Evrensel olarak kabul edilmiş bir tanımı yok Gebelik öncesi kilonun 5’inin kaybına kadar varan şiddetli bulantı-kusma
tarix 04.01.2017 ölçüsü 1,49 Mb. #4479
Evrensel olarak kabul edilmiş bir tanımı yok Gebelik öncesi kilonun % 5’inin kaybına kadar varan şiddetli bulantı-kusma Lee NM, Gastroenterol Clin North Am 2011 Tüm gebelerin % 50-90’ında bulantı-kusma Tüm gebelerin % 50-90’ında bulantı-kusma HG ise % 0.3-2 Bailit JL, Am J Obstet Gynecol 2005 Gelişmiş ülkelerde ve kentsel bölgelerde Afrika ve Asya’dan daha sık Gelişmiş ülkelerde ve kentsel bölgelerde Afrika ve Asya’dan daha sık Genç primigravid kadınlar yaşlı multipar hastalardan daha çok etkileniyor 1. Lacasse A, BMC Preg Child 2009 2. Klebanoff MA, Obstet Gynecol 1985 Estrogen bazlı tedavi alanlar Estrogen bazlı tedavi alanlar Hareket bozukluğu olanlar Migreni olanlarda gebeliğe bağlı bulantı-kusma daha sık Assoc of prof of gynecol and obstet 2001. Tat duyusu gelişmiş olanlarda daha sık Aksine, anosmik kadınlar daha az riskli Heinrichs L, Am J Obstet Gynecol 2002 İkiz gebelikler Mol hidatiform Basso O, Epidemiol 2001 Hou JL, J Reprod Med 2008 Gebelik öncesi 6 haftalık dönem ya da perikonsepsiyonel periyotta multivitamin almayan kadınlar Gebelik öncesi 6 haftalık dönem ya da perikonsepsiyonel periyotta multivitamin almayan kadınlar Mide yanması ve reflüsü olan kadınlarda daha sık Emelianova S, Clin Invest Med 1999 Gill SK, Can J Gastroeterol 2009 Risk faktörleri ile ilgili çalışmalarda vaka sayısı az Risk faktörleri ile ilgili çalışmalarda vaka sayısı az Risk faktörleri daha hafif hastalıktaki ile aynı Monozigotiklerde dizigotik ikizlerden daha fazla Monozigotiklerde dizigotik ikizlerden daha fazla bulunur. Corey LA, Obstet Gynecol 1992 L-3-hidroksiacil-CoA dehidrogenaz L-3-hidroksiacil-CoA dehidrogenaz Hepatik karnitin palmitoiltransferaz (CPT I) eksikliği olanlarda gebeliğe bağlı bulantı- kusma daha sık Innes AM, Pediatr Res 2000 Psikolojik faktörler Psikolojik faktörler Hormonal değişiklikler Gastro-intestinal motilite bozukluğu Diğer sebepler 2 teori var: 2 teori var: 1. Konversiyon ya da somatizasyon bozukluğu 2. Strese yanıt Buckwalter JG, Am J Obstet Gynecol 2002 Matteson S, Am J Obstet Gynecol 2002 Artmış serum E ve P düz kasları gevşetir, Gis transit zamanını ve gastrik boşalmayı geciktirir Lagiou P, Obstet Gynecol 2003 Serum hCG düzeyleri yüksek olanlarda daha Serum hCG düzeyleri yüksek olanlarda daha sık görülür Goodwin TM, J Clin Endocrinol Metab 1992 Gebelikte alt özofageal sfinkter gevşer. Bu da gastro-özofageal reflü, mide yanması ve bulantıya neden olur. Gebelikte alt özofageal sfinkter gevşer. Bu da gastro-özofageal reflü, mide yanması ve bulantıya neden olur. Ancak eğer bu varsayım doğru olsaydı bulantı-kusma gebelik ilerledikçe kötüleşirdi. Brzana RJ, Ann Intern Med 1997 Çoğu çalışmada aktif ve geçirilmiş infeksiyon arasındaki ayırım net değil Vaka sunumları ve küçük serilere göre infeksiyon tedavi edildiğinde bulantı-kusma azalıyor Mansour GM, Arch Gynecol Obstet 2011 Çinko eksikliği Çinko eksikliği Lipid düzeylerindeki değişiklikler Genetik faktörler Bulantı-kusma gebeliğin 5-6. haftasında başlar, 9. haftada pik yapar, 16-20. haftada kaybolur Bulantı-kusma gebeliğin 5-6. haftasında başlar, 9. haftada pik yapar, 16-20. haftada kaybolur % 15’de 3. trimester’e kadar % 5’de doğuma kadar devam eder Goodwin TM, Obstet Gynecol Clin North Am 2008 Vital bulgular Vital bulgular FM Laboratuvar Gebelik öncesi kilonun % 5’inin kaybına kadar varan şiddetli bulantı-kusma tablosu veya Gebelik öncesi kilonun % 5’inin kaybına kadar varan şiddetli bulantı-kusma tablosu veya Günde 3 defadan daha fazla kusma+ % 3-5’lik kilo kaybı+ ketonüri tanı koydurur Golberg D, Obstet Gynecol 2007 Gebede Gebede Kilo Kan basıncı Kalp hızı ölçülür Serum elektrolitleri Serum elektrolitleri Tam kan sayımı BUN, kreatinin Kc fonk testleri Böbrek fonk testleri Tiroid fonk testleri (gerekirse) İkiz gebelik İkiz gebelik Mol hidatiform Preeklampsi Hiperparatiroidizm A. Başlangıç tedavisi A. Başlangıç tedavisi 1. Nonfarmakolojik tedavi Diyet Tetikleyici şeylerden kaçınmak Akupunktur ve akupressör Hipnoz Başlıca protein ve karbonhidratlardan oluşan , beraberinde az miktarda elektrolitli sıvı alınan, küçük ancak sık aralı porsiyonlarla beslenilmelidir. Başlıca protein ve karbonhidratlardan oluşan, beraberinde az miktarda elektrolitli sıvı alınan, küçük ancak sık aralı porsiyonlarla beslenilmelidir. Hafif tuzlu tavuk suyu ve biraz rahatlayınca şehriyeli çorba ve beraberinde tuzlu krakerler alınabilir. Parfüm, yiyecek, koku, sıcak, gürültü gibi tetikleyici şeylerden kaçınılmalıdır. Parfüm, yiyecek, koku, sıcak, gürültü gibi tetikleyici şeylerden kaçınılmalıdır. Ani hareketlerden kaçınılmalıdır. Soğuk gıdalar sıcak olanlardan daha iyi tolere edilir. Yemeklerden sonra dişleri fırçalamak, tükürüğü yutmamak bulantıyı hafifletir. Hipnoz ile tedavi güncel değildir Henker FO, South Med J 1976 Zechnich R, Am Fan Physician 1982 2. Farmakolojik tedavi 2. Farmakolojik tedavi Ginger (Zencefil) 4-6x250 mg/gün B6 vitamini (Piridoksin) 25 mg 3x1 (maksimum doz 200 mg/gün) Antihistaminikler (H1 reseptör blokerleri) B. Sekonder yaklaşım B. Sekonder yaklaşım Antihistaminikler (H1 reseptör blokerleri) -Doksilamin -Difenhidramin 4x25 mg/gün -Meklizin 4x25 mg/gün -Dimenhidrinat 25-50 mg oral, 25 mg iv 2. İkinci basamak tedavi Dopamin antagonistleri -Proklorperazin ve klorpromazin 5-10 mg/gün -Metoklopramid 3x10 mg/gün -Prometazin 12.5-25 mg/gün -Droperidol Serotonin (5 HT3 )antagonistleri -Ondansetron 4-8 mg/gün -Granisetron -Dolasetron İlave tedaviler İlave tedaviler Antiasitler H2 reseptör antagonistleri Proton pompa inhibitörleri İntravenöz hidrasyon: 1000-2000 cc RL 3-5 saatte verilir. Daha sonra 100 cc/saat idrar çıkışı sağlanıncaya kadar % 5 Dekstroz ya da % 0.45 salin verilir. Vitamin-mineral suplementasyonu İdrarda keton pozitifliği kaybolunca orale geçilir. İdrarda keton pozitifliği kaybolunca orale geçilir. BRAT diyeti (muz, pirinç, elma suyu , tost) uygulanır. Klorpromazin 25-50 mg i.m veya i.v veya 10-25 mg oral (4-6 saatte bir) Klorpromazin 25-50 mg i.m veya i.v veya 10-25 mg oral (4-6 saatte bir) Metil prednizolon 16 mg i.v (3x1) veya Oral prednizolon 40 mg/gün oral, sonraki 3 gün 20 mg/gün oral Enteral ve parenteral besleme Hasta tamamen asemptomatik ya da haftada 1 kez kusma atağı geçirene kadar devam edilir Hasta tamamen asemptomatik ya da haftada 1 kez kusma atağı geçirene kadar devam edilir Çoğu hasta 16-20. gebelik haftasında iyileşir. Çok az hastada tedavi 20. hafta sonrasında da sürdürülür. Genellikle kötü gebelik sonuçlarına yol açmaz. Antiemetik ilaç alanlarda konjenital anomali sıklığında artış bildirilmemiştir. Kallen, B2000 Diyet ve tetikleyicilerden kaçınmak önemli Diyet ve tetikleyicilerden kaçınmak önemli Akupunktur ve akupressörün anlamlı bir etkisi yok Tedavide ilk önce Piridoksin+doksilamin süksinat verilir (Grade 2c) Kusma devam ederse Difenhidramin 25-50 mg oral veya Meklizin 25 mg 3x1 (Grade 2c) İnatçı vakalarda Metolopramid ya da Proklorperazin eklenir (Grade 2c) Dehidrate vakalarda Ondansetron Dehidrate vakalarda Ondansetron Asit-baz açığı veya elektrolit dengesizliği varsa i.v sıvı tedavisi Yoğun tedaviye rağmen kilo kaybı ve kusma devam ediyorsa enteral ya da parenteral beslenme Folik asitli multivitamin desteği bulantı- kusmayı azaltır (Grade 2c) Dostları ilə paylaş:
