Əruz vəZNİNİn sadəLƏŞDİRİLMİŞ QƏLİBLƏRİ

Əruz  vəzni  və  meyxana.  Folklorumuzun  unikal  nü-

munələrindən  olan  meyxanaya  da  zaman-zaman  yanlış 

baxış  formalaşmışdır.  Belə  ki,  meyxananı  da  yanlış 

olaraq birbaşa əruzla bağlayırlar. Düzdür, meyxanada da 

digər  folklor  nümunələrində  olduğu  kimi  əruza  məxsus 

ritmik  elementlər  var,  lakin,  bu  elementləri  “əruzdan 

---

 

14 

keçmə”  hesab  etmək  və  ya  buna  görə  meyxananın 

əruzdan  yarandığını  demək  düzgün  deyil,  bu  ritmik 

elementləri əruzdan asılı olmayaraq xalq özü yaratmışdır. 

Çünki,  birincisi,  bu  gün  “meyxana”  adı  ilə  tanınan  ritmik 

musiqiylə  bədahətən  söz  demə  (bu  aşıq  sənətində  də 

var) 

sənətinin  tarixi  əruzun  yaranma  tarixindən  xeyli 

qədimdir.  Digər  tərəfdən,  məlumdur  ki,  klassik  mey-

xananın  şeir  forması  misrası  4-4-3  bölgüsündə  olan 

qoşma, bəzən də 4-4 bölgülü gəraylıdır. Bu şeir formaları 

isə  türk  xalq  yaradıcılığlının  məhsuludur.  Meyxananın 

qeyd olunan  bölgülərdə  özünə məxsus ritmi və musiqisi 

(bu  müsiqi  bəzi  ritmik  aşıq  havalarının  musiqisinə 

yaxındır)  var.  Əruz  vəzninin  səri-1  (müftə’ilün  müftə’ilün