Cərrahi xəstəliklər fənnindən muhazirələr MÖvzu təQVİm plani tibb bacısı işi. Mualicə işi. III kurs
Yüklə 1,82 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Döş qəfəsinin zədələnmələri.
Döş qəfəsinin zədələnmələri -qapalı və – açıq olmaqla iki böyük qrupa bölünürlər. Döş qəfəsinin qapalı zədələnmələri Döş qəfəsinin qapalı zədələnmələrinə onun yaralanmalarına nisbətən 9 dəfə çox təsadüf edilir. Qapalı travmaların özləri də daxili orqanların zədələnməsi və həmin orqanların zədələnməməsi olmaqla iki yerə bölünürlər. Bu zədələnmələrin də hər birinə Özlüyündə döş qəfəsi skletinin sınıqları ilə birgə və sınıqları olmamaqla iki formada təsadüf edilir. Bu axırncılar da izoləolunmuş və müştərək zədələnmələr qismində olur. Döş qəfəsinin qapalı zədələnmələrinin 70%·ə qədər hallarında onun daxili üzvləri zədələnmir. Döş qəfəsinin sıxılması. Döş qəfəsi ağır yükün, torpağın, daşın altında qaldıqda, yaxud iki bərk əşya arasında sıxıldıqda travmatik asf'ıksiya, həmçinin, qanın yuxarı boş venadan sağ qulaqcığa daxil olmasına çətinlik törədildiyi hallarda yuxarı boş vena sindromu (travmatik asf'ıksiya sindromu) inkişaf edir. Boyunun və üzün venaları genəlir, qanla həddən artıq dolurlar. Kiçik venalar bu təzyiqə dözməyərək partladıqlarmdan xəstənın sifətində,boynunda, döş qəfəsinin ön divarmm yuxarı hissəsində yumşaq toxumalara çoxlu qunsızmalar olur. Təbil pərdəsinə qansızmalara, burundan qanaxmalara da təsudüf edilir. Əgər travmatik asfıksiya ilə birgə qabırğaların sınığı, yaxud döş qəfəsi üzvlərinin zədələnməsi də olarsa, sianoz, artmaqda olan tənginəlhsliklə müşahidə olunan ağır şok inkişaf edir. Döş qəfəsinin sıxılması artan asfıksiyaya, döşdaxili təzyiqin artmasına və ağciyər toxumasmın zədələnməsinə gətirib çıxarır. Travmadan sonra tənəfüis pozulur, hipoksiya baş verir. Əvvəl təzyiq artır.Sonra isə hipotenziya meydana çıxır. Qanhayxırma olarsa, bu ağciyərin zədələnməsini göstərir. Travmatik asflksiyaya səbəb döş qəfəsinin qəfil sıxılması zamam döşdaxili təzyiqin artması nəticəsində yuxarı boş vena sistemində təzyiqin kəskin artması, qanın sağ qulaqcığa daxil olmasının və vcnoz qanın başdan, boyundan, çiyindən axınının çətinləşməsidir. Bu sindrom zamanı xəstənin xarakterik xarici görünüşü olur: başın, boyunun, gövdənin yuxarı hissəsinin dərisi kəskin göyümtül və kəskin–qırmızı rəng alır, soyuq, yapışqanlı tərlə örtülür, konyuktivaya, ağız boşluğuna çoxlu nöqtəvari, yaxud iri ölçülü qansızmalar olur. Xəstələr döş qəfəsindəki ağrılardan, havasızlıqdan, qulaqlarda küydən və səsin xırıltılı olmasından şikayətlənirlər. Öskürək zamanı ağrı güclənir. Xəstədə inspirator təngnəfəslik və qanhayxırma müşahidə edilir. Nəbz tezləşir, dolğunluğu zəifləyir və arterial təzyiq enir. Tezləşmiş tənəffüs fonunda yaş xırıltılar eşidilir. Təxirəsalınmaz yardım: > xəsarət almış şəxs bərk əşyaların altından sıxılmadan azad edilir; > narkotik və qeyri-narkotik mənşəli analgetiklər yeridilir (1 ml 2%-|i promedol, yaxud l m12%–li pantopon, yaxud 2 ml 50%-|i analgin, yaxud 2,0 ml talamanol və s. > oksigenlə inhalyasiya aparılır; |