Dintaniw kk

2. Dinnin` funktsiyalari xa`m eelementleri. 
Dinnin` ja`miyettegi orinlanatug`in sotsialliq, manawiy, ruwxiy waziypalari to`mendegilerden 
ibarat: 
1. Xa`r qandaydinge iseniwshilerge toliqtiriwshiliq, ta`selle beriwshilik- kompensatorliq 
waziypasin atqaradi. Misali, Insanda turaqli za`ru`rlik, talabi payda boliwin alsaq, ol o`zinin` turimisi, 
o`miri, ja`miyet xa`m ta`biyat penen mu`na`siybeti barisinda turmisliq maqsetlerine erisiwi ilajsiz 
bolip ko`ringendey boladi, onda qanday bolsa da ruwxiy manawiy za`ru`rlik seziledi. A`ne sonday 
za`ru`rlik diniy esaplanadi. Din bunday waqitta onin` ruwxiy talabin qanatlandiradi, erkin bekkemlep, 
isenimin arttiradi, al qapa bolg`anda ta`selle berip, jog`altqapnin tapqanday ruwxiy jaqtan suyew 
tabadi. Bul waziypa xa`r bir dinde ushiraydi. Islamda xa`r bir musilman bul dun`yada erispegen 
bayliqqa yamasa ruwxiy arzu-a`rmanina ol dun`yada erisiwine isendiredi, onin` ushin turmistag`i 
mashaqatlarg`a, qiyinshiliqlarg`a sabirli bolip shidamliliq ko`rsetiwge shaqiradi. 
2. Dinnin` o`z iseniwshilerin birlestiriwshilik –integrativlik waziypasi, yag`niy belgili adamlar 
toparin bir ideya, ideologiyag`a biriktiriw, misali, yaxudiylikte bul dinge iseniwshilerdi bir millet, bar 
ekenligin jeke quday –Yaxvenin` en` suyikli bendeleri ekenligine isendirip olardi birlestiredi xa`m 
soni uqtiradi. 
3. Xa`r bir din o`z qa`wimi turmisin ta`rtipke salip, qadag`alaw funktsiyasin (regulyativlik) 
orinlaydi. Dinler urp a`detleri, da`stu`rleri, ma`resimleri xa`m bayramlarinin` o`z waqtinda qatal 
ta`rtipte a`mel qilg`an tu`rde bejeriwine itibar etedi. Misali, islamdag`i o` ma`rte namaz oqiliwi, 
Ramazan ayinda oraza tutiliwi, Qurban xaytlardin` belgileniwin aytsaq boladi. 
4. Dinnin` baylanistiriwshiliq funktsiyasi bolsa, o`zinin` iseniwshilerdi, ja`miyet penen 
shaxsti, etnikaliq toparlardi o`z-ara baylanistiradi xa`m bir dindegilerdin` bir ta`n, bir jan, bir 
isenimde ekeknligin baylanistirip tu`sindiredi. 
5. Din sheklewshilik,timlew, nizamlastiriwshgiliq waziypasina iye. Amerika sotsiologi 
T.ParsoneU` G`Xa`r qanday ja`miyetlik du`zimde belgili sheklewlersiz bolmaydi. Onin` ushin 
nizamlar da`rejesine ko`terilgen moral`liq normalar islep shig`ildi. Din bunday normalardi 
nizamlastirip qoymastan, olarg`a bolg`an qatnasiqlardi belgileydiG`. Misali islamdag`i shariat 
qag`iydalari, fixkti saqlaw. 
6.Dinnin` filosofiyaliq, teoriyaliq waziypasi da bar. Bul waziypa insang`a jasawdin` maqseti, 
turmistin` mazmunin tu`siniwge bag`darlaydi. 
Dinnin` elementleri bul dinnin` sostav bo`lekleri. Rawajlang`an dinlerde onin` minaday 
elementleri bar. 
1. Diniy sana. 
2. Diniy xizmet (iskerlik) 
3. Dinimy munasibet. 
4. Diniy ta`rtip qag`iyda xa`m sho`lkemler. 

---