XAÇMAZ RAYONUNDA GEOTERMAL ENERJİDƏN İSTİFADƏNİN TƏDQİQİ Eyublu Tural Elşən oğlu Magistrant
Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti
Orcid id: 0009-0003-2544-9170
Abstract. Khachmaz region is located in the north-east of Azerbaijan and is famous for its gas and oil
fields. Research on the use of geothermal energy has been conducted in this area in recent years. Geothermal
energy is a form of energy that harnesses the heat and energy beneath the earth. Khachmaz region appears as
a potential source of geothermal energy due to the high temperature and pressure of underground water. The
first studies on the use of geothermal energy in Khachmaz have been conducted since the 1970s.In recent
years, more intensive research has been carried out in this field and more attention has been focused on the use
of geothermal energy. For now, research on geothermal energy in Khachmaz is mainly carried out for
engineering and research purposes. At present, more detailed studies are required for the commercialization of
geothermal energy.
Key words: Khachmaz region, Geothermal energy, Geothermal technologies, Geothermal potential,
Usage areas, Water temperature
Geotermal enerjidən istifadə haqqında ümumi məlumat Geotermal (geo-yer termik istilik deməkdir) isti su, buxar və yer qabığının müxtəlif dərinliklərində
toplanan istilik nəticəsində əmələ gələn kimyəvi maddələrdir. Geotermal enerji bu geotermal mənbələrdən və
birbaşa və ya dolayı yolla istehsal etdikləri enerjidən istifadəni əhatə edir. Geotermal enerji yeni, bərpa olunan,
davamlı, tükənməz, ucuz, etibarlı, ekoloji cəhətdən təmiz, daxili və yaşıl ilkin enerji mənbəyidir.
Su olmadan isti quru qayalar da geotermal enerji mənbəyidir. Geotermal enerji, elektrik enerjisi
istehsal etmək üçün Yer kürəsində yaranan və saxlanılan istilikdən istifadə edən bərpa olunan enerji
mənbəyidir.
İstilik Yerin isti qayalarına və buxarına quyuların qazılması ilə əldə edilir və buxar daha sonra elektrik
enerjisi istehsal etmək üçün bir turbinə güc vermək üçün istifadə olunur. Geotermal enerjinin üstünlükləri
arasında onun etibarlılığı, miqyaslılığı və aşağı karbon emissiyaları daxildir ki, bu da onu təmiz və dayanıqlı
enerji mənbəyi edir. Bununla belə, geotermal enerji istehsalı tektonik plitələrin sərhədləri kimi geoloji
cəhətdən aktiv bölgələrə malik ərazilərlə məhdudlaşır və quyuların qazılmasının yüksək ilkin xərcləri çətinliyə
səbəb ola bilər. Buna baxmayaraq, geotermal enerji qlobal enerji ehtiyaclarının ödənilməsində və istixana qazı
emissiyalarının azaldılmasında mühüm rol oynamaq potensialına malikdir.
