47
– dövlət elmi-tədqiqat və tədris müəssisələrinin, onların təcrübə bazalarının, maşın-sınaq
stansiyalarının, dövlət sort-sınaq xidmətinin, toxumçuluq və damazlıq təsərrüfatlarının torpaqları;
– dövlət müəssisə, idarə və təşkilatlarının daimi istifadəsində olan və ya dövlət obyektlərinin
tikintisi layihələşdirilmiş torpaqlar;
– dövlət ehtiyat fondu torpaqları (Azərbaycan Respublikasının Torpaq Məcəlləsi, maddə 46.1).
Torpağa dövlət mülkiyyəti hüququnun obyektlərini iki qrupa ayırmaq olar:
1) özəlləşdirilən, yəni fiziki və hüquqi şəxslərin mülkiyyətinə verilə bilən torpaq sahələri;
2) özəlləşdirilməyən, yəni dövlətin mülkiyyətində saxlanılan torpaq sahələri.
Belə əmlaklar praktiki olaraq bütün dövlətlərdə mövcuddur və müstəsna olaraq xalqın mənafeyi və ya
dövlətin xüsusi ehtiyaclarına xidmət üçün istifadə olunur. O, mülkiyyət hüququnun adi rejimindən fərqli olan
xüsusi hüquqi rejimdə fəaliyyət göstərir və xalqın sərvəti hesab olunur və ya dövlətin müstəsna mülkiyyəti
adlanan, dövlət mülkiyyəti hüququnun obyektlərinin ayrıca növmüxtəlifliyi qismində araşdırılır.
Ədəbiyyatda başqa nəzər nöqtəsi də mövcuddur ki, ona görə dövlət mülki hüquq münasibətlərinin
subyekti kimi ictimai sərvətin mülkiyyətçisi ola bilməz. İctimai sərvətə münasibətdə dövlətin oynadığı rol daha
mürəkkəb, çoxtərəfli, dialektikdir. Ona görə ki, dövlət ictimai sərvətə münasibətdə hər şeydən əvvəl hakimiyyət
orqanı kimi, vətəndaş cəmiyyətinin bütün mənafelərinin təmsilçisi kimi onun adından səlahiyyətli olaraq
təsərrüfat və digər məqsədlər üçün cəmiyyət üzvlərinə məxsus olan ictimai sərvətin səmərəli istifadəsi və
qaydaya salınmasını təşkil etmək, onun mühafizəsini təmin etmək vəzifəsini yerinə yetirir. Dövlətin cəmiyyət
qarşısındakı öhdəliyi ictimai sərvətə münasibətdə onun hüquq subyektliyinin təbiətini anlamağın açarıdır.
Dövlət ictimai sərvət obyektlərini idarə edən və ona sərəncam verən zaman öz hərəkətini ictimai maraqlara tabe
etməyə, bu onun öz maraqlarına uyğun gəlməsə və hətta zidd olsa belə, borcludur.
Mülkiyyət hüququndan irəli gələn bütün hüquq səlahiyyətlərindən, dövlət öz orqanlarının şəxsində
Dostları ilə paylaş: 
