Fargʻona davlat universiteti matematika-informatika fakulteti matematika yoʻnalishi 20. 05A-guruh talabasi Dilobar Umarova Rahmatxo’ja qizining “Bog’liqsiz tajribalar ketma-ketligi. Binomial taqsimot” mavzusida yozilgan kurs ishiga taqriz

1.3 Ko’p o’lchovli tasodifiy miqdorlar va ularning birgalikdagi taqsimot funksiyasi
Bir oʻlchovli tasodifiy miqdorlardan tashqari, mumkin boʻlgan qiymarlari 2 ta, 3 ta, ..., n ta son bilan aniqlanadigan miqdorlarni ham oʻrganish zarurati tugʻiladi. Bunday miqdorlar mos ravishda ikki oʻlchovli, uch oʻlchovli, , n oʻlchovli deb ataladi.
Faraz qilaylik, ehtimollik fazosida aniqlangan X ₁ , X ₂ ,..., X _n tasodifiy miqdorlar berilgan boʻlsin.
vektorga tasodifiy vektor yoki n-oʻlchovli tasodifiy miqdor deyiladi. Koʻp oʻlchovli tasodifiy miqdor har bir elementar hodisa ga n ta X ₁ , X ₂ ,..., X _n tasodifiy miqdorlarning qabul qiladigan qiymatlarini mos qoʻyadi.
n oʻlchovli funksiya tasodifiy vektorning taqsimot funksiyasi yoki tasodifiy miqdorlarning birgalikdagi taqsimot funksiyasi deyiladi.
Qulaylik uchun taqsimot funksiyani indekslarini tushirib qoldirib koʻrinishida yozamiz. funksiya tasodifiy vektorning taqsimot funksiyasi boʻlsin. Koʻp oʻlchovli taqsimot funksiyaning asosiy xossalarini keltiramiz.

1. 
   : yaʻni taqsimot funksiya chegaralangan.
   
2. 
   funksiya har qaysi argumenti boʻyicha kamayuvchi emas va chabdan uzluksiz.
   
3. 
   Agar biror boʻlsa u holda
   

(1.3.1)
3-xossa yordamida keltirib chiqarilgan (1.3.1) taqsimot funksiyaga marginal (xususiy) taqsimot funksiya deyiladi. tasodifiy vektorning barcha marginal taqsimot funksiyalari soni

ga tengdir.
Masalan, (n=2) ikki oʻlchovli tasodifiy vektorning marginal taqsimot funksiyalari soni ta boʻlib, ular quyidagilardir. ; .
Soddalik uchun n=2 boʻlgan holda, yaʻni (X, Y) ikki oʻlchovlik tasodifiy vektor boʻlgan holni koʻrish bilan cheklanamiz.