“Dasturiy injiniring” fakulteti “MA‟lumotlar tuzilmasi va algoritmlar”
Yüklə 1,33 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
1.2.3. Mantiqiy toifa
Mazkur toifa mantiqiy mulohazalarning to„g„riligini aniqlash uchun, turli xil dasturlash tillarida turlicha ifodalaniladigan ifodalarni 2 ta ko„rinishda aniqlaydi. Mantiqiy ma‟lumotlar ustida quyidagi mantiqiy operatsiyalarni bajarish mumkin: konyunktsiya (va), dizyunktsiya (yoki) va inkor (yo„q), hamda qiyinroq bo„lgan ekvivalentlik, implikatsiya, chiqarib tashlash va boshqa operatsiyalar. Yuqorida keltirilgan ixtiyoriy operatsiyaning natijasi – mantiqiy qiymatga ega bo„ladi. Mantiqiy qiymatni xotirada saqlash uchun bitta bit yetarli. 13 1.3-jadval Asosiy mantiqiy funksiyalarning chinlik jadvali 1.4-jadval Mantiqiy toifa tavsifi Toifa ko„rinishi Mazkur toifadagi o„zgaruvchining qabul qiladigan qiymat oralig„i O„zgaruvchining kompyuter xotirasidan egallaydigan joyi Bool true , false 1 bayt C++ da and mantiqiy amalining yana bir yozilish shakli &&, or yoki ||, not yoki ! va “inkor-yoki” amali xor kabi yozilishi mumkin. bool toifasiga bitta misol ko„rib chiqamiz. #include using namespace std; int main() { bool b=true; bool s=false; bool d1=not b || s; bool d2=b && s; bool d3=b xor s; cout< system("PAUSE"); } Natija: 0 0 1 14 1.2.4. Belgili toifa Belgili toifaga belgilarning chekli to„plami yoki liter, ularga lotin alifbosidagi harflar va unda yo„q kirill harflar, o„nlik raqamlar, matematik va maxsus belgilar kiradi. Belgili ma‟lumotlar hisoblash texnikasi bilan inson o„rtasidagi aloqani o„rnatishda katta ahamiyatga ega. Belgili toifadagi o„zgaruvchilar ustida turli matematik amallarni bajarish mumkin. Bunda amallar belgilarning ASCII kodlari ustida bajariladi. Shu sababli, belgili toifalarni taqqoslash ham mumkin va taqqoslashlarning natijalari bool toifasiga kiradi. C++ tilida belgili toifalarning qiymatlari qo„shtirnoq ichida beriladi va u bitta belgidan iborat bo„lishi mumkin. 1.5-jadval Belgili toifa shakllari Toifa ko„rinishi Mazkur toifadagi o„zgaruvchining qabul qiladigan qiymat oralig„i O„zgaruvchining kompyuter xotirasidan egallaydigan joyi char(signed char) -128…127 1 bayt unsigned char 0…255 1 bayt wchar_t (kengaytiril gan simvolli tip) 0…65535 2 bayt Satr (qator) – bu qandaydir belgilar ketma-ketligi bo„lib, satr bitta, bo„sh yoki bir nechta belgilar birlashmasidan iborat bo„lishi mumkin. C++ tilida satrlarni e‟lon qilish belgilar massivi shaklida amalga oshiriladi. Bu haqda keyinroq batafsil to„xtalamiz. Belgili toifadagi o„zgaruvchilar ustida o„zlashtirish, taqqoslash va turli matematik amallarni bajarish mumkin. Bunda agar belgili toifalar ustida matematik amallar bajariladigan bo„lsa, belgilarning ASCII kodlari olinadi. 15 Belgilar va qatorlarga doir quyidagi sodda dasturni keltiramiz: #include using namespace std; int main() { char x='a'; char y='b'; char min; cout<<”belgilar yig‘indisi=”< kodlarini yig‘indisi - 195 cout< if(x>y) min=y; else min=x; cout<<”min=”< system("pause"); } Natija: belgilar yig‘indisi=195 a b min=a Yüklə 1,33 Mb. Dostları ilə paylaş:
|