Elementar hadisələr fəzası
Fərz edək ki, təkrarən aparıla bilən hər hansı S sınağının icrasında cüt-cüt uyuşmayan ωi (i=1, 2, ...) nəticələrindən ancaq biri baş verir. Bu halda ωi nəticələrinin hər biri S sınağının elementar hadisəsi (və ya elementar nəticəsi) adlanır. Bütün belə elementar hadisələr çoxluğuna S sınağının elementar hadisələr fəzası deyilir və Ω ilə işarə olunur:
1,2 ,... və ya
İxtiyari təbiətli , elementlərinin Ω çoxluğu elementlər hadisələr fəzası, onu təşkil edən ω elementləri isə elementar hadisələr adlanır.
Hər bir real hadisə və prosesi öyrənmək üçün uyğun elementar hadisələr fəzası təyin edilir. Baxılan sınağın cüt-cüt uyuşmayan, uyğun nəticələri isə elementar hadisələr hesab olunur. Elementar hadisələr fəzasının
hər bir alt çoxluğuna təsadüfi hadisə və ya hadisə deyilir. Aparılan sınaqda müəyyən hadisənin baş verməsi, onu təşkil edən elementar hadisələrin heç olmasa birinin baş verməsi deməkdir. Beləliklə, baxılan sınaq nəticəsində baş verə bilən bütün hadisələr çoxluğu Ω fəzasının bütün alt çoxluqları çoxluğundan ibarətdir. Ω çoxluğundan (fəzanın özündən) ibarət olan hadisə, sınaq nəticəsində baş verən hər bir elementar hadisənin baş verməsi nəticəsində baş verir. Bu o deməkdir ki, Ω hadisəsi hər bir sınaq nəticəsində baş verir. Deməli, Ω fəzası yəqin hadisədir. Boş çoxluq isə sınağın icrası zamanı heç bir elementar hadisənin baş verməsi nəticəsində baş verə bilməz, yəni, boş çoxluğu mümkün olmayan hadisədir. Məlumdur ki, n sayda
elementdən ibarət olan sonlu
1, 2 ,..., n çoxluğunun 2 n sayda altçoxluğu
vardır. Buradan aydındır ki, n sayda elementar hadisədən ibarət olan
1, 2 ,..., n fəzası 2 n sayda hadisə ilə bağlıdır. Bu hadisələrdən biri yəqin hadisə (fəzanın özü), o biri isə mümkün olmayan hadisədir.
Dostları ilə paylaş: |