Elmi redaktorlar amea-nın müxbir üzvləri

Cədvəl 5. DondurulmuĢ çaytikanı meyvəsinin kimyəvi tərkibi (%-lə). 
Maddələr 
Dənəsiz 
Dənə ilə birlikdə 
ġirə 
Su 
82,29 
82,45 
82,88 
Qlükoza 
1,96 
1,66 
1,86 
Fruktoza 
1,00 
0,70 
0,55 
Saxaroza 
1,7 
1,9 
2,0 
ġəkərin ümumi miqdarı 
2,96 
2,36 
2,41 
Alma turĢusu 
2,64 
2,30 
2,74 
Sellüloza 
0.54 
4,77 
- 
AĢı maddəsi 
0,12 
0,14 
0,15 
Yağ 
8,8 
10,2 
12,5 
Qeyri-üzvi maddələr 
0,45 
0,49 
0,51 
Pektin 
0,05 
0,08 
0,09 
ġəkərin turĢuluğa nisbəti 
1,12 
1,02 
0,88 
 
Alimlər  öyrənmiĢlər  ki,  çaytikanı  meyvəsində  olan  C  vitamini  ondan  müxtəlif  məhsullar 
hazırlayan  zaman  baĢqa  meyvələrdəki  C vitaminindən  daha  davamlı  olur.  Alimlər  bunun  səbəbini 
çaytikanı meyvəsinin tərkibində askorbinaza fermentinin olmaması ilə izah edirlər. 
E  vitamini  (tokoferol).  E  vitaminin  miqdarına  görə  çaytikanı  bütün  meyvə  və  giləmeyvəli 
bitkilərin içərisində birinci yeri tutur. 
Karotin  (provitamin  A).  Çaytikanının  qırmızı  rəngdə  olan  meyvəsində  karotin  daha  çox 
toplanır. Belə ki, qırmızı rəngli meyvənin tərkibində 3,3-8,5 mq% karotin olur. Karotin meyvənin 
tərkibində həll olmuĢ Ģəkildədir, meyvəyə parlaq-narıncı rəng verir. 
Çaytikanı meyvəsinin tərkibində mürəkkəb quruluĢlu piqment maddələri var. 
Özbəkistan EA-nın üzvi kimya institutunun əməkdaĢları 1950-ci ildə çaytikanı meyvəsinin 
kimyəvi analizi zamanı meyvənin  yağının tərkibində zeaksantin, likopin, α və β-karotin, həmçinin 
quruluĢu  məlum  olmayan  bir  neçə  piqment  maddəsi  tapmıĢlar.  α  və  β-karotin  ümumi  piqment 
maddəsinin 20%-ni təĢkil edir. 
Çaytikanı meyvəsindəki karotinoidin miqdarı ən çox karotinoid saxlayan kök, balqabaq və s. 
tərəvəz bitkilərindən bir neçə dəfə çox olur. Ona görə də çaytikanı meyvəsi karotin almaq üçün ən 
əlveriĢli xammal hesab oluna bilər.