45) Qəbula 7 yaşlı uşaq gətirilib, sifətin dərisi solğundur, göz qapaqları
şişkindir. Sidik ifrazı azalıb. Ananın dediyinə görə sidiyi bulanıqdır, uşağın
iştahası pisdir, ürək bulanma və baş ağrısı var. A/T yüksəlib. Hansı
xəstəlikdən şüphələnmək olar?
7 yaşlı uşaqda müşahidə edilən bu əlamətlər qlomerulonefrit xəstəliyinin
əlamətləridir.
Ədəbiyyat: А. Н. Бурая, М. П. Шанина «Руководство к практическим
занятиям» стр. 187
46) Uşağın 8 yaşı var. Ananın dediyinə görə uşağın iştahası pisdir, tez
yorulur, nəcisi rəngsizləşib, sidiyi tündləşib. Müayinədə dəridə sarılıq
görünür, qaraciyər 3 sm böyüyüb. Hansı xəstəlikdən şüphələnmək olar?
Uşaqda olan əlamətlər – dərinin saralması, qaraciyər böyüməsi, sidik və
nəcisdəki dəyişiklik virus hepatitinin əlamətləridir.
Ədəbiyyat: А. Н. Бурая, М. П. Шанина «Руководство к практическим
занятиям» стр 188
47) Uşaq 3 aylıqdır. Hər gün uşaqda qaytarma və qusma olur. Uşaq ana
südü ilə qidalanır. Çəkisi 3650 qrdır (doğulanda çəkisi 3600 qr ) Belə bir
vəziyyətin yaranmasının səbəbi nədir?
Qusma və qaytarma uşağın 2 - 3 həftəliyindən baş verir. Uşaq yedizdirildikdən
sonra fəvvarə şəklində qusma baş verir. Belə hal təkrarlandıqda uşaq çəkisini
itirir. Hipotrofiya baş verir. Bu vəziyyət pilorostenoz adlanır. Müalicəsi cərrahi
üsulladır.
Ədəbiyyat: А. Н. Бурая, М. П. Шанина «Руководство к практическим
занятиям» стр 189
48) Uşağın 7 yaşı var. Yağlı yeməkdən sonra ürəkbulanmadan, sağ
qabırğaaltı nahiyədə ağrıdan şikayət edir. Hansı xəstəlikdən şübhələnmək
olar?
11
Yağlı yeməkdən sonra ürəkbulanma və sağ qabırğaaltı nahiyyədə ağrı xolesisitit
üçün xarakterikdir. Xolestit zamanı qaraciyərin öd ifraz etmə funksiyası pozulur.
İfraz olunan ödün miqdarı azaldığına görə yağlı qidaların həzmi çətinləşir.
Nəticədə xəstədə ürəkbulanma , sağ qabırğaaltı nahiyədə ağrı əmələ gəlir.
Ədəbiyyat: А. Н. Бурая, М. П. Шанина «Руководство к практическим
занятиям» стр 187
49) Qəbula 10 aylıq uşaq gətirilib. Ananın dediyinə görə iştahası, yuxusu
pisdir, uşaqda dəri və selikli qişalar solğundur, əzələ tonusu zəifdir.
Auskultasiyada ürəkdə sistolik küy eşidilir. Dəri və selikli qişalar qurudur,
ağız bucaqlarında çatlar var.
Yuxarıda göstərilən əlamətlər dəmir defisitli anemiya üçün xarakterdir.
Ədəbiyyat: А. Н. Бурая, М. П. Шанина «Руководство к практическим
занятиям» стр 186
50) Uşağın 6 yaşı var, 1 gün əvvəl xəstələnib. Boğazında ağrı var. Hərarət 38
0
C - dir . Dəridə nöqtəvari səpkilər var . Hansı xəstəlikdən şüphələnmək olar?
Yuxarıda qeyd edilən əlamətlər skarlatina üçün xarakterdir.
Ədəbiyyat: А. Н. Бурая, М. П. Шанина «Руководство к практическим
занятиям» стр 188
51) Xəstəxanaya 5 aylıq uşaq gətirilib. Süni qidalanır. 3 gündür xəstədir.
Sutkada 5 - 6 dəfə qusma, 8 - 10 dəfə sulu duru nəcis ifrazı olur. Hərarət 38
0
C. Uşağın vəziyyəti ağırdır, çəki 800 qr itirilib, əzələ tonusu və dərinin
turqoru azalıb. Hansı xəstəlikdən şüphələnmək olar?
Yuxarıda göstərilən əlamətlər toksik dispepsiyaya məxsus klinik əlamətlərdir.
Ədəbiyyat: А. Н. Бурая, М. П. Шанина «Руководство к практическим
занятиям» стр 189
52) Xəstəxanaya 10 yaşlı uşaq gətirilib. Huşu itib, nəbzin dəqiqəlik sayı 140,
tənəffüsün dəqiqəlik sayı 35- dir. 3 gündür xəstədir. Xəstəlik qusma ilə
başlayıb. Sidi yin müayinəsində şəkər və aseton tapilib. Klinik diaqnoz
aşağıdakılardan hansı ola bilər?
Yuxarıda qeyd edilən əlamətlərdən məlum olur ki, uşaqda şəkərli diabet var .
Hiperqlikomik koma qanda şəkərin miqdarının normadan yüksək olması
12
nəticəsində əmələ gəlir. Bunun baş vermə səbəbi insulin çatışmazlığıdır. Məhz
buna görə də ilk yardım olaraq insulin vurulmalıdır.
Ədəbiyyat: А. Н. Бурая, М. П. Шанина «Руководство к практическим
занятиям» стр 188
Ədəbiyyat: N. N. Əliyev. M. M. Muxtarov Yoluxucu xəstəliklər. Bakı 1993 səh.
178
53) Uşaq 3 yaşındadır. Bağçaya gedir. Xəstəliyi kəskin başlayıb, hərarəti 38,
5
0
C, qarnında ağrı var, 1 dəfə qusub. Uşaqda tez - tez selik və qanla qarışıq
nəcis ifrazı var, uşaq narahatdır, gücənir, defekasiya ağrılıdır. Uşaq hansı
xəstəlikdən əziyyət çəkir?
Anamnezə və şikayətlərinə görə: qarında ağrı, 1 dəfə qusma, tezləşmiş və selikli -
qanlı nəcis ifrazı, gücənmə, narahatlıq və s. əlamətlərə əsasən dizenteriyanın
olmasından şübhələnmək olar.Bu zaman xəstəni hospitalizasiya etmək lazımdır.
Ədəbiyyat: N. N. Əliyev. M. M. Muxtarov Yoluxucu xəstəliklər. Bakı 1993 səh.
49
54) Ana 5 yaşlı uşağının bədənində səpkilər olduğundan şikayət edir. Uşaq
bağçaya gedir, oradakı bütün uşaqlarda da belə səpkilər olduğunu qeyd
edir. Uşağın temperaturu normaldır, üzündə, bədənində və ətrafında xırda
papulyoz çəhrayı səpkilər var, dərinin rəngi dəyişib. Boyun arası limfa
vəziləri əllənir, ağrısızdır. Əsnək qızarmışdır. Hansı xəstəlikdən
şübhələnmək olar?
Uşağın vəziyyəti kafidir. Epidemik vəziyyətə, xəstənin şikayəti və anamnezə
əsasən məxmərək diaqnozu qoymaq olar. Bütün bədəndə normal temperaturda
xırda papulyoz çəhrayı səpkilərin olması , boyunətrafı limfa vəzilərinin böyüməsi,
ağrısız olması kimi simptomlar məxmərək üçün xarakterikdir.
Ədəbiyyat: Л. А. Исаева. Л. К. Баженова. Детские болезни. Москва 1986 стр.
497
55) Pasternatski simptomu hansı üsulla yoxlanılır?
Pasternadski simptomu pielonefrit xəstəliyi zamanı yoxlanılır və müsbət olur.
Pieolonefrit zamanı iltihabı prosesə böyrək ləyəni və kanalı da cəlb olunduğuna
görə belə ağrılar olur. Xəstənin bel nahiyəsini döyəclədikdə bu ağrı daha da
artır.
Ədəbiyyat: Л. А. Исаева. Л. К. Баженова. Детские болезни. Москва 1986 стр.
13
422
56) Qlomerulonefrit xəstəliyi keçirmiş uşaqlar neçə il dispanser nəzarətdə
saxlanılır?
Qlomerulonefrit immunoallergik xəstəlikdir, bu zaman prosesə böyrək toxuması
qoşulur. β hemolitik streptokokkların A - qrupu xəstəliyi törədir. Uşaqlarda ağır
gedişli olur. Belə uşaqlar stasionar və ambulator müalicədən sonra 5 il
müddətində dispanser qeydiyyatında saxlanılır və 3 ayda bir müayinədən keçirir.
Ədəbiyyat: Л. А. Исаева. Л. К. Баженова. Детские болезни. Москва 1986 стр.
433
57) Qlomerulonefrit xəstəliyi iə stasionardan evə yazılan uşaq neçə müddət
ambulator müalicə almalıdır?
Qlomerulonefrit uşaqda ağır gedişli olduğuna və residiv verici xüsusiyyətə malik
olduğu üçün, belə uşaq stasionardan sonra 6 - 10 aydan 2 - 3 yaşa kimi
ambulator müalicə almalıdır. 5 il isə dispanser qeydiyyatında olur.
Ədəbiyyat: Л. А. Исаева. Л. К. Баженова. Детские болезни. Москва 1986 стр.
433
58) Yenidoğulmuş uşağın çəkisi ən az nə neçə qramdan aşağı olduqda bağlı
küvezə qoyulur?
Çəkisi 1500qr - dan az olan və ağır vəziyyətdə olan yenidoğulmuş ilk günündən
qapalı küvezə qoyulur. Bu zaman küvezin tmperaturu 30 - 35
0
C olur.
Ədəbiyyat: Л. А. Исаева. Л. К. Баженова. Детские болезни. Москва 1986 стр.
116
59) Uşaqlarda disbakteriozun müalicəsində təyin edilir.
Uşaqlarda antibakterial müalicədən, əsasən mədə - bağırsaq infeksiyalarından
sonra bağırsaq florası pozulur, disbakterioz əmələ gəlir. Bunun qarşısını amaq
üçün bioloji preparatlar: bifidobakterin, bifikol, kolibakterin və s. təyin olunur.
Ədəbiyyat: Л. А. Исаева. Л. К. Баженова. Детские болезни. Москва 1986 стр.
568
60) Fellinq sınağı hansı xəstəliyin diaqnostikası məqsədilə aparılır?
14
Fenilketonuriya maddələr mübadiləsi pozğunluğu olub, fenilalaninin tirozinə
keçməsinə kömək edən fermentin defisiti zamanı baş verir. Nəticədə bu fermentin
qanda miqdarı artır, fenilpiroüzüm şəklində sidiklə xaric olur. Bu isə Fellinq
sınağı vasitəsilə aşkar edilir. Bunun üçün sidiyə və ya sidikli əskiyə 10% li dəmir
- xlorid məhlulu əlavə edilir, yaşılımtıl göy rəng sınağın müsbət olduğunu
göstərir.
Ədəbiyyat: Л. А. Исаева. Л. К. Баженова. Детские болезни. Москва1986. стр.
203
61) Uşaqlarda revmatik xoreya özünü hansı şəkildə biruzə verir?
Revmatik xoreya - Beynin revmatik zədələnməsi nəticəsində baş verir. Adətən
tədricən başlayır: ümumi vəziyyət pisləşir, uşaq ağlağan, əsəbi olur, yuxusu
pozulur. Xoreyanın əsas əlaməti olan hiperkinezlər baş verir: ayrı - ayrı əzələ
qruplarında qeyri - iradi hərəkətlər edir.
Ədəbiyyat: Л. А. Исаева. Л. К. Баженова. Детские болезни. Москва 1986 стр.
264
62) Revmatizmin ikincili profilaktikası hansı preparatla aparılır?
Revmatizmin ikincili profilaktikası residivlərin qarşısını almaq üçün aparılır. Bu
məqsədlə bisilin - 5 və asetil salisil turşusu təyin edilir və xəstə uşaq dispanser
qeydiyyata götürülür.
Ədəbiyyat: Л. А. Исаева. Л. К. Баженова. Детские болезни. Москва 1986 стр.
267
63) İntoksikasiya , qarında və beldə ağrı, Pasternadski simptomunun (+)
olması böyük yaşlı uşaqlarda hansı xəstəliyin mövcud olduğunu göstərir.
Kəskin piolonefritdə temperatur 38 - 40
o
C - yə qədər yüksəlir, iştaha pozulur,
bəzən mədə - bağırsaq pozğunluqları aşkara çıxır, sidik ifrazı çətinləşir. Uşaq
qarnında və belində ağrılardan şikayət edir. Pasternadski simptomu müsbət olur.
Ədəbiyyat: Л. А. Исаева. Л. К. Баженова. Детские болезни. Москва 1986 стр.
423
64) Dehidratasiya zamanı uşağa per os nə təyin olunur?
Bağırsaq infeksiyaları zamanı uşaqda baş verən dehidratasiya nəticəsində
orqanizmdə su - duz mübadiləsi pozulur, K və Na elementlərinin defisiti baş verir.
15
Dehidratasiya zamanı uşağa "Oralit", "Rehidron" verilir.
Ədəbiyyat: Л. А. Исаева. Л. К. Баженова. Детские болезни. Москва 1986 стр.
564
65) Aşağıdakılardan hansı yenidoğulmuş üçün xarakterikdir?
Yenidoğulmuş uşağın ayağı çətinliklə bükülür, əzələ gərginliyi olur. Bu isə
yenidoğulmuş uşaqda bükücü əzələlərin hipertoniyası olduğunu göstərir.
Ədəbiyyat: Y. P. Bisyarina . Uşaqların anatom - fizioloji xüsisiyyətləri. səh. 119
66) Uşaqlarda süd dişlərinin daimi dişlərlə əvəz olunması nə vaxt başa çatır?
Uşaqlarda dişlər 6 - 7 aylıqdan çıxmağa başlayır. 5 - 7 yaşdan isə süd dişləri
daimi dişlərlə əvəz olunmağa başlayır. Bu proses 11 - 12 yaşda başa çatır.
Ədəbiyyat: Л. А. Исаева. Л. К. Баженова. Детские болезни. Москва 1986 стр.
50
67) Uşaqlarda pankreatit necə xəstəlikdir?
Uşaqlarda pankreatit iltihabi - distrofik xəstəlik olub, tədricən başlayır, uzun
gedişli olur və ciddi müalicə tələb edir.
Ədəbiyyat: Л. А. Исаева. Л. К. Баженова. Детские болезни. Москва 1986 стр.
408
68) Sol döş qəfəsinə irradiasiya edən kəmərvari ağrı hansı xəstəlik üçün
xarakterikdir?
Pankreatit mədəaltı vəzin iltihabi xəstəliyi olub, klinik əlaməti qarnın yuxarı
hissəsində ağrının olmasıdır. Uşaq narahat our, qarnına sıxılmış və ya sol böyrü
üstə bükülmüş vəziyyət alır. Bu ağrılar tutma şəkilli olur. Kəmərvari ağrı sol
qola, sol döş qəfəsinə irradiasiya edir.
Ədəbiyyat: Л. А. Исаева. Л. К. Баженова. Детские болезни. Москва 1986 стр.
407
69) Pielonefrit zamanı xəstəliyin hansı dövründə ciddi yataq rejimi təyin
edilir.
16
Pielonefrit xəstəliyində əsasən müalicə infeksiya əleyhinə aparılır. Xəstəliyin
kəskin dövründə kompleks müalicə ilə yanaşı xəstəyə ciddi yataq rejimi təyin
edilir.
Ədəbiyyat: Л. А. Исаева. Л. К. Баженова. Детские болезни. Москва 1986 стр.
424
70) Follikulyar anginanın diaqnostikası məqsədilə nə etmək lazımdır?
Difteriya xəstəliyinin əsas simptomlarından biri follikulyar anginadır. Ona görə
də uşaqda follikulyar angina diaqnozu qoyulubsa , mütləq badamcıqlardan
yaxma götürülür. Difteriya xəstəliyini difteransasiya etmək üçün yaxmada Loffler
çöplərinin olub- olmaması yoxlanılır.
Ədəbiyyat: Л. А. Исаева. Л. К. Баженова. Детские болезни. Москва 1986 стр.
529
71) Bağırsaq infeksiyası aşkar olunmuş ocaqda neçə gün karantin saxlanılır?
Bağırsaq infeksiyası ilə xəstələnmiş uşaqla təmasda olan uşaqlar 7 gün nəzarətə
götürülür və bir dəfə bakterioloji müayinə aparılır.
Ədəbiyyat: Л. А. Исаева. Л. К. Баженова. Детские болезни. Москва 1986 стр.
568
72) Uşaqlarda öd kisəsi və öd yollarının birgə iltihabı necə adlanır?
Öd kisəsinin iltihabı xolesistit, öd yollarının iltihabı xolangit, onların birgə
iltihabı isə xolesistoxolangit adlanır.
Ədəbiyyat: A. A. Əyyubova. Uşaq xəstəlikləri . Bakı 2008. səh. 108
73) Qızdırma, təngnəfəslik, öskürək hansı xəstəlik ücün xarakterdir?
Pnevmoniya polietioloji xəstəlik olub, uşaqlar arasında geniş yayılmışdır.
Gedişinə görə kəskin və xroniki olur. Kəskin pnevmoniya ücün qızdırma,
təngnəfəslik və öskürək xarakterikdir.
Ədəbiyyat: Л. А. Исаева. Л. К. Баженова. Детские болезни. Москва 1986 стр.
162
74) Doğuş travması nəticəsində mərkəzi sinir sisteminin zədələnməsinin əsas
səbəbi nədir?
17
Doğuş travması nəticəsində mərkəzi sinir sisteminin zədələnməsinin əsas səbəbi
hipoksiyadır. Səbəbi antenatal və intranatal dövrdə qısa, uzun müddətdə dölün
oksigen aclığı və doğuş vaxtı aldığı zədə ola bilər.
Ədəbiyyat: Л. А. Исаева. Л. К. Баженова. Детские болезни. Москва 1986 стр.
120
75) Döşdə qalan südün sağılmasında məqsəd nədir?
Uşaq əmizdirildikdən sonra döşdə qalan süd sağılmalıdır kı, süd ifrazı artsın. Əks
hal südün azalmasına, yəni hipoqalaktiyaya səbəb ola bilər.
Ədəbiyyat: Y. P. Bisyarina . Uşaqların anatomik - fizioloji xüsisiyyətləri. səh. 180
76) Yenidoğulmuş qızlarda sidik kanalının uzunluğu necə sm - dir?
Yenidoğulan qızlarda sidik kanalının uzunluğu 1 - 2 sm. olur.
Ədəbiyyat: Y. P. Bisyarina . Uşaqların anatom ik - fizioloji xüsisiyyətləri. səh.
177
77) Yenidoğulmuş oğlan uşağında sidik kanalının uzunluğu neçə sm olur?
Yenidoğulmuş oğlan uşağında fizioloji olaraq sidik kanalının uzunluğu 5 - 6 sm
olur.
Ədəbiyyat: Y. P. Bisyarina . Uşaqların anatomik - fizioloji xüsisiyyətləri. səh.
177
78) Anadangəlmə ürək qüsurunun əsas müalicəsi necə aparılır?
Anadangəlmə ürək qüsurunun əsas müalicəsi cərrahi yolladır.
Ədəbiyyat: A. A. Əyyubova. Uşaq xəstəlikləri . Bakı 2008. səh. 218
79) Revmatik endokarditdə ürəyin hansı qapaqları zədələnir?
Revmatizm ürəyin bütün qişalarını zədələyir - nəticədə endokardit, miokardit,
perikardit əmələ gəlir. Endokardit daxili qişanın iltihabıdır. Endokardit
18
nəticəsində ürəyin mitral qapaqları zədələnir.
Ədəbiyyat: A. A. Əyyubova. Uşaq xəstəlikləri . Bakı 2008. səh. 228
80) Uşaqda arterial təzyqin aşağı olması nə ilə əlaqədardır?
Uşaqlarda arterial təzyiqin aşağı olması , ürək - damar sisteminin anatomik -
fizioloji xüsusiyyəti ilə əlaqədardır. Uşaqlarda arteriyalar geniş, sol mədəciyin
həcmin kiçik olduğundan ürəyin qanvurma qabiliyyəti zəif olur. Bu səbəbdən də
uşaqlarda arterial təzyiq aşağı olur.
Ədəbiyyat: Y. P. Bisyarina . Uşaqların anatom - fizioloji xüsisiyyətləri. səh. 132
81) Uşaqlarda döş kifozu necə aylıqda əmələ gəlir?
Bir yaşa qədər uşaqlarda sümük toxuması su və üzvi maddalərlə zəngin, mineral
maddalər isə az olur. Bu səbəbdən də uşaq oturmağa, yeriməyə, gəzməyə
başlarkən onun onurga sütununda əyriliklər əmələ gəlir . Döş kifozu uşağın 6 - 7
aylığında baş verir.
Ədəbiyyat: Л. А. Исаева. Л. К. Баженова. Детские болезни. Москва 1986 стр.
50
82) Südəmər uşaqlarda rinit zamanı tənəffüsün pozulması nə ilə müşahidə
olunur?
Rinit burnun selikli qişasının iltihabı xəstəliyi olduğuna görə, bu zaman selikli
qişa şişir. Uşağın burnu tutulduğundan, əmmə zamanı nəfəs alma çətinləşdiyi
üçün döşü əmə bilmir.
Ədəbiyyat: Y. P. Bisyarina . Uşaqların anatomik - fizioloji xüsisiyyətləri. səh. 23
83) Larinqotraxeitin ağırlaşması nədir?
Larinqotraxeit - qırtlağın və nəfəs borusunun birgə iltihabıdır. Bu zaman
qırtlağın selikli qişası və səs telləri şişir, qırtlaq daralır, tənəffüs çətinləşir -
yalançı inaq əmələ gəlir.
Ədəbiyyat: Y. P. Bisyarina . Uşaqların anatom - fizioloji xüsisiyyətləri. səh. 21
84) Uşaqlarda burun - udlaq keçəcəyinin iltihabı necə adlanır?
Nazofaringit burun - udlaq keçəcəyinin iltihabıdır. Uşaqlarda orqan və sistemlər
müəyyən yaşa qədər funksional cəhətdən tam yetişmədiyinə görə bir orqan
19
zədələndikdə, digəri də bu prosesə qoşulur. Məsələn: uşaqda burun boşluğunun
iltihabına burun - udlaq keçəcəyi də qoşulur ki, nəticədə nazoofaringit əmələ
gəlir.
Ədəbiyyat: Y. P. Bisyarina . Uşaqların anatom - fizioloji xüsisiyyətləri. səh. 21
85) Mərkəzi sinir sisteminin zədələnməsi zamanı ürək fəaliyyətini
tənzimləmək üçün hansı istifadə olunur?
Korqlükon ürək qlukozidlərindən biri oub ürək fəaliyyətini normallaşdırmaq üçün
geniş tətbiq edilən preparatdır. Ən güclü kardiotonik təsirə malikdir.
Ədəbiyyat: Ə. Tağıyev. Neonatalogiya. səh. 467
86) Travma zamanı yalnız sınığa xas olan əlamət hansıdır?
Sınıq nahiyəsi palpasiya edildikdə sınmış sümük qırıntıları qar xışıltısına bənzər
xarakterik səs yaradır və bu krepitasiya adlanır.
Ədəbiyyat: “Tibb bacısının məlumat kitabı”. “Çıraq” nəşriyyatı 2008. Səh. 256
87) Bədxassəli şişə məxsus əlamət hansıdır?
Xoş xassəli şişlər məhdud nahiyəni əhatə edir, ətraf toxumalara yayılmır. Bəd
xassəli şişlər isə ətraf toxumalara sirayət edərək metastaz verir.
Ədəbiyyat: H. A. Sultanov “Cərrahiyyə”. Bakı 1997. Səh. 165
88) Trizm hansı xəstəliyə məxsusdur?
Tetanus zamanı çeynəmə əzələlərinin qıcolması baş verir ki, bu əlamət trizm
adlanır.
Ədəbiyyat: H. A. Sultanov “Cərrahiyyə”. Bakı 1997. Səh. 149
89) İrinli yaraya drenaj boru nə üçün qoyulur?
İrinli yaraların sağalması üçün yara möhtəviyyatı xaric olunmalıdır ki, bu da
drenaj borular vasitəsilə həyata keçirilir.
Ədəbiyyat: H. A. Sultanov “Cərrahiyyə”. Bakı 1997. Səh. 130
Dostları ilə paylaş: |