Digital technologies: problems and solutions of practical implementation in the spheres

 
INTERNATIONAL SCIENTIFIC AND TECHNICAL CONFERENCE
“DIGITAL TECHNOLOGIES: PROBLEMS AND SOLUTIONS OF PRACTICAL 
IMPLEMENTATION IN THE SPHERES” 
APRIL 27-28, 2023 
625
-
boshqa zarur axborotlar.
G‘aznachilik tizimining asosiy vazifalaridan biri davlat moliyaviy resurslaridan 
foydadanish samaradorligini oshirishdir. Jahon tajribasi shuni ko‘rsatadiki, davlat moliyasi 
tarkibiga kiruvchi, “g‘aznachilik” deb ataluvchi organ o‘ziga yuklatilgan funktsiyadan kelib 
chiqib, turli majburiyatlarni bajaradi. G‘aznachilikning tuzilishi va vazifalari mamlakatning tarixiy 
va madaniy urfodatlaridan, shuningdek, iqtisodiy holatidan kelib chiqib belgilanadi.
G‘aznachilik ayrim xorijiy mamlakatlarda passiv ahamiyatga ega. U faqat tasdiqlangan Byudjet 
kodeksini ishlab chiqish va qabul qilishdan asosiy maqsad – Byudjet jarayonini tartibga soluvchi 
hamda amaldagi qarama-qarshi va eskirgan me’yorlarni bartaraf qiluvchi yagona qonun hujjatini 
ishlab chiqish va byudjet jarayoni ishtirokchilarining vakolatlarini tizimlashtirishdan iboratdir. 
Respublikamizda byudjetlararo munosabatlarni tartibga solish va boshqarishda huquqiy jihatdan 
byudjet jarayonida: byudjet mablag‘larini ajratish bilan shug‘ullansa, majburiyatlar limitini 
belgilash va xarajatlar to‘lovini amalga oshirsa yoki oldindan belgilangan mezonlar asosida 
alohida xarajatlarni ishlab chiqishga ruxsat bersagina, faol ahamiyatga ega. 
G‘aznachilik davlat qarzlarini boshqarishning turli darajalarida ishtirok etadi va nihoyat, 
hisob funktsiyasi bajarilishiga ham javob berishi mumkin. Davlat moliyasini boshqarishning va 
g‘aznachilik tashkiliy tuzilishining yagona modeli mavjud emas, g‘azanchilikning bo‘limlari, 
boshqarmalari va aniq funktsiyalari turli mamlakatlarda farqlanadi. G‘aznachilik funktsiyasi vaqt 
o‘tishi bilan o‘zgarishi mumkin. Uning tashkiliy tuzilishi AQShda Moliya vazirligi Departamenti, 
Fransiyada Moliya vazirligi Boshqarmasi, Angliyada mustaqil mahkama, Avstraliyada esa vazirlik 
darajasida ko‘rinishiga ega. Shu sababli turli davlatlarda davlat to‘lovlari turlicha (1-rasm).