«erqonomika və İŞ TƏHLÜKƏSİZLİYİ» fənni üzrə proqram

MÖVZU 11.
MÜƏSSİSƏLƏRDƏ İŞ TƏHLÜKƏSİZLİYİNİN TƏMİN OLUNMASINDA MADDİ MÜHİTİN QARIŞDIRILMA VASİTƏLƏRİ VƏ METODLARININ SEÇİLMƏSİ.
Maddi mühitin qarışdırılma vasitələri və metodlarının seçilməsinin təhlükəsizliyi. Maddi mühitin -mayelərin və qaz-ların qarışdırılmasının həyata keçirilməsi yolları. Qarışdırıl-manın yaxşılaşdırılmasının ilə partlayış təhlükəli proseslərin in-tensivləşdirilməsinin partlayış və yanğın təhlükəli materialların xüsusi çəkisinin azalmasına təsiri. Qazın verilmə sərfinin (1m² sərbəst səth üçün) qarışdırılmanın intensivliyindən asılılığı. Partlayış və yanğınların xəbərdarlığı məqsdilə reqlamentləş-dirilmənin rolu. Effektiv qarışdırılma və axının kinetik enerji-sindən tam istifadə olunmasında üstünlüklər.
Texnoloji proseslərdə qeyri – bircins qarışıqların ayırd edilməsinin təhlükəsizliyi. Sənayedə texnoloji proseslərdə qeyri-bircins sistemlərin ayrılması. Tərkibində yanar və partla-yış təhlükəli maddələr olan Suspenziyalar. İstehsal proseslərin təhlükəliliyinin qiymətləndirilməsində yanğın-partlayış təhlü-kəliliyi xassələri. Mühəndis hesablamaları ilə üçün çökdürmə səthinin təyini. Sərbəst düşmə zonalarının hündürlüyünün mənası.
Suspenziyaların və emulsiyaların ayrılması proseslərinin
hidrodinamik göstəriciləri. Təcrübi hesablamalarda çökdürü-cülərdə mayenin hərəkət sürəti. Tərkibində yanar və tez
16

alovlanan mayelər olan emulsiyaların ayrılması. Partlayış təh-lükəli qaz-maye qarışıqlarının ayrılması. Qazın maye ilə kon-taktında baş verən maye fazalı texnoloji proseslər.

İstilikdaşıyıcı ilə birbaşa kontakt zamanı istilik dəyiş-dirmə prosesləri və təhlükəsizlik tələbləri. Sənayedə texnoloji proseslərdə birbaşa qarışdırılması həyata keçirilməsinin məq-sədi. Dövriyyədə olan istilikdaşıyıcının regenerasiyası. Diffu-ziya proseslərinin yanğın –partlayış təhlükəsizliyi. Texnoloji proseslərin maddi və istilik balanslarının hesablanmaları. İstilik və kütlədəyişdirmə proseslərinin verilmiş temperatur rejiminin təyin edilməsi.
Sənayedə qovulma və kondensləşdirmə prosesləri və təh-lükəsizlik tələbləri. Mürəkkəb sistemlərdə qovulma və kon-densləşdirmə zamanı maye və ya qaz fazada partlayış təhlükəli mühit əmələ gəlməsi. Partlayış təhlükəsizliyi nöqteyi-nəzə-rindən prosesin temperatur rejiminin stabilləşməsi. Qovulma, buxarlandırma və kondensləşdirmə proseslərində yeni əmələ gəlmış maddələrin (məhsullar) partlayış-yanğın təhlükəli xüsusiyyətləri.