Fan: Soliqlar va soliqqa tortish

TOSHKENT MOLIYA INSTITUTI



MUSTAQIL ISH

Fan: Soliqlar va soliqqa tortish

Mavzu: Soliqqa tortish tamoyillari
Bajardi: Xamletov Oybek

Toshkent-2023

Mavzu: Soliqqa tortish tamoyillari
Reja:

1. 
   Soliqqa tortish prinsip va tamoyillari
   
2. 
   Soliqqa tortish mexanizmlari
   
3. 
   Soliq organlari va soliq to’lovchilar o’zaro munosabatlari
   

Xulosa.


Samarali soliq tizimini tashkil etish zamonaviy davlatning fiskal siyosatining asosiy vazifasidir. Soliq yig'imlari orqali byudjetni to'ldirish masalalarini hal qilishda yondashuvlardagi muvozanat iqtisodiy infratuzilma sub'ektlari manfaatlariga ko'p yo'nalishli rioya qilishda ifodalanadi. Bu iqtisodiy tizimlarning barqaror rivojlanishining zaruriy shartidir. Soliqlarning iqtisodiy mazmunini, ayniqsa, mamlakatning investitsion jozibadorligini oshirishga qaratilgan maqsadlar kontekstida tushunmasdan turib, ushbu yukning haddan tashqari oshishi bilan bog'liq kamchiliklar va xavflarni bartaraf etish mumkin emas.
Soliqqa tortish prinsiplari (tamoyillari) — soliq siyosatini amalga oshirishni belgilab beradigan va soliqlar bo’yicha budjet topshiriqlarini tuzish orqali realizatsiya qilinadigan mustahkam o’rnashib qolgan qoidalar yig’indisi. Ularning eng muhimlari qatoriga quyidagilar kiradi: l) adolatlilik. Bu prinsip fuqarolar o’rtasida ularning daromadlariga mos ravishda soliqlarning bir tekis taqsimlanishini va soliqqa tortishning hammaga (eng umumiyligini) tegishli ekanligini taqozo etadi; 2) aniqlilik. Bu prinsip soliqning summasi, uni hisoblash tartibi (uslubi) va to’lov vaqti soliq to’lovchiga oldindan aniq ma’lum bo’lishi kerakligini talab qiladi; 3) qulaylilik. Bu prinsip soliq to’lovchilar uchun soliqning olinish uslubi (tartibi) va vaqti eng qulay bo’lishi kerakligini anglatadi; 4) iqtisod qilish, tejab-tergash. Bu prinsipning mazmuni soliqqa tortish tizimini oqilonalashtirish va soliqlarni undirish xarajatlarini kamaytirishdan iboratdir. Vaqt o’tishi bilan soliqqa tortishning bu prinsiplari qatoriga soliqlarning harakatchanligi va yetarliligini ta’minlash (davlatning obyektiv ehtiyojlari va imkoniyatlariga muvofiq soliq oshirilishi yoki qisqartirilishi (kamaytirilishi) mumkin), soliqqa tortishning zaruriy manbasi va obyektini tanlash, soliqqa tortishning bir martaliligi kabi prinsiplar ham qo’shildi.
Soliqqa tortish tizimini har qanday shaklda tashkil etishda bir qator qoidalarga amal qilish kerakbelgilangan maqsadlarga eng katta samara bilan erishish imkonini beruvchi tamoyillar.
Bu turdagi asosiy tamoyillarga quyidagilar kiradi:

• 
  Tenglik - soliq to'lovchilarga qo'yiladigan davlat talablarining birligiga muvofiq soliqni olib qo'yish jarayonida umumiylik va teng keskinlik nazarda tutiladi.
  
• 
  Aniqlik - soliq tizimining fundamental xususiyatlarini aniqlashda aniqlik, ravshanlik va noaniqlik. Soliqlar iqtisodiy mazmunining asosiy belgilariga renta, foyda, ish haqi va boshqalar kiradi.
  
• 
  Unburdened – soliqqa tortishda moʻtadillik tamoyili.
  
• 
  Barqarorlik - har xil turdagi soliq stavkalarining belgilangan vaqt ichida ishlashining barqarorligi.