EĞİTİMCİleri İÇİn eğİTİm rehberi

 
 
 
 
 
 
 
 
 
İLK YARDIM 
EĞİTİMCİLERİ İÇİN 
 
EĞİTİM REHBERİ 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

İÇİNDEKİLER 
 
BÖLÜM 1. İLK YARDIM TEMEL UYGULAMALARI 
 
 
1.
 
TÜRK KIZILAY DERNEĞİNİN TEMEL İLKELERİ 
2.
 
İLK YARDIM TEMEL UYGULAMALARI 
3.
 
İLKYARDIMCININ ÖZELLİKLERİ 
4.
 
OLAY YERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ 
 
BÖLÜM 2. İNSAN VÜCUDU İLE İLGİLİ BİLİNMESİ GEREKENLER 
 
BÖLÜM 3. HASTA / YARALININ DEĞERLENDİRİMESİ 
 
BÖLÜM 4. TEMEL YAŞAM DESTEĞİ 
 
1.
 
SOLUNUM YOLU TIKANIKLIĞI (HEİMLİCH MANEVRASI) 
2.
 
TEMEL YAŞAM DESTEĞİ 
 
BÖLÜM 5. KANAMALAR VE ŞOK 
 
3.
 
KANAMALARDA İLK YARDIM 
4.
 
ŞOK 
 
BÖLÜM 6. YARALAR VE EZİLMELER 
 
BÖLÜM 7. ISI DENGESİ BOZUKLUKLARI 
1.
 
YANIKLAR 
2.
 
ATEŞLE YANIKLAR 
3.
 
KİMYASAL MADDE İLE YANIK 
4.
 
ELEKTRİK ÇARPMASI 
5.
 
SICAK ÇARPMASI 
6.
 
DONUK 
 
BÖLÜM 8. KIRIK, ÇIKIK VE BURKULMALAR 
 
BÖLÜM 9. KAFATASI VE OMURİLİK YARALANMALARI 
 
BÖLÜM 10. DİĞER ACİL DURUMLAR 
1.
 
GÖĞÜSTE KUVVETLİ AĞRI 
2.
 
KAN ŞEKERİ DÜŞMESİ 
3.
 
BİLİNCİ KAPALI OLAN HASTADA İLK YARDIM  (KOMA) 
4.
 
HAVALE 
5.
 
ZEHİRLENMELER 
6.
 
ISIRIK VE HAYVAN SOKMASI 
7.
 
VÜCUDA YABANCI CİSİM KAÇMASI 
 
BÖLÜM 11. HASTA VE YARALI TAŞIMA 
BÖLÜM 12. ISINMA OYUNLAR 
 

İLK YARDIM EĞİTİM REHBERİ 
 
 
Rehber hakkında bilgi 
 

 
İlk yardım eğitim rehberi ilk yardım eğitimcilerinin ilk yardım temel konularıyla ilgili 
teorik ve pratik eğitimde daha etkili eğitim yapabilmeleri  için düzenlenmiştir. Rehber bir 
eğitimci için gerekli olan yeterliğe dayalı eğitim anlayışını, katılımcılığı, yetişkin eğitimi 
prensiplerini içermektedir. 
 

 
İnsancıl yaklaşım (model kullanmak), Hizmetin standardizasyonu ve yetişkin eğitimi 
temel ilkelerine dayalıdır. 
 

 
Yeterliğe dayalı eğitim “Yaparak öğrenme” uygulamada gerekli olan bilgi, beceri 
(psikomotor, karar verme, iletişim) ve tutum donanımı sağlamayı  böylece hizmeti daha 
güvenli ve yeterli düzeyde yapmayı amaçlamaktadır. 
 
Rehberin kullanımı  
 

 
Eğitimin kalitesini artırmak ve objektif olarak performansı değerlendirmek için eğitim 
standardize edilmiştir. Rehber katılımcı eğitim yöntemlerini ve yetişkin eğitimi 
özelliklerine dayalı olarak hazırlandığı için katılımcıların eğitime aktif olarak katılımını 
sağlar. 
 

 
İlk yardım temel konularını içeren bu rehber ilk yardım eğitici eğitimi kurs programı ile 
ilgili 22 adet eğitim planı ve konulara ait eğitici notlarını içermektedir. Programdaki 40  
saatin 36 saati eğitim planları 4 saati tanışma, ısınma, değerlendirmeyi içermektedir. 
 

 
Rehberde yer alan eğitici notları eğitimci ve katılımcılar tarafından eğitim süresince 
kullanılmak ve eğitimi desteklemek amacıyla hazırlanmıştır ve ”mutlakaları” 
içermektedir.  Eğitimci için gerekli olabilecek daha geniş bilgi için standart bilgileri içeren 
“Kaynak ilk yardım kitabı”ndan  yararlanılmalıdır. 
 

 
Her eğitim planında eğitimciye yol göstermesi ve örnek teşkil etmesi için hazırlanan, 
hedefler, yöntem, araç-gereç ve materyal, etkinlikler (ısınma, giriş, işleniş) özet, 
değerlendirme bölümleri yer almaktadır. 
 

 
Eğitim rehberi ayrıca eğitim planları ile ilgili becerinin öğretilmesi için öğrenim 
rehberlerini de içermektedir. Öğrenim rehberleri katılımcıların kendi kendilerini veya ikili 
gruplar halinde birbirlerinin  performanslarını değerlendirmede mutlaka kullanılmalıdır. 
Öğrenim rehberleri aynı zamanda yapılması istenen beceride belli bir deneyim kazanan 
katılımcının yeterliğini ölçmek için eğitimci tarafından kullanılır 
 

 
Öğrenim rehberi ve kontrol listeleri yeterliğe dayalı eğitimi üç düzeyde (1. Geliştirilmesi 
gerekir 2. Yeterli 3. Usta ) değerlendirmektedir. 
 

 
Katılımcının iletişim becerisi “Kişiler arası etkili iletişim öğrenim rehberi” ile 
değerlendirilir. Bu konuda yeterlik role-playlerle kazandırılır. 

 

 
Beceride yeterliğin değerlendirilmesinde öğrenim rehberi ve kontrol listelerinden 
katılımcıların en az % 85 almaları beklenir. 
 

 
Katılımcıların bilgi düzeyi ile ilgili gelişmesi kurs öncesi ve kurs ortası değerlendirme 
formu ile belirlenir. Böylece kurs sonuna kadar bilgi gerekirse beceri açığı kapatılır. 
Katılımcıların kurs sonu ya da ortası soru formunda en az %85 almaları beklenir. 
 

 
İnteraktif eğitim yöntemleri ile ilgili role-play, vaka çalışmaları vb. teknik yapraklar her 
eğitim planı arkasında yer almaktadır. Bunlar örnektir. İsterse eğitimci  bunlara bakarak 
yenilerini geliştirebilir. 
 

 
İnsancıl (hümanistik) yaklaşım mankenler aracılığı ile demonstrasyon sırasında ve role-
playlerle gerçekleştirilir. Bu yaklaşımda pratik  yapma şansı artar. Hasta/yaralı için risk 
azalır. Yanlışların düzeltilmesi mümkündür. Manken üzerinde yeterliğe ulaşmayı sağlar. 
Her katılımcıya mankende yeterlik kazandıracak  sayıda uygulama yaptırılmalıdır. 
 

 
Yeterliğe dayalı eğitimde eğitici KOÇLUK (Yetiştiricilik) yapar. Yetiştiriciliği diğer 
tekniklerle birleştirerek  (beceriyi açıklama slayt veya video ile gösterme ve 
demonstrasyon yapma) yapıcı teşvik edici geri bildirim verir.      
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
  
 
 

STANDART İLK YARDIM EĞİTİMİ 
 
 
GİRİŞ, TANIŞMA VE EĞİTİMİN AMACI 
 
GİRDİ: 
o
 
İçerik Bilgisi: 
İlk yardım El Kitabı, İlk yardım Eğitimi Kaynak Kitabı ve 
İlk yardım Eğitim Rehberi  
o
 
Bireyler/Personel: 
15 yaşını doldurmuş, okuma yazma bilen herkes  
o
 
Eğitim Araç-Gereci: 

 
Bilgisayar 

 
Projeksiyon 

 
İlk yardım El Kitabı 

 
A4 Kağıdı 

 
Kalem 

 
Flip-chart 

 
Flip-chart kağıdı 

 
Flip-chart kalemi 

 
Bant veya sakız yapıştırıcı 

 
Eğitim Programının çıktısı 
o
 
Mekan : 
Asgari  10  azami  20  katılımcıya  U  masa  düzenin 
kurulması,  perde  ve  projeksiyonun  kurulmasına  ve  grup 
çalışmalarına (en az 2 grup) müsait bir mekan. 
o
 
Düzen : 
U masa düzeni 
o
 
Öğretici : 

 
İlk yardım Eğitimci sertifikasına sahip kişiler 
o
 
Zamanlama : 
45 dakika 
o
 
Öğretim Programı: 
 
 
o
 
Eğitimcilerin tanıtımı     05 dk. 
o
 
Eğitimin tanıtımı           15 dk. 
o
 
Tanışma                         25 dk.  
SÜREÇ: 
o
 
Eğitimcilerin Tanıtımı: 
(Anlatım) 
Eğitimciler  kısaca  kendileri  hakkında  bilgi  verir; 
örneğin  çalıştığı  kurum,  birim,  konuyla  ilgili 
deneyimleri, eğitim durumu gibi. 
o
 
Eğitimin Tanıtımı: 
(Anlatım) 
Eğitimin  amacı  ve  kapsamı  hakkında  kısaca  bilgi 
verilir.  Eğitimin  kimler  tarafından  desteklendiği 
açıklanır. 

o
 
İsimlik: 
     (Tanışma) 
Her  katılımcıya  A  4  kağıdı  ve  board  marker  verilir. 
Katılımcılardan  A  4  kağıtlarını  3’e  katlayarak  üçgen 
yapmaları  istenir.  Daha  sonra  kağıtların  bir  yüzüne 
büyük 
harflerle 
isimlerini 
yazmaları 
istenir. 
Hazırlanan  isimlikler  kişilerin  önüne  masaların 
üzerine konulur. 
o
 
Tanışma Soruları: 
             
 
Grubun belirlediği 3 soru sorulur. 
(Örn: 1- Piyangodan büyük ikramiye çıkarsa ne 
yaparsın?  
2- En son okuduğun kitap 
3 -Büyüdüğün zaman ne olmak isterdin?)  
Kişiler ikişerli gruplara ayrılır ve herkes arkadaşının 
bu sorulara verdiği yanıtı tüm gruba aktararak tanışma 
sağlanır.   
ÇIKTI  :    Standart  İlk  yardım  Eğitiminin  amacını  kavrayabilmekle  birlikte    tanışabilme  ve 
eğitimden beklenenleri paylaşabilme. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

KONU: Türk Kızılayı’nın Faaliyetleri 
 
SÜRE: 15 dk. 
 
AMAÇ: Türk Kızılayı çalışmalarını açıklama 
 
ÖĞRENİM HEDEFLERİ: 
 

 
Türk Kızılayı’nın yurt içi faaliyet alanlarını açıklayabilme  

 
Türk Kızılayı’nın yurt dışı faaliyet alanlarını açıklayabilme  
 
YÖNTEM:  
 

 
Video  

 
Soru-Cevap 
 
ARAÇ GEREÇ MATERYAL: 

 
Dizüstü bilgisayar 

 
Projeksiyon 

 
Perde 

 
Flipchart Tahtası 

 
Flipchart Kağıtları 

 
Boardmarker 

 
Hoparlör  

 
Film CD’si 
 
ETKİNLİKLER: 
 
Isınma:  
Türk Kızılayı’nın faaliyet alanları hakkında beyin fırtınası yapılır.  
 
Giriş: 
 

 
Konunun amaç ve öğrenim hedefleri açıklanır 

 
Katılımcılardan Kızılayın faaliyet alanlarını sıralamaları istenir. 
 
İŞLENİŞ: 
 
 

 
Katılımcılardan alınan cevaplar Flipcharta yazılır, eksiklikler tamamlanır,  

 
Türk Kızılayının faaliyet alanlarının anlatıldığı film gösterilir. Film bitiminde sorular 
sorularak tartışılır 
ÖZET:   

 
Türk Kızılayının faaliyet alanlarının yazılı olduğu kağıtlar asılır va alt faaliyet 
başlıklarının yazıldığı kağıtlar katılımcılara dağıtılarak ilgili başlık altına koymaları 
istenir. 
 
 
 

DEĞERLENDİRME: 
 
1.
 
Türk Kızılayının afet hizmetleri nelerdir? 
2.
 
Türk Kızılayının sağlık hizmetleri nelerdir? 
3.
 
Türk Kızılayının kan hizmetleri nelerdir? 
4.
 
Türk Kızılayının gönüllülük hizmetleri nelerdir? 
 
 
EĞİTİCİ NOTLARI 
Afet Yönetim Hizmetleri:  
2001 Yılında afetlere hızlı ve etkin müdahale edebilmek için kurulmuştur. 7/24 saat faaliyet 
gösterir. Ulusal ve Uluslar arası afetlerde Türk Kızılayı’nın Kriz Yönetim Merkezidir. Afet 
sırasında ilgili tüm Kızılay bölümlerinin bir araya gelerek afete doğru, hızlı ve etkin müdahale 
edebilmelerini sağlamak amacıyla oluşturulmuş Kızılay Afet Yönetim merkezidir. 
AFOM, afet yönetimi süresince afetin büyüklüğüne bağlı olarak; Başbakanlık Kriz Yönetim 
Merkezi, TAY, İl ve İlçe Kriz Yönetim Merkezleri, Kızılay’ın ülke genelindeki Bölgesel ve 
Yerel Afet Müdahale ve Lojistik Merkezleri, Şubeleri, Kan ve Tıp Merkezleri, afet 
bölgesindeki yardım ekipleri, IFRC, ICRC ve diğer ulusal Kızılhaç/Kızılay Dernekleri ile 
diğer Sivil Toplum Kuruluşları ile sürekli koordinasyon içindedir.Ülke genelinde (Bölgesel / 
Yerel Afet Müdahale ve Lojistik Merkezleri, Kan Merkezleri ve Kızılay Şubeleri) Acil 
Haberleşme Sistemleri kurulmuştur. Ayrıca haberleşme araçları mevcuttur. 
Gençlik ve Gönüllülük Hizmetleri: 
a. Burslar : 
Türk Kızılayı kurulduğu yılllardan bu yana eğitimi destelemek için yürüttüğü faaliyetlerini 
aralıksız olarak sürdürmektedir. Kendi  olanakları ile öğrenimlerine devam edemeyen  
çalışkan ilköğretim ve lise çağındaki öğrencilere Türk Kızılayı tarafından karşılıksız burs 
verilmektedir. 
 
b. Gençlik ve Sağlık Kampları: 
Sosyal korunmaya muhtaç, çalışkan ve kendi olanakları ile tatil yapamayan öğrenciler 
öncelikli olmak üzere 11-17 yaş arası gençler için gençlik kampları açılmaktadır. 
Türk Kızılayı diğer ülkelerin Kızılhaç-Kızılay Dernekleri ile temaslarda bulunarak uluslararası 
gençlik kampları düzenlemekte, başka ülkelerde düzenlenen bu tür kamplara katılmak 
suretiyle gençlerimizle dünya gençleri arasında arkadaşlık, dostluk ve dayanışma duygularının 

geliştirilmesine, Uluslararası Kızılay ve Kızılhaç Hareketinin ve temel ilkelerinin yayılmasına 
ve Türkiye’nin tanıtılmasına yönelik faaliyetlerde bulunmaktadır. 
c.Öğrenci Yurtları: 
Kızılay şubelerine bağlı yurtları ile maddi imkanları yetersiz   lise ve üniversite öğrencilerine 
yurt hizmeti sunmaktadır. Bu yurtlar; Samsun, Balıkesir, Tekirdağ, Sinop, Erzurum, Bandırma 
ve Aydın'dadır. 
d. Gönüllü Çalışmaları: 
Türk  Kızılayı'nın  belirlediği  gönüllülük  politikası  çerçevesinde  gönüllülerin  faaliyet 
göstereceği  alanları  tespit  ederek   zarar  görebilir  insanların  ihtiyaçlarının  karşılanması  için 
gerekli  çalışmalar  gönüllülerin  katılımıyla  yürütülmektedir.  Gönüllü  faaliyetlerde  yer  alacak 
gönüllülerimize  faaliyet  gösterecekleri  alandaki  yetkinliklerini  arttırmak  için  gerekli 
eğitimlerin   uzman  personel  tarafından  verilmesi  sağlanmaktadır.  Türk  Kızılayı  Türkiye 
genelinde  hızla  artan  ihtiyaçları  karşılayabilmek  için  gönüllülük  çalışmalarını  ülke 
genelindeki 600'e 
yakın şubesi  ve  Genel  Merkez  personeli  ile  yürütmektedir. 
Genel  Merkezimize   başvuran  gönüllülerin  ve  şube  gönüllülerimizin  kayıtları  tutulmakta, 
gönüllülerimize  çalışmak  istedikleri  faaliyet  alanları  konusunda  bilgilendirme  yapılmakta, 
çalışacakları alanlar tespit edilmekte ve  bu kayıtların oluşturulacak gönüllü veri tabanında yer 
alması  sağlanmaktadır.  Türk  Kızılayı  ülkemizde  hızla  artan  ihtiyaçları  karşılayabilmek  için 
oluşturduğu gönüllülük ağını daha da genişleterek faaliyetlerimizi tüm yurtta etkin bir şekilde 
gerçekleştirebilmek için çaba sarfetmektedir. Ulusal ve uluslararası gönüllülük faaliyetleri ve 
gelişmelerin  takibini  yaparak,  ulusal  ve  uluslararası  gönüllülük  projeleri  düzenlenmesini, 
diğer  kurum,  kuruluş  veya  sivil  toplum  örgütleri  ile  işbirliği  yaparak ortak  projeler 
düzenlenmesini  ya  da ilgili  kuruluşların  geliştirmiş olduğu  projelere  katılarak  destek 
verilmesini sağlamaktadır. 
e. Okullarla İlişkiler: 
Türkiye Kızılay Derneği’nin misyonu çerçevesinde Gençlikle ilgili Kızılay yayınlarının 
hazırlanması ve okullara dağıtımı sağlanmaktadır. İlköğretim ve lise çağındaki öğrencilere 
Kızılay’ı tanıtıcı organizasyonlar yapılmakta ve konferanslar verilmektedir. Türkiye 
genelinde, Şube başkanları aracılığıyla, okullarda yapılacak tanıtıcı sunumların koordinasyonu 
sağlanmaktadır. Okullarda Kızılay Gençlik Kolları kurulmasını ve faaliyetlerinin aktif ve 
verimli bir şekilde yürütülmesini sağlamak üzere okul idareleriyle işbirliği yapılmaktadır. 
İlköğretim ve lise öğrencileri için yaz dönemi aktiviteleri hazırlamaktadır. 2004 yılında ilki 
gerçekleşen, maddi durumu yetersiz öğrencilerimizin farklı kültürlerle tanışması ve 

öğrendiklerini geliştirme amaçlı  Kültür Paylaşımı Organizasyonu yürütülmektedir. Okullara 
Yardım Programı” çerçevesinde okullardan toplanan yardımlarla ve bağışçılardan elde edilen 
bağışlarla, ihtiyacı olan okullara kitap,bilgisayar,fotokopi makinesi ve ders ekipmanı yardımı 
yapılmaktadır. 
Kan Hizmetleri: 
Kan bankacılığının temel görevi ihtiyaç sahibi hastalara yeterli sayıda, güvenilir, uygun 
ortamlarda alınmış, saklanmış, taşınmış kan ve kan komponentlerini zamanında temin 
etmektir. 1953 yılında Kızılay Kongresinde Prof. Dr. Reşat Belger tarafından verilen bir 
önerge ile Kızılay tüzüğüne “kan yardımı ile kan türevlerini sağlayacak teşkilatı kurma” 
hükmü konmuştur. 1983 yılına kadar sağlık müdürlüğü tarafından sürdürülen Kızılay kan 
faaliyetleri bu tarihte kurulan kan hizmetleri müdürlüğü tarafından yürütülmeğe başlanmıştır. 
Kan hizmetleri müdürlüğü Kızılay’ın kanla ilgili plan , program, organizasyon, koordinasyon, 
izleme, değerlendirme ve gelişmeye yönelik hizmetlerini düzenleyip yürütür. 
Sağlık Hizmetleri: 
Kızılay şubeleri tarafından topluma yönelik ayakta teşhis ve tedavi hizmeti veren tıp 
merkezleri hizmeti yürütülmektedir.  
Tıp Merkezlerimiz sosyal güvencesi olmayan kişilere ücretsiz, sosyal güvencesi olan kişilere 
de anlaşma kapsamında farklı branşlarda sağlık hizmetleri sunmaktadır. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 
KONU: İLK YARDIM TEMEL UYGULAMALARI 
 
SÜRE: 30 dk 
 
AMAÇ: İlk yardımda temel uygulamaları açıklama  
 
ÖĞRENİM HEDEFLERİ 
        

 
İlk yardımın tanımını söyleyebilme. 

 
Acil tedavinin tanımını söyleyebilme. 

 
Acil tedavi  ve ilk yardım  arasındaki  farkları sayabilme.                                                                                                               

 
İlk yardımın öncelikli  amaçlarını  söyleyebilme. 

 
İlk yardım temel uygulamalarını açıklayabilme. 

 
Güvenli bir çevre oluşturabilme. 

 
İlk yardımda olayı bildireceği telefon  numarasını söyleyebilme. 

 
Haberleşmede verilecek bilgileri açıklayabilme. 

 
Kurtarma ile ilgili yapılacak işlemleri uygulayabilme. 
 
YÖNTEM 
 

 
Beyin fırtınası 

 
Anlatma  

 
Soru-cevap 

 
Role-play 

 
Oyun 
 
ARAÇ GEREÇ VE MATERYAL 
 

 
Dizüstü bilgisayar 

 
Projeksiyon 

 
Perde 

 
Flipchart tahtası 

 
Flipchart kâğıtları 

 
Board marker / Tahta kalemi 

 
Öğrenim rehberi 
 
 
ETKİNLİKLER 
 
Isınma:  
Katılımcılara kulaktan kulağa oyunu oynatılarak mesaj ve haberleşmenin önemine dikkat 
çekilir. 
 
Giriş:  
Dersin konusu ve amaçları açıklanır. 

Katılımcılara hiç ilk yardım uygulamaları gereken bir durumla karşılaşıp karşılaşmadıkları 
sorularak deneyimleri paylaşılır. 
 
 
İşleniş:  
İlk yardım ve acil tedavinin tanımını yapmaları istenir. İlk yardım ve acil tedavi arasındaki 
farklar tartışılarak flipcharta yazılır. Katılımcılardan ilk yardımın en önemli 3 amacını bireysel 
olarak yazmaları istenir. Verilen süre sonunda okutulur ve doğrular vurgulanır. 
 
Katılımcılara bir olayla karşılaştıklarında temelde hangi uygulamaları yapacakları sorularak 
flipcharta yazılır, doğrular belirlenir ve eksiklikler tamamlanır. 
 
Katılımcılara ilk yardım temel uygulamaları ile ilgili role-play yapılacağı söylenerek dikkatle 
izlemeleri istenir. Role-play sonunda hangi soruların tartışılacağı açıklanır.  Eğitimciler 
tarafından daha önce hazırlanmış senaryoya göre role-play yapılır. Role-play  
Sonrasında kişiler rollerinden çıkarılarak duyguları alınır. Daha önceden verilen sorular 
doğrultusunda katılımcıların tartışması sağlanır ve sonuçta önemli noktalar vurgulanır. 
 
ÖZET  
 
Birkaç soru sorularak kısa bir özet yapılır. 
 
DEĞERLENDİRME 
 

 
İlk yardım ve acil tedavi arasındaki farklar nelerdir? 

 
İlk yardım temel uygulamaları nelerdir? 

 
Haberleşme sağlanırken nelere dikkat edilir? 
 
ÖRNEK ROLE- PLAY 
 
Senaryo:  
Ali tıp fakültesi son sınıf öğrencisidir. Bir gün evde ders çalışmaktadır. Ancak evlerinin 
yanında inşaat vardır ve çok gürültü olmaktadır. Bütün camları kapattığı halde yinede gürültü 
gelmektedir. Ali canı sıkkın bir şekilde ayağa kalkıp evde dolaşmaya başlar. Bu sırada büyük 
bir gürültü ve arkasından çığlıklar duyulur. Koşup camdan baktığında toz duman vardır. 
Güçlükle olayı görür. İnşaatın tahta iskelesi çökmüştür. Birkaç inşaat işçisi yerde yatmaktadır. 
Hemen aşağıya iner. İlk yardım dersinde gördüklerini hatırlamaya çalışarak olaya müdahale 
eder. (İlk yardım temel uygulamaları) 
Roller: Tıp öğrencisi Ali 
             3 yaralı işçi 

 
Ayağı kırık 

 
Bilinci kapalı 

 
Kanamalı  
Tartışma soruları: 

 
İlk yardım temel uygulamaları yeterli miydi? 

 
İlk yardımcının iletişimi nasıldı? 

 
Daha başka neler yapılabilirdi? 
 

EĞİTİCİ NOTLARI 
 
İlk yardım nedir? 
 
Herhangi bir hastalık veya kaza sonucu sağlığı tehlikeye girmiş olan kişiye, olay yerinde 
yardımı tamamlayacak sağlık personeli gelinceye kadar, durumun kötüleşmesini önlemek 
amacı ile ilaçsız olarak eldeki imkanlarla yapılan müdahaledir. 
 
Acil tedavi nedir? 
 
Hasta ve yaralılara acil tedavi ünitelerinde doktor ve sağlık personeli tarafından yapılan tıbbi 
müdahaledir. 
 
İlk yardım ve acil tedavi arasındaki fark nedir? 
 
Acil tedavi bu konuda ehliyetli kişilerce gerekli donanımla yapılan müdahale olmasına karşın, 
İlk  yardım  bu  konuda  eğitim  almış  herkesin  olayın  olduğu  yerde  bulabildiği  malzemeleri 
kullanarak yaptığı hayat kurtarıcı müdahaledir. 
 
İlk yardımın öncelikli amaçları nelerdir? 
 

 
Hayati tehlikeyi ortadan kaldırmak 

 
Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini sağlamak. 

 
Hasta / Yaralının durumunun kötüleşmesini önlemek. 

 
İyileşmeyi kolaylaştırmak. 
 
İlk yardımın temel uygulamaları nelerdir? 
 
İlk yardımın temel uygulamaları kısaca KORUMA, BİLDİRME, KURTARMA 
(KBK) olarak ifade edilir.  
 
Koruma:  Kaza  sonuçlarının  ağırlaşmasını  önlemek  için  olay  yerinin  değerlendirilmesini 
kapsar.  En  önemli  işlem  olay  yerinde  oluşabilecek  tehlikeleri  belirleyerek  güvenli  bir  çevre 
oluşturmaktır. 
 
Yardım kuruluşlarının haberdar edilmesi: Olay / Kaza mümkün olduğu kadar hızlı bir şekilde 
telefon veya diğer kişiler aracılığı ile gerekli yardım kuruluşlarına bildirilmelidir. İlk yardım  
gerektiren  bir  durumda  Türkiye  de  telefon  iletişimleri  112  acil  telefon  numarası  üzerinden 
gerçekleştirilmelidir. 
 
Olayı bildirecek kişi mutlaka aşağıdaki açıklamaları yapmalıdır: 
 

 
Kim ve hangi numaradan arıyor 

 
Kesin yer ve adres 

 
Olayın tanımı 

 
Hasta / Yaralı sayısı 

 
Hasta / Yaralıların durumu 

 
Nasıl bir yardım aldıkları 

            
Kurtarma (Müdahale):  Olay yerinde hasta /  yaralılara müdahale hızlı ancak sakin  bir şekilde 
yapılmalıdır. 
 
İlk yardımcının müdahale ile ilgili yapması gerekenler 
 

 
Hasta/Yaralıların  durumunu  değerlendirmek  (AB)  ve  öncelikli  müdahale 
edilecekleri belirlemek. 

 
Hasta/ yaralıların korku ve endişelerini gidermek. 

 
Hasta /yaralılara müdahalede yardımcı olacak kişileri organize etme  

 
Hasta /yaralının durumunun ağırlaşmasını önlemek için kendi kişisel olanakları ile 
gerekli müdahalede bulunmak.  

 
Kırıklara vs. yerinde müdahale 

 
Sıcak tutulma 

 
Yarasını görmesine izin verilmeme 

 
Hasta / yaralılar hareket ettirilmeden müdahale yapmak 

 
Hasta yaralılar en uygun yöntemlerle en yakın sağlık kuruluşuna sevkini sağlamak. 
Ancak  hasta  /  yaralının  hayatı  tehlikede  olmadığı  surece  ağır  yaralı  bir  kişi  asla 
yerinden kıpırdatılmamalıdır.  
  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
İLK YARDIM TEMEL UYGULAMALARI BECERİSİ ÖĞRENİM REHBERİ 
1. Geliştirilmesi gerekir: 
Basamağın  hiç  uygulanmaması,  yanlış  uygulanması  veya  sırasında 
uygulanmaması 
2. Yeterli: 
Basamağın doğru olarak ve sırasında uygulanması, fakat eksikliklerin olması 
ve/veya eğiticinin yardımına gerek duyulması 
3. Ustalaşmış 
Basamağın  duraklamadan  ve  yardıma  gerek  kalmadan  doğru  olarak  ve 
sırasında uygulanması 
G/Y Gözlem Yapılamadı: 
Basamağın eğitici tarafından gözlenmemiş olması 
Katılımcının Adı- Soyadı: 
 
Tarih: 
 
 
UYGULAMA 
 
1 
2 
3 
4 
5 
1.
 
 Hasta/yaralıyı yatırma 
 
 
 
 
 
2.
 
Hasta/yaralıyı hareket ettirmeme 
 
 
 
 
 
3.
 
Hızla solunum  yolu,  nefes alıp verme, kalp atışı (AB) 
yönünden değerlendirme 
 
 
 
 
 
4.
 
Genel vücut travması varsa boynu tespit etme 
 
 
 
 
 
5.
 
Kanama, kırık vs. yönünden değerlendirme 
 
 
 
 
 
6.
 
Hasta/yaralıyı sıcak tutma 
 
 
 
 
 
7.
 
Sakin ve kararlı olma 
 
 
 
 
 
8.
 
Bilinci kapalı olan kişiye ağızdan su vs. vermeme 
 
 
 
 
 
9.
 
Çevredeki telaşlıları uzaklaştırma 
 
 
 
 
 
10.
 
Tıbbi yardım isteme (112) 
 
 
 
 
 
11.
 
Yaralının yarasını görmesine izin vermeme 
 
 
 
 
 
 
 
Katılımcı bu uygulamayı yapmaya: 

 Hazır   

 Hazır değil 
Eğitici Adı Soyadı:   
 
İmza:    
 
Tarih: