Tekislikning umumiy tenglamasi
Tekislikning normal tenglamasi bo‘lgan (2) dan ko‘rinadiki, u uch o‘zgaruvchili chiziqlidir. Shu sababli, uch o‘zgaruvchili
Ax+By+Cz+D=0 (3)
chiziqli (umumiy) tenglama fazoda biror tekislikni aniqlashi haqidagi savolning qo‘yilishi tabiiy bo‘lib, agar
A2+B2+C2>0 (4)
shart bajarilsa, unga javob ijobiydir.
Haqiqatdan ham, (A;B;C) vektorni kiritsak, (4) shartga ko‘ra >0 ekanligi ravshandir. Endi, (3) tenglamaning har ikki tomonini normallovchi ko‘paytuvchi deb ataluvchi
songa ko‘paytiramiz va unda D0 bo‘lsa «-» ishorani, D<0 bo‘lganda esa «+» ishorani tanlaymiz. U vaqtda,
(A)x+(B)y+(C)z-(-D)=0 yoki (5)
tenglamani olamiz va bu yerda
(A)2+(B)2+(C)2=1, P=-D0 bo‘lishi, ning yuqoridagicha aniqlanishidan yaqqol ko‘rinib turibdi.
Demak, (3) tenglama (5) ko‘rinishdagi tekislikning normal tenglamasiga keltirildi, ya’ni (4) shart bajarilganda (3) tenglama fazoda biror tekislikni ifodalashi isbotlandi. Shu sababli, (3) ni tekislikning umumiy tenglamasi deb yuritiladi.
birlik vektor bo‘lib, u (3) tekislikka perpendikulyar hamda ekanligidan ham tekislikka perpendikulyar bo‘ladi va uni tekislikning normali deb yuritiladi.
Tekislikning kesmalar bo‘yicha tenglamasi
Endi, (3) tenglamada ABCD0 deb faraz qilaylik. U holda, tenglamani
(6)
ko‘rinishda yozish mumkin. (6) tenglamadagi a, b, c lar tekislikning Ox, Oy, Oz o‘qlaridan ajratgan mos kesmalarning miqdorlari ekanligini payqash qiyin emas (2-rasm). Shu sababli, (6) ni tekislikning kesmalar bo‘yicha tenglamasi deb yuritiladi.
Dostları ilə paylaş: |