Farg`ona politexnika instituti Energetika fakultiteti 43-22 guruh talabalari Tosirov Xikmatillo O`ktamova Muqaddamxon Toshpolatov Arabjonlarning Umumiy Kimyo fanidan Taqdimot Loyihalari
Eritmalar uch turga bo’linadi: ideal eritmalar, cheksiz suyultirilgan eritmalar va real eritmalar.
Ideal eritmalar deb bir xil agregat holatdagi va istalgan nisbatdagi tarkibiy qismlardan hosil bo’ladigan issiqlik effekti ajralmaydigan hajm o’zgarmaydigan ideal gazlar aralashganda entropiyaning o’zgarishi sodir bo’lgan o’zgarishga hamda
teng bo’lgan eritmalarga aytiladi.
Ideal eritmalarning termodinamik xossasi parsial molyar kattaliklar yordamida ifodalaniladi.
Ideal eritmalarning termodinamik xossasi parsial molyar kattaliklar yordamida ifodalaniladi.
Ideal eritmalarni ideal gazlardan farqi shundaki, ideal gazlarda zarrachalar orasida o’zaro ta’sir yo’q, lekin ideal eritmalarning zarrachalari orasida o’zaro ta’sir bor, ammo bu ta’sir turli xil zarrachalarda bir xil, ya’ni bir xil va har xil zarrachalar orasida bir xil o’zaro ta’sir mavjuddir.
O’xshash xossali moddalardan tashkil topgan eritmalar ideal eritmalarga mos keladi. Eritma hosil bo’lgandagi komponentlar kimyoviy potensialining o’zgarishi
Ideal eritmalar uchun
μ10 va μ20 toza erituvchi va eruvchining kimyoviy potensiali bo’lsa:
Qattiq jismlarning suyuqlilarda yoki bir suyuqlikning ikkinchi suyuqlikda erishi, yopiq idishdagi suyuqlikning bug’lanishi va to’yingan bug’ning hosil bo’lish jarayonini eslatadi.
Qattiq jismlarning suyuqlilarda yoki bir suyuqlikning ikkinchi suyuqlikda erishi, yopiq idishdagi suyuqlikning bug’lanishi va to’yingan bug’ning hosil bo’lish jarayonini eslatadi.
Masalan, suvli idish tubida joylashtirilgan kristallning (osh tuzi) erishi davom etadi, qachonki kristall erishi va eritma molekulalarining kristall sirtida o’tirish jarayoni dinamik muvozanat holatga kelgunga qadar.
Dinamik muvozanatga kelgan eritmaga to’yingan eritma deb aytiladi. Haroratning oshishi bilan bir oz miqdorda qattiq faza eriydi, haroratning pasayishi bilan esa erigan moddaning bir qismi kristallanadi. Izotermik bug’lanishda to’yingan eritmada erigan moddaning massasi olinadi, ya’ni bir miqdori kristallanadi. Suyuqliklarning bir-birida erishi to’liq va qisman bo’lishi mumkin, ayrim suyuqliklar esa boshqa bir suyuqliklarda umuman erimaydi.
