Dərslik Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 1 noyabr 2004-cü IL tarixli 816 saylı əmri ilə təsdiq olunub

Opera partiyaları:  İbn Tahir ("Şah  İsmayıl", Müslüm Maqomayev), Padşah ("Əsli və 

Kərəm", Üzeyir bəy Hacıbəyov).  

Abbasmirzə  Şərifzadə Osmanlı  ədibi  Şəmsəddin Saminin "Əhdə  vəfa", "Dəmirçi Gavə", 

Mirzə Cəlil Məmmədquluzadənin "Anamın kitabı", "Ölülər", Təhsin Nahidin "Hicranlar" Nəriman 

Nərimanovun "Nadir şah", "Dilin bəlası",  Əbdürrəhim bəy Haqverdiyevin "Ağa Məhəmməd  şah 

Qacar", "Dağılan tifaq", "Pəri cadu", Mirzə  Fətəli Axundzadənin "Hacı Qara", Namiq Kamalın 

"Qaplan paşa", Fridrix Şillerin "Məkr və  məhəbbət", "Qaçaqlar", Hüseyn Cavidin "İblis", "Şeyx 

Sənan", Cəfər Cabbarlının "Trablis müharibəsi", "Aydın", "Oqtay Eloğlu", Süleyman Sani 

Axundovun "Tamahkar", "Laçın yuvası", "Eşq və intiqam", Nəcəf bəy Vəzirovun "Pəhlivanani-

zəmanə", "Müsibəti-Fəxrəddin", Məmməd Səid Ordubadinin "Dinçilər", Xalid Fəxrinin "Bayquş", 

Mirzə  Əbdülrəsul  Şərifzadənin "Ənuşirəvani-adil", Vano Mçedaşvilinin "Qaçaq Kərəm",  Əhməd 

Qəmərlinin təbdilində "Yusif və Züleyxa", Mirzəbala Məmmədzadənin "Bakı  uğrunda müharibə", 

Hüseyn Bədrəddin və  Məhəmməd Rüfətin "Əmir  Əbül Üla", Səkinə Axundzadənin təbdilində 

"Lakme"... tamaşalarına, Üzeyir bəy Hacıbəyovun "Leyli və  Məcnun", "Əsli və  Kərəm", Müslüm 

Maqomayevin "Şah İsmayıl", Zülfüqar bəy Hacıbəyovun "Aşıq Qərib" operalarına səhnə quruluşları 

verib. Onun rejissorluq fəaliyyəti ansambl bütövlüyünə meyli, kompozisiya tamlığına cəhd, milli 

koloriti qabartmaq səyi ilə daha çox səciyyələnir. 

Qüdrətli sənətkar 1919-cu ildə Bakıdakı Mərkəzi fəhlə klubunda, sonralar Fəhlə-kəndli Türk 

Dram Dərnəyində  həvəskarlar dəstəsinə  rəhbərlik etmiş, bir sıra tamaşaların quruluşçu rejissoru 

olmuşdur. Abbasmirzə  Şərifzadənin təşəbbüsü ilə  həmin dərnəklərdəki həvəskarların bir çoxu 

peşəkar aktyorluğa gəlmişlər. 

SSRİ xalq artisti Mərziyə Davudova onun həyat yoldaşı oub. Bu ailədə doğulan Firəngiz 

Şərifova xalq artistidir və hazırda Gənc Tamaşaçılar Teatrında işləyir. 

---

Abbasmirzənin gur, cingiltili və qəltanlı səsi olub. Səsini zil nöqtədə və pıçıltılı danışıqda da 

sərbəst işlədib, ifadə və ləfzi dəqiq, aydın, sərrast idi. 

Kükrəyib daşan, bir qəlbə  sığmayan qızğın ehtirası, bütün tamaşa boyu kökdən düşməyən 

coşğun temperamenti vardı. 

Poetik teatrın estetik prinsiplərini, poetika xüsusiyyətlərini öz oyununda yüksək səviyyədə 

təcəssüm etdirdiyinə görə  Şeyx Sənanın,  İblisin, Səyavuşun, eləcə  də Hüseyn Cavidin digər 

qəhrəmanlarının ən kamil ifaçılarından sayılır. 

Yumordan "xəsisliklə" istifadə etsə də, komediya rollarında duzlu, məzəli, baxımlı idi. Xalq 

oyun-tamaşa, qaravəlli ifadə vasitələrinə üstünlük verməklə məzhəkə janrının estetik göstəricilərinə 

daha çox əsaslanırdı. 

Son dərəcə aydın diksiyası, cingiltili səsinin çoxqatlı çalarları, qızğın daxili temperamenti 

dərin mənası, psixoloji tutumu ilə monumental ifadəlilik kəsb edirdi. Bu vəhdətin poetik hüsnü, 

ecazkar cazibəsi tamaşaçıları coşğun riqqətə gətirirdi. 

Romantik aktyordan tələb olunan bütün yaradıcılıq keyfiyyətlərini yüksək peşəkarlıqla 

mənimsəmişdi və onları səhnədə yaradıcı sənətkar səxavətilə oyununa məsrəf edirdi. 

Aktyorluq sənətinin elmi-nəzəri  əsaslarını yorulmadan öyrənir və  əxz etdiyi qənaətləri 

səhnədə cəsarətlə sınaqdan çıxarırdı. 

Bəzi məqamlarda qrimdən ifrat dərəcədə istifadə etsə  də, oyununda, obrazın xarakterini 

hərəkətlərdə verməkdə buna, yəni qabarıq qrim tipajlığına bəraət qazandırmağa çalışırdı. 

"Hamlet", "Otello", "Aydın", "Şeyx Sənan", "İblis" kimi tamaşalarda oynadığı eyniadlı 

obrazlarla tamaşanın ümumi sürət-ritmi arasında harmonik vəhdət-körpü yaradırdı. 

Abbasmirzə Şərifzadənin orta səviyyəli, hətta alınmayan zəif rolları da olub. Ancaq aktyor o 

personajların ifasında da canlı, həyati və səmimi görünüb. 

Abbasmirzə  Şərifzadə milli romantik aktyor məktəbinin  ən parlaq simalarından olan sənət 

dühasıdır. 

Teatrda milli rejissuranın bərqərar olması uğrunda cəsarətlə mübarizə aparıb. 

 

 

---