Faqat homilador ayollar xavotirga tushishi kerakmi? Boshqalar uchun ham xavotirga asos bor. Homilador bo‘lmaganlarni ham xatarga soladigan Giyen-Barre sindromi asorati kuzatilishi mumkin. Bu organizmning immun tizimi o‘z asab hujayralariga zarar keltiradigan, kam kuzatiluvchi kasallikdir. Sindrom yuqumli kasalliklar - enteritdan tortib, grippgacha bo‘lgan kasalliklar bilan boshlanadi.
Zika virusi va Giyen-Barre sindromi o‘rtasidagi o‘zaro bog‘liqlik yuqorida aytib o‘tilganidek isbotlanmagan. Biroq Braziliyada Zika virusi va mazkur sindromning avj olishi bir vaqtga to‘g‘ri keldi.
Zika virusi jinsiy yo‘l orqali ham yuqishi mumkin. AQShda ana shunday holat qayd etildi: juftlikning bir vakili virus tarqalgan mintaqada bo‘lib qaytgan va boshqasiga bu virusni yuqtirgan. Shunga o‘xshash yana ikkita holat (biri 2007 yilda, boshqasi 2011 yilda yuz bergan) bu ehtimoldan xoli emasligini namoyish etmoqda. Yuqumli kasalliklar bo‘yicha mutaxassis Skot Uive (Scott Weaver) The New York Times’ ga bergan intervyusida bu holatni quyidagicha izohlagan:
"Agar menda Zika virusi kuzatilganida, bu vaqtda mening rafiqam reprodktiv yoshda bo‘lganida, men bir necha hafta davomida qo‘shimcha ravishda saqlangan bo‘lar edim". (Skott Uive)
Jinsiy yo‘l bilan yuqish holati mavjud bo‘lsa ham, u juda kam uchraydi. Biroq bu mazkur ma'lumotni inkor etish mumkinligini anglatmaydi. Shunday ekan xavfli mintaqalarga sayohat qilar ekansiz, uyda ham himoyalanishni unutmang.
Yana bir muhim jihat mavjud. Agar bolali bo‘lishni rejalashtirmayotgan bo‘lsangiz, biroq nazariy jihatdan homiladorlik ehtimoli bo‘lsa, homiladorlar uchun berilgan ko‘rsatmalarga boshqalar ham amal qilishlari lozim. Boshqacha qilib aytganda, sayohatgacha, sayohat vaqtida va undan keyin alohida e'tibor bilan saqlanish lozim va repellentlarni ehtiyotkorlik bilan tanlash kerak. Nima bo‘lishi mumkinligini oldindan bilib bo‘larmidi?
Repellentlar yordam beradimi? Ha, yordam beradi. Hech narsa yuz foizlik kafolat bermaydi, biroq tarkibida DETA bo‘lgan repellentlar chivinlarni samarali ravishda haydaydi. Tabiiy tarkibga ega bo‘lgan vositalar ham ish beradi.
DETAdan to‘g‘ri foydalanilsa, homiladorlik holatlarida ham xavfsizdir. Himoyani vaqtida yangilang, chunki bir necha soat o‘tgach, repellentning ta'siri kamayadi.
Qaysi mintaqalar xavfli hisoblanadi? Borish uchun xavfli sanalgan mamlakatlarning to‘liq ro‘yxati bu yerda keltirilgan. Ro‘yxatda 25dan ortiq band bor, u yerdan orol davlatlar ham o‘rin olgan.
Mikrotsefaliyaning avj olish holatlari quyidagi rasmda aks ettirilgan. Bu interaktiv xarita skinshoti bo‘lib, unda batafsil ma'lumotni topish mumkin.
