MAY 2023 ISSN: 2181-3558 66
INTEGRATSIYALASHGAN TA’LIM VA TADQIQOTLAR JURNALI JOURNAL OF INTEGRATED EDUCATION AND RESEARCH YOSH BASKETBO’LCHILARNI INDIVIDUAL XUSUSIYATLARI BO’YICHA TEMPERAMENT TIPI ASOSIDA BASKETBO’L O’YINI MASHG’ULOT JAROYONINI TAKOMILLASHTIRISH USLUBIYOTI Niyazov Askarbay Tolibaеvich Ajiniyaz atindagi NMPIdin "u.u.a Sport panlеri kafеdra basligi" profеssor Niyazova Oliga Yuriеvna Bеrdax atindagi Karakalpak mamlеkеtlik univеrsitеti"Dеnе madеniyati tеoriya xam mеtodikasi kafеdrasi" ulkеn o'qitiushisi Niyazova Aynura Askarbaеvna Ajiniyaz atindagi NMPIdin Dеnе madеniyati fakulitеtti 3 kurs talabasi Annotatsiya . Maqolada jahonga mashhur sport turlaridan biri basketbolning
taktik tayyorgarligi, mashg'ulot jarayonida sportchilarning amaliy va nazariy
tayyorgarligi xususida ba'zi ma'lumotlar keltirib o'tilgan.
Kalit so'zlar: basketbol, texnik tayyorgarlik, sportchi, mashg'ulot, nazariya,
harakat, taktika.
Kirish. Mamlakatimiz sportini rivojlantirish sohasida tubdan o'zgarishlar
amalga oshirilmoqda. Davlatimiz jismoniy tarbiya va sportning kelajak avlodni
sog'lom qilib tarbiyalashdagi o'rnini hisobga olib sport ishlarini yanada
takomillashtirish, uning zamon talablari darajasida o'quv va moddiy-texnik
bazasini yaratish xamda axolining sportga bo'lgan qiziqishini oshirish yo'lida
maqsadli davlat miqyosidagi tadbirlar ishlab chiqilib hayotga tadbiq etilmoqda.
Sport millatning o'zligini anglashda uning aniq maqsadlari sari jipslashuvida
va birlashuvida, o'zidagi bor salohiyatini hamda millat sifatidagi qudrati jahon uzra
namoyon bo'lib muhim ahamiyat kasb etadi. Shu nuqtai nazardan olib qaraganda
mamlakat sportini rivojlantirish dolzarb va nihoyatda muhim masaladir. Zero,
jismonan baquvvat sog'lom va yoshlari ko'p bo'lgan millat qudratli bo'ladi, uning
davlati har tomonlama mustahkam bo'lib, buyuk taraqqiyot sari rivojlanib boradi.
Basketbolda xam boshqa ko'pgina o'yinlarda bo'lgani singari, o'yinchining
o'rni o'ziga xos qobiliyati bilan belgilanadi. Zamonaviy basketbo'lda hujum eng
o'tkir quroldir. Ma'lumki o'yin jarayonida 5 tadan o'yinchi maydonda
harakatlanadi. Basketboldagi individual reaksiya va taktik fikr qilish, maydonda
jamoaviy xarakatlanish yosh sportchining pisixologik tipiga ham bog'liq. Bunda
yosh sportchilarni psixo-temperament turlari aniqlanib hujumda taktik
joylashtirilib maxsus qo'shimcha mashqlar orqali rivojlantiriladi. Basketbo'l
o'yinida hujum va himoyada individual, guruh ,jamoaviy harakatlardan iborat.
Markaziy o'yinchi juda ham baland bo'lib, u koptokni birinchi irg'itilgandayoq
jamoadoshlariga uzatishni bilishi kerak. U jamoaga shunday yordam berishi