8.4.4 X st liyin Ümumi A rl q D r c si Epidemioloji keçid dövründ olan dig r ölk l r kimi Az rbaycan da qeyri-yoluxucu x st likl r
(QYX), piyl nm v oturaq h yat t rzi v sür tli urbanizasiya il ba l dig r hallar n artmas
il üzl
ir. Bundan ba qa, V/Q ÇS, qu qripi, v r m v malyariya kimi yeni v t krar
yay lan yoluxucu x st likl r d vard r. Bu kombinasiya h m inki af etmi , h m d inki af
etm kd olan ölk l r üçün s ciyy vi olan x st likl rin a rl
n ikiqat art r r (Az rbaycan
Respublikas n n Dövl t Statistika Komit si v Macro International, 2008-ci il).
Bir çox dig r keçmi Sovet respublikalar nda oldu u kimi, Az rbaycan da z if s hiyy
sistemi v a a iqtisadi
rait il ba l olan malyariya, difteriya v v r m kimi yoluxucu
x st likl rin artmas na m ruz qalm d r (Holley, 2004-cü il). Müst qilliyin ilk ill rind orta
ömür uzunlu u 1990-c ild ki 71,4 ya dan 1994-cü ild 67,9 ya a dü mü dür v 2006-c
ild ki il r üçün orta ya 63, qad nlar üçün is 68 hesablanm d r (ÜST, 2006-c il). Be
ya a q d r u aq ölümü s viyy si d 1990-c ild h r 1000 diri do ulan u aq üzr 98 ölüm
hal olmu dur. Daha sonra – 2008-ci ild bu r q m 36/1000- dü
r k yax la m d r, lakin
bu göst rici, slind , Türkiy d (22/1000), Gürcüstanda (30/1000) v randa (32/1000;
UNICEF, 2004-cü il) oldu undan yüks k olaraq qal r.
