PEDAGOGS international research journal www.pedagoglar.uz
Volume-2, Issue-2, January–2022 145 3. Daromaddan olinadigan soliqlar. Bunga yuridik shaxslardan olinadigan daromad
(foyda) solig’i, infratuzilmani rivojlantirish solig’i, jismoniy shaxslarning daromad
solig’i va boshqalar kiradi
Mamlakatimizda amal qilayotgan soliqlarning ayrimlari koxonalar ho’jalik
faoliyatining oxirgi moliyaviy natijasidan byudjetga to’lanadigan aksariyat soliqlar
va majburiy to’lovlar kelgusi davr xarajatlari orqali ishlab chiqarilgan mahsulot
tannarxiga qo’shiladi (er solig’i, mol-mulk solig’i, ekologiya solig’i va boshqalar).
Shu o’rinda soliqlarni guruhlashning asosi hisoblangan, ularni xo’jalik yurituvchi
sub’ektlar moliyaviy faoliyatiga ta’sir etishiga qarab quyidagilarga ajratishimiz
mukin:Mamlakatimizda amal qilayotgan soliqlarning ayrimlari koxonalar ho’jalik
faoliyatining oxirgi moliyaviy natijasidan byudjetga to’lanadigan aksariyat soliqlar
va majburiy to’lovlar kelgusi davr xarajatlari orqali ishlab chiqarilgan mahsulot
tannarxiga qo’shiladi (er solig’i, mol-mulk solig’i, ekologiya solig’i va boshqalar).
Shu o’rinda soliqlarni guruhlashning asosi hisoblangan, ularni xo’jalik yurituvchi
sub’ektlar moliyaviy faoliyatiga ta’sir etishiga qarab quyidagilarga ajratishimiz
mukin:
1. Tovar (ish, xizmat) lar oborotidan to’lanadigan soliqlar. Bunday soliqlarga asosan
egri soliqlar kiradi, ya’ni qo’shilgan qiymat solig’i, aktsiz solig’i jismoniy
shaxslardan transport vositalariga benzin, dizel yoqilg’isi va suyultirilgan gaz
ishlatganlik uchun olinadigan soliq, bojxona bojlari.
2. Ishlab chiqarish tannarxiga kiritiladigan soliqlar: pensiya fondiga ajratmalar,
kasaba uyushmalari federatsiyasiga ajratmalar, bandlik fondiga ajratmalar va
boshqalar.
3. Davr xarajatlariga kiritiladigan soliqlar: mol-mulk solig’i, er solig’i, suv
resurslaridan foydalanganlik uchun soliq, er osti boyliklaridan foydalanganlik uchun
soliq va boshqalar.
4. Korxonalar foydasidan to’lanadigan soliqlar: daromad (foyda) solig’i,
infratuzilmani rivojlantirish uchun soliq va boshqalar.O’zbekiston Respublikasi
Davlat byudjeti soliqli daromadlarining amaldagi holati tahlili.Umumdavlat va