Davlatiy moliya

 
Bu yerda: 
𝑵
- tugallanmagan ishlab chiqarish bo’yicha aylanma mablag’larning 
normativi; 
𝑿
𝟎
- mahsulotni ishlab chiqarishga qilinadigan bir kunlik xarajatlar;
𝑼 
- ishlab chiqarish tsiklining uzoqligi (kunlarda); 
𝑲
– xarajatlarning o’sib borish (jamlanib borish) koeffitsienti. 
Mahsulotni ishlab chiqarishga qilinadigan bir kunlik xarajatlar chorak 
davomida tannarx bo’yicha ishlab chiqarilgan tovar mahsuloti qiymatini tegishli 
chorakdagi 90 kunga bo’lib topiladi. 
Ishlab chiqarish tsiklining davomiyligi (uzoqligi) quyidagilar bilan 
belgilanadi: 

bevosita ishlov berish jarayoniga tegishli vaqt (texnologik zaxira); 

---

450 

ishlov beriluvchi buyumlarning ish joylarida joylashishi (transport 
zaxirasi); 

aylanma zaxirasi (ishlov berish operatsiyalari orali-g’idagi vaqtlar); 

sug’urta zaxirasi (uzilishlar sodir bo’ladigan vaziyatlar uchun). 
Xarajatlarning o’sib borish (jamlanib borish) koef-fitsienti tugallanmagan 
ishlab chiqarishdagi buyum o’rtacha tannarxining ishlab chiqarish xarajatlarining 
umumiy summasiga nisbati bilan aniqlanadi. 
Albatta, zaxiralarni mohirona boshqarish menejment va XYS ishlab chiarish 
xodimlaridan inflyatsiyani hisobga olishni, sifat va chiqariladigan tovarning 
bozorda talabgir ekanligi ustidan uzluksiz nazorat olib borishni, bahosi va 
iste’mol belgilariga (xususiyatlariga) ko’ra XYS tomonidan chiqariladigan 
mahsulotlarning iste’molchilar talabiga qarab o’zgarishini qondirishni talab 
qiladi. 
27-MAVZU: XO’JALIK YURITUVCHI SUBYEKTNING ISHLAB 
CHIQARISH CHIQIMLARI, FOYDASI VA RENTABELLIGI 
REJA: 
1.
 
Xo’jalik yurituvchi subyektlarning xarajatlari: mohiyati, tarkibi,