Eamon Butler "Azad DüĢüncələr"



Yüklə 0,57 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə1/6
tarix23.02.2017
ölçüsü0,57 Mb.
#9539
  1   2   3   4   5   6

 

 

 

 

 

Adam Smit - iqtisadiyyatın əlifbası 

Eamon  Butler 

 

 



 

 

 



“Azad DüĢüncələr” Assosiasiyası  

 

Bakı - 2008 



 

 


www.azadliqciragi.org 

 



Ġngiliscədən Azərbaycan dilinə 

çevirənlər: 

 

Tural  K.Vəliyev 



Səadət Cahangirli 

 

Redaktor: 



 

Tural K.Vəliyev 

 

 

 



 

 

 



 

ISBN  5–8066–1711–4 

 

 

   



2008

– 

 



655(07)

0605010407

 

 

 



 

 

 “Elm” nəĢriyyatı – 2008 



 

 

 

www.azadliqciragi.org 



Mündəricat



 

REDAKTORDAN ...................................................................................................................... 5 

ADAM SMĠTĠN BU GÜN ÜÇÜN ÖNƏMĠ ................................................................................ 6 

XÜLASƏ .................................................................................................................................... 8 

ADAM SMĠT NƏ ÜÇÜN ÖNƏMLĠDĠR? .................................................................................. 9 

Ġqtisadiyyata dair keçmiĢ bir baxıĢ .............................................................................................. 9 

Azad mübadilənin məhsuldarlığı ................................................................................................. 9 

Azadlığa əsaslanan ictimai quruluĢ ............................................................................................ 10 

Əxlaq psixologiyası .................................................................................................................. 10 

ġəxsi maraq və ləyaqət .............................................................................................................. 10 

Ġnsan təbiəti və insan cəmiyyəti ................................................................................................. 11 

SMĠTĠN HƏYATI VƏ KARYERASI ....................................................................................... 12 

Kirkaldi və Qlazqou .................................................................................................................. 12 

Oksford və stimullar ................................................................................................................. 12 

Ġlkin mühazirəçilik karyerası ..................................................................................................... 13 

Səyahətlər ................................................................................................................................. 13 

“Xalqların sərvəti” .................................................................................................................... 13 

Xüsusi səlahiyyətli gömrük müfəttiĢi ........................................................................................ 14 

“XALQLARIN SƏRVƏTĠ” ...................................................................................................... 15 

GeniĢ əhatəli kitab .................................................................................................................... 15 

Ġstehsal və mübadilə .................................................................................................................. 16 

ĠxtisaslaĢmanın üstünlükləri ...................................................................................................... 16 

Mübadilədən gələn ümumi gəlirlər ............................................................................................ 17 

Daha geniĢ bazar daha böyük qazanc gətirir .............................................................................. 17 

Dəyər indeksi ............................................................................................................................ 18 

Torpaq, kapital və əmək ............................................................................................................ 18 

Bazarlar istehsalı necə idarə edir ............................................................................................... 19 

Əmək haqqı iqtisadi artımdan asılıdır ........................................................................................ 19 

Bazar əmək haqqı normaları ...................................................................................................... 20 

Əmək haqqı və siyasət .............................................................................................................. 20 

Kapital və mənfəət .................................................................................................................... 20 

Torpaq və rentalar ..................................................................................................................... 21 

Mexaniki sistem ........................................................................................................................ 21 

Kapital yığımı ........................................................................................................................... 21 

Pul ............................................................................................................................................ 22 

Ġstehlak və sərmayə ................................................................................................................... 22 

Kapital üzərində əlavə düĢüncələr ............................................................................................. 23 

Ġqtisadi institutların tarixi .......................................................................................................... 23 

Ġqtisadi nəzəriyyə və siyasət ...................................................................................................... 24 

Merkantilistlər və pul ................................................................................................................ 24 

Mütləq mənfəət ......................................................................................................................... 24 

Tariflər və subsidiyalar ............................................................................................................. 25 

Müstəmləkə ticarətinin məhdudiyyətləri .................................................................................... 25 

Liberal alternativ ....................................................................................................................... 26 

Dövlətin rolu ............................................................................................................................. 26 

Müdafiə .................................................................................................................................... 27 

Ədalət ....................................................................................................................................... 27 

Ġctimai iĢlər və institutlar........................................................................................................... 27 

Ġctimai iĢlər ............................................................................................................................... 28 

Gənclərin təhsili ........................................................................................................................ 28 

Bütün yaĢlarda olanlar üçün  təhsil ............................................................................................ 29 

Soveren ..................................................................................................................................... 29 



www.azadliqciragi.org 

Verginin tətbiq olunma prinsipləri ............................................................................................. 29 



Dövlət borcları .......................................................................................................................... 30 

“Xalqların sərvəti” bu gün ......................................................................................................... 31 

“ƏXLAQĠ DUYĞULAR NƏZƏRĠYYƏSĠ” ............................................................................. 32 

Kitabın əsas ideyaları ................................................................................................................ 32 

ġəxsi maraq və rəğbət ............................................................................................................... 32 

Ədalət, xeyriyyəçilik və ləyaqət ................................................................................................ 32 

Ləyaqət ..................................................................................................................................... 32 

Təbii Ģəfqət hissi ləyaqətin əsası kimi........................................................................................ 32 

Fikir ayrılığı və təmkinlilik ....................................................................................................... 33 

Mükafat, cəza və cəmiyyət ........................................................................................................ 33 

Ədalət təməl kimi...................................................................................................................... 34 

Özünütənqid və vicdan .............................................................................................................. 35 

Əxlaq qaydaları ......................................................................................................................... 35 

Sərvətə münasibət ..................................................................................................................... 35 

Özünü təkmilləĢdirmə ............................................................................................................... 36 

Ləyaqət ..................................................................................................................................... 36 

Mükəmməl cəmiyyətin quruluĢu ............................................................................................... 37 

SMĠTĠN MÜHAZĠRƏLƏRĠ VƏ BAġQA YAZILARI .............................................................. 38 

BirləĢmiĢ mövzular ................................................................................................................... 38 

Smit elmin fəlsəfəsi haqqında ................................................................................................... 38 

Naməlum Ģəxsin dərdi ............................................................................................................... 39 

Fərziyyələr və təkziblər ............................................................................................................. 39 

Elm və insan qavrayıĢı .............................................................................................................. 39 

Ünsiyyət psixologiyası .............................................................................................................. 40 

Ünsiyyət və insan təbiəti ........................................................................................................... 40 

Ünsiyyət elmi ............................................................................................................................ 40 

Smit hökumət və dövlət siyasəti haqqında ................................................................................. 41 

Ədalət, dövlət və hüquq ............................................................................................................ 41 

Əmək və mübadilə .................................................................................................................... 41 

Bacarıqsız hökumət ................................................................................................................... 42 

Azadlıq və inkiĢaf ..................................................................................................................... 42 

Nəticə ....................................................................................................................................... 43 

“GÖRÜNMƏZ ƏL” RĠCƏTĠ .................................................................................................... 44 

Zəngin yoxsul üçün iĢ yaradır ................................................................................................... 44 

Yerli və xarici sənaye ................................................................................................................ 44 

Ġnsan fəaliyyətinin düĢünülməmiĢ nəticələri .............................................................................. 44 

Davamlı sistem ......................................................................................................................... 45 

Fərdi fəaliyyət və ictimai nəticələr ............................................................................................ 46 

ADAM SMĠTĠN BƏZĠ DEYĠMLƏRĠ ....................................................................................... 47 

 

 



 

www.azadliqciragi.org 



REDAKTORDAN



 

 

Adam  Smit  klassik  siyasi  iqtisadın  banisidir.  Böyük  Britaniyada  fəaliyyət  göstərən  Adam  Smit 

Ġnstitutunun direktoru Eamon Butlerin müəllifliyi  ilə nəĢr olunan bu kitab siyasi iqtisadın atası A.Smit 

haqqında geniĢ bilgi verir. “Adam Smit – iqtisadiyyatın əlifbası”

*

 kitabı həm görkəmli Ģəxsiyyətin həyatı, 



həm də yaradıcılığı ilə bağlı gərgin araĢdırmaların məhsuludur. 

Müəllif  kitabda  A.Smitin  yaradıcılığında  baĢlıca  yer  tutan  “Xalqların  sərvətinin  təbiəti  və 

səbəbləri haqqında traktat” tədqiqat əsərinin əhatəli təhlilini təqdim edir. 

Məlum  olduğu  kimi,  bu  möhtəĢəm  əsər  dünyanın  əksər  dillərinə  çevrilmiĢ  və  müxtəlif 

mənbələrdə əsərin adı da ayrı-ayrı formalarda verilmiĢdir.  

Marks  və  təbii  ki,  bütün  marksistlər  marksizmin  “üç  tərkibi  və  üç  mənbəyini”  araĢdırarkən 

A.Smit  və  D.Rikardonun  simasında  ingilis  siyasi  iqtisadiyyatını  marksizmin  mühüm 

mənbələrindən biri kimi Ģərh və təhlil etmiĢdir. 

Heç  təsadüfi  deyil  ki,  marksizmin  banisi  K.Marks  özünün  Ģah  əsəri  “Kapital”da  A.Smitə  130 

dəfədən artıq istinad etmiĢdir. Eyni mənzərəyə bu və ya digər Ģəkildə liberal iqtisadiyyat əsərlərində 

də rast gəlirik. 

Marksizmi qəbul etməyən liberal, mühafizəkar, milliyyətçi ideoloqlar da Adam Smitin simasında 

siyasi iqtisad sistemini yüksək qiymətləndirmiĢlər. Heç təsadüfi deyil ki, Sovetlər Birliyi dağıldıqdan, 

dünya  sosialist  sistemi  çökəndən  sonra  yeni  müstəqil  dövlətlər  üçün  Adam  Smitin  iqtisadi  baxıĢlar 

sistemi  yeni  önəm  kəsb  etmiĢdir.  Bazar  iqtisadiyyatının,  liberal  siyasi  iqtisadın  yenidən  doğulması 

diqqət mərkəzindədir. 

Yeni ideologiyanın formalaĢması, Adam Smit irsinə böyük maraq və ehtiyac Azərbaycanda 

da açıq-aydın duyulmaqdadır. 

Adam Smitin Türkiyə türkcəsinə tərcüməsini gerçəkləĢdirən böyük türkçü alim, mütəfəkkir 

Azərbaycan türkü  Əli bəy Hüseynzadə olmuĢdur. 

1928-ci il tarixli, çap olunmamıĢ bu əsərin XI fəslini araĢdırıcı Əliheydər Bayat “Hüseynzadə Əli 

bəy” (Ankara, 1998, s.205-216) kitabında nəĢr etmiĢdir. 

Əli bəy Hüseynzadənin Adam Smitə marağı  və fikir həyatında ona xüsusi diqqət yetirməsi 

bizim  ictimai  fikir  tariximiz  üçün  də  çox  əhəmiyyətlidir.  Yeri  gəlmiĢkən,  qeyd  edək  ki, 

Ə.B.Hüseynzadənin 1928-ci ildəki tərcümə dili çağdaĢ Azərbaycan türkcəsinə çox yaxındır. 

Orijinaldan – ingiliscədən tərcümə olunan bu kitab Adam Smit irsini tamamilə əhatə etməsə 

də, onun önəmli hissəsini təqdim edir.  

Tərcüməçi  S.Cahangir  Azərbaycan  dilinin  siyasi-iqtisad  üslubuna,  terminlər  sisteminə 

söykənərək  ədəbi  dilimiz  üçün  yeni  olan  dil-üslub  özəlliklərinə  üstünlük  vermiĢ,  orijinala  sadiq 

qalaraq sadəliyə, aydınlığa, yığcamlığa, yeri gələndə obrazlılığa üstünlük vermiĢdir. Təbii ki, biz bu 

tərcümənin  tamamilə  qüsursuz  olduğu  iddiasında  da  deyilik.  Yeni  olan  hər  Ģey  özü  ilə  bərabər 

müəyyən xətalar da gətirməmiĢ deyildir. 

Biz  inanırıq  ki,  oxucularımızdan  gələn  təklif,  tənqid  və  rəylərlə  gələcək  nəĢrlərimiz  daha 

uğurlu olacaqdır. 

Bu baxımdan zəhmət çəkib  fikir, qeyd  və rəylərini göndərən oxucularımıza bəri  baĢdan öz 

təĢəkkürlərimizi bildiririk. 

Kitabın  çapa  hazırlanmasında  öz  dəyərli  məsləhətlərini  vermiĢ  professor  Kamil  Vəli  Nəri-

manoğluna, iqtisadçı alim Nemət Əliyevə, Ceyhun Hüseynova dərin minnətdarlığımızı bildiririk. 

Ġnanırıq  ki,  Adam  Smit  haqqında  Dr.Eamon  Butlerin  təqdim  olunan  bu  kitabı  siyasi 

iqtisadçılar, araĢdırmaçılar, tələbələr və geniĢ oxucu kütləsi üçün də maraqlı olacaqdır. 

 

Tural K.VƏLİYEV 

 

_________ 

 

*

 Biz  kitabı  Azərbaycan  dilinə  çevirərkən  “Adam  Smit  – Ə



lifba”  adını  tam  aydınlıq  üçün  “Adam  Smit  – 

iqtisadiyyatın əlifbası” kimi çevirdik. Hər iki ad eyni məzmunu ifadə edir (red.). 



www.azadliqciragi.org 



ADAM SMİTİN BU GÜN ÜÇÜN ÖNƏMİ 

 

Bir çoxlarına görə, xüsusilə onun ana vətəni ġotlandiyada, Adam Smit önəmli Ģəxsiyyətdir. 



Edinburqda onun Ģərəfinə abidə ucaldılıb, banknotlara əksi həkk olunub və kollec və teatrlara adı 

verilib.  Hətta  mən  bunu  da  Qlazqou  Universitetində  Adam  Smitin  adını  daĢıyan  binadakı 

ofisimdən  (Q.Smit  bu  universitetin  professorudur  –  Tərc.)  yazıram.  Amma  kədərlidir  ki,  Smit 

onun düĢündüyündən çox çox az tanınmıĢ və tədqiq olunmuĢdur. Smit ġotlandiyada, Britaniyada 

və həqiqətən, Avropada da tanınan hərtərəfli biliyə malik mütəfəkkirlərdən biridir. Ümid bunadır 

ki,  Adam  Smit  “iqtisadiyyatın  əlifbası”  –  dərsliyi    bu  geniĢ  ictimai  məlumatsızlığı  düzəltməyə 

müəyyən dərəcədə yol açacaq. 

Mənim Adam Smitlə  ilk tanıĢlığım  məlumatlı  yuxarı sinif  iqtisadiyyat müəllimim  vasitəsilə 

yaranıb.  O,  dərsləri  canlandırmaq  üçün  “Xalqların    sərvəti”ndən  misallar  gətirirdi.  ÇərĢənbə 

axĢamı dördüncü dərs intellektual zövqlü söhbətlərlə qaynayırdı, sancaq düzəldənlər,  yun palto 

hazırlayan  iĢçilər  və  qəssablar,  pivəçilər  və  çörəkçilər...  Mənim  bəxtim  gətirdi  ki,    bu  böyük 

Ģəxsin  fəaliyyəti  haqqında  erkən  təcrübə  qazandım  və  hətta  bəxtim  daha  artıq  onda  gətirdi  ki, 

Ģotland  maarifçiliyi  əsasında  keçdiyim  o  dərsi  sonrakı  yüksək  təhsilimin  bir  hissəsi  kimi 

götürmək imkanım yarandı. 

Təəssüf  ki,  Smitin  düĢüncələri  haqqında  mənim  faydalandığım  ilkin  təcrübə  bütünlükdə  çox 

azdır.  Bu gün Smitin  yaradıcılığı tələbə  və qeyri-peĢəkarlar tərəfindən kifayət  dərəcədə oxunmur. 

Smit  bizim  məktəb  və  universitetlərdə  yetərincə  öyrənilməyib.  Bu,  böyük  bir  nöqsandır.  Xüsusi 

olaraq  təəssüfləndiricidir  ki,  bir  çox  yüksək  dərəcəsi  olmayan  iqtisadçı  tələbələr  öz  sahələrinin 

əsasını qoyan “ataları” haqqında yalnız səthi müqəddimələr verməklə kifayətlənmiĢlər. Bir çox iqti-

sadiyyat kursları  mühazirələrində Smiti yalnız qısa təqdimatla, bir qayda olaraq sancaq düzəldənlər 

misalı  ilə,  əmək  bölgüsü    məsələsində  onun  müəyyən  etdiyi

 

qısa  mücərrəd  terminlərlə,  yüksək 



prinsiplərin müzakirəsinə keçmədən  xatırlayır.   

Smit  aydın tərzdə yazdığına görə, onun yaradıcılığı  250 il  əvvəl olduğu kimi oxunaqlıdır. Onun 

yazıları ruhlandırıcı və maarifləndirici müĢahidələrin zəngin və mürəkkəb sistemindən ibarətdir. Smitin 

yaradıcılığı  mürəkkəb  cəmiyyətlərin  həqiqətən  necə  fəaliyyət  göstərdiyini  anlamağa  yönəlib.  Bu 

ictimai elm  xüsusi qarĢılıqlı  münasibət  və asılılığın önəmli reallığı  haqda məlumatlılığın  mərkəzində 

dayanır. Bunların hər ikisi bizim bu gün yaĢadığımız dünyanın reallıqlarıdır.   

QloballaĢan  dünyada  Smitin  beynəlxalq  və  yerli  ticarət  elmi  bizim  bütün  yaĢamımıza  yön 

verən  qüvvələrin  düz  mərkəzindən  keçir.  O  müxtəlif  dövrlərdə  yazmıĢ  ola  bilər,  amma  onun 

merkantilizmin  səhvləri  haqqında  diaqnozu    və  ixtiyari  siyasi  müdaxiləyə  ümumi  inamsızlığı, 

xüsusilə  bu  gün,  ticarətin  güman  edilən  nəticələrinə  müqavimət  göstərənlər  tərəfindən,  onun 

asanlıqla ələ keçirildiyi dünyada daha yerinə düĢür.   

Smitin intellektual elm adamları arasında da yetərli rəqibləri vardır. Amma onların  “eqoizm 

peyğəmbəri”  kimi  qəbul  etmədikləri  Smit,  onun  yaradıcılığını  oxuyan  və  anlayan  hər  hansı 

Ģəxsin tanıdığı Smit deyil. “Əxlaqi duyğular nəzəriyyəsi” kitabı hissiyyatı insan fəaliyyətinin düz 

mərkəzində  yerləĢdirən  əxlaq  fəlsəfəsi  haqqında  dərin  insan  yaradıcılığıdır.  Smit  öz  yetkinlik 

yaĢının  hər  gününü  insan  fəaliyyətini  öyrənməyə  və  aydınlaĢdırmağa  sərf  etmiĢdir.  O, 

mükəmməl  əxlaq  haqqında  əlçatmaz  ideyalar  axtarmır.  Əksinə,  o  öz  vaxtını  normal  insanların 

ictimai qarĢılıqlı  münasibəti gerçəkdən  necə  həyata keçirdiyini  və onların  əxlaqi qərarları  necə 

qəbul etdiyini sınaqdan keçirməyə sərf edir.  

 Və  ya    bəzi  dayaz  tənqidçilər  “Xalqların    sərvəti”ndə  ticarətin  öyrənilməsi  və  “Əxlaqi 

duyğular  nəzəriyyəsi”ndə  rəğbətin analiz olunması arasında ziddiyyət olduğunu irəli  sürür. Hər 

ikisi  insan  fəaliyyətinin  qollarıdır  və  Smit  eyni  konseptual  vəziyyəti  hər  ikisinin  insan  ictimai 

həyatı ilə əlaqələrinin sınaqdan keçirilməsinə tətbiq edir.  

Smitin  yaradıcılığı  insan  ictimai  həyatının  empirik  reallığını  öyrənmək  istəyinə  əsaslanır. 

Məsələn, artıq onun siyasi müdaxiləyə qarĢı arqumentləri  ticari mübadilənin reallığının düzgün 

analizlərinə  əsaslanır.  Bu  da  tez-tez  nəzərdən  qaçır  ki,  onun  fərdlər  arasında  mübadilənin 

səmərəli faydaları  haqqında misalları çox zəngin deyil (o, buna çox da  məhəl qoymur), əksinə, 


www.azadliqciragi.org 

çox  zəifdir.  Smit  inanırdı  ki,  ticarət  hər  kəsə  xeyir  verir  və  xüsusilə  də,  cəmiyyətin    lap  aĢağı 



təbəqəsində olanlara.  

Adam Smitin  yaradıcılığı azad cəmiyyətə dəstək vermək üçün fundamental prinsiplərin və gərəkli 

institutların aydın analizlərini təqdim edir. Qanun norması və ədalət  bütün bəĢəriyyətə xeyir verən təbii 

azadlığın  “sadə  və  açıq”  sistemi  üzrə  çərçivə  təmin  edir.  Ona  baxmayaraq,  Ģərik  əxlaqi  təcrübələrin 

təkamülü insan cəmiyyətinin yaĢamına və onun davamlılığına yardım edir. 

Bu,  “görünməz  əl”  və  ya  daha  ümumi  düĢünülməmiĢ  nəticələr  vasitəsilə  ictimai  təkamül 

ideyasıdır ki, müasir dünya üçün Smitin əsas irsini təĢkil edir.  

Bir  Ģəxsin  təqdir  olunması,  çoxlu  sayda  mühüm  insan  nailiyyətlərinin  olması  deməkdir, 

Smitin  dostu  Adam  Ferqüsonun  düĢündüyü  kimi,  insan  fəaliyyətinin  nəticələri  insan  planının 

məhsulu  deyil,  bizim  hamımız  üçün  hərtərəfli  dərsdir.  Bu  o  fikirdir  ki,  Smiti  öz  dərin 

skeptisizmini  “insanlar  sistemi”  istiqamətinə  aparır  ki,  insanlığı  alicənab  sonluqlara  nail  olmaq 

üçün təĢkil etsin.   

Smit  iĢgüzar,  ehtiyatlı  Ģəxsdir  və  onun  düĢüncəsi    asanlıqla  siyasi  ideologiyanın  iddiasına 

təslim olmur. Bu o demək deyil ki, Smitin radikal düĢüncə sahibi olduğunu düĢünməməliyik. Öz 

zamanı  üçün  onun  ideyaları  inqilabi  ideyalar  idi.  Bizim  zamanımızda  onun  ideyaları  gələcəyin 

siyasi  mənzərəsini  göstərir  ki,  bu  insanpərvər  və  liberal  Ģəkildə  ən  yaxĢı  formada  xarakterizə 

olunur.  Onlar  radikal  olaraq  qalır,  çünki  onlar  bizim  siyasi  dərslər  üçün  həlledici  fərziyyələr 

təqdim edir. 

Bəlkə  də,  bizim  siyasətçilər  Smitin  yaradıcılığını  oxumuĢ  və  anlamıĢ  olsaydı,  onun  radikal 

görünən dünyası sağlam düĢüncə, həqiqi faktlara əsaslanan təklif kimi qəbul olunardı.  

ġübhə az ola bilər ki, elmi cəmiyyətdə Adam Smit adına təqaüd sağlam vəziyyətdədir. 2000-

2004-cü illər arasında dünyanın müxtəlif yerlərindən olan 14-dən artıq məzun tələbə Adam Smit 

“PhD”  (elmlər  doktoru)  elmi  dərəcəsini  bitirdi.  Bu  alimlər  elm  sahələrində  fəaliyyət  göstərən 

Adam  Smit  təqaüdçülərini  bir  beynəlxalq  cəmiyyətdə  birləĢdirirlər.  Beynəlxalq  Adam  Smit 

Cəmiyyəti  tərəfindən  illik  “Adam  Smit  icmalı”nın  nəĢri  Smitin  yaradıcılığında  elmi  marağın 

gücünə əlavə vəsiyyətnamədir.  

Adam Smit təqaüdçülərindən baĢqa, Smitdən ilhamlanan sağlam cəmiyyət məktəbləri də  var. 

Onun  fikirlərindən  ruhlananların,  o  ideyaları  öz  yaradıcılıqları  vasitəsilə  geniĢləndirmək  üçün 

böyük  imkanları  vardır. Smitin  “məĢhur  müasir”  elmi  nəzəriyyəsinə  maraq  artır  və onun  əxlaqi-

sosial psixologiyası təkamül psixologiyası üzrə yeni yarımbölmələrdə tədqiqata yardım edir. Onun 

dil  və  estetika  nəzəriyyələri  tədqiq  ounmaqdadır  və  alimlər  üçün  səmərəli  bilgilər  verir.  Dr. 

Butlerin dərsliyi ustalıqla göstərir ki, Smit böyük elmi irs qoyub gedib. Amma həm də yarımçıq irs 

qoyub gedib. Smitin fikirlərindəki fərziyyələrin tədqiqi bir ömür boyunca davam edə bilən zəngin 

və həyəcanverici araĢdırma layihəsidir. 

Adam Smit bizə  misilsiz  yazılı zəngin  irs  buraxıb. O,   bu gün bizim  yaĢadığımız dünyanın 

formalaĢmasına  kömək  etmiĢ  bir  Ģəxsiyyətdir.  O,  həm  də  bizə  həmin  dünyanı  anlamağa 

intellektual  vasitələr dəsti təqdim etmiĢ bir Ģəxsdir. Onun yaradıcılığı geniĢ surətdə oxunmalı və 

düzgün  anlaĢılmalıdır.  Əgər  bu  baĢ  versə,  onun  ideyalarının  ilhamverici  qüvvəsi  öz  dövrünün 

maariflənməsinə yardım etdiyi kimi,  bizim dünyamızın iĢıqlanmasına da kömək edər.   

 


Yüklə 0,57 Mb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5   6




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin