Sifariz Səbzəliyev 37
2.6. İnventarlaşma maliyyə hesabatının etibarlılığını təmin edən üsullardan biridir İnventarlaşma dedikdə , təşkilatın əmlak və öhdəliklərinin faktiki
mövcudluğunun mühasibat uçotu məlumatlarına uyğunluğunun yoxlanıl-
ması başa düşülür.
İnventarlaşmanın başlıca məqsədi aşağıdakılardır:
əmlakın faktiki mövcudluğunun aşkara çıxarılması;
əmlakın faktiki mövcudluğunun mühasibat uçotu məlumatları ilə üzləş-
dirilməsi;
maliyyə öhdəliklərinin uçotda tam əks etdirilməsinin yoxlanılması.
Bu zaman müəssisənin əmlakı dedikdə, əsas vəsaitlər, qeyri-maddi
aktivlər, maliyyə qoyuluşları, istehsalat ehtiyatları, hazır məhsullar, mallar, sair
ehtiyatlar, pul vəsaitləri və onların ekvivalentləri, digər maliyyə aktivləri,
maliyyə öhdəlikləri qismində kreditor borcları, bank kreditləri, borclar və
ehtiyatlar başa düşülür. Bunlardan başqa, təşkilatın mühasibat uçotunda qeydə
alınan, lakin ona mənsub olmayan əmlakın digər növləri (məsuliyyətli müha-
fizəyə qəbul edilən, icarəyə götürülən, emal üçün alınan), habelə hər hansı bir
səbəbdən qeyd olunmayan əmlak da inventarlaşmaya məruz qalmalıdır.
Yerləşdiyi məkandan yerdən asılı olmayaraq, təşkilatın bütün əmlakı
və maliyyə öhdəliklərinin bütün növləri inventarlaşdırılmalıdır. Əmlakın
inventarlaşdırılması onun yerləşdiyi yerlər və maddi məsul şəxslər üzrə
həyata keçirilir.
İnventarlaşmanın aparılması qaydası (hesabat dövründə inventarlaş-
manın sayı, onun keçirildiyi tarix, əmlak və öhdəliklərin siyahısı və i.a.)
təşkilatın rəhbəri tərəfindən müəyyənləşdirilir. Azərbaycan Respublikasının
müvafiq qanunvericiliyi əsasında məcburi inventarlaşma aparılması da
mümkündür.
Bütün hallarda illik hesabat tərtib ediləndən əvvəl inventarlaşma
həyata keçirilir.
Təşkilatda inventarlaşmanı aparmaq üçün aşağıdakı tərkibdə