Elmi redaktorlar amea-nın müxbir üzvləri

Steviyanın gizli sirləri. Aparılan təcrübələr zamanı müəyyən edilmiĢdir ki, steviya bitkisinin 
yaĢ  və  qurudulmuĢ  yarpaqlarının  tərkibindəki  Ģirinlik  Ģəkərin  Ģirinliyindən  10-15  dəfə  yüksəkdir. 
Bitkinin  yarpaqlarının  tərkibində  steviosid  qlikozidi  aĢkar  edilmiĢdir.  Yarpaqların  tərkibində 

---

267 
 
həmçinin  qlükoza,  saxaroza,  stevinol  və  bir  sıra  baĢqa  mürəkkəb  birləĢmələr  də  aĢkar  edilmiĢdir. 
Ekstraksiya  yolu  ilə  steviidın  steviozid  maddəsi  alınır  ki,  bu  da  Ģirinliyinə  görə  Ģəkər 
çuğundurundan 200-300 dəfə Ģirin olur. Steviozid hal-hazırda bizə məlum olan təbii məhsullardan 
ən yüksək Ģirinliyi ilə fərqlənir. Onun Ģəkərdən fərqi ondan ibarətdir ki, o çox az kaloriliyə malik 
olması  ilə  yanaĢı,  qanda  qlükozanın  artmasının  qarĢısını  alır.  Buna  görə  də  steviya  Ģəkəri  əvəz 
etməklə  yanaĢı,  insanların  sağlamlığında  əvəzolunmaz  rol  oynayır.  Steviyanın  tərkibindəki 
mürəkkəb  üzvi  birləĢmələr  maddələr  mübadiləsinin  nizama  salınmasında,  ürək-damar 
pozuntularında,  mədə  və  onikibarmaq  bağırsağın  soyuqdəymələrində,  qan-damar  sisteminin 
(dövranının)  möhkəmləndirilməsində,  qanda  olan  ―pis  xolesterin‖in  azaldılmasında,qara  ciyər, 
mədəaltı vəzin və öd kisəsinin normal iĢləməsində mühüm rol oynayır.  
Asetilsalisil  turĢusu  butadion  və  bir  sıra  soyuqdəymələrə  qarĢı  istifadə  edilən  dərman 
preparatlarını    stevillə  birlikdə  qəbul  etdikdə  mədə-bağırsaq  divarlarının  zədələnmələrinin  qarĢısı 
alınır.  Hazırda  stevildən  hazırlanan  ekstraktla  orqanizmdən  nikotin  və  spirtli  içkilərin  kənar 
edilməsində  istifadə  edilir.  Stevilin  tərkibində  çoxlu  miqdarda  vitamin  qrupu,  mineral  maddələr, 
eləcə də qiymətli bioloji fəal maddələrlə zəngin olduğundan meyvə və tərəvəzdən az istifadə edilən 
Ģimal zonalarında yaĢayan əhalinin stevil bitkisindən daha çox istifadə etmələri məsləhət görülür.