Ər psixologiya elminin sürə



Yüklə 5,01 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə28/50
tarix13.04.2017
ölçüsü5,01 Kb.
#13830
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   50

şifahi testlə
rd
ə
  suallar 
seriyası  şifahi,  müsahibə
 
formasında  qoyulur.  Onlar  tətbiq  baxımından  xeylı 
asandır,  nə
tic
ə
l
əri  qısa  müddə
td
ə
 
müə
yy
ə
nl
əşdirmək  imkanı  verir.  Müasir 
psixodiaqnostika  t
əcrübə
sind
ə
  g
ə
ncl
ərin  peşə
l
ər  üzrə
  m
üxtə
lif  t
ə
hsil 
müə
ssis
ə
sl
ə
rind
ə
 yerl
əşdirilmə
si m
ə
qs
ə
dil
ə
 
geniş istifadə
 olunur. Hal-
hazırda 
inkişaf  etmiş  xarici  ölkə
l
ə
rd
ə
  250-d
ən  çox  peşə
 
üzrə
  bel
ə
  testl
ər  işlə
nilib 
hazırlanmış və
 t
ətbiq olunmaqdadır. Peşə
 
müvə
ff
ə
qiyy
ə
ti testl
ə
ri n
ə
tic
ə
l
ə
rinin 
obyektivliyi,  t
ə
tbiqinin  sad
ə
liliyi 
baxımından  ə
h
ə
miyy
ə
tlidir  v
ə
 
müxtəlif  peşə
 
sah
ə
l
ə
rind
ə
 
çalışan işçilərin attestasiyasının
,  vakant    yerl
ə
rin 
tutulması üçün 
müsabiqə
l
ərin keçirilmə
sind
ə
  v
ə
  ixtisas  d
ə
r
ə
c
ə
l
ə
rinin  verilm
ə
sind
ə
 
artıq xeylı 
müddətdir ki, uğurla tə
tbiq olunur.  
 
Şə
xsiyy
ə
t testl
ə
ri- 
şə
xsiyy
əti müxtə
lif c
ə
h
ə
tl
ə
rd
ə


motivl
ə
r, maraqlar, 
şə
xsi y
önəlişlik, emosional bazanın və
 c. 
ö
yr
ə
nilm
əsi baxımından ə
h
ə
miyy
ə
tli 
metodikalardan  biridir.    Praktik  psixoloji  xidm
ətin  ayrı
-
ayrı  sahə
l
ə
rind
ə
 
şə
xsiyy
ə
t  testl
ə
rini
n  müxtəlif  növlə
rind
ən  geniş  istifadə
 
olunur.  Onların 
sırasında müxtə
lif test-
sorğular, xüsusilə, Ç.Oshudun 
semantik differensial, 
Q.Kellinin  ―
repertuar  q
ə
f
əs  texnikası”nın,  S.Y.Rubinşteynin  “vaxtın 
bölünməsi  metodikası”nın  adlarını  xüsusi  qeyd  etmək  lazımdır.  Qeyd 
olunan  metodikalardan  biri  olan  ―vaxtın  bölünməsi  metodikası‖nın 
mahiyy
ə
tin
ə
 diqq
ə
t yetir
ə
k.   
Sınanılan  şə
xs
ə
 
müxtəlif  işlərin  adı  yazılmış  siyahı  verilir  və
 
xahiş 
olunur  ki,  o,  20  gün  (480  saat)  ə
rzind
ə
 
qeyd  olunan  işlə
ri  yerin
ə
  yetirm
ə
y
ə
 

 
167 
 
 
neçə
 saat vaxt s
ə
rf etm
əli olduğunu qeyd etsin. Sonra tə
klif olunur ki, 
ə
g
ə
r o, 
s
ə
rb
əst  vaxt  bölgüsü  ayırmaq  imkanında  olarsa
,    h
əmin  işlərin    icrasına  nə
 
q
ə
d
ər  vaxt  ayırardı.  Sınanılan  şə
xs
ə
  t
əqdim  olunan  siyahıda  yuxu,  nahar, 
n
əqliyyat, iş, təhsil, ev işlə
ri v
ə
 
qayğıları, mütaliə
, g
ə
zinti, oyun, istirah
ə
t v
ə
 s. 
olmaqla  17  müxtə
lif  sah
ə
y
ə
 
aid  işlərin  adı  qeyd  olunmuşdur.  Sorğu 
keçirildikdən  sonra  vaxtın  faktiki  və
 
arzu  olunan  bölgüləri  qarşılaşdırılaraq 
müqaisə
 
olunur,  uyğun  və
  f
ərqli  bölgülə

əsasında  şə
xsiyy
ə
tin  maraq  v
ə
 
ustanovkaları,  də
rk  olunan  v
ə
  d
ə
rk  olunmayan  t
ə
hrikl
əri  haqqında  nə
tic
ə
 
çıxarılır. 
 
Psixodiaqnostik  xarakterli  şə
xsiyy
ət  metodikalarında  adə
t
ə
n  suallar 
şə
klind
ə
 
qoyulmuş  sorğulardan  geniş  istifadə
  olunur.  Bel
ə
 
sorğular şifahi  və
 
yazılı  formada
  olur.  Onlara  veril
ən  cavablar  açıq  və
 
ya  qapalı  ola  bilə
r. 
Cavabları  açıq  verilməli  olan  sorğulara  sınanılan  şə
xsl
ə
r  s
ə
rb
ə
st  cavablar 
verm
əli  olduqları  halda,  qapalı  cavablandırılan  sorğulara  ―hə‖,  ―yox‖,  ―deyə
 
bilm
ə
r
əm‖ və
 
s. tipli hazır cavab variantlarından biri
ni  qeyd edirl
ə
r.  
Bel
ə
 
sorğular  vasitə
si  il
ə
 
şə
xsiyy
ə
tin  xarakter 
ə
lam
ə
tl
ə
ri,  onun 
maraqları, 
iddia 

viyy
ə
si, 
ətrafdakılara 

 
özünə
 
münasibə
ti, 
özünüqiymə
tl
ə
ndirm
ə
si,  motivl
əşmə
si  v
ə
  s.  t
ə
dqiq  edili
r.  Sorğu  xarakterli 
metodikalar  proyektiv  texnikalara  n
ə
z
ə
r
ə
n  asan  v
ə
  sad
ədir.  Sorğular  və
 
anketl
ər  şə
xsiyy
ə
tin 
t
ərcümeyi
 
halını
n, 
h
ə
yat 
v
ə
 
peşə
 
yolunun 
öyrə
nilm
ə
sind
ə
,  onun  aktual  h
ə
yati  probleml
ə
r
ə
,  t
ə
lim  prosesin
ə
  v
ə
 
ayrı
-
ayrı 
f
ə
nl
ə
r
ə
 
münasibətinin öyrə
nilm
ə
si v
ə
 s. m
ə
qs
ə
dil
ə
 d
ə
 t
ə
tbiq oluna bil
ə
r.  
Psixodiaqnostika  t
əcrübə
sind
ə
 
daha  geniş  yayılmış  və
  m
əşhur  olan 
sorğular  sırasında  R.Kettelin  şə
xsiyy
ət  sorğusunun,  patopsixoloji 
diaqnostik  sorğunun,  şə
xsi  v
ə
  situativ  h
ə
y
əcanlılıq  sorğusunun, 
E.Stronqun maraqlar sorğusunun
 v
ə
 
s. adlarını qeyd etmə
k olar.  
Şə
xsiyy
ə
t  keyfiyy
ə
tl
ərinin  öyrə
nilm
ə
sin
ə
  aid  ist
ə
nil
ən  sorğunun 
s
ə
ciyy
ə
vi  c
ə
h
ə
ti  ondan  ibar
ətdir  ki,  onlar  yalnız  yarandıqları  müvafiq  ölkə
nin 
m
ə
d
ə
niyy
ə
tini 
əks etdirir. Ona görə
 d
ə

onların başqa ölkə
l
ə
rd
ə
 t
ətbiqi xüsusi 

 
168 
 
 
ehtiyatlı yanaşma tə
l
ə
b edir. Bel
ə
 
sorğular də
qiq t
ərcümə
 edilm
əli, onların hə

bir  sualı  müvafiq  ölkə
nin  m
ə
d
ə
niyy
ə
tin
ə
 
uyğunlaşdırılmalı  və
  aprobasiya 
edilm
əlidir. Şə
xsiyy
ə
t  keyfiyy
ə
tl
ərinin öyrə
nilm
əsi zamanı tədqiqatın mə
qs
ə
di 
v
ə
 
v
ə
zif
ə
l
ə
ri 
d
əqiq  müə
yy
ə
nl
əşdirilmə
li, 
daha 
adekvat 
diaqnostik 
metodikaların seçilmə
sin
ə
 
xüsusi diqqə
t yetirilm
ə
lidir.  
Proyektiv  testl
ə
r
şə
xsiyy
ə
tin  eksperimental  yolla  t
ə
dqiq  edilm
ə
sinin 
sınanılmış  və
 
etibarlı  vasitə
l
ə
rind
ən  biridir.  Onların  vasitə
sil
ə
 
şə
xsiyy
ə
tin 
maraqları  və
 
ustanovkaları,  motivlə
ri,  s
ə
rv
ə
t  meyll
ə
ri,  qorxu  v
ə
  h
ə
y
əcanları, 
d
ə
rk  edilm
ə
y
ə
n  t
ə
l
əbatları  və
  t
ə
hrikl
əri  müayinə
  edilir.  Proyektiv  metodikalar 
vahid 
psixoloji 
mexanizm
ə
-
proyeksiyaya”
 
əsaslanır.  Bu  anlayışın 
mahiyy
ə
tini  t
ə
hlil  ed
ə
n  m
əşhur  psixoanalitiklə
r  Z.Freyd  v
ə
  K.Yunq  qeyd 
edirdil
ə
r ki, proyeks
iya zamanı 
 insan 
özündə
 olan, 
xoşlamadığı xüsusiyyə
tl
ə
ri 
qeyri-
ixtiyari  olaraq  başqa  adamlar  üzə
rin
ə
 
köçürmə
y
ə
 
çalışır.  Şüursuz 
t
əəssüratlar,  insanın  anadangə
lm
ə
  d
ə
rk  edilm
ə
y
ə
n  h
ə
v
ə
sl
ə
ri  obyektiv 
diaqnostika  üçün  asandır.
 
Bel
ə
 
ki, 
onlar 
insanın  sürətli  sözlü 
assosiasiyalarının xarakterində
, qeyri-
ixtiyari olaraq işlətdiyi söz və
 ifad
ə
l
ə
rd
ə

gördüyü  yuxuların  məzmununda,  fantaziyalarında,  psixikanın  müə
yy
ə

s
ə
hvl
ə
rind
ə,  çəkdiyi  şə
kill
ə
rin  m
ə
zmununda  v
ə
  ya  qeyri-
müə
yy
ə
n  r
ə
sml
ə
rin 
qavranılmasında ə
ks olunur. 
Rorşahın məşhur “mürə
kk
ə
b l
ə
k
ə
l
əri”
 testi bu 
xüsusiyyə
tl
ərin öyrə
nilm
ə
si sah
ə
sind
ə
 
özünü doğrultmuş uğurlu sınaq hesab 
edilir.  1921-ci  ild
ə
 
Q.Rorşah tə
r
ə
find
ən yaradılmış bu test  öz məşhurluğuna 
görə
    xarici  psixodiaqnostik  metodikalar  i
çə
risind
ə
 
aparıcı  yerlə
rd
ə
n  birini 
tutur.  Bu  test  5 

-qara,  5  r
ə
ngli  simmetrik  amorf  t
ə
svirl
ə
rd
ə
n,  y
əni  Rorşah 

l
ə
k
ə
l
ə
ri

nd
ə
n ibar
ə
tdir. 
Sınanılan şə
xs
ə
 bu l
ə
k
ə
l
ə
r olan v
ə
r
ə
ql
ər göstə
rilir v
ə
 
onlardan  bu  l
ə
k
ə
l
ə
rin  n
ə
y
ə
  b
ə
nz
ə
diyi,  ona  n
əyi  xatırlatdığı  soruşulur. 
N
ə
tic
ə
d
ə
, daxili al
ə
min m
ə
cmuyunun xaric
ə
  
al
ə
m
ə
 
köçürülməsi baş verir. Uşaq rə
sml
ə
rinin,  
onların plastilindən düzə
ltdikl
ə
ri 
əl işlə
rinin,  
oyunlarını

onların daxili alə
mini 
ə
ks etdirm
ə
si  

 
169 
 
 
fikri psixoanalitikl
ərin çoxdan sübuta yetirdiklə
ri 
arqumentl
ə
r kimi qiym
ə
tl
ə
ndirilir. Proyektiv testl
ə
r  
içə
risind
ə
 Morqan v
ə
 Myureyin 1935-ci ild
ə
  
yaratdıqları 
Tematik Appersepsiya  Testi 
öz 
 
m
əşhurluğuna görə
 
xüsusi seçilir. 
Bu testin  
t
ətbiqi zamanı 
s
ınanılan şə
xsl
ə
r
ə
 o q
ə
d
ə
r d
ə
   
 
 
 
 
aydın olmayan, insan fiqurunu xatırladan və
    
 
      
Şə
kil
 
 
müxtə
lif situasiyalar t
əsvir olunmuş şə
kill
ə
r
                
Rorşah testindən nümumə
l
ə
r
 
 verilir. 
Sınanılan  şəxs  bu  situasiyalara  müvafiq  hekayə
  t
ə
rtib  etm
ə
lidir.  Bu 
zaman  sınanılan  şə
xs  qeyri-ixtiyari  olaraq  diqq
ə
tini 
ayrı
-
ayrı  detallara 
yönəldir,  özünün  qayğıları  və
 
yaşantılarını  özündən  asılı  olmayaraq 
quraşdırdığı  hekayə
nin  q
ə
hr
əmanı  üzə
rin
ə
 
köçürür.  Tematik  Appersepsiya  
testinin  yalnız  yüksək  ixtisas  hazırlığına  malik

bu  metodikanı  mə
nims
əmiş 
psixoloq  t
ə
tbiq  ed
ə
  bil
ə
r.  Proyektiv  testl
ər  içə
risind
ə
  Rozentsbeyqin 
Furustrasiya  testi  d
ə
  olduqca  m
əşhurdur
.    Bu  testd
ə
 
müxtə
lif  konfliktli 
situasiyalar  t
ə
svir 
olunmuşdur.  Günahkar  olan  şəxsin  söylə
diyi  fikr
ə
 
qarşı 
sınanılan  şəxs  öz münasibə
tini  bildirm
ə
lidir.  Veril
ə
n  cavab
lardan  asılı  olaraq 
sınanılan şə
xsin frustrasiyaya, aqressivliy
ə
  meyllilik s
ə
viyy
ə
si, onun reaksiya 
tipi 
(aqressiv, 
özünü  günahlandırma  və
 
ya 
m
ə
ntiq
ə
 
ə
saslanan) 
müə
yy
ə
nl
əşdirilir. 
 
Uşaqların 
psixoloji 
diaqnostikası 
vasitə
sil
ə
 
onların 
psixoloji 
xüsusiyyə
tl
ərinin  öyrə
nilm
ə
sind
ə
 
sözə
 
əsaslanan  metodlardan  daha  çox 
qrafik  proyektiv    metodikaların  tə
tbiqi  s
ə
m
ə
r
ə
li  n
ə
tic
ə
l
ə
r  verir.  Bu  zaman 
uşağa  ağac,  ev,  adam,  ailə,  heyvan  şə
kill
ə
rind
ən  ixtiyari  birini  çə
km
ə

tapşırığı verilir. Qrafik metodikalar zahirə
n asan v
ə
 sad
ə
 
görünsə
 d
ə

aldadıcı 
xüsusiyyə
tl
ə
r
ə
  malikdir.  T
əcrübəli  psixoloq  uşaqların  bu  metodika  üzrə
 
çakdiklə
ri  r
ə
sml
ərin  ayrı
-
ayrı  hissə
l
ə
rin
ə
  diqq
ə
t  yetirm
ə
d
ən,  onları  uşaqların 
h
əyatına  aid  və
ziyy
ə
tl
ərin  ümumi  planında
 
kompleks  şə
kild
ə
  t
ə
hlil  ed
ə
r
ə

müvaf
iq  n
ə
tic
ə
 
çıxarır. 
 

 
170 
 
 
5. Kriteriyalara 
ə
saslanan testl
ə
r: 
Kriteriyalara 
ə
saslanan  testl
ər  (latınca  ―kriterion‖  –
 
mülahizə
 
üçün  vasitə
 
dem
əkdir) psixoloji diaqnostikanın metodlarından biridir. Onların vasitə
sil
ə
 h
ə

hansı  fə
aiyy
ə
tl
ə
  (t
əlim,  peşə
  v
ə
  s.)  m
əşğul  olan  şəxsin  müə
yy
ə
n    qrup 
tapşırıqları  yerinə
  yetirm
ə
  s
ə
viyy
əsi  öyrə
nilir.  Bu  testin 
ə
sas  m
ə
qs
ə
di 
sınanılan  şə
xs  t
ə
r
ə
find
ə
n  m
ə
s
ə
l
ə
l
ərin  hansı  qrupunun  asan,  hansının  çə
tin 
h
ə
ll edildiyini v
ə
 yaxud h
ə
ll edil
ə
 bilm
ədiyini aşkara çıxarmaqdır. 
 
Buna uyğun ol
araq, testl
ərin hazırlanması zamanı mə
ntiqi-psixoloji t
ə
hlil 
əsasında konkret peşə
 v
ə
 ya t
əlim qrupları üçün testlər seçə
rk
ən onların peşə
 
t
əyinatlarının xüsusiyyə
tl
ə
ri n
ə
z
ə
r
ə
 
alınır və
 difere
nsiallıq tə
min olunur. 
 
6. Kreativ testl
ə
r: 
(―latınca‖ ―creatio‖
-
yaradıcılıq) şə
xsiyy
ətin yaradıcılıq 
qabiliyy
ətinin  öyrə
nilm
ə
si  v
ə
  qiym
ə
tl
ə
ndirilm
əsi  üçün  metodikalar  sistemidir. 
Qabiliyy
ə
t  dedikd
ə
  qeyri-adi,  yeni  ideyalar  yaratmaq,  t
ə
f
əkkürün  ə
n
ə
n
ə
vi 
sxeml
ə
rind
ən  uzaqlaşmaq,  problem  situasiyanı  orijinal  yolla  hə
ll  etm
ə

bacarığı nə
z
ə
rd
ə
 tutulur. Qabiliyy
ə
tl
ərin xüsusi tipi kreativlik adlanır. Bu testlə

vasit
ə
si  il
ə
 
şə
xsiyy
ə
tin  qabiliyy
ə
tl
ərinin,  yaradıcı  fə
aliyy
ə
t  amill
ə
rinin 
öyrə
nilm
ə
si iki 
ə
sas istiqam
ət üzrə
 gedir: 
1.Yaradıcı şə
xsiyy
ə
tin f
ərdi xüsusiyyə
tl
ə
ri v
ə
 h
ə
yat t
əcrübə
sinin t
ə
hlili;  
2.Yaradıcı  tə
f
əkkürün  və
  onun  f
ə
aliyy
ə
t  m
əhsullarının  tə
hlili(kreativlik 
amill
ə
ri- t
ə
f
əkkürün itiliyi, aydınlığı, çevikliyi, problemlə
r
ə
 h
əssaslıq, orıjınallıq, 
onların hə
llind
ə
 
ixtiraçılıq ünsürlə
ri v
ə
 s.)  
Kreativlik  qabiliyy
ə
tinin  intellektd
ən  birbaşa  asılılığı  mə
s
ə
l
ə
si  h
ə
l
ə
lik 
psixologiya elmind
ə
 
öz həllini tapmamışdır. Kreativliyin ölçülməsi üçün etibarlı 
üsullar  da  hə
l
əlik  mövcud  deyildir.  Belə
  ki, 
ə
g
ər  kreativ  testin(müvafiq 
tapşırığın)  həlli  insanda  yaradıcı  qabiliyyə
tl
ə
ri
n  mövcudluğu  üçün  bir  sübut 
kimi  q
ə
bul  edilirs
ə
,  onun  h
ə
ll  edilm
ə
m
ə
si  bel
ə
  bir  qabiliyy
ətin  olmadığına 
sübut kimi qə
bul edilm
ə
lidir. B
ə
z
ə
n el
ə
 
olur ki, böyük kəşflər etmiş adamlar o 
q
ə
d
ə
r d
ə
 d
ə
rin olmayan bir problemin 
ətrafında çaşıb qalırlar.
 

 
171 
 
 
Yaş  dəyişkə
nliyi,  xarici  t
ə
sir  amill
əri  uğurlu  yaradıcı  fə
aliyy
ət  haqqında 
nikbin proqnozlar 
ə
ld
ə
 etm
ə
y
ə
 
imkan yaratmır.
 
İnsan  maraqlarının  bütün  sahə
l
ə
rin
ə
 
aid  yaradıcı  nailiyyə
tl
ə
r,  h
ə
r  bir 
konkret  sah
ə
d
ə
 
şə
xsiyy
ə
tin  xass
ə
  v
ə
  qabiliyy
ə
tl
ərinin  mürə
kk
ə

ə
laq
ə
l
ə
rini 
n
ə
z
ə
r
ə
 
almağı tə
l
ə
b edir. 
Müasir dövrdə
 psixoloji bilikl
ə
r
ə, onların praktik tə
tbiqin
ə
 
geniş imkanlar 
açılmışdır. Ayrı
-
ayrı peşə
 v
ə
 f
ə
aliyy
ə
t sah
ə
l
ə
rind
ə
 adamlara psixoloji bilikl
ə
rin 
v
ə
  m
ə
sl
ə
h
ə
tl
ə
rin  verilm
ə
si  il
ə
 
ə
laq
ədar  psixologiyanın  praktik  istiqamə
tinin 
güclə
nm
ə
si  meyll
əri  artmaqdadır.  Bu  istiqamə
td
ə
 
psixoloqlar  apardıqları 
praktik  işlə
rd
ə
  psixodiaqnostik  metodlardan  biri  kimi  testl
ə
r
ə
 
xüsusilə
 
böyük 
ə
h
ə
miyy
ə
t verirl
ər. Ümumiyyə
tl
ə, müasir praktik psixologiyada testlə
rin t
ə
tbiqi 

ə
sas sah
ə
ni 
ə
hat
ə
 edir:  
1.T
ə
hsil  sah
ə
si  -  t
əhsil  müddətinin  genişlə
nm
ə
si  v
ə
  t
ədris  proqramlarının 
mürə
kk
ə
bl
əşmə
si  il
ə
 
ə
laq
ədar  şagirdlə
rin  m
ə
nims
ə
m
ə
  s
ə
viyy
əsini  aşkara 
çıxarmaq mə
qs
ə
dil
ə

2.  Peşə
 
hazırlığı  və
 
peşə
 
yönümü  sahə
sind
ə
  yeniyetm
ə
  v
ə
  g
ə
ncl
ə
rin 
maraq  v
ə
  meyll
ə
rini 
aşkara  çıxarmaq,  onlara  peşə
  m
ə
sl
ə
h
ə
tl
ə
ri  verm
ə

m
ə
qs
ə
dil
ə

3.  Sosiodinamik  prosesl
ə
rin,  h
əyat  tempinin  sürə
tl
ə
nm
ə
si  il
ə
 
ə
laq
ə
dar 
insanların psixoloji yardıma tə
l
əbatlarını tə
min etm
ə
k m
ə
qs
ə
dil
ə

Yeri  g
əlmişkən,  praktik  psixologiyada  geniş  yayılmış  xüsusi 
testl
ə

haqqında mə
lumat verm
ək lazımdır (Sonrakı bölmə
l
ə
rd
ə
 biz bu testl
ə
r
ə
 
geniş 
istinad ed
ə
c
ə
yik). 
1.  Ayzenk    testi  
geniş  yayılmış  intellektual  testlə
rd
ən  biridir.  İnsanın 
ümumi  intellektual  inkişaf  sə
viyy
əsini,  o  cümlə
d
ə
n  riyaziyyat  v
ə
 
dilçilik 
sah
ə
sind
ə
 
xüsusi  qabiliyyə
tl
ərinin  inkişaf  sə
viyy
əsini  aşkara  çıxarmaq 
m
ə
qs
ə
dil
ə
 t
ə
tbiq olunur.  
2.  Amthauer  testi
üntellektual  testlə
rd
ən  biri  olub,  insanın  ə
qli 
f
ə
aliyy
ətinin  müxtə
lif  aspektl
ərini,  o  cümlə
d
ə
n  t
ə
f
əkkür  mə
ntiqini,  fikr
ə


 
172 
 
 
hesablamaq  bacarığını,  obrazlı
-m
ə
ntiqi  t
ə
f
əkkürü,  xüsusə
n  diqq
ə
t  v
ə
 
hafiz
ənin xüsusiyyə
tl
ərini öyrə
nm
ə
k m
ə
qs
ə
dil
ə
 t
ə
tbiq olunur.  
Yüklə 5,01 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   50




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin