Chivin orqali yuqadigan kasalliklar juda xavfli bmt yangiliklar markazi ma’lum qilishicha, yaqinda jsst mutaxassislari ishtirokida chivin chaqishi bilan odamga yuqadigan kasalliklarga bag‘ishlangan brifing bo‘lib o‘tgan

Zika virusi: Dunyoga tahdid solayotgan bu kasallik qay darajada va qay jihatlari bilan xavfli?

Yaqin-yaqingacha Afrika aholisi va boshqa ba'zi orol davlatlar aholisiga zarar yetkazgan, ekzotik kasallik hisoblangan Zika virusi endilikda global tahdid deya e'lon qilindi. 
Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti Lotin Amerikasida keng tarqalib borayotgan Afrikaning Zika virusi Kanada va Chilidan tashqari butun g‘arbiy yarim sharga xavf tug‘dirayotganini e'lon qilgan. Qon so‘rar pashshalar orqali yuqadigan Zika virusi keltirib chiqaradigan bezgak inson hayoti uchun tahdid uyg‘otmaydi.
Uning ta'siri bolalardagi mikrotsefaliya bilan bog‘liq. Janubiy Amerikadan uzoqda yashaydiganlarga bu virus to‘g‘ridan-to‘g‘ri tahdid solmasligi mumkin, biroq haqiqat shundaki, insonlar va kasalliklar sayohat qilishadi. Keling, nimadan qo‘rqish va nimadan ehtiyot bo‘lish kerakligini aniqlab olamiz.
Zika virusi: nima uchun xavotirga tushish darkor?
Agar homilador ayol Zika virusi bilan kasallangan bo‘lsa, bu bola miyasining zararlanishi bilan tug‘ilish xavfini oshiradi. Virusga qarshi vaksina, maxsus dorilar mavjud bo‘lmagani kabi bolani uning ta'siridan himoya qilish imkoniyati ham mavjud emas. Virus va uning asoratlari kam holatlardagina uchrashi insonni xursand qiladi.
Zika virusi 20 foiz holatlardagina haroratning ko‘tarilishi, toshma toshishi, bo‘g‘imlardagi og‘riq va kon'yunktivit bilan kechadi. Kasallanganlarning ko‘p qismi haroratning biroz ko‘tarilishini boshdan kechirishadi va kasallik belgilarini umuman his qilishmaydi. Kasallikning barcha belgilari ikki kun, ko‘pi bilan bir haftada o‘tib ketadi.
Zika virusi flaviviruslar turiga kiradi, bu sariq bezgak va denge bezgagining qarindoshi. Mazkur kasalliklarning bari chivinlar orqali yuqadi.
Yaqin vaqtgacha Zika virusiga katta ahamiyat qaratilmagan. U kam uchrar, unga jiddiy kasallik sifatida qaralmas edi. Biroq kasallikning 2015 yilda Braziliyada avj olishi virus va yangi tug‘ilgan chaqaloqlardagi mikrotsefaliya orasidagi o‘zaro bog‘liqlikka aniqlik kiritdi.
Homilador ayollarga virus tarqalgan mamlakatlarga bormaslik maslahat berildi.
Zika virusi va mikrotsefaliya o‘rtasidagi o‘zaro bog‘liqlik aniq emas, biroq ana shunday ehtimol mavjud. Virus Braziliyaga yaqinda, ya'ni 2014 yilda futbol bo‘yicha jahon chempionatini o‘tkazish vaqtida yetib bordi. Ana shundan keyin mikrotsefaliya holatlari avj oldi. Virus tarqalishda davom etishi mumkin: yozgi Olimpiada-2016 Rioda bo‘lib o‘tadi.
Braziliya hukumati yangi tug‘ilgan chaqaloqlarda 4 ming nafarida bosh aylanasi 33 sm dan kam ekanligini aytmoqda. Taqqoslash uchun: odatda mamlakatda har yili 150 nafardan ortiq bo‘lmagan miqdorda mana shunga o‘xshash holat kuzatiladi. Raqamlar bo‘rttirib yuborilgan bo‘lishi ham mumkin: bolalarning katta qismi bosh hajmining kichik bo‘lishiga qaramay sog‘lom. Bundan tashqari, ba'zilarda mikrotsefaliya boshqa sabablar tufayli yuzaga kelgan. Mana shu istisnolar ajratib olinishiga qaramay, qolgan barcha holatlar Zika virusining zararini namoyish etmoqda.