Ma’lumki, fuqarolar muhofazasi umumxalq mudofaa ishlaridan biri hisoblanadi. Hamma fuqarolar fuqaro muhofazasi masalalarini xal qilishda juda faol ishtirok etishlarini taqazo etadi. Shuning uchun ham fuqarolarning fuqaro muhofazasi sohasidagi xuquqlari va burchlari O‘zbekiston Respublikasining «Fuqaro muhofazasi to‘g‘risida»gi (2000 y.) Qonunining 13 va 14 - moddalarida aniq ko‘rsatib o‘tilgan.
Fuqarolarning fuqaro muhofazasi sohasidagi xuquqlari quyidagilardan iborat: o‘z hayoti, sog‘lig‘i va mol-mulki harbiy harakatlardan muhofazalanishi;
v) harbiy harakatlar kechayotgan joylarda o‘zlari yo‘liqishlari mumkin
bo‘lgan xavf darajasi va zarur xavfsizlik choralari to‘g‘risida axborot olish;
g) harbiy harakatlardan jabrlanganlarga ularning hayot faoliyatini ta’minlash uchun sharoitlar yaratiladi, tibbiy, moddiy-moliyaviy va boshqa xil yordam ko‘rsatiladi.
Fuqarolarning fuqaro muhofazasi sohasidagi majburiyatlari quyidagilardan iborat:
fuqaro muhofazasi sohasidagi barcha qonun hujjatlariga rioya qilishlari;
fuqaro muhofazasi tadbirlarini bajarishda ishtirok etishlari va tegishli tayyorgarlikdan o‘tishlari;
jabrlanganlarga dastlabki tibbiy va boshqa xil yordam ko‘rsatishni bilishlari;
davlat organlariga, shuningdek tashkilotlarga fuqaro muhofazasi sohasidagi vazifalarni hal etishda ko‘maklashishlari;
fuqaro muhofazasi ob’ektlari va mol-mulkini asray bilishlari shart.
Yuqoridagi majburiyatlarni tqliq bajarilishi fuqarolar muhofazasi tizimini mustahkamlanishini, jumladan davlatning mudofaa qudratini oshirishni ta’minlaydi.