Dərs vəSAİTİ Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirinin

Nələri qlobal problemlər adlandırırlar? Bu 
problemlər elə problemlərdir ki, onlar ümumibəşəri xarakter 
daşıyır, bütövlükdə  bəşəriyyətin və ayrı-ayrılıqda Yer 
kürəsinin istənilən nöqtəsində yaşayan hər bir insanın 
maraqlarını  əhatə edir. Məsələn, nüvə bombası  fəlakəti 
təhlükəsi, təbii mühitin deqradasiyası  və  bəşəriyyətin 

---

33 
 
ekoloji intiharı  təhlükəsi,  ərzaq problemi, bəşəriyyət üçün 
təhlükə yarada bilən xəstəliklərə qarşı mübarizə və s. Bütün 
bu problemlər bəşəriyyətin pərakəndəliyi, onun qeyri-
bərabər inkişafı  nəticəsində  əmələ  gəlmişdir.  Şüuri 
başlanğıc heç də  bəşəriyyətin vahid şəkildə bütöv olması 
üçün mühüm təməl rolunu oynaya bilməmişdir. Ayrı-ayrı 
ölkələrin, xalqların, insanların qarşılıqlı  şəkildə razılışdırıl-
mamış, düşünülməmiş hərəkətlərinin mənfi nəticələri qlobal 
miqyasda toplanmış, dünya iqtisadiyyatının və sosial 
inkişafın güclü obyektiv amilinə şevrilmişdir və onlar ayrı-
ayrı ölkələrin və regionların inkişafına ciddi təsir göstərir. 
Bu problemlərin həlli çox sayda dövlətlərin və beynəlxalq 
təşkilatların qüvvələrinin birləşdirilməsəini tələb edir.  
Müasir dövrün qlobal problemlərini aşağıdakı 3 
qrupda cəmləşdirmək olar: 
1.
 
İqtisadi və siyasi sahədə dövlətlərin qarşılıqlı 
fəaliyyət problemləri: 
a) dünya nüvə müharibəsi təhlükəsinin qarşısının alın-
ması, bütün ölkələrin və xalqların sosial tərəqqisi üçün 
münbit şəraitin yaradılması; 
b) inkişaf etməkdə olan ölkələrin texnoloji və iqtisadi 
geriliyinin aradan qaldırılması  və yeni beynəlxalq dünya 
nizamın yaradılması. 
2. Cəmiyyət və  təbiət arasında qarşılıqlı  fəaliyyət 
problemləri: 
a)  ətraf mühitin ifrat çirkləndirilməsinin qarşısının 
alınması; 
b) bəşəriyyətin lazımi təbii resurslarla (xammal, 
enerji, ərzaq) təmin olunması; 
c) dünya okeanlarından və kosmosdan istifadə. 
3.  İnsanlar və  cəmiyyət arasında qarşılıqlı  əlaqə 
problemləri: 
a) əhali artımı problemi; 
34 
 
b) insanların sağlamlığının qorunması və möhkəmlən-
dirilməsi; 
c) təhsil və mədəni inkişaf problemləri.