Elektron güc çeviriciləri (Magistr pilləsi üçün) MÜhaziRƏLƏr konspekti

1. Stabilləşmə gərginliyi U_st,stabilitronun növündən asılıdır. Və müxtəlif stabilitronlar üçün 1v-dan 1000v-a kimi təşkil edə bilər.
2. Stabilləşmə oblasında dinamik müqavimət, stabilləşmə gərginliyi dəyişməsinin st cərəyan nisbətilə ölçülür,qiyməti adətən R_d=0.5÷200
3. Stabilləşmə cərəyanın minimum qiyməti İ_st.min onun qiyməti v/a xarakteristikasının başlanğıc qeyri-xətti hissəsilə məhdudlaşır.
Adətən İ_st.min=1÷10 mA
4. Stabilləşmə cərəyanın maksimum qiyməti İ_st.max , stabilitronun P-n keçidinin maksimum b.b temperaturu ilə məhdudlaşır;
İ_ts.max=50÷2000 mA
5. Stabilləşmə gərginliyinin temperatur əmsalı;
SGTƏ =
Bu əmsal temperaturun 1C dəyişməsi ilə stabilləşmə gərginliyinin neçə faiz dəyişdiyini göstərir.
Adətən SGTƏ= - 0.5 _{ } +0.2%/C

Ş əkil 8.1-də parametrik stablizatorun sxemi göstərilmişdir.

Şəkil 8.1 Parametrik stablizatorun sxemi

Şəkildə parametrik stablizatorun volt amper xarakteristikası göstərilmişdir.

Şəkil 8.2 Parametrik stablizatorun volt amper xarakteristikası

Hər iki stabilizator sxemində TE tənzim elementinə idarəedici sxem vasitəsilə təsir edilir.İdarəedici sxemə G sabitcərəyan gücləndiricisi və DGM- dayaq gərginliyi G gücləndiricisinin girişində müqaisə olunur.Onların fərqi gücləndirici və TE tənzim elementinin girişinə verilir.Şəkil 1a sxemində yükdə gərginliyin stabilizasiyası parametrik stabilizatorda olduğu kimi,R_b­ ballast müqavimətində tənzim elementinin cərəyanın dəyişməsi hesabına,gərginlik düşgüsünün tənzim elementinin cərəyanın dəyişməsi hesabına,gərginlik düşgüsünün tənzim edilməsinə əsaslanır.Yükdə gərginliyin dəyişməzliyi K₆ rezistorunda gərginliyin dəyişməzliyidə müəyyən olunur.Şəkil 1b-ə tənzim elementi yüklə ardıcıl qoşulur.Bu sxemdə yükdə gərginliyin stabilliyi tənzim elementində gərginliyin tənzimi ilə müəyyən olunur.Tənzim elementinin cərəyanı yük cərəyanına bərabər olur.
Baxılan iş prinsipinə əsasən demək olar kı,kompensasiya stabilizatorlarında gərginliyin tənzimi tənzim elementinin daxili müqavimətinin dəyişməsinə əsaslanır.Tənzim elementinin olması stabilizatorda gərginlik itkilərini qaçılmaz edir.
Daha yüksək gərginliklərin stabilləşdirilməsi üçün stabilizatorların ardıcıl birləşməsindən istifadə olunur. Bu vaxt U_st=U_st1+U_st2+U_st3+... stabilitronun paralel birləşməsi məsləhət görülmür,çünki heç bir effekt əldə olunmur.