Феъл сыз туркуми

Toshkentga bormoqchiman.  
Kelasi zamon fe'li nutqda ikki xil ifodalanadi:
a) –moqchi qo'shimchasini qo'shish va tuslash bilan
Birlik.
Ko'plik. 
I shaxs
o'qi–moqchi–man
 
o'qi–moqchi–miz 
II shaxs o'qi–moqchi–san
o'qi–moqchi–siz 
III shaxs o'qi–moqchi 
 
 
o'qi–moqchi (lar) 
b) Hozirgi zamon ravishdoshiga –digan qo'shimchasini qo'shish va 
tuslash bilan: 
Birlik.
Ko'plik. 
I shaxs
bor–a–digan–man
 
bor–a–digan–miz 
II shaxs bor–a–digan–san 
 
bor–a–digan–siz 
III shaxs bor–a–digan 
 
 
bor–a–digan (lar) 
Birlik.
Ko'plik. 
I shaxs
ishla–y–digan–man 
 
ishla–y–digan–miz 
II shaxs ishla–y–digan–san 
 
ishla–y–digan–siz 
III shaxs ishla–y–digan 
 
 
ishla–y–digan (lar) 
Kelasi zamon maqchad fe'li –moqchi qo'shimchasi bilan yasalganda 
mo'ljal, istak ottenkalari kuchliroq bo'lsa –digan qo'shimchasi bilan yasalganda 
zarurlik, qat'iylik ottenkasi kuchli bo'ladi. Bu kabi ma'nolar harakat nomiga kerak, 
zarur, lozim, darkor so'zlarini biriktirish bilan ham ifodalanishi mumkin. Masalan: 
olishim kerak, o'qishim zarur, borishim darkor kabi.
Kelasi zamon fe'li ba'zan –jak, -ajak qo'shimchasi bilan ham yasaladi. 
Ammo bu forma hozirgi adabiy til uchun harakterli emas. Masalan: kelajak, 
yozajakman, bo'lajak kabi.

---

15 
FE'L VA UNING MODAL SHAKLLARI. 
Fe'ldan anglashilgan ish-harakatning ob'yektiv borliqqa munosabatini, qay 
yo'sinda (kuchli, kuchsiz, davomli, takrorlanib, birdan) bajarilishi kabi modal 
munosabatni ifodalovchi formalar fe'lning modal formalari deyiladi.
Modal ma'nolar maxsus qo'shimchalar, mayl formalari, ko'makchi va 
to'liqsiz fe'llar orqali ifodalanadi.
I. Fe'lning modal forma yasovchi qo'shimchalari ikki xil ma'noga ega:
1) Fe'l negiziga qo'shilib, negizdan anglashilgan harakatning kuchli va 
davomli bo'lishini ifodalaydi. Bular: -kila, -gila, -qila, -la, -ala, -ka, -ga, -