______________Milli Kitabxana_____________
139
taleyini, onun aqibətini düşünən adam kimi təsvir olunmuşdur.
Dastan bir neçə hissəyə bölünür:
1. Gilqameşin Uruk əhalisinə əsir verməsi;
2. Enkidu ilə dostluğu;
3. Onların qəhrəmanlığı;
4. Enkidunun ölümü və Gilqameşin əbədi həyat axtarması.
Gilqameş Uruk şəhərinin qala divarlarını tikdirdikdən sonra
özünü sərbəst aparır, şəhər əhalisinə zülm edir, qız və qadınlara
sataşır. Uruk sakinləri allahlara şikayət edirlər. Şikayət sədası
allah Anuya çatır. O, ana ilahə Arurunu yer üzərinə göndərir və
deyir: «Sən onu yaratmışsan, indi də ona bənzər (qəhrəman)
yarat». Aruru gildən vəhşi görkəmli və təbiətli Enkidunu yaradır.
Tezliklə Uruka xəbər yayılır ki, yaxınlıqda vahiməli bir əcaib
insan peyda olmuşdur. Onu ancaq Gilqameş məğlub edə bilər.
Lakin Gilqameş belə ona qarşı çıxmaqdan çəkinir, çünki Enkidu
vəhşi təbiətə malik idi. Onun təbiətini dəyişdirmək lazım idi.
Məbəd qadınlarından birini Enkidunun yanına göndərirlər. Qadın
ona nəvaziş göstərir. Tədricən Enkidunun vəhşi təbiəti dəyişilir,
başına ağıl gəlir, gücdən düşür. Qadın məhəbbəti ona şüur gətirir.
İnsana çevrilmiş Enkidu Gilqameş ilə döyüşə hazırlaşır.
Enkidu Gilqameşin zülmünə son qoymaq üçün Uruk
şəhərinə daxil olur. Burada Gilqameş onun yolunu kəsir. Onlar
tutaşmalı olurlar. Enkidu Gilqameşə üstün gəlir, lakin Gilqameş
tam basılmır. Hər ikisi əhd-peyman bağlayıb dostlaşırlar. Bundan
sonra Gilqameş və Enkidu uzaq Sidr ölkəsinə şər qüvvələri təmsil
edən Humbabaya qarşı döyüşə gedirlər. Onlar sidr meşələrinə
çatırlar və sidr ağaclarını Uruka gətirmək üçün kəsirlər. Səsə
gələn Humbaba döyüşdə həlak olur.
İlahə İştar Gilqameşin qəhrəmanlığını görüb ona vurulur,
qəlbini ona açır. Lakin Gilqameş onun məhəbbətini rədd edir.
Gilqameş yaxşı bilir ki, İştar heç bir sevgilisinə axıra qədər sadiq
qalmamışdır. İştar bu təhqirə dözmür, səma allahı Anqudan xahiş
edir ki, Gilqameşə qarşı səma öküzünü göndərsin. Vəhşi öküz
Urukda qabağına çıxanı dağıdır, məhv edir. Gilqameş və Enkidu
güc-bəla ilə öküzü öldürürlər.
Uruk camaatı qəhrəmanların şərəfinə mahnılar qoşur. Lakin
|