Dərslik kimi təsdiq edilmişdir. Q. H. Bayramov 2008 Mənə tərcümənin əlifbasını öyrətmiş

Yad  oğlı  saqlamaqla  oğul  olmaz,-böyüyəndə  salur-gidər, 
gördüm diməz... 
Kül təpəcik olmaz. [Güyəgü oğul olmazj. 
Qara eşşək başına üyən ursan qatır olmaz. 
Qaravaşa don geyürsən, qadın olmaz. 
Yapa-yapa qarlar yağsa, yaza qalmaz. 
Əskü panbuq bez olmaz. 
Qarı düşmən dost olmaz. 
Qarağuca qıymayınca yol alınmaz. 
Qara polad uz qılıcı çalmayınca qırım dönməz. 
Ər, malına qıymayınca adı çıqmaz. 
Qız anadan görməyincə ögit almaz. 
Oğul atadan görməyincə süfrə çəkməz. 
Oğul atanın yetiridir, iki gözinin biridir. 
89 

---

Dövlətin oğul qopsa, ocağının gözidir. 
Oğul dəxi neyləsün, baba ölüb mal qalmasa. 
Baba malından nə faidə, başda dövlət olmasa... 
Dədə Qorqud bir dəxi soylamış: 
Sarb yür ürkən Qazlıq ata namərd yigit yenə bilməz; binincə 
binməsə, yekl 
Çalub-kəsər uz qılıncdan müxənnətlər çalınca, çalınca yek! 
Çala bilən yigidə oqla qılıncdan bir çomaq yek! 
Qonağı gəlməyən qara evlər yıqılsa, yek! 
At yemindən acı otlar [bitincə] bitməsə yek. 
Adam içməyən acı sular sızınca sızmasa, yek. 
Ata adını yürütmiyən xoyrad oğul 
ata belindən enincə enməsə, yek. 
ana rəhminə düşüncə, toğmasa yek. 
Ata adın yüridəndə dövlətlil oğul yek. 
Gerçəklərin üç otuz yaşını toldırsa yek. 
Dədə Qorqud soylamış: 
Getdikdə yerin otlaqların keyik bilür. 
Kənəz yerlər çəmənlərin qulan bilür. 
Ayru-ayru yollar izin dəvə bilür. 
Yedi dərə qoxuların dilkü bilür. 
Dünlə kərvan keçdigin turğay bilür. 
Oğul kimdən oldığın ana bilür. 
Ərin ağzın yeynisin at bilür. 
Ağır yüklər zəhmin qatır bilür. 
Nə yerdə sırılur varsa, çəkən bilür. 
Ğafil başın ağrısın beynü bilür. 
Qolça qopiz götürib eldən-elə, bəgdən-bəgə ozan gəzər. 
Ər comərdin, ər nakəsin ozan bilür. 
El evin ün üzdə çalıb ayldan ozan bilur. 
Azıb gələn qəzayı tənri savsın, xanım, hey! 
Dədə Qorqut genə soylamış, görəlim, xanım, nə soylamış: 
Ağuz açıb ögər olsam, üstimizdə tanrı görklü 
90 

---

Tənri dosti, din sərvəri, Məhəmməd görklü Məhəmmədin sağ 
yanında namaz qılan Əbubəkr siddiq görkü! 
Axır separə başıdır, əmmə görklü Hecəsinləyin düz oqınca, 
yasin görkü. 
Qılınc çaldı, din açdı, şahi mərdan Əli görkü. 
Əlinin oğulları-peyğəmbər nəvalələri - Kərbala yazısında 
yəzidilər əlində şəhid oldı - Həsənlə Hüseyn iki qardaş bilə - 
görkü. 
Yazılıb - düzilib gögdən endi tənri elmi Quran görkü. 
Ol Quranı yazı - düzdü üləmalar ögrənincə göydi - biçdi, 
Alimlər sərvəri Osman Uff an oğlı, görkü. 
Alçaq yerdə yapılıbdur tənri evi Məkkə görkü. 
Ol Məkkəyə sağ varsa, əsən gəlsə, sidqi bitim hacı görkü. 
Sağış günində ayna görkü, ayna güni oğıyanda qütbə görkü. 
Qulaq urıb dinləyəndə ümmət görkü. 
Minarədə banlayanda fəqih görkü. 
Dizin basu oturanda halal görkü. 
Döümindən ağarsa, baba görkü. 
Ağ südin toya əmzirsə, ana görkü. 
Yanaşub yola girəndə qara buğır görkü. 
Sevgili qardaş görkü. 
Ban al - ala ev yananda digilsə gərdək görkü. 
Uzınca tənəji görkü. Oğul görkü. 
Qamusuna bənzəmədi cümlə aləmləri yaradan allah - tənri 
görkü. 
Faruk Sümerin tərcüməsi: