E. N. Lutfullayev, Z. N. Normurodov

Щ
3. 
Sulfat kislotaning metallmaslarga t a ’siri. 2
ta pro bir­
kaga 2—3 ml dan 96% li sulfat kislotadan quying. U lardan 
biriga oltingugurt, ikkinchisiga esa ko‘m ir bo'lakchasidan 
tashlang va sekin qizdiring (M o ‘rili shkafda!). N im a sodir 
bo'ladi? Reaksiya tenglam alarini yozing.
4. 
Sulfatlarning term ik barqarorligi.
a) kichkina chinni kosachaga yoki tigelga 1—2 g natriy 
biosulfat solib, avval sekin, keyin kuchliroq qizdiring. 
Bunda qanday birikm a hosil b o ‘ladi? Reaksiya tenglam a­
larini yozing.
b) chinni tigel qopqog'iga tem ir (II) sulfatning bir 
nechta kristallarini soling. Avval, ularni sekin qizdirib,
54

---

keyin kuchli qizdiring. K ristallar ustiga h o ‘llangan lakmus 
qog‘ozini tuting. N im a sodir bo‘ladi? Reaksiya tenglamasini 
yozing.
d) shunday tajribani gips va G lauber tuzlari bilan 
ham bajaring. Oltingugurtning kislorodli kislotalaridan hosil 
b o ‘lgan tuzlarning term ik barqarorligining turlichaligi 
nim aga bog'liq?
5. 
N atriy tiosulfatning olinishi.
K ichikroq konussim on 
kolbaga 3,5 g natriy sulfit soling va 50 ml suv quying. 2,5 
g oltingugurt tortib oling va uni spirt bilan h o ‘llab (nim a 
uchun?) natriy sulfat eritm asi solingan kolbaga tushiring. 
A ralashm ani qaynaguncha qizdiring. Lakm us eritm asiga 
neytral reaksiyaning kuzatilishi jarayonning tam om bo‘lishi 
belgisidir. O lingan issiq eritm ani filtrlang va filtratni suv 
ham m om ida kristallanish boshlangunga qadar bug‘lating. 
E ritm a sovitilgandan keyin ajralib chiqqan kristallarni 
Byuxner voronkasida filtrlang. Reaksiya tenglamasini yozing 
va natriy tiosulfatning tuzilish form ulasini yozib o ltin -’ 
gugurtning valentliklarini ko'rsating.