Ekstrakorporal membran oksijenizasyonu (ecmo); yaşamı tehdit eden, ileri ama
Yüklə 181,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
ECMO DÜZENEĞİ
ECMO, kardiyak cerrahide rutin olarak kullanılan kardi- yopulmoner baypas devresinin değişik bir şeklidir. Kan perif- erik yoldan femoral ven kanülasyonu veya santral yoldan sağ atriyum kanülasyonu aracılığı ile venoz sistemden ayrılır, oksi- jenlenir, karbondioksitten arındırılır ve periferik olarak femo- ral arter veya santral olarak asendan aorta yoluyla vücuda geri döner (7) . ECMO devresi; pompa, membran oksijenatör ve ısı değiştirici, kanüller ve tubing sisteminden oluşur. Roller ve sentrifugal olmak üzere iki tür pompa kullanılır ve bunlardan roller pompa daha sık kullanılmaktadır (8) . Sentrifugal pompa kullanıldığında venöz kanın dönüşü yerçekiminden etkilenmez. Buna ek olarak hasta ve pompanın seviyeleri de dönüşü etkilemez. Sentrifugal pompanın kullanıldığı sistemde arteriyel sistemde oklüzyon oluşursa hatta basınç aşırı artmaz sistemde patlama olmaz. Sentrifugal pompalardaki bu yüksek akım paterni venöz hatta hemoliz ve hava boşluklukları oluşumuna neden olabilir. Roller pompa sisteminde kırılma ve erozyona dirençli Tygon tüp sistemi kullanılır. Venöz kanül vasıtasıyla hastanın kanı pasif olarak “bladder” olarak adlandırılan küçük venöz rezervuara drene olur. Kardiyopulmoner baypas cihazının en trombojenik parçası olan venöz rezervuarın daha küçük olması ECMO’nun diğer bir avantajıdır, böylece ECMO hastaları için parsiyel antikoagülasyon tedavisi yeterli olur. ECMO pompası sağ atrium benzeri fonksiyon yapan bu rezervuardan kanı çeker. ECMO’da temel prensip oksijenin yarı geçirgen bir membrandan kana transportudur. Pompadan çıkan kan ‘Hollow fibre’ ya da ‘silikon membran’ oksijenatöre girer. Geleneksel kardiyopulmoner baypas cihazının belirli bir sürenin üzerinde kullanımı ile plazma proteinlerinin denatürasyonu, kan hücrelerinin hemolizi veya mikroemboliler gibi birçok sebebe bağlı ölümcül sonuçlar doğabilir ancak kardiyopulmoner baypas cihazındaki ‘hollow fibre’ membrana kıyasla ECMO’da uzun süreli (> 1-2 gün) kullanımdan ötürü tercih edilen yarı geçirgen membran oksijenatör, silikon yapıda olup sayesinde kan ve gazın direkt temasından kaçınılır (9) . Gaz değişimi çok efektiftir. Oksijenatörün yüzey alanı 0.4 ile 4.5 m 2 arasında değişip hastanın büyüklüğüne ve total kan akımına göre büyüklüğü ayarlanır (10) . ECMO sistemi çalışmaya başladıktan sonra ısı kaybı kaçınılmazdır. Normotermiyi muhafaza etmek amacıyla bir ısı değiştirici sisteme entegre edilir. Oksijenatörün arkasına konulan bu ısı değiştirici aynı zamanda hava kabarcıklarını tutucu bir vazife görür. Isı değiştiriciden çıkan kan tekrar hastaya geri döner. ECMO sisteminde venöz ve arteriyel hatlar arasında köprü vazifesini gören ilave bir bağlantı olmalıdır. Hastanın sistemden ayrılması gereken durumlarda dolaşım bu hat yoluyla sistemin içinde devam ettirilerek pıhtı oluşması engellenir. Ekstrakorporeal membran oksijenatör akım hızı genellikle 80-150 cc/kg/ dakika civarında tutulur. ECMO sisteminde bulunması gereken diğer ekipmanlar arasında basınç monitörü, hava detektörü ve kan gazı analiz cihazı da vardır. Basınç monitörü “bladderˮa gelen kanın basıncını ölçerek hastanın volüm yükü hakkında bilgi verir. Basınç monitörü oksijenatörün önüne ve arkasına yerleştirilerek membrandaki basınç değişiminin derecesi hakkında bilgi alınır. Ortalama 100 ile 200 mmHg arasında bir basınç azalması görülür. Bu aralığın üzerinde bir basınç azalması olursa kanın oksijenatörden geçişi esnasında yüksek rezistans oluştuğu anlaşılır. Bunun en önemli nedeni oksijenatörde pıhtı oluşmasıdır. Kan gazı analiz sensörü venöz ve arteriyel kanda pH, PCO 2 , PO 2 , HCO 3 ve ısıyı ölçer. Membran oksijenatörden çıkan kan hastaya sunulan oksijen ve karbondioksitin iyi bir göstergesi iken hastadan dönen venöz kan ise oksijen tüketiminin iyi göstergesidir. Yüklə 181,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|