Elektronika va asbobsozlik

1-Mavzu: Ikki simli uzatish linyasining elektrik parametrlarini aniqlash.

Bajarish tartibi:

1. 
   Hisoblashda ishlatiladigan parametrlarning qiymatlari yozib olamiz:
   

H=8 m
1-xolda f₁=50 Gs;

2-xolda f₂=1 kGs=1000 Gs
3-xolda f₃=1 mGs=1000kGs=1000000Gs
ε₀ =8.85*10^-12 f/m
ε_a =εε₀ – absolyut dielektrik singdiruvchanlik
μ_{0= 4π*10}^-7Gn/m
γ_MIS=5,8*10⁷ 1/Om*m
γ_pulat=1,3*10⁷ 1/Om*m
ρ=1/γ
μ_pulat=1000 nisbiy magnit singdiruvchanlik
μ_a= μ μ₀ – absolyut magnit singdiruvchanlik
μ_mis=1
2) Ikki simli uzatish liniyasini shartli ravishda quyidagi ko‘rinishda tasvirlaymiz.

D

ΔH

r₁₂

H₁

H₂

d

r₀

d

r₀- simning radiusi

D - simlar orasidagi masofa
H₁ - 1- simning yer sathidan balandligi
H₂ - 2- simning yer sathidan balandligi
r_1,2 va d-hisoblashda kerak bo‘ladigan parametrlar


3) Variant olish
N - 18 talabaning guruh raqami
n - 13 jurnal bo‘yicha talabaning tartib raqami
4) Simning radiusini hisoblaymiz
sm

5. 
   Simlar orasidagi masofani hisoblaymiz
   

sm
6) Simlarni yer sathidan balandligini hisoblaymiz.
H₁=H-(N+n)= sm
H₂=H+(N+n)= sm
ΔH=H₂-H₁=831-769=62 sm
7) Liniyaning solishtirma sig‘imini hisoblaymiz
a) Yer ta’sirini hisobga olmaganda
f/m
b) Yer ta’sirini hisobga olganda

α₁₁ ,α ₂₂ ,α₁₂ larni quyidagi formula asosida hisoblaymiz
f/m


f/m

r_{12= =}

d= =1607.52 cm

f/m



8) Liniyaning solishtirma induktivligini hisoblaymiz


a) mis sim uchun





b) po‘lat sim uchun




9) Liniyaning solishtirma aktiv qarshiligini hisoblaymiz
O‘tkazgichning o‘zgarmas tok oqqandagi qarshiligi omik qarshilik deyiladi.
O‘tkazgichning o‘zgaruvchan tok oqqandagi qarshiligi aktiv qarshilik deyiladi.
=0,058404 sm
a) mis sim uchun


rad/sek
rad/sek
rad/sek











b) po‘lat sim uchun









10) Tokning sim bo‘yicha tarqalish chuqurligini aniqlash


Tekshirishlar ko‘rsatishicha o‘tkazgichdan o‘zgarmas tok oqqanda simning ko‘ndalang kesimi yuzasi bo‘yicha elektronlar tekkis taqsimlangan bo‘lar ekan. O‘tkazgichdan o‘zgaruvchan tok oqqanda esa simning ko‘ndalang kesim yuzasi bo‘yicha elektronlar notekkis taqsimlangan bo‘lar ekan. Simning sirtiga tomon elektronlar zichligi ortib borar ekan. Shuning uchun olimlar tomonidan simdagi tok oqqadigan qatlam qalinligini aniqlash formulasini topilgan:

a) - mis sim uchun


0,00935 m=9,35mm
0,0021 m=2,1mm


0.000066 m= =0,066 mm



b) po‘lat sim uchun
0.0197 m=19,7 mm


0.00441 m=4,41mm


0.00014 m= =0,14 mm


2-Mavzu: “Ikki simli uzatish liniyasining elektr maydonini hisoblash va tasvirini qurish”


Bu ishda liniyadan o‘zgarmas tok oqayotgan hol qaraladi.
Ishni bajarish tartibi:
1. Ikki simli uzatish liniyasini shartli ravishda quyidagicha tasvirlash mumkin


r₀-cimning radiusi,
D-simlar orasidagi masofa,
h-geometrik markazdan o‘rta chiziqqacha bo‘lgan masofa,
b-elektrik markazdan o‘rta chiziqqacha bo‘lgan masofa,
τ-simdagi zaryadning chiziqli zichligi,
E-elektrik markaz,
G-geometrik markaz,