsi (BQXK) Dağlıq
Qarabağ münaqişəsi nəticəsində itkin düşmüş şəxslərin işlərinin araşdırılmasını davam etdirmişdir
v
ə hökumətlə birlikdə itkin düşmüş şəxslərin vahid siyahısının hazırlanması üzərində çalışmışdır.
BQXK t
ərəfindən verilən məlumata görə, münaqişə nəticəsində 4 496 nəfərdən çox şəxsin taleyi
nam
əlum olaraq qalmışdır.
BQXK h
ərbi və mülki əsirlərə kömək göstərmiş və əsirlərin beynəlxalq humanitar hüquq əsasında
müdafi
ə olunmalarını təmin etmək məqsədilə il ərzində müntəzəm şəkildə onlara baş çəkmişdir.
BQXK
əsirlər və onların ailələri arasında müntəzəm məlumat mübadiləsinə şərait yaradaraq onlara
əlaqəni bərpa etməyə və bir-birlərindən xəbər tutmağa yardım göstərmişdir.
c. İşgəncə və digər qəddar, qeyri-insani yaxud ləyaqəti
alçaldan davranış yaxud cəza
Konstitusiya v
ə Cinayət Məcəlləsinin bu cür əməlləri qadağan etməsinə və 10 ilədək azadlıqdan
m
əhrumetmə cəzasının nəzərdə tutulmasına baxmayaraq, işgəncə və digər zorakılıq hallarının baş
verm
əsi barədə etibarlı məlumatlar yayılmışdır. İnsan hüquqlarının monitorinqini aparan yerli
qrupların məlumatına görə, mövcud məlumatların əhatə etdiyi ən sonuncu il - 2014-ci ildə
t
əhlükəsizlik qüvvələri tərəfindən yol verilən bu cür zorakılıq halları ilə bağlı onlara 324 şikayət
verilmişdir.
BMT-
nin Əsassız Həbslər üzrə İşçi Qrupunun verdiyi məlumata görə, İşçi Qrup 16-25 may
tarixl
ərində ölkəyə etdiyi səfər zamanı müsahibə götürdüyü hazırkı və keçmiş yetkinlik yaşına
çatmam
ış, qadın və kişi məhbuslardan özlərinin işgəncə və pis rəftara məruz qaldıqları ilə bağlı
çoxsaylı məlumatlar almışdır. İşçi Qrupun verdiyi məlumata görə, müsahibə götürülən şəxslər
"başlarına silah tutulduğunu, bəzən saatlarla şiddətli şəkildə döyüldüklərini, şifahi təhqirlər və
t
əzyiqlərə məruz qaldıqlarını, saatlarla dizi üstə çökmüş vəziyyətdə qalmaq kimi halları, fiziki və cinsi
zorakılıqla bağlı hədələri, eləcə də ailə üzvlərinin həbs edilməsi ilə bağlı hədələri təsvir etmişlər."
Hüquq müdafi
əçiləri və mətbuat orqanları il ərzində ölümlə nəticələnən ən azı dörd işgəncə və ya
dig
ər formada fiziki zorakılıq halı barədə məlumat vermişlər. Bu halların dəqiq sayını təsdiq edən
vahid m
ənbə olmamışdır. Məsələn, aprelin 27-də Sumqayıt şəhər polisi 37 yaşlı Rəşad Mehdiyevi
saxladıqdan iki gün sonra o, vəfat edib. Məlumatlara görə, o, polis bölməsində ona qarşı törədilən
zorakılıq nəticəsində həyatını itirib. Polis Mehdiyevin təsadüfən yıxılaraq başına aldığı zərbə
n
əticəsində həyatını itirdiyini iddia etmişdir. Mehdiyevin ailəsi iddianı təkzib edərək, onun bədənində
olan çoxsaylı qançırları əks etdirən fotoları yaymış və bunun işgəncə faktını göstərdiyini iddia
etmişdir. Bununla bağlı aparılan hər hansı istintaq nəticələri barədə məlumat verilməyib.
BMT-
nin Əsassız Həbslər üzrə İşçi Qrupu və insan hüquqları fəallarının məlumatlarında
göst
ərilmişdir ki, əksər pis rəftar halları saxlanılanlar polis nəzarətində olduğu zaman baş vermiş, bu
zaman polis
əməkdaşları məcburi etiraflar almaq üçün zorakılıq üsullarından istifadə etmişdir. Diqqət
ç
əkən nümunələrdən biri kimi, N!DA hərəkatının üzvü olan gənc fəal Elgiz Qəhrəmanı göstərmək
olar. O, prezidentliy
ə namizədlər üçün yaş məhdudiyyətinin aradan qaldırılması ilə bağlı
Konstitusiyaya t
əklif edilən dəyişikliyi tənqid etdikdən sonra, narkotik maddə saxlamaq ittihamı ilə
avqustun 12-d
ə həbs edilmişdir. O, Daxili İşlər Nazirliyinin Mütəşəkkil Cinayətkarlıqla Mübarizə
İdarəsində 6 gün boyunca ictimaiyyətə məlumat verilmədən saxlanılmışdır. Qəhrəman sonradan
bildirib ki, sax
landığı müddətdə işgəncəyə məruz qalaraq etirafedici ifadə imzalamağa məcbur
edilmişdir.
2015-
ci ilin noyabrında hüquq-mühafizə orqanları Nardaranda dindarlardan ibarət böyük bir qrupu, o
cüml
ədən Müsəlman Birliyi Hərəkatının rəhbəri Taleh Bağırzadəni həbs etdilər. Onlar hökuməti
devir
ərək İslam dövləti qurmaq cəhdlərində iştirak etməkdə ittiham olunmuşlar. İşdə ittiham edilən 17
n
əfərin məhkəməsi zamanı, Bağırzadə və digər 16 nəfər Nardaran sakini məhkəməyə bildirib ki,
onlar Daxili İşlər Nazirliyinin Mütəşəkkil Cinayətkarlıqla Mübarizə İdarəsində polis tərəfindən
dindiril
ən zaman işgəncəyə məruz qalıblar. Müttəhimlər konkret olaraq iddia ediblər ki, polis zabiti
Şahlar Cəfərov saxlanılan Fərahim Bünyadovu döyərək öldürmüş və onları fiziki zorakılığa məruz
qoymuşdur. Hakimiyyət bu iddiaları araşdırmayıb.
M
əlumatlara görə, hakimiyyət pis rəftara məruz qaldığını iddia edən saxlanılan şəxslər barəsində
müst
əqil məhkəmə-tibbi ekspertizanın aparılmasına de-fakto qadağa qoymuş, onların vəkilə çıxışını
gecikdirmişdir. Nəticədə bu praktika polis əməkdaşlarının saxlanılanlarla cəzasızlıq şəraitində pis
r
əftar etməsini asanlaşdırmışdır. Məsələn, Müsəlman Birliyi Hərəkatının həbsdə olan rəhbəri Taleh
Bağırzadə və onun vəkilləri bəyan edib ki, polis onu öz inanclarından imtina etməyə və dünyəvi
müxalif
ət liderləri Dr. Cəmil Həsənli və Əli Kərimliyə qarşı saxta ittihamlar irəli sürməyə məcbur
etm
ək üçün ona günlərlə işgəncə veriblər. Məlumatlara görə, Daxili İşlər Nazirliyinin Mütəşəkkil
Cinay
ətkarlıqla Mübarizə İdarəsi bir aydan artıq müddətdə onun öz vəkili ilə görüşməsinə icazə
verm
əmişdir.
Başqa bir diqqət çəkən işdə isə, N!DA gənclər hərəkatının üzvü olan fəallar Bayram Məmmədov və
Qiyas İbrahimov öz məhkəmələri zamanı bəyan etdilər ki, saxlanılan zaman polis onları işgəncəyə
m
əruz qoymuşdur. Hər iki gənc iddia edib ki, müşahidə kameralarında onların keçmiş prezident
Heyd
ər Əliyevin heykəli üzərində qraffiti çəkdiyi göründükdən sonra, polis onları soyunmağa məcbur
edib v
ə narkotik maddə saxlamaq ittihamını qəbul etmədikləri halda dəyənək və butılkalarla onları
zorlamaqla h
ədələyib. Onların vəkilinin bildirdiyinə görə, o, yalnız onlar narkotik maddə saxlamaqla
bağlı etirafedici ifadələri imzaladıqdan sonra onlarla görüşə bilib. Məmmədov və İbrahimov
m
əhkəmə zamanı və Baş Prokurorluğa və Ombudsman Aparatına göndərdikləri müraciətlərində
fiziki zorakılıq əlamətlərini sübut şəklində göstərsələr də, hakimiyyət onların iddialarını araşdırmayıb.
Siyasi f
əaliyyətlə məşğul olmayan vətəndaşlara qarşı polis zorakılığı ilə bağlı mətbuatda məlumatlar
d
ərc edilmişdir. Məsələn, Bəxtiyar İsmayılov bildirib ki, Bərdə Polis İdarəsinin əməkdaşları onu 16
sentyabr gec
əsi saxladıqdan sonra qeyri-insani rəftara məruz qoyublar. Səbəb isə onun səhvən
taksi yerin
ə polis avtomobilini saxlaması olmuşdur. O, polis idarəsində döyüldükdən sonra bədəninə
aldığını iddia etdiyi çoxsaylı zədələri göstərmiş və polis əməkdaşlarının ona bu hadisə ilə bağlı
m
əlumat verməmək barədə xəbərdarlıq etdiyini iddia etmişdir. Onun ictimai çıxışlarından sonra,
m
ətbuat orqanları həmin polis idarəsində zorakılıq hallarına məruz qalmış və daha əvvəl bu barədə
danışmağa qorxmuş vətəndaşlardan daxil olmuş zorakılıqla bağlı əlavə iddiaları dərc etmişdir.
R
əsmi məlumatlara görə, Penitensiar Xidmət 2009-2013-cü illər ərzində işgəncə və ya pis rəftar
hallarına görə penitensiar sistemin vəzifəli şəxslərinə qarşı verilən 334 şikayəti araşdırmışdır. Daxili
İşlər Nazirliyinə 2010-2013-cü illərdə bu qəbildən olan 984 şikayət, Baş Prokurorluğa isə eyni dövrdə
678 analoji şikayət daxil olmuşdur. BMT-nin İşgəncələr əleyhinə Komitəsinin fikrincə, bu, işgəncə ilə
bağlı araşdırmaların dərhal, effektiv və qərəzsiz şəkildə həyata keçirilmədiyini göstərir.
İl ərzində orduda zorakı qeyri-nizamnamə davranışlarında azalma olduğu bildirilsə də, yerli
müşahidəçilər il ərzində hərbi hissələrdə "dedovşina" hallarının baş verdiyi barədə məlumat
vermişlər. Hərbi hissə komandirlərinin üzərinə məsuliyyət qoymaq məqsədilə, Müdafiə Nazirliyi
t
ərəfindən əsgərlərə onlarla pis rəftar olunduğu barədə məlumat vermək imkanı yaratmaq üçün
qaynar x
ətt yaradılmışdır və bunun silahlı qüvvələrdə vəziyyəti yaxşılaşdırdığı bildirilmişdir.
C
əzaçəkmə müəssisələrinin və müvəqqəti saxlama
yerl
ərinin şəraiti
C
əzaçəkmə müəssisələrinin monitorinqini aparan nüfuzlu təşkilatlardan birinin verdiyi məlumata
gör
ə, çox sayda məhbusun bir yerdə saxlanılması, qeyri-adekvat qidalanma, istilik və ventilyasiya
sisteminin olmaması və zəif tibbi xidmət səbəbindən həbsxanalardakı şərait bəzən ağır və həyat
üçün potensial t
əhlükəli olmuşdur. Hökumət tərəfindən yeni müəssisələrin inşası davam etdirilsə də,
Sovet dövründ
ən qalmış və hələ də istifadə olunan bəzi müəssisələr beynəlxalq standartlara cavab
verm
əmişlər. Məlumata görə, ən pis şərait Qobustan həbsxanası, 3 və 14 saylı cəzaçəkmə
mü
əssisələri və penitensiar xidmətin vərəmdən müalicə müəssisəsində mövcud olub. Keçmiş
Dostları ilə paylaş: |