D xolboyev, U. N. Ibragimov moliyaviy hisob


Nomoddiy aktivlarning tarkibi va



Yüklə 5,65 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə74/152
tarix14.12.2023
ölçüsü5,65 Mb.
#179633
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   152
Moliyaviy hisob [@iqtisodchi kutubxonasi]

7.2. Nomoddiy aktivlarning tarkibi va
ularni baholash tartibi
Buxgalteriya hisobida nom oddiy aktivlar quyidagi tu rlar 
(guruh)lar bo‘yicha hisobga olinadi:
1. Patentlar (litsenziya) —
korxona to m o n id an m uayyan 
mahsulotni ishlab chiqarish va sotish uchun foydalaniladigan
qonun bilan himoyalangan guvohnoma hisoblanadi va u tegishli 
m e’yoriy hujjatlar asosida sotib olinadi.
2. Nou-xau —
yangi texnologiyani anglatib, texnik, tijorat, 
boshqaruv, moliya kabi texnik bilim va amaliy xarakterdagi boshqa 
bilimlarni o ‘z ichiga oladi.
127


3. Tovar belgilari, savdo markalari —
belgilangan tartibda 
ro ‘yxatdan o ‘tgan ham d a boshqa firm alar to m o n id an ruxsat 
berilmagan tarzda foydalanishdan qonun bilan muhofaza qilingan 
korxonalar nom i va bu korxonalar mahsulotlarining nomlari.
4. Sanoat namunalari —
ishlab chiqarish, texnika maqsad- 
laridagi buyumlar va xalq iste’moli tovarlarining tashqi qiyofasini 
belgilaydigan badiiy-konstruktorlik yechim laridan foydalanish 
huquqi - avtomobil, stanok, mebel, gazlama, gilam gullari, shrift 
shakli va boshqalar.
5. Dasturiy t a ’minot —
texnik dastur vositalari, avtom at- 
lashtirilgan boshqarish tizim i b o ‘yicha texnik va foydalanish 
huijatlari yig‘indisi.
6. Gudvill —
korxonani xarid qilish chog‘ida yuzaga keladi va 
sotib olinayotgan korxona uchun haq ham da uning sof (majbu- 
riyatlarini chegirgan holdagi) aktivlarining baholovchi (bozor) 
qiymati o ‘rtasidagi farq (firma bahosi).
7. 
Tashkiliy xarajatlar —
yangi xo‘jalik yurituvchi subyektni 
barpo etish xarajatlari, ya’ni ishni boshlash xarajatlari.
8. Franshizalar —
bir korxona tom onidan boshqasiga unga 
qarashli aktivlardan, shu jum ladan, savdo markalari va shu kabi 
moddiy aktivlardan foydalanish huquqining berilishi, buning usti- 
ga, bevosita belgilanishi bo ‘yicha m azkur aktivlardan foydalanish 
ham da taqdim etiladigan xizmatlar (tovarlar)ning belgilangan sifat- 
standartlariga rioya qilish bunday huquq berilishlarining majburiy 
sharti hisoblanadi.

Yüklə 5,65 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   152




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin