Conference Paper · March 023 citations reads 163 authors

DƏYİŞƏN MÜHİT ŞƏRAİTİNDƏ ÇİN MƏNŞƏLİ VƏ YERLİ TUT SORTLARI İLƏ 
YEMLƏMƏNİN TUT İPƏKQURDUNUN MƏHSULDARLIĞINA TƏSİRİ 
 
Adıgözəlova Dursun Miri qızı 
Aqrar elmləri üzrə fəlsəfə doktoru, dosent 
Azərbaycan Dövlət Aqrar Universiteti, Azərbaycan 
Abstract: 
The article shows that the development of sericulture directly depends on the creation and 
effective use of its food base, which increases the relevance of the issue, because the bulk of the costs spent 
on growing silkworms are the costs of its nutrition and weight gain. Efficient use of quality feed ensures farm 
profitability and cocoon quality. The paper studied the effect of feeding with new Chinese and local varieties 
of mulberry on the technological performance of the silkworm. According to the technological indicators of 
cocoons, the influence of new Chinese and local varieties of mulberry on the productivity of the silkworm has 
been clarified. Among the technological indicators of cocoons, the silkiness of dry cocoons, the mass of dry 
cocoons, the yield of silk from dry cocoons, etc. were comparatively studied. The comparison was carried out 
mainly by the silkiness of a dry cocoon and the yield of silk from a dry cocoon. For both variants, the same 
microclimatic conditions were created and maintained by the same agro-zootechnical method. In scientific 
studies, some medium-sized silkworm hybrids available in the Republic of Azerbaijan were used. Top dressing 
was carried out in two ways - Chinese and local varieties of mulberry. Dry cocoon silkiness was 1.04% higher 
when fed with local varieties, which ultimately translates into extra kilos of silk. Dry cocoon silk yield, a key 
indicator, was 0.65% higher when fed with local mulberry varieties, resulting in additional meters of silk fabric 
for the textile industry. It is proposed to create extensive orchards of local productive varieties of mulberries 
to form a fodder base for sericulture. In this way, abundant and high-quality cocoon production will be 
possible. 
Key words:
Bombyxi mori, silkworm, cocoon, technological indicators. 
Dünya ipəkçiliyinin yaşının 5 min il olması bir çox mənbələrdən məlumdur. İpəkçilik ilk dəfə olaraq 
Çində yaranmış və oradan dünyaya yayılmışdır. 2000 il bundan əvvəl təşəkkül tapan tarixi “Böyük İpək 
Yolu” Çində yaranaraq, Asiyanı, Avropanı və digər dünya ölkələrini əsas iqtisadi, strateji məhsul olan ipək 
məhsulu vasitəsilə birləşdirmişdir.
“Böyük İpək Yolu”nun üzərində yerləşən Azərbaycana tut ipəkqurdu V əsrdə gətirilmiş, VII əsrdə bu 
diyarda ipəkçilik geniş inkişaf etmişdir. Keçən tarixi dövr ərzində Azərbaycanda ipəkçilik böyük inkişaf və 
tənəzzül yolu keçmişdir.
Prezident İlham Əliyevin fərmanı ilə 2015-ci il “Kənd Təsərrüfatı ili” elan olunmuş, heyvandarlığın 
və bitkiçiliyin inkişaf etdirilməsinə start verilmişdir. Xüsusən heyvandarlıqda ipəkçiliyin (baramaçılığın), 
bitkiçilikdə fındıqçılığın inkişafı ön plana çəkilmişdir. Görülən tədbirlərə müvafiq olaraq 2015-ci ildə 200 kq, 

---

"