Determinantlar nazariyasi



Yüklə 425 Kb.
səhifə1/4
tarix28.09.2023
ölçüsü425 Kb.
#150342
  1   2   3   4
Determinantlar nazariyasi ma\'ruza


Determinantlar nazariyasi
Reja



  1. Ikkinchi tartibli determinantlar.

  2. Uchinchi tartibli determinantlar.

  3. O’rin almashtirishlar va oʻrinlashtirish.

  4. n-tartibli determinantning ta’rifi va ba’zi bir xossalari.



Tayanch soʻz va iboralar. matritsa, determinant, kvadrat matritsa, aniqlovchi, ikkinchi tartibli determinant, uchinchi tartibli determinant, Sarrus qoidasi, oʻrin almashtirish, oʻrinlashtirish, n-tartibli determinant.

kvadrat matritsaning skalyar (sonli) miqdorini aniqlovchi determinant tushunchasining kiritilishi chiziqli tenglamalar sistemasini yechish bilan chambarchas bogʻliq.



  1. Ikkinchi tartibli determinantlar.

1-ta’rif. Ikkinchi tartibli determinant deb
(1)
tenglik bilan aniqlanadigan songa aytiladi. Qisqacha, Δ deb belgilanadi. Bu yerda -determinantning elementlari deyiladi.
va mos ravishda determinantning 1- va 2-satrlari, va mos ravishda determinantning 1- va 2-ustunlari deyiladi. Ya’ni

Determinantning ixtiyoriy satri yoki ustuni determinantning qatori deb ataladi. -elementlar joylashgan diagonal bosh diagonal deyiladi. -elementlar joylashgan diagonal yordamchi diagonal deyiladi.


1-misol. Hisoblang:

► (1.1.1) formulani qo‘llaymiz:


.◄
Eslatma. Determinantning elementlari funksiyalar bo‘lishi ham mumkin, shuning uchun determinantning qiymati, umuman olganda, funksiyadir.
2-misol.
Hisoblang: .
► . ◄



  1. Uchinchi tartibli determinantlar.



2-ta’rif. Uchinchi tartibli determinant deb

(2)
tenglik bilan aniqlanadigan songa aytiladi. Ko‘pincha, determinant tartibiga mos ravishda deb ham belgilanadi.
3-misol.
Hisoblang: .
► (1.1.2) formulani qo‘llaymiz:

. ◄


  1. Yüklə 425 Kb.

    Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin