Muhammet tekin bulaşici hastaliklar çevre ve çalişan sağLIĞI Şube müDÜRÜ gsm: 05334524428



Yüklə 51,19 Kb.
Pdf görüntüsü
tarix23.02.2017
ölçüsü51,19 Kb.
#9478

MUHAMMET  TEKİN 

BULAŞICI HASTALIKLAR  ÇEVRE VE 

 ÇALIŞAN SAĞLIĞI ŞUBE MÜDÜRÜ 

GSM:05334524428 

Zoonoz nedir? 

Hayvanlardan insanlara geçebilen herhangi bir 



enfeksiyon hastalığı 

 



Yunanca zoon yani "hayvan" ve nosos yani "hastalık" 

 



Etken mikroorganizmalar doğada hayvanlarda 

bulunan (her zaman hastalık yapmayan) insanlara 

bulaştığında hastalığa neden olan patojenlerdir 

 


İnsanlara Bulaş Yolları 

Temas 



Tularemi, şarbon,  

 



Hayvan ısırığı 



Kuduz, Capnocytophaga  



 

Sindirim yoluyla 



Bruselloz, giardiyoz,  Escherichia coli O157 H7, vibriyoz, 

salmonelloz 

 



Solunum yoluyla 

Tularemi, psittakoz, şarbon 



 

 


Birey ve toplum üzerine etkileri 

Toplum kaynaklı enfeksiyonların %60’ını zoonozlar oluşturur 



 

Halk sağlığına olumsuz etkileri yanında, hayvanlardaki verim 



kayıpları ve ölümler dolayısıyla ekonomik kayıplara da neden 

olurlar 


 

Birçok kurum ve kuruluşun eş güdüm çerçevesinde çalışması ile 



kontrol altına alınabilecek hastalıklardır 

 



Son zamanlarda zoonotik hastalıkların sıklığının  da artması 

nedeniyle personelin bu hastalıklara duyarlılığının arttırılması ve 

bu vakalara uygun yaklaşımın desteklenmesi kapsamında eğitim 

çalışmaları 


HASTA VE SAĞLIK 

ÇALIŞANI SAĞLIĞI 

İzolasyon 

Enfekte  ve kolonize hastalardan 

diğer hastalara 



hastane ziyaretçilerine 

sağlık personeline 



mikroorganizmaların bulaşının engellenmesidir 

Enfeksiyon zinciri 

Kaynak  


Duyarlı konak

 

Etken  



Çıkış kapısı

 

Bulaş yolu



 

Giriş kapısı

 


Enfeksiyon Kaynağı 

Hastanın kendi florası  



Diğer hastalar (enfekte, kolonize, taşıyıcı)  

Sağlık çalışanları  



Kronik taşıyıcılar  

Tıbbi aletler  



Su, hava gibi çevresel faktörler  

Yiyecekler  



Hasta ziyaretçileri 

Vektörler  



Çıkış kapısı 

Enfeksiyöz etkenin kaynaktan yayıldığı yol 



Solunum sistemi 

Öksürük   



Hapşırık 

Konuşma 


Aspirasyon 

Genitoüriner sistem 



Foley kateterler 



Gastrointestinal sistem 

Feçes 


Kusma 


Cilt/muköz membranlar 

Yaralar 


Cilt kesikleri 

Transplasental 



Kan 


İğne batmaları 

Kan transfüzyonu 



Bulaşma yolu 

Enfeksiyöz etkenin kaynaktan duyarlı konağa geçiş yolu 



Temas  (Doğrudan veya dolaylı) 

Hava yolu 



Damlacık  

Vektör aracılı 



Duyarlı konak 

Konak yanıtını etkileyen faktörler  



Yaş 


Altta yatan hastalık tablosu 

Antibiyotik, kortikosteroid ya da immunsupresif ilaç 



kullanımı  

İnvaziv girişimlerdir 



Bağışıklık sisteminin bozuk olması 



Enfeksiyon zincirini kırmak 

Enfekte 

konak 

Duyarlı 

konak 

Bulaş yolu 

ENFEKSİYON  

ZİNCİRİ 

 

 

 



Ot yiyen hayvanlardan bulaşır 

 



Malign karbünkül, antraks 



Çoban çıbanı, karakabarcık 

 



Geri kalmış ve gelişmekte olan bazı ülkelerde görülen 



 

Zaman zaman hayvanlar arasında salgın 



 

ABD’de 11 Eylül 2011 sonrasında terör eyleminde kullanıldı 



Ayrıca biyolojik silah olarakta kullanılmak ta, 

 


ETKEN- Bacillus anthracis 

Epidemiyoloji 

Ülkemizde endemik 



 

İç ve Doğu Anadolu Bölgelerinde 



 

Her mevsimde 



Sıcak ve kurak aylarda daha çok 



Tabiattaki Döngüsü 

Hayvanlar merada otlarken enfekte olurlar 



 

Toprak bir defa kontamine olduktan sonra uzun süre 



enfektif kalır 

 



Hastalıktan ölen hayvanların karkası usulüne göre 

ortadan kaldırılmalı 

Eğer doğru bir bertaraf olmassa bulaş devam eder. 



Bulaşma Yolları 

Direkt veya indirekt temas yoluyla 



Endüstriyel 

Keçi kılı, yün deri, post, kemik, sanayide işlenmesi 



Deriye temas deri şarbonu 

İnhalasyon akciğer şarbonu 



Dekontaminasyon işlemi ile enfeksiyon riski oldukça azaltılmıştır 

Tarımsal 



Hastalıklı veya ölen hayvanların kesilmesi, derisinin yüzülmesi, 

etinin kıyılması ile deri şarbonu, 

Enfekte etlerin yenmesi ile gastrointestinal sistem şarbonu hastalığı 



gelişir. 

Laboratuvar 



Karasineklerle bulaşabilir 

İnsandan insana deri şarbonu bulaşabilir 



 

Risk Grupları 

Hayvancılıkla uğraşanlar 



Çobanlar 

Kasaplar 



Mezbaha işçileri 

 



Dericilikle uğraşanlar 



 

Veteriner hekimler 



 

Enfekte hayvanın kesildiği veya gömüldüğü yerde oynayan 



çocuklar 

Daha önce hayvan kesim alanı olarak kullanılan yerlerin 



dekontamine edilmeden yerleşime açılması 

Klinik ve Laboratuar Bulguları 

Kaşıma, çizik, kesik gibi küçük travmalar- deri 



Sporların inhalasyonu- akciğer 

Enfekte etlerin yenmesi- gastrointestinal 



 

Makrofajlarda çoğalma, bölgesel lenf bezleri 



 

Ödem toksini + öldürücü toksin 



Ağır sepsis 



Tanı 

Hastanın endemik bölgede oturması 



Kontamine materyal ile temas hikayesi 

Klinik formlardan birine ait bulguların olması 



 

Bakteriyolojik tetkikler  



için örnek alımı 

 



Kesin tanı: B. anthracis’in 

görülmesi veya izolasyonu  

ve doğrulanması 

 


Sevk kriterleri 

Komplikasyonsuz hafif deri şarbonu 



Örnek al, tedaviyi yap 

 



Ağır deri şarbonu 



Yataklı tedavi kurumuna sevk 

 



İç organ şarbonu ve şarbon menenjiti 



Damar yolu, iv mayi, ilk doz parenteral antibiyotik 

3. basamağa (EHU ve YB olan) sevk 



Tedavi 

Hafif deri şarbonu 



Prokain penisilin, amoksisilin, doksisiklin (≤8 yaşa 

önerilmez) 

3 – 5 gün (≤7 gün) 



 

Ağır deri şarbonu (parenteral) 



Kristalize penisilin, ampisilin, siprofloksasin 

Ateş düşdükten sonra oral ardışık tedavi 



 

Cerrahi insizyon kontrendike 



Serum fizyolojik ile yıkayıp steril gazlı bezle 

kapatılması (temas izolasyonu!) 


Bildirim ve sürveyans 

Olası vaka 



Klinik uyumlu + hasta olduğu kesin/kuşkulu hayvan/ürünleri 

ile temas öyküsü 

 



Kesin vaka 

Olası vaka + laboratuar kriterlerinden biri ile doğrulanmış 



Korunma ve Kontrol 

Kontamine materyal enfektiftir 



Risk altındaki kişilerin eğitimi 

 



Hayvanların ve risk altındaki kişilerin aşılanması 



 

Hastalıktan ölen hayvanların etinin yenmemesi, derisinin 



kullanılmaması 

Korunma ve Kontrol Önlemleri 

Şarbondan şüpheli ölümlerde derhal veteriner hekime 



haber verilmeli 

 



Ölen hayvanın ağız, burun ve anüsü tentürdiyotlu 

pamuk veya bezle kapatılır 

 



Ahır ve malzemelerin dezenfeksiyonu 



 

Sağlam ve duyarlı hayvanlara aşı uygulanmalı 



5 yıl sürdürülmeli 



Yüklə 51,19 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin