Dərslik rəHBƏRLİk azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 24 saylı

KƏMƏRLƏYİCİ DƏMROV
Varicella zoster virusunun reaktivasiyası nətcəsində meydana çıxan və adətən bir 
dermatom daxilində sinirlər boyunca qrupşəkilli vezikulyoz səpgilərlə təzahür edən kəs-
kin virus xəstəliyidir. 15 yaşa qədər uşaqlar böyüklərə nisbətən çox az hallarda (5%) 
xəstələnirlər. 60 yaşdan yuxarı şəxslərdə postherpetik nevralgiya ağırlaşması daha çox 
(40% xəstələr) təsadüf edilir. Yaşadığı müddətdə kəmərləyici dəmrov ilə xəstlənmə eh-
timalı 10-20% təşkil edir. 
Etiologiyası
Varicella zoster dermatoneyrotrop virus (birincili yoluxma zamanı su çiçəyini törə-
dir). Praktiki olaraq 20 yaşdan yuxarı bütün şəxslər bu virusla yoluxmuşlar.
Risk amilləri
Soyuqdəymə, infeksiyalar və intoksikasiyalar, şəkəri diabet, mədənin xora xəstəli-
yi və s. Hiperinsolyasiya, ionlaşdırıcı şüalanma, qan xəstəlikəri, şişlər. İmmundepres-
santların, rentgenoterapiyanın tətbiqi, İİV-gəzdirənlər, QİÇS: İİV-ilə yoluxanların 25%-i 
kəmərləyici dəmrovdan əziyyət çəkirlər. 
Patogenez
Virusun baş və onurğa beyni qanqliyalarında reaktivləşməsi. Virusla ilk təmas su 
çiçəyi keçirmiş şəxslərdə baş verir, bundan sonra virus latent vəziyyətdə bu qanqliyalar-
da persistensiya edir. Virusun reaktivləşməsi qeyri-əlverişli ekzogen və endogen amillə-

---

161
rin təsiri nəticəsində baş verir. Virus hissi sinirləri zədələyir və nevrit əlamətləri törədir, 
sonra dermatoma müvafiq olaraq xətt boyunca qovuqcuqlu səpgilər meydana çıxır. Sinir 
köklərinin ödemli olması, onların onurğaarası sahələrdə sıxılması nəzərə çarpır.
Klinik şəkli
Prodromal əlamətlər: bədən temperaturunun yüksəlməsi, halsızlıq, baş ağrısı, dispep-
siya halları.
Lokalizasiya sahələri: qabırğaarası sinirlər zonasında, üçlü sinirin şaxələri boyunca, 
başda, üzdə, ətraflarda.
Ocaqların sayı: çoxlu miqdarda.
Subyektiv hissiyyat: zədələnmiş sinirlər boyunca ağrılar.
Gedişi: kəskin, residiv vermir. Residivlər onkoloji xəstəliklər, qan xəstəlikləri, im-
mundefisit (QİÇS) zamanı meydana çıxır.