Dərslik Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin

91

---

Cədvəl 4.2
Azərbaycan Respublikasında əhalinin cinsinə görə bölgüsü10
İllər
Əhalinin sayı, min nəfər
Əhalinin ümumi
sayında xüsusi
çəkisi, 
%
Hər 1000 nəfər
kişiyə düşən
qadınların sayı
cəmi
kişilər
qadınlar
kişilər
qadınlar
1995
7643,5
3754,6
3888,9
49,1
50,9
1035,8
19991
7953,4
3883,1
4070,3
48,8
51,2
1048,2
2000
8016,2
3918,3
4097,9
48,9
51,1
1045,8
2001
8081,0
3954,5
4126,5
48,9
51,1
1043,5
2002
8141,0
3988,8
4152,6
49,0
51,0
1041,1
2003
8202,5
4023,0
4179,5
49,1
50,9
1038,9
2004
8265,7
4058,5
4207,2
49,1
50,9
1036,6
2005
8347,3
4103,7
4243,6
49,2
50,8
1034,1
2006
8436,4
4152,2
4284,2
49,2
50,8
1031,8
2007
8532,7
4205,0
4327,7
49,3
50,7
1029,2
2008
8779,8
4298,8
4481,0
49,0
51,0
1042,4
20092
8922,3
4372,2
4550,1
49,0
51,0
1040,7
1999'-cu il yanvarın 27-si vəziyyətinə əhalinin siyahıya alınması məlumatlarına
əsasən.
20092-ci il aprelin 13-ü vəziyyətinə əhalinin siyahıyaalınması məlumatlarına əsasən.
4.2 cədvəlindəki məlumatlardan aydın görünür ki, 1995-ci ilə nisbətən 
2009-cu ildə əhalinin ümumi sayında kişi və qadınların xüsusi çəkisində 
dərin kəmiyyət dəyişiklikləri olmamış, yalnız hər 1000 nəfər kişiyə düşən 
qadınların sayı cüzi də olsa azalmışdır.
Əhali statistikasında başlıca məsələlərdən biri də onun yaşa görə bölün­
məsidir. Bu məqsədlə yaş kontingenti anlayışından istifadə olunur. Bu, hər 
hansı bir ümumi əlamətə görə bir neçə ili özündə birləşdirən “şəxslərin 
toplusu” üzrə əhalinin sayının müəyyən edilməsi deməkdir. Bunlara körpə­
lər evi, məktədəqədər və məktəbə getmə yaşında qanunvericiliklə müəyyən 
edilmiş əmək qabiliyyətli yaşda, habelə bu yaş həddindən aşağı və yuxarı 
yaşda; seçib-seçilmək hüququ verən yaş həddində olan əhalinin sayı və s. 
daxildir. Bunlardan bir çox məsələlərin həllində istifadə olunur.
Azərbaycan Respublikası əhalisinin yaşa görə qruplaşdırılması haq­
qında 4.3 cədvəlindəki məlumatlara əsasən mühakimə yürütmək olar.
4.3 cədvəlindəki məlumatlardan görünür ki, Avropa ölkələrinin ço­
xunda olduğu kimi Azərbaycanda da əhalinin qocalması prosesi gedir.
10 Azərbaycanın statistik göstəriciləri 2010. Bakı, “Səda” nəşriyyatı 2010-cu il, s. 77.
92
Belə ki, əhalinin ümumi sayında 35 yaşadək olan əhalinin xüsusi çəkisi 
2000-ci ildəki 65,1%-dən 2013-cü ildə 50,4%-ə enmiş, yaşı 65-69 və daha 
çox olan şəxslərin xüsusi çəkisi isə müvafiq olaraq 3,1%-dən 4,3%-ə yük­
səlmişdir. Əmək qabiliyyətli əhalinin xüsusi çəkisinə gəldikdə isə bu gös­
tərici 2000-ci ildə 59,7% olduğu halda, 2013-cü ildə 69,2 % təşkil etmişdir.
\