Fəlsəfənin əsas funksiyaları hansılardır? A müşahidə, determinizm, inteqrativ

---

1
Fəlsəfənin əsas funksiyaları hansılardır? A) Müşahidə, determinizm, inteqrativ, 
ümumbəşərilik B) Məntiqilik, dialektik, qnoseoloji, ontoloji, psixoloji, idraki C) 
Ekzistensial, maarifçilik, aksioloji, müşahidə, proqnostik D) Dünyagörüşü, qnoseoloji, 
metodoloji, aksioloji, ontoloji, praksioloji, inteqrativ, proqnostik E) Maarifçilik, müşahidə, 
aksioloji, proqnostik, dialektik 
2
Fəlsəfə termini ilk dəfə kim tərəfindən işlədilmişdir? A) Sokrat B) Aristotel C) Pifaqor D) 
Demokrit E) Platon 
3
Milet məktəbi üçün səciyyəvi cəhətlər hansılardır? A) Dünya dərki, insanın mahiyyəti 
öyrənməkdir B) Kosmosun öyrənilməsi, təbiətin fəlsəfi mahiyyətinin öyrənməkdir C) 
Ruhun fəlsəfi mahiyyəti, idrak problemi D) Ilk başlanğıcın axtarışı, ilk başlanğıcın monist 
xarakterdə olması, başlanğıcın canlı olması E) Dünyanın yaranışı, insanın mahiyyəti, 
kosmosun öyrənilməsi
4
Panteizm nədir? A) İlahi təbiətin insanda təcəssüm etməsi, insani təbiətin ilahiyə çevrilişi 
B) Kosmosu öyrənən fəlsəfi cərəyan C) Təbiəti öyrənən fəlsəfi cərəyan D) İdrak nəzəriyyəsi 
E) Təcrübi bilik sahəsi 
5
Dünyagörüşün tarixi formaları hansılardır? A) Tarixi, fəlsəfi, sosial, bioloji B) Sosial, 
mifoloji, bədii, elmi C) Dini, tarixi, coğrafi, fəlsəfi D) Mifoloji, dini, fəlsəfi, elmi E) Bəşəri, 
mifoloji, tarixi, dini 
6
İnkarı inkar qanununu necə izah etmək olar? A) İnkar yeninin köhnədə olan heç bir əlaməti 
saxlamadan dəyişməsidir B) İnkar yeninin köhnəni tamamilə rədd etməsidir C) İnkar 
yeninin köhnəni əvəz etməsidir, köhnəlik zəminində yaranan yeninin inkişafı və onu ötüb 
keçməsidir D) İnkar kəmiyyət dəyişmələrinin keyfiyyətə keçməsidir E) İnkar əksliyin 
ziddiyətə çevrilməsidir 
7
"Avest"da irəli sürülən əsas əxlaqi şüarlar hansılardır? A) İnsan azadlığı və xoşbəxtliyi; B) 
Böyüklərə hörmət, azad düşüncə; C) Adətlərə əməl etmək, intizamlılıq; D) Məsuliyyət 
hissi, ləyaqətin qorunması; E)Xeyir fikir, xeyir söz, xeyir əməl 
8
Fəlsəfənin əsas məsələsini nə təşkil edir? A) İnsan və onun özünə münasibəti B) İnsan və 
onun dünyaya münasibəti C) İnsanın təbiətə münasibətiD) İnsanın elmə münasibəti E) 
İnsanın əxlaqa münasibəti 

---

9
Fəlsəfənin metodoloji funksiyasını necə izah etmək olar? A) Fəlsəfi metod gerçəkliyin 
nəzəri tədqiqinin ən ümumi prinsipləri sistemidir B) Fəlsəfi metod gerçəkliyin bəzi 
sahələrində çıxış edir C) Başqa elmlər fəlsəfə üçün ümumi metoddur D) Fəlsəfi metod 
gerçəkliyin duyğu ilə qəbul olunmasıdır E) Fəlsəfi metod təkcə tarixi hadisələri öyrənir 
10
Qədim Misir klassik ədəbiyyatında ilk fəlsəfi əsərlər hansılardır? A) “Arfaçının mahnısı”, 
“Ölmün tərənnümü” B) “Tərbiyyə haqqında”, “İcmanın işləri haqqında” C) “Məntiq elmi”, 
Ruh fəlsəfəsi” D) “İnsanın vəzifəsi”, Alimin vəzifəsi barədə” E) “Avesta”, “İdeyalar aləmi” 
11
Qədim Hindistanda "Ved" sözü hansı mənanı verir? A) Təbiətin fəlsəfi anlamı B) İnsanın 
fəlsəfi anlamı C) Xüsusi bilik D) Şüur və təhtəlşüur E) Azadlıq 
12
Qədim Hindistanda ənənələrə əsaslanan materialist təlim hansıdır? A) Çarvaka-lokayata B) 
Daosizm C) Konfutsilik D) Vadanta E) Eleya məktəbi 
13
Qədim Çində hansı müstəqil fəlsəfi məktəblər var idi? A) Milet məktəbi, Eleya məktəbi B) 
Konfusilik, Moizm, Daosizm, Natur fəlsəfi məktəbi, Adlar məktəbi C) Vedanta, Mimansa, 
Nyaya, Yoqa D) Yeniplatonçular, Daosizm, Adlar məktəbi E) Skeptiklər, Moizm, Vedanta 
14
Antik fələsəfənin əsas mərhələləri hansılardır? A) Yoqa təliminə qədərki mərhələ, klassik 
mərhələ B) Sokrata qədərki mərhələ, klassik mərhələ, Ellinizm mərhələsi, Roma mərhələsi 
C) Caynizm mərhələsi, Ellinizm mərhələsi, yeni platonçuluq D) Mimansa, klassik mərhələ, 
Platona qədərki mərhələE) Sokrata qədrki mərhələ, Aristotelə qədərki mərhələ, Vendanta 
15
Antik dövrün filosofları əsasən hansı fəlsəfi mövqelərdən çıxış edirdilər? A) Dialektik 
materializm, obyektiv idealizm B) Dualizm, kortəbii dialektika C) Peripatetizm, sadəlovh 
materializm D) Materializm, kortəbii dialektika E) Obyektiv idealizm, sadəlövh 
materializm və kortəbii dialektika
16
Milet məktəbinin əsas nümayəndələri kimlər idi? A) Platon, Aristotel B) Sokrat, Demokrit, 
Epikür C) Fales, Anaksimandır, Anaksimen D) Seleveka, Zenon, Pifaqor E) F.Bekon, 
R.Dekart, T.Hobbs

---

17
Şəxsiyyət anlayışı necə izah oluna bilir? A) Onun kim olmasını bildirmək üçün qanuni 
sənədi olan insandır B) Şəxsiyyət - ictimai idealların, dəyərlərin ictimai münasibətlərin 
subyektidir C) Canlı orqanizmin malik olduğu fiziki və ruhi qabiliyyətlərin daşıyıcısıdır D) 
Təbii əlamətləri özündə cəmləşdirən insandır E) Duyğu, qavrayış və təsəvvürü olan canlıdır 
18
Eleya məktəbinin əsas nümayəndələri kimlərdir? A) Sokrat, Platon, Aristotel B) Parmenid, 
Ksenofan, Zenon C) F.Bekon, C.Lokk, X.Spinoza D) Volter, Russo, Didro E) İ.Herder, 
Fixte, Kant 
19
Atomist təlimin yaranması kimin adı ilə bağlıdır? A) Sokratın B) Aristotel və onun 
davamçılarının C) Kantın və Hegelin D) Demokrit və onun davamçılarının E) 
F.Akvinalının 
20
Atomist təlimin yaranması kimin adı ilə bağlıdır? A) Sokratın B) Aristotel və onun 
davamçılarının C) Kantın və Hegelin D) Demokrit və onun davamçılarının E) 
F.Akvinalının 
21
“Avesta”nın əsas ideyası nədir? A) Dualizmdir: əks qüvvələrin mübarizəsidir B) 
Materializmdir C) İdealizmdir D) Realizmdir E) Peripatetizmdir 
22
Zərvaniliyə görə işıq və qaranlıq kimi zidd mahiyyətlə yanaşı dünyada bütün mövcudatın 
əsası nə hesab olunur? A) Materiya B) Məkan C) Zərvan (zaman) D) Ruh E) İdeya 
23
Məzdəkilər təlimində sosial bərabərsizliyi aradan qaldırmağı hansı üsulla həyata keçirmək 
istəyirdilər? A) İslahatlar yolu ilə B) Müqavilə yolu ilə C) Sülh yolu ilə D) Zorla E) 
Danışıqlar yolu ilə 
24
Kimlər Azərbaycanın ilk filosofları hesab olunur, hansı ki, Zərdüştlük dininin 
yaranmasında onların rolu böyük olmuşdur? A) Mağlar B) Sufilər C) Peripatetiklər D) 
Maarifçilər E) Məzdəkilər 
25
Peripatetizm nə deməkdir? A) İlahiyyat B) Dialoq C) Məhdudluq D) Gəzişərkən izah etmək 
E) Təhtəlşüur 
26
Şərq peripatetizminin əsas nümayəndələri: A) Sokrat B) Frensis Bekon C) Nizami Gəncəvi 
D) Əbu nəsr Məhəmməd Fərabi, Əl Kindi, İbn Sina E) Bəhmənyar 
27
İbn Sina varlığın növlərini hansı hissələrə ayırırdı? A) Maddi və mənəvi B) Sosial-siyasi C) 
Mümkün, vacib və mümkünün qarışığı, ilahi aləm D) Məkan və zaman E) Materiya və 
ideya

---

28
Orta əsrlər Qərbi Avropa fəlsəfəsinin əsas nümayəndələri kimlər idi? A) F. Aleksandriyski, 
A.Avqustin, P.Abelyar, Akvinalı Foma B) F.Bekon, R.Dekart, T.Hobbs C) B.Spinoza, 
Q.Leybnits D) C.Berkli, C.Lokk, D.Yum E) Lametri, Helvetsi, Didro, Holbax 
29
Orta əsrlər fəlsəfəsinin əsas xarakterik cəhəti nə idi? A) Materialist fəlsəfə B) Sadəlövh 
materializm C) Peripatetizm D) Dini fəlsəfə E) Kortəbii dialektika 
30
İntibah dövrünün fəlsəfəsi üçün əsas cəhət nə idi? A) Humanist fəlsəfə B) Teosentrik 
dünyagörüşə keçmək C) Feodal qaydalarına keçmək D) Elmdən uzaqlaşmaq E) Coğrafiyanı 
öyrənmək 
31
Yeni dövrdə fəlsəfə əsasən nəyə əsaslanırdı? A) Teologiyaya B) Sxolastikaya C) Obyektiv 
idealizmə D) Elmə E) Kosmosentrizmə 
32
Yeni dövr fəlsəfəsinin əsas nümayəndələri: A) İbn Sina, İbn Röşt B)Fales, Anaksimandr C) 
Platon, Sokrat D) F.Bekon, R.Dekart, B.Spinoza E) N.Gəncəvi, N.Tusi, M.Füzuli 
33
İngilis materializminin və təcrübi elmin banisi kim idi? A) Platon B) Nikolay Kopernik C) 
Con Lokk D) Fresis Bekon E) C.Berkli 
34
R.Dekartın fəlsəfi baxışlarının əsas istiqaməti necə idi? A) Təcrübi biliyi əsas götürürdü B) 
Rasionalizmi əsaslandırır zəkanı, əqli idrakı əsas götürürdü C) Teosentrizm mövqeyindən 
çıxış edirdi D) Dualizm mövqeyindən çıxış edirdi E) Peripatetizm mövqeyindən çıxış 
edirdi
35
Dünyagörüşü nədir? A) Dünyagörüşü insanın dünyanı gəzib görməsidir B) Dünyagörüşü 
insanın dünyanı hissi olaraq qəbul etməsidir C) Dünyagörüşü dünya və orada insanın yeri 
və rolu haqqında baxışlar sistemidir D) Dünyagörüşü cisimlərin ayrı-ayrı xassələrinin insan 
beynində inikasıdır E) Dünyagörüşü təbiət haqqında biliklərin məcmusudur 
36
Ə.Bəhmənyarın fəlsəfəyə dair əsərləri hansılardır? A) “Şəfa”, “Əxlaqi-Nasir”, “İnsanın 
vəzifsi” və s. B) “Təhsil”, “Metafizikanın mövzusu”, “Mövcudatın mərtəbələri” və s C) 
“Ölümün tərənnümü”, “Arfaçının mahnısı” və s. D) “Mövcudatın bölgüsü”, “Kitabi-
nəsihət” və s E) “İslam əxlaqı”, “Alimin vəzifəsi” və s. 
37
Ə.Bəmənyar idrakı hansı hissələrə bölürdü? A) Nəzəriyyəyə və hissiyə B) Anlayışa və 
fərziyəyə C) Təsəvvürə və duyğuya D) Hissi və məntiqiyə E) Fərziyyəyə vəqavrayışa 

---

38
N.Tusinin fəlsəfi sistemi nədən ibarətdir? A) Varlıq təlimi, idrak nəzəriyyəsi, məntiq B) 
İlahiyyat, dünyanın yaranışı C) Təbiət fəlsəfəsi, insanın bioloji varlıq kimi öyrənilməsi D) 
Bioloji aləmin öyrənilməsi, Ruh fəlsəfəsi E) Hüquq fəlsəfəsi, insanın fəlsəfi anlamı 
39
N.Tusi varlığı hansı növlərə ayırırdı? A) Sosial-siyasi, təbii və ya maddi B) Zəruri və 
mümkün C) Mənəvi və ya ideal, insanin varlığı D) Maddi və mənəvi E) Təbii və ictimai 
40
N.Gəncəvi hansı əbədi dəyərləri tərənnüm etmişdir? A) Düzlüyü, qəhrəmanlığı, cəsurluğu 
B) Prinsipiallığı, müdrikliyi, süurluluğu C) Ədaləti, xeyirxahlığı, mərhəməti, sevgini, 
zəhməti, kamilliyi D) Fədəkarlığı, humanizmi, əzmkarlığı E) Mehribanlığı, hadisələrə 
şüurlu yanaşmanı, sədaqəti
41
41 Azərbaycan filosoflarından N.Gəncəvidən sonra insanı ən yüksək zirvəyə ucaldan şəxs 
kimdir? A) M.Qarabaği B) M.F.Axundov C) Nəsimi D) M.Şəbüstəri E) Ş.Sührəvərdi
42
Füzuli idrak prosesini necə izah edirdi? A) İdraka hissi və əqlinin vəhdəti kimi baxırdı və 
üstünlüyü əqlə verirdi B) Hissi idrakı əsas sayırdı C) Məntiqi idrakı əsası hesab edirdi D) 
Duyğuları idrakın əsası sayırdı E) Əqli nəticəni idrakın əsası sayırdı
43
XVII əsr Azərbaycan filosofu Yusif Qarabaği ruhla bədənin münasibətinə necə izah 
verirdi? A) Ruh bədəndən aslıdır, bədənlə birlikdə ölür gedir B) İnsan biopsixososial 
varlıqdır C) Danışan ruh insanın mahiyyətidir, can isə ruhun daşıyıcısıdır D) Materialist 
yanaşaraq ruhun olmadığını göstərirdi E) Mareriya və ruha eyni səviyyədə yer ayırırdı
44
Klassik alman fəlsəfəsi əsasən hansı dövrü əhatə edir? A) XVI əsrin sonundan XVII əsrin 
sonuna qədər B) XVIII əsrin 80-ci illərindən XIX əsrin 70-ci illərinə qədər C) XVII əsrin 
ortalarından XVIII sonunadək D) XIX əsrin sonundan XX əsrin ortalarınadək E) XIX əsrin 
40-cı illərindən XX əsrin ortalarınadək

---

45
Klassik alman fəlsəfəsinin əsas nümayəndələri kimlərdir? A) Herder, Kant, Fixte, Şellinq, 
Hegel, Feyerbax B) F.Bekon, R.Dekart, T.Hobbs C) B.Spinoza, Q.Leybnitys, C.Lokk D) 
D.Yum, Volter, Russo E) Lametri, Helvetsi, Didro, Holbax 
46
Hegelə dörə dünyanın əsasında nə durur? A) "materiya" B) "təcrübə" C) "maddə" D) 
"dünya ruhu" E) "insan"
47
İ.Kanta görə bilik: A) Bir-birindən saılı olan hər iki tərəfin (hissiyyatın və dərrakənin) 
sintezıdır B) İnsanların bərabərsizliyini əsaslandırmaq C) Dialektikanın kateqoriyalarını 
formalaşdırmaq D) İlk başlanğıcın axtarışı E) Ekoloji problemlərin fəlsəfi təhlilini vermək 
48
Fixtenin fəlsəfəsinin çıxış nöqtəsini nə təşkil edirdi? A) Əxlaqın fəlsəfi izahını vermək B) 
İnsanın “Mən” analyışı C) Maddi aləmin öyrənilməsi D) Qnoseologiya E) Allah anlayışının 
izahını vermək 
49
Azərbaycanda XX əsr maarifçilik fəlsəfəsinin əsas nümayəndələri kımlərdır? A) N.Tusi, 
M.Füzuli, N.Gəncəvi B) Ə.Bəhmənyar, Ş.Şührəvərdi C) İbn Sina, Əl Fərabi D) İbn Röşt, 
Feyerbax E) A.Bakıxanov, M.F.Axundov, H.Zərdabi 
50
Hegel fəlsəfəsinin "ana xəttini" təşkil edir: A) Teologiyanı əsaslandırması və təbliğ etməsi 
B) Estetik fikirləri inkişaf etdirmək C) Dialektika D) Bioloji aləmi nəzəri cəhətdən təbliğ 
etmək E) İnsanın “Mən” anlayışını izah etmək 
51
Ontologiya nədir? A) İdrak haqqında təlim B) Varlıq haqqında təlim C) Metod haqqında 
təlim D) İnsan haqqında təlim E) Şüur haqqında təlim
52
Hegelin fəlsəfi fikirləri hansı fəlsəfi istiqamətə aiddir? A) Obyektiv idealizm B) Subyektiv 
idealizm C) Materializm D) Dualizm E) Panteizm
53
L.Feyerbaxın insan haqqında təlimi necə adlanır? A) Peripatetizm B) Antropoloji 
materializm C)Naturfəlsəfə D) İdrak nəzəriyyəsi E) Sufizm
54
XX əsrin Qərb fəlsəfi konsepsiyaları və cərəyanlarından hansıları göstərmək olar? A) 
“Həyat fəlsəfəsi”, “Neopozitivizm”, “Ekzistensializm”, “Personalizm” B) “Caynizm”, 
“Nyaya”, “Vayşeşika”, “Çarvaka-lokayata” C) “Daosizm”, “Moizm”, “Konfusilik”D) 
“Naturfəlsəfi məktəb”, “Adlar məktəbi” E) “Saflıq qardaşları”, “Milet məktəbi”, “Eleya 
məktəbi”

---

55
“Həyat fəlsəfəsi” fəlsəfi cərəyanının mərkəzi problemi nə olmuşdur? A) Təbiətin 
öyrənilməsi 
B) Şüur probleminin izahı C) İnsan, onun mahiyyəti və mövcudluğu D) Kosmosun 
öyrənilməsi E) Teologiya 
56
Avstriyalı həkim-psixiatr Z.Freydin fikrincə ona qədərki fəlsəfənin günahı nə idi? A) 
İlahiyyatı öz tədqiqat predmetinə çevirməməsi B) Təhtəlşüur probleminin onun tədqiqat 
predmeti olmaması C) Naturfəlsəfəni tədqiq etməməsi D) Bioloji aləmi öyrənməməsi E) 
Gender problemini təhlil etməməsi 
57
Varlıq anlayışının fəlsəfi izahı necədir? A) Varlıq maddi aləmdir B) Varlıq canlılardır C) 
Varlıq bütün predmet və hadisələrin əsasında duraraq mövcud olan dünya ifadə edir D) 
Varlıq insanın mövcudluğudur E) Varlıq anlayışı insanı əhatə edən mənəvi aləmi bildirir 
58
Varlığın növləri hansılardır? A) Bitki, heyvanlar və insanların varlığı B) Cansız təbiət, canlı 
təbiət, insan C) Cansız təbiətin varlığı D) İctimailəşmiş insan-şəxsiyyət aləmi və 
fərdiləşmiş fərd aləmi E) İnsan şüurundan asılı olmayaraq mövcud olan maddi aləm 
59
"Varlıq" terminini fəlsəfədə ilk dəfə kim işlətmişdir? A) Kant B) Hegel C) Dekart D) 
Parmenid E) Fales
60
Materiyanın mövcudluq üsulu olan hərəkətin hansı formaları mövcuddur? A) Atom nüvə 
daxilində gedən proses, hissəciklərin çevrilməsi B) Kimyəvi proseslər, cazibə təsirləri C) 
Mexaniki, fiziki, kimyəvi, bioloji, ictimai D) Cisimlərin hərəkəti, insanların hərəkəti E) 
Molekulların hərəkəti, atomların hərəkəti 
61
İnkişaf nədir? A) Sistemin istiqamətlənmiş, dönməz keyfiyyət dəyişikliyidir B) Cisim və 
hadisələrin müəyyən mərhələlər və dövrlər üzrə dəyişməsi xassəsini ifadə edir C) 
Cisimlərin məkanda yerdəyişmə xüsusiyyətidir D) Cisimlərin başqa cisimlərə nisbətən 
dəyişməsidir E) Cisim və hadisələrdəki keyfiyyət dəyişməsidir
62
Dialektika sözü hansı mənanı verir? A) İnkişaf etmək B) Əlaqə yaratmaq C) Dialoq, 
mübahisə etmək D) Danışmaq məharəti E) Dinləmək bacarığı 

---

63
Dialektika nəyə deyilir? A) Dialektika təbiətdə, cəmiyyətdə və təfəkkürdə baş verən 
dəyişmə, inkişaf və əlaqələrin ən ümumi səciyyəvi cəhətlərindən və 
qanunauyğunluqlarından bəhs edən xüsusi fəlsəfi təlimdir B) Dialektika cism və hadisələr 
haqqında münasibət bildirilərkən onların qiymətləndirilməsidir C) Dialektika cisim və 
hadisələrin ən ümumi əlamətlərinin məcmusudur D) Dialektika cisim, hadisə və proseslərin 
digər cisim, hadisə və proseslərlə oxşar cəhətlərinin məcmusudur E) Dialektika gerçəkliyin 
dərk olunması qaydasıdır
64
Dialektikada başlıca məsələ nədir? A) Düşünmək üsullarıdır B) İnkişaf ideyasıdır C) Maddi 
aləmin izahıdır D) İnsanın mahiyyətini anlamaqdır E) Rəqibi üstələməkdir
65
Dialektik qanunlar hansı tiplərə bölünür? A) Hüquqda qanunlar,adət-ənənələr B) Dini 
qanunlar , cəmiyyət qanunları C) Təbiət qanunları, cəmiyyət qanunları, elmin qanunları D) 
Yazılmış qanunlar, yazılmamış qanunlar E) Sistemli qanunlar, sistemsiz qanunlar 
66
Dialektikanın prinsipləri hansılardır? A) Hadisələrin ən ümumi əlaqəsi prinsipi, 
obyektivlik, inkişaf, müəyyənlik, tarixilik, həqiqətin konkretliyi, nəzəriyyə ilə praktikanın 
vahdəti B) Hadisələr arasında əlaqə, subyektivlik, qeyri-müəyyənlik, nəzəriyyənin 
mütləqlik C) Sistemlilik, nəzərilik, uyğunluq, zərurilik, mahiyyətlilik, mütləqliyi D) 
Ontoloji, qnoseoloji, idrakı, dünyagörüşü E) Məntiqilik, tarixilik, nəzərilik, strukturluq 
67
Sokrat dialektikaya necə izah verirdi? A) Müxtəlif fikirlərin toqquşması və uzlaşdırılması 
yolu ilə həqiqəti aşkara çıxarmaq sənəti kimi baxırdı B) Konkret fikirlərdən ümumi 
anlayışlara yüksəlmək yolu ilə həqiqi mahiyyətə çatmaq sənəti kimi baxırdı C) Uyğun 
fikirlərin ümumiləşməsi yolu ilə həqiqəti aşkara çıxarmaq sənəti kimi baxırdı D) Məntiqi 
təhlili əsasında həqiqətə çatmaq sənəti kimi baxırdı E) Dialektika gələcək haqqında fikri 
yürüdə bilmək qabiliyyətidir 
68
Fəlsəfi anlayış kimi əlaqə nədir? A) Obyektlər arasındakı oxşarlıqdır B) Obyektlər 
arasındakı mövcud uyğunsuzluqdur C) Obyektlər arasındakı mövcud olan şərtlənmədir D) 
Digər insanlarla ünsiyyətdə olmaqdır E) Cisim və hadisələrin sistemli şəkildə 
mövcudluğudur 

---

69
Fəlsəfədə qanun anlayışını necə izah etmək olar? A) Qanunvericilik orqanının verdiyi 
hüquqi sənəddir B) Aləm hadisələrinin vəhdətinin, əlaqəsinin və qarşılıqlı asılılığının insan 
tərəfindən dərk olunmasıdır C) Hadisə və proseslərin bir-birinə nisbətdə 
özünəməxsusluğudur D) Cəmiyyətdə mövcud olan normativlərin məcmusudur E) Hadisə 
və proseslərin məntiqilik prinsipi əsasında mövcudluğudur
70
Predmet və hadisələr dairəsinin genişlik və ümumilik dərəcəsinə görə qanunlar aşağıdakı 
hissələrə bölünür? A) Makroqanunlar və mikro qanunlar B) ən ümumi, ümumi və xüsusi 
qanunlar C) İqtisadi, siyasi qanunlara D) Sosial və siyasi qanunlara E) Maddi və mənəvi 
sahəni əhalə edən qanunlara
71
Kəmiyyət dəyişmələrinin keyfiyyət dəyişmələrinə keçməsi qanununu izah etmək üçün hansı 
anlayışlar əsasdır? A) Keyfiyyət, xassə, kəmiyyət, ölçü B) Keyfiyyət, metod, eyniyyət C) 
Ziddiyyət, əkslik, xassə D) Varistlik, inkişaf, tənəzzül E) Ümumilik, zərurilik, səbəbiyyət 
72
Əksliklərin vəhdəti və mübarizəsi qanununu izah etmək üçün hansı anlayışlar əsasdır? A) 
Keyfiyyət, xassə, kəmiyyət B) Eyniyyət, fərq, əkslik, ziddiyyət C) Varislik, inkişaf, inkar D) 
Məzmun, forma, metod E) Sistem, struktur, element 
73
İnkarı inkar qanununu necə izah etmək olar? A) İnkar yeninin köhnədə olan heç bir əlaməti 
saxlamadan dəyişməsidir B) İnkar yeninin köhnəni tamamilə rədd etməsidir C) İnkar 
yeninin köhnəni əvəz etməsidir, köhnəlik zəminində yaranan yeninin inkişafı və onu ötüb 
keçməsidir D) İnkar kəmiyyət dəyişmələrinin keyfiyyətə keçməsidir E) İnkar əksliyin 
ziddiyətə çevrilməsidir 
74
Fəlsəfədə kateqoriyaları necə izah etmək olar? A) Fəlsəfədə kateqoriyalar-gerçəkliyin ən 
ümumi, ən mühüm əlamətlərini əks etdirən əsas məntiqi anlayışlardır B) Fəlsəfədə 
kateqoriyalar-gerçəkliyin bəzi əlamətlərini əks etdirən anlayışlardır C) Kateqoriyalar cisim 
və hadisələrin qarşılıqlı əlaqəsinə dair anlayışlardır D) Kateqotiyalar cisim, hadisə və 
proseslər arasında şərtlənmədir E) Kateqoriyalar gerçəkliyin qanunauyğun əlaqələrindən 
bəhs edən xüsusi anlayışlardır 

---

75
Zərurət kateqoriyasını necə izah etmək olar? A) Zərurət inkişaf edən sistemin xarici əlaqə 
və münasibətlərindən törəyir B) Müəyyən şərait olduqda daxili qanunauyğun əlaqələrin 
fəaliyyəti nəticəsində hökmən baş verən hadisəyə zərurət deyilir C) Predmet və hadisəni 
təşkil edən bütün cəhətlərin, əlaqə və münasibətlərin məcmusuna zərurət deyilir D) Zərurət 
predmet və hadisələrin başlıca daxili, nisbətən sabit tərəfidir E) Zərurət bu və ya başqa 
hadisənin, prosesin yaranmasının ilkin şərti, onun potensial mövcudluğudur
76
İmkan və gerçəklik kateqoriyasını necə izah etmək olar? A) İmkan-insanların bacarığı, 
gerçəklik isə obyektiv aləmdir B) İmkan çoxlu var-dövlətdir, gerçəklik isə onun 
təzahürüdür C) İmkan mümkün olan, gerçəklik isə mövcud olandır D) İmkan predmetin 
başlıca daxili, nisbətən sabit tərəfidir E) İmkan qarşılıqlı əlaqədə olan elementlərinn 
kompleksidir, gerçəklik isə bu elementlərin birləşməsi üsuludur 
77
Sistem kateqoriyasını necə izah etmək olar? A) Sistem-qarşılıqlı əlaqədə olan elementlərin 
kompleksidir B) Sistem-predmet və hadisələ rin daxili və nisbi sabit tərəfidir C) Sistem 
özündən sonra predmet və hadisələrin əmələ gəlməsinə imkan verən, onlar arasında 
qarşılıqlı əlaqəni yaradan anlayışdır D) Sistem dövlət idarə etmə aparatının bölmələridir E) 
Sistem-səbəbin fəaliyyət üçün imkanların məcmusudur 
78
Struktur kateqoriyasını necə izah etmək olar? A) Qarşılıqlı əlaqədə olan elementlərin 
kompleksi kimi B) Sistemi təşkil edən elementlərin birləşməsi üsulu, sabit əlaqələrin 
məcmusu kimi C) Predmetin başlıca daxili, nisbi sabit tərəfidirD) Hadisə və proseslərin 
potensial mövcudluğudur 
E) Proses və hadisələrin ümumi cəhətlərinin məcmusudur 
79
Element (ünsür) anlayışı fəlsəfi cəhətdən necə izah olunur? A) Müəyyən sistem daxilində 
hər hansı predmet, hadisə və prosesin ayrılmaz daxili parçası, komponenti kimi B) Maddi 
aləmin cisim və hadisələridir C) Hadisə və proseslərin xüsusiləşmiş forması kimi D) 
Qarşılıqlı əlaqədə olan predmetlərin kompleksi kimi E) Səbəbin təsiri ilə əmələ gələn 
hadisə və proseslər 

---

80
Şüur anlayışını necə izah etmək olar? A) Obyektiv gerçəkliyin cisim və hadisələri haqqında 
biliklər B) Sistemi təşkil edən elementlərin birləşməsi üsulunu dərk etmək kimi C) 
Gerçəkliyin fəal inkikasından ibarət olan insan beyninin funksiyası kimi D) Predmet, hadisə 
və proseslərin başqa predmet, hadisə və proseslərdən fərqləndirən cəhətlərin dərki kimi E) 
Predmet və hadisələrin inkişaf dərəcəsinin, intensivliyinin dərki kimi 
81
İnsanın şüuri fəaliyyətinə nələr daxildir? A) İstehsalın təşkili, məişət məsələlərinin təşkili 
və s. B) Ailənin idarə olunması, texniki inkişafı sürətləndirmək C) İnsanın təbiətə, elmə, 
insana münasibəti və s. D) İnsanın fikirləri, duyğuları, təsəvvürləri, hissləri, iradəsi 
xarakteri E) Dialoq, söhbət aparmaq, ideoloji formaları müəyyənləşdirmək 
82
Mənlik şüurunun əsas səciyyəvi cəhətləri hansılardır? A) Özünü obyektiv qiymətləndirmə, 
özünə nəzarət, özünü dərk etmə B) Hisslər, iradə təsəvvürlər C) Hadisələrə sistemli 
yanaşma, məntiqilik, ardıcıllıq D) Mədənilik, sosiallıq, obyektivlik E) Hadisələrin ən 
ümumi əlaqəsini dərk etmə, humanizm 
83
Qnoseologiya sözünün mənası aşağıdakılardan hansına uyğun gəlir? A) Dəyər, sərvət B) 
Müdriklik C) Müəyyənlik D) İdrak nəzəriyyəsi, bilik haqqında təlim E) Nisbilik nəzəriyyəsi 
84
Aşağıdakılardan hansı fəlsəfi termin deyil? A) Etika B) Qnoseologiya C) Sxolastika D) 
Kardiologiya E) Metafizika 
85
İdrak anlayışının nece izah etmək olar? A) Dialoq, mühakimə yürütməkdir B) Gələcək 
haqqında proqnoz verməkdir C) Varlıq haqqında təlimdir D) Cisim və hadisələrin ayrı-ayrı 
xassələrinin insan beynində inikasıdır E) Gerçəklik və onun qanunlarının dərk edilməsi 
haqqında fəlsəfi təlimdir 
86
İdrakın subyekti anlayışı necə izah oluna bilər? A) Təbiət hadisələrinin məcmusu kimi B) 
İdrakın subyeti insan qruplarını, ayrı-ayrı şəxsləri özündə birləşdirən mürəkkəb dinamik 
sistemdir C) İnsan şüurundan asılı olmayan təbii mövcudluq kimi D) İnsanı əhatə edən 
mənəvi aləm, ideal mövcudluq kimi E) İnsanı bioloji varlq kimi dərk edənlər 

---

87
İdrakın obyekti anlayışı necə izah oluna bilər? A) İdrakın obyekti insan fəaliyyətinin 
yönəldiyi təbiət, cəmiyyət və təfəkkür hadisələridir B) İdrakın obyekti maddi aləmdir C) 
İdrakın obyekti sosial qruplardır D) İdarkın obyekti mənəvi aləmdir E) İdrakın obyekti 
siyasi fəaliyyət sahələridir 
88
İdrak prosesi hansı mərhələlərdə gedir? A) Qavrayış və təsəvvür B) Anlayış və hökmlər C) 
Duyğu və qavrayış D) Hissi və məntiqi idrak E) Obyektiv və subyektiv idrak 
89
Hissi idrak hansı formada baş verir? A) Anlayış, hökm B) Hökm, əqli nəticə C) Sosial və 
bioloji D) Bioloji və sosial E) Duyğu, qavrayış və təsəvvür 
90
Əqli nəticə nədir? A) Ağıla əsaslanan biliklər B) Hadisələrin ən ümumi əlaqəsinin dərk 
oluması C) Cisim və hadisələr haqqında verilmiş mühakimələrdən, yeni mühakimə 
çıxarmaq D) Hiss üzvləri vasitəsi ilə cisim və hadisələrin mahiyyətini dərk etmək E) 
Hadisələrə sistemli yanaşmaq
91
Elm nədir? A) Gerçəklik haqqında fərziyyələrdir B) Bioloji aləmin inkişaf istiqamətlərini 
müəyyənləşdirən bilik sahəsidir C) Gerçəkliyin insan şüurunda dolğun, əsaslandırılmış, 
qanun səciyyəsi daşıyan inikasıdır D) İnsanı əhatə edən mənəvi aləmi öyrənən nəzəri 
biliklər sistemidir E) Cəmiyyətdə texniki inkişafa xidmət edən biliklərin məcmusudur 
92
İnsan nədir? A) Canlı varlıqdır B) Ağıllı varlıqdır C) Əxlaqi varlıqdır D) Biopsixososial 
varlıqdır E) Məsuliyyət hissi olan varlıqdır 
93
Şəxsiyyət anlayışı necə izah oluna bilir? A) Onun kim olmasını bildirmək üçün qanuni 
sənədi olan insandır B) Şəxsiyyət - ictimai idealların, dəyərlərin ictimai münasibətlərin 
subyektidir C) Canlı orqanizmin malik olduğu fiziki və ruhi qabiliyyətlərin daşıyıcısıdır D) 
Təbii əlamətləri özündə cəmləşdirən insandır E) Duyğu, qavrayış və təsəvvürü olan canlıdır 
94
Mədəniyyət sözünün mənası aşağıdakılardan hansı ilə uyğun gəlir? A) Kulture B) Phileo-
sophio C) Homo saphiens D) Homo fabehomo moralis E) Homo faber
95
Sivilizasiya latınca "siviis" sözündən olaraq hansı mənanı verir? A) Mənəvi inkişaf B) 
Gerilik C) Mənəvi dəyər D) "Vətəndaşlıq", "dövləti" E) "sosial proqnoz"
96
Mədəniyyətin hansı növləri vardır? A) Bioloji və sosial B) Maddi və mənəvi C) Fərdi və 
ümumi D) Milli və bəşəri E) Humanist və qeyri humanist 

---

97
İctimai şüurun strukturunu nə təşkil edir? A) Adi şüur, ideologiya və ictimai psixologiya B) 
Sosial münasibətlər, iqtisadi münasibətlər, siyasi münasibətlər C) Aksiologiya, 
praksiologiya, qnoseologiya D) Ağıl, əxlaq, məsuliyyət hissi E) Dünyagörüşü, idrak 
nəzəriyyəsi 
98
İctimai şüurun formaları hansılardır? A) Fərdi şüur, mənlik şüuru, elmi nəzəri şüur B) Adi 
şüur, nəzəri şüur, estetik şüur C) Mifoloji şüur, ekoloji şüur, elmi nəzəri şüur D) Siyasi, 
hüquqi, əxlaqi, elmi, estetik, dini, fəlsəfi E) Dini, fərdi, adi, estetik 
99
Varlıq termini ilk dəfə kim tərəfindən işlədilmişdir? A) Pifaqor B) Sokrat C) Parmenid D) 
Kant E) N.Tusi 
100
Antik atomizmin banişi kimdir. A) Sokrat B) Demokrit-Levkipp C) Platon D) Aristotel E)
Heraklit
101
İdealizmin mahiyyəti nədir? A) Təbiətin ilkin substansiyası olmasını qəbul etməsi. B) 
Maddi başlanğıcın ilkin olmasını təsdiq etməsi.;C) İnsan şüurunun ilk substansiyası 
olmasını təsdiq etməsi; D) Mövcud ilkin əsasını atom olmasını qəbul etməsi.E) 
Ruhi,mənəvi başlanğicin ilkin olmasını qəbul etməsi. 
102
Dialektikada aktual əlaqə nədir? A) Metodoloji əlaqədir. B) Predmetin,hadisənin 
əlaqələridir. C) Dolayısı ilə mövcud olan əlaqədir. D) Daxili əlaqədir həm də təsirdir. E) 
Baxilan anda obyeklər arasındakı qarşılıqlı təsirdir 
103
İnsan idrakının ən sadə elementi nədir? A) Təsəvvür B) Qavrayış C) Anlayış D) 
Mühakimə E) Duyğu
104
Əqli nəticə hansı idrak formasıdır? A) Passiv inikas B) Hissi C) İnikas D) Məntiqi E) 
Hissi-predmetli
105
İncəsənət hansı şüur formasına aiddir? A) Hüquqi B) Etik C) Mədəniyyət D) Estetik E) 
Fəlsəfi
106
Mədəniyyətin hansı növləri vardır? A) Bioloji və social B) Maddi və mənəvi C) Fərdi və 
ümumi D) Milli və bəşəri E) Humanist və qeyri humanist
107
Materializmə görə ictimai şüuru nə müəyyən edir? A) Təbiət və kosmos B) İctimai şüur 
formaları C) İctimai şüur səviyyələri D) İctimai varlıq E) Bioloji amillər
108
Cəmiyyətin mənəvi həyatına daxil deyildir? A) Siyasət B) Hüquq C) İncəsənət D) 
İqtisadiyyat E) Elm
109
Kəmiyyətdən keyfiyyətə keçid nə zaman baş verir? A) Ziddiyyət kəskinləşdikdə B) 
Keyfiyyət pozulduqda C)Əkslik baş verdikdə D) Ölçü pozulduqda E) Əlaqələr pozulduqda

---

110
Materialist dialektikanın banisi kim hesab olunur? A) Fixte B) Kant C) Marks D) Şellinh
E) Hegel
111
Dialektikanın qanunlarını kim formulə etmişdir? A) Sokrat B) Platon C) N.Tusi D) Hegel 
E) Şellinq 
112
İnikasın səviyyələrini göstərin? A) Passiv və qeyri-məhdud B) Passiv, aktiv, funksional C) 
Məhdud,aktiv,müxtəlif D) Funksional,məhdud,sadə E) Sadə,məhdud,rəmzi
113
Dialektik metodun banisi kimdir? A) Marks B)Feyerbax C) Hegel D) Kant E) Platon
114
Aşağıdakılardan hansı ictimai şüurun forması deyil? A) Hüquqi B)Siyasi C) İqtisadi D) 
Əxlaqi E) Fəlsəfi
115
Qnoseologiya nədir? A) Varlıq haqqında təlim B) İdrak nəzəriyyəsi C) İdrakın metodu D) 
Materiyanın atributu
E) Varlığın forması
116
Fəlsəfədə həqiqətin hansı növləri vardır? A) Sadə və mürəkkəb B) Mütləq və nisbi C) 
İbtidai və ali D) Bəsit və rəngarəng E) Meyar və ölçü
117
Məntiqi idrak formalarının ardıcıllığını göstərin. A) Varlığın formaları və cəhətləri B) 
Varlığın ən ümumi əlaqələri və inkişafı haqqında elmdir C) Anlayışlar, hökmlər, əqli 
nəticə. D) Duyğu, qavrayış. E) təsəvvür, hökmlər, qavrayış
118
Dünyanın dərk olunmasını inkar edın fəlsəfi təlim? A) Aqnostisizm B) Skeptisizm C) 
Obyektisizm D) Materializm E) Empirizm
119
Cəmiyyətin ilkin özəyi nədir? A) qəbilə. B) tayfa. C) xalq. D) ailə. E) millət.
120
Hansı həyat birliyi olmadan millət ola bilməz? A) iqtisadi. B) siyasi. C) mənəvi. D) 
maddi. E)ideoloji..
121
Siniflərin meydana gəlməsi nə ilə bağlıdır? A) sahibkarlıq, əmək bölgüsü. B) zorakılıq, 
əmək bölgüsü. C)kollektivçilik, maddi amil. D) icma mülkiyyəti, xüsusi mülkiyyət. E) 
xüsusi mülkiyyət, əmək bölgüsü.
122
Cəmiyyətin sosial strukturu nəyin meydana gəlməsi ilə bağlıdır? A) siniflərin. B) tayfaların.
C) millətlərin. D) xalqların. E) insanların.
123
İstehsal üsulunun ən çevik dəyişən komponenti? A) mənəvi amil. B) əmək aləti. C) 
istehlak münasibətləri D) istehsal üsulu. E) əmtəə.
124
Cəmiyyətin mövcudluğu və inkişafı nədən asılıdır? A) cəmiyyətdən. B) təbii amillərdən.
C) elmi-texniki amillərdən. D) maddi və mənəvi amillərdən. E) vətəndən.

---

125
İnsanla təbiət arasındakı ziddiyyəti nə yaratdı? A) elm. B) sənaye. C) elmi-texniki tərəqqi. 
D) mədəniyyət. E) maddi amillər.
126
Gercəklik anlayışına sinonim anlayışı: A) Düzlük. B) reallıq. C) həqiqət. D) doğru. E) 
gözəllik.
127
Elmin funksiyaları? A) mifoloji, dini, fəlsəfi, dünyagörüşü. B) məntiqi, qnoseoloji, sosial 
qüvvə, ontoloji. C) mədəni-dünyagörüşü, məhsuldar qüvvə, sosial qüvvə. D) inkişaf, idrak, 
varlıq, məhsuldar qüvvə. E) metodoloji, ziddiyyət, metod, mədəni.
128
Elm hansı istehsal sahəsidir? A) maddi. B) mənəvi. C) təbii. D) əməli. E) dünya.
129
Biliyin yüksək səviyyəsini nə təşkil edir? A) nisbi bilik. B) əməli bilik. C) nəzəri bilik. D) 
empirik bilik. E) məntiqi bilik.
130
İnsan nədir? A) Canlı varlıqdır B) Ağıllı varlıqdır C) Əxlaqi varlıqdır D) Biopsixososial
varlıqdır E) Məsuliyyət hissi olan varlıqdır
131
Əqli nəticə nədir? A) Ağıla əsaslanan biliklər B) Hadisələrin ən ümumi əlaqəsinin dərk 
oluması C) Cisim və hadisələr haqqında verilmiş mühakimələrdən, yeni mühakimə 
çixarmaq D) Hiss üzvləri vasitəsi ilə cisim və hadisələrin mahiyyətini dərk etmək E) 
Hadisələrə sistemli yanaşmaq
132
Hissi idrakın ilkin forması: A) duyğu . B) emosiya. C) təsəvvür. D) qavrayış. E) anlayış.
133
Məntiqi idrakın formaları: A) anlayış, tərəqqi, inkişaf, ziddiyyət, hipotez. B) əqli nəticə, 
qavrayış, zaman, duyğu, məkan. C) hipotez, əfsanə, nağıl, mit, nəzəriyyə. D) anlayış, 
mühakimə, əqli nəticə. E) hipotez, mühakimə, qanun, ədalət, obyekt.
134
İdrakın əsası, həqiqətin meyarı nədir? A) gözəllik. B)təbiət. C) cəmiyyət. D) insan. E) 
praktika.
135
Hissi idrak hansı formada baş verir? A) Anlayış, hökm B) Hökm, əqli nəticə C) Sosial və 
bioloji D) Bioloji və sosial E) Duyğu, qavrayış və təsəvvür
136
İdrakın subyekti anlayışı necə izah oluna bilər? A) Təbiət hadisələrinin məcmusu kimi B) 
İdrakın subyeti insan qruplarını, ayrı-ayrı şəxsləri özündə birləşdirən mürəkkəb dinamik 
sistemdir C) İnsan şüurundan asılı olamyan təbii mövcudluq kimi D) İnsanı əhatə edən 
mənəvi aləm, ideal mövcudluq kimi E) İnsanı bioloji varlq kimi dərk edənlər
137
Hansı nəzəriyyə fəlsəfə ilə birlikdə meydana gəlmişdir? A) idrak. B) metafizika. C) realist.
D) nominalist. E) praqmatizm.

---

138
Fəlsəfə tarixində məzmun və forma kateqoriyalarının ilk hərtərəfli təhlilini kim vermişdir? 
A) Fales. B)Platon. C)Sokrat. D) Aristotel. E)Demokrit.
139
İdrakın obyekti anlayışı necə izah oluna bilər? A)İdrakın obyekti insan fəaliyyətinin 
yönəldiyi təbiət, cəmiyyət və təfəkkür hadisələridir B)İdrakın obyekti maddi aləmdir
C)İdrakın obyekti sosial qruplardır D)İdrakın obyekti mənəvi aləmdir E)İdrakın obyekti 
siyasi fəaliyyət sahələridir
140
Kateqoriyalar gerçəkliyin hansı tərəflərini əks etdirir?
A) ziddiyyətini, keyfiyyətini, tərəflərini. B) xüsusi meyillərini, xassələrini, inkişafını. C) 
ümumi cəhətlərini və xassələrini. D) istiqamətini, tərəqqisini, xassələrini. E) kəmiyyətini, 
keyfiyyətini, ümumi cəhətlərini.
141
Hadisələrin dinamik və genetik əlaqəsi olan səbəbiyyət öz ifadəsini dialektikanın hansı 
kateqoryasında tapmışdır?
A) məzmun və forma. B) məkan və zaman. C) zərurət və forma. D) səbəb və nəticə. E) 
mahiyyət və hadisə.
142
İnkarı inkar qanununu kim kəşf etmişdir?
A) Hegel. B) Fixte. C) Feyerbax. D) Marks. E) Şiller.
143
Fəlsəfədə kateqoriya anlayışının hərfi mənası:
A) ” real”, “təsdiqlənmə”. B) “fundamental”,” məntiqi”. C) “çağrış”, “göstəriş”. D) 
“inkişaf”, “tərəqqi”. E) “tərəqqi”, “şəhadətnamə”
144
Ziddiyyətlərin növləri? A) daxili və xarici, əsas və əsas olmayan, başlıca və qeyri- başlıca. 
və. s B) Məzmun və forma, səbəb və nəticə, daxili və xarici. və. s C) hərəkət və inkişaf, 
mahiyyət və hadisə, başlıca və qeyri- başlıca .və. s D) məkan və zaman, inkarı inkar, əsas 
və əsas olmayan. və s. E) kəmiyyət və keyfiyyət, dəyişmək, tərəqqi, tənəzzül və s.
145
İnkişafın mənbəyini hansı qanun öyrənir? A) məkan və zaman. B) əksiklərin vəhdəti və 
mübarizəsi. C) kəmiyyət dəyişmələrinin keyfiyyət dəyişmələrinə keçməsi. D) inkarı inkar.
E) metafizika.
146
Əksliklərin vəhdəti və mübarizəsi qanununu formula edən filosof? A) Hegel. B) Marks. C) 
Kant. D) Şiller. E) Fixte.

---

147
Kəmiyyət dəyişmələrinin keyfiyyət dəyişmələrinə keçməsi qanununu ilk dəfə formula 
etmişdir? A) Platon. B) Kant. C) Marks. D) Hegel. E) Sokrat.
148
Hərəkətin mənbəyini nə təşkil edir? A) tərəqqi. B) atom. C) inkişaf. D) ziddiyyət. E) 
tənəzzül.
149
Predmet və hadisələr daha çox nə ilə fərqlənir? A) kəmiyyət, möhkəmliyi. B) rəng, 
keyfiyyət. C) dad, kəmiyyət. D) böyük, keyfiyyət. E) kəmiyyət, keyfiyyət.
150
Dialektikanın ən ümumi qanunları neçədir? A) altı. B) beş. C) iki. D) dörd. E) üç.
151
Təbiət və cəmiyyət qanunlarının ümumi cəhətləri? A) azad. B) subyektiv. C) ədalətli. D) 
şüurlu. E) obyektiv. 
152
Əksliklərin vəhdəti və mübarizəsi qanunu inkişafın nəyini göstərir? A) mənbəyini, 
hərəkətverici qüvvəsini. B) gücünü, mənbəyini. C) sürətini, hərəkətverici qüvvəsini. D) 
inkişafını, mexanizmi. E) texnikasını, mənbəyini.
153
Qanunlar necə təzahür edir? A) xüsusi, ayrılıqda, təklikdə. C) xüsusi, ümumi, ən ümumi. 
B) Ümumi, bütöv, tək. D) ən ümumi, bütöv, vahid. E) ümumi, hərəkətdə, məkanda.
154
Qanunun obyektiv yaxud subyektiv sayılması fəlsəfə tarixində hansı cərəyanlar arasında 
mübarizəyə səbəb olmuşdur? A) idealist, neotomizm. B) rasionalist, materialist. C) sufilik, 
materialist. D) materialist, idealist. E) panteizm, materialist.
155
Dialektikanın qanunları ? A) hərəkətin, inkişafın, ümumi qanunları. B) inkar-inkar, 
əksikliklərin vəhdəti və mübarizəsi, kəmiyyətin keyfiyyətə keçməsi. C) hadisələri, əlaqələri, 
tarixilik prinsipini. D) hərəkətin, dövrün, zamanın. E) məkanın, inkişafın, aləmin
156
İdealizmin növləri: A) realist idealizm, sosial idealizm. B) məntiqi idealizm, obyektiv 
idealizm. C) obyektiv idealizm, subyektiv idealizm. D) subyektiv idealizm, dualist 
idealizm. E) mexaniki idealizm, realist idealizm.
157
Qanun necə fəaliyyət göstərir? A) real. B) obyektiv. C) subyektiv. D) kortəbii. E) şüurlu
158
Aristotel varlığa necə qiymət verirdi? A) Mütləq ideya kimi B) Zəruri və mümkün kimi C) 
Cansız təbiət kimi D) Forma və materiyanın vəhdəti kimi E) Materiya kimi

---

159
Materiyanın mövcudluq üsulu olan hərəkətin hansı formaları mövcuddur? A)Atom nüvə 
daxilində gedən proses, hissəciklərin çevrilməsi B)Kimyəvi proseslər, cazibə təsirləri 
C)Mexaniki, fiziki, kimyəvi, bioloji, ictimai D)Cisimlərin hərəkəti, insanların hərəkəti
E)Molekulların hərəkəti, atomların hərəkəti
160
Varlığın növləri hansılardır? A) Bitki, heyvanlar və insanların varlığı B) Maddi, mənəvi, 
sosial-siyasi və insanın varlığı C) Cansız təbiətin varlığı D) İctimailəşmiş insan-şəxsiyyət 
aləmi və fərdiləşmiş fərd aləmi E) İnsan şüurundan asılı olmayaraq mövcud olan maddi 
aləm
161
Varlıq anlayışının fəlsəfi izahı necədir? A) Varlıq maddi aləmdir B) Varlıq canlılardır C) 
Varlıq bütün predmet və hadisələrin əsasında duraraq mövcud olan dünya ifadə edir D) 
Varlıq insanın mövcudluğudur E) Varlıq anlayışı insanı əhatə edən mənəvi aləmi bildirir
162
Dialektikanın mənası: A) hərəkət etmək, inkişaf etmək. B) obyektivlik, mübahisə etmək. 
C) ideallaşdırma, müsahibə sənəti. D) mübahisə etmək, davranmaq. E) mübahisə etmək, 
müsahibə sənəti.
163
Dünyaya ümumfəlsəfi yanaşmağın hansı metodları vardır?A) materializm, dialektika. B) 
dialektika, metafizika. C) idealizm, metafizika. D) biofizika, dialektika. E) materializm, 
idealizm.
164
Metod tədqiqata yönəldilmiş nə ilə bağlıdır?
A) təfəkkür. B) praktika. C) təcrübə. D) nəzəriyyə. E) idrak.
165
“Metod” nədir? A) istiqamət yolu. B) tədqiqat yolu, üsulu C) doğru yol. D) əməli yol. E) 
inkişaf yol.
166
Şəxsiyyət azadlığı və onun əsas formaları? A) iqtisadi, siyasi, mənəvi və s. B) siyasi, 
mənəvi, dini, bəşəri. C) söz, dil, əqidə, inam. D) namus, varlı, siyasi, əqidə. E) əqidəli, 
qorxmaz, cəsarətli, istehlakçı.
167
Şüurun obyekti ? A) cəmiyyət, günəş, ay, vətən. B) vətən, dövlət, təbiət, insan. C) torpaq, 
dağ, dərə, çay. 
D) maddi dünya, təbiət, cəmiyyət, insan. E) insan, ölkə, kosmos, torpaq.
168
Peripatizmin islamda adı necə idi? A) İslam fotolizmi. B) İslam panteizmi. C) İslam 
məşşaizmi. D) İslam işraqizmi. E) İslam monotizmi.

---

169
Sufilik neçənci əsrlərdə formalaşmışdır? A) VIII əsrin ortaları, IX əsrin əvvəlləri. B) V 
əsrin ortaları, VI əsrin əvvəlləri. C) VI əsrin ortaları, VII əsrin əvvəlləri. D) VII əsrin 
ortaları, VIII əsrin əvvəlləri. E) IX əsrin ortaları, X əsrin əvvəlləri.
170
Sufiliyin əsas məğzi nə idi? A) Allaha sonsuz məhəbbət. B) Təbiətə məhəbbət. C)
İnsanlığa məhəbbət. D) Kosmosa məhəbbət. E) Vətənə məhəbbət
171
İslam dini neçə əsas cərəyana bölünür? A) altı. B) dörd. C) iki. D) beş. E) üç.
172
Orta əsrlərdə müsəlman ölkələrində klassik fəlsəfənin son görkəmli nümayəndələri? A)
Ömər Xəyyam, Əl Kindi, Rəcəbli Təbrizi. B) Nəsimi, Şirazi, Nizami. C) Bəhmənyar, 
Yusif Qarabağı, Nəimi. D) Yusif Qarabağı, Sədrəddin Şirazi, Rəcəbli Təbrizi. E)
Sədrəddin Şirazi, İbn Xəldun, Xətib Təbrizi
173
Hürüfilik ideoloji cərəyanının banisi kimdir? A) Tusi. B) Nizami. C) Nəimi. D) Xəqani. 
E) Füzuli.
174
Hürufilik neçənci əsrdə yaranmışdır A) XI əsrdə. B) XII əsrdə. C) XIII əsrdə. D) XIV 
əsrdə. E) XV əsrdə.
175
Orta əsrlərdə diri-diri dərisi soyulan şair-filosof kim olmuşdur? A) Sührəvərdi. B) Füzuli. 
C) Vaqif. D) Xəqani. E) Nəsimi.
176
Azərbaycanın dövlət xadimi, yazıçı, publisist, həkim, filosofu: A) Rəsulzadə. B) Şirvani. 
C) Zərdabi. D) N. Nərimanov. E) Axundov.
177
Azərbaycanın XIX əsr maarifci filosofları? A) Axundov, Kazımbəy, Bakıxanov, Zərdabi. 
B) Kazım bəy, Haqverdiev, Sabir, R.Rza. C) S.Vurğun, Axundov, Vəzirov, Zərdabi. D) 
N.Nərimanov, Kazım bəy, Vaqif, Bakıxanov. E) Ordubadi, Müşviq, Axundov, Zərdabi.
178
Azərbaycanda XIX əsrin 2 – ci yarısında yaranan fəlsəfi-ideoloji cərəyan? A) idealizm. B) 
Materializm. C) dinçilik. D) Maarifçilik. E) cəhalət.
179
“Əxlaqi – Nasiri” əsərinin müəllifi kimdir ? A) Bəhmənyar. B) Nizami. C) Tusi. D)
Xəqani. E) Nizaməlmülk
180
Sufilikdə hansı təlim əsas yer tutur? A) Vəhdət əl – tohid və vəhdət əl – şühüd.B) Vəhdət əl 
– vücud və vəhdət əl – tohid.C) Vəhdət əl – vücud və vəhdət əl – şühüd. D) Vəhdət əl – 
şühüd və əhl — əs – suffa. E) Vəhdət əl – vücud və əhl — əs – suffa.

---

181
Ş. Şührəvərdinin fəlsəfəsində hərəkətin səbəbi: A) Hərəkətə səbəb atomları. B) Hərəkətin 
səbəbi ziddiyyətdir. C) Hərəkətin səbəbi ilahi düvvədir. D) Hərəkətin səbəbi işıqdır. E) 
Materiya formadan asılıdır.
182
Manilik təlimi neçənci əsrdə meydana gəlmişdir? A) V — əsrdə. B) III — əsrdə. C) II — 
əsrdə. D) IV — əsrdə. E) VI — əsrdə. 
183
XII əsrdə işraqilik elmi-fəlsəfi təliminin banisi kimdir? A) Əl Razi. B) İbn Sina. C) 
Şihabəddin Yəhya Sührəvərdi. D) Kant. E) Əl Fərabi.
184
İbn Sinanın şagirdi və davamçısı kim olmuşdur? A) Ömər Xəyyam. B) Nizami. C) 
Əbülhəsən Bəhmənyar. D) ƏL Razi. E) Əl Kindi. 
185
İslam dinin müqəddəs kitabı? A) Bibliya.B) Talmud. C) İncil. D) Şəriət. E) Quran. 
186
İslam dini neçənci əsrdə meydana gəlmişdir? A) V əsrdə. B)VI əsrdə. C) VIII əsrdə. D) VII 
əsrdə. E) IX əsrdə.
187
Zərdüştlüyün müqəddəs kitabı? A) Talmud B)Vendidad. C) Avesta. D) Tovrat. E) İncil.
188
Milet məktəbinin əsasını kim qoymuşdur? A) Sokrat. B) Fales. C) Didro. D) Platon. E) 
Heraklit.
189
Yunan fəlsəfəsində skpetizm cərəyanın əsasını kim qoymuşdur? A) Demokrit. B) Aristotel. 
C) Pirron. D) Zenon. E) Heraklit.
190
Makedoniyalı İsgəndərin tərbiyəçisi kim olmuşdur? A) Fales. B) Platon. C) Aristotel. D) 
Demokrit. E) Sokrat.
191
Qədim Yunanıstanda fəlsəfi akademiyanı kim yaratmışdır? A) Demokrit. B) Sokrat. C) 
Platon. D) Heraklit. E) Zenon.
192
Şərq ölkələrində Platonu neçə adlandırılar?
A) Biruni. B) Ərastun. C) Sina. D) Əflatun. E) Nuri.
193
Qədim Yunan fəlsəfəsində obyektiv idealizmin nümayəndəsi? A) Zenon. B) Demokrit. C) 
Platon. D) Heraklit. E) Engels.
194
Sokrat fəlsəfəsinin əsasını nə təşkil edirdi? A) Səma. B) Təbiət. C) Kosmos. D) Cəmiyyət. 
E) İnsan.
195
Varlıq haqqında təlim necə adlanır? A) qnoseologiya, B) ontologiya C) aksiologiya D) 
antropologiya E) politologiya
196
Qədim Yunanıstanda ilk materialist məktəb: A) Milet məktəbi. B) Roma məktəbi. C) Afina 
məktəbi. D) Eley məktəbi. E) Caynizm

---

197
Aşağıdakılardan hansı fəlsəfənin mənbələrindəndir? A) Elm, din. B) Mifologiya, din. C) 
Din, incəsənət. D) Mifologiya, şüur. E) Idrak, din. 
198
Engels Demokriti necə dəyərləndirmişdir? A) Ensiklopedik zəka. B) Ağıllı insan.C) Uzaq 
görən. D) Tərbiyəli insan. E) Elimli insan.
199
Platonun fikrincə varlığın əsasını nə təşkil edir? A) Materiya B) Od, su, hava, torpaq C) 
Maddi olmayan ideya D) Zaman E) Cansız təbiət
200
Müasir dövrün qlobal problemləri hansılardır? A) Sülhün qorunub saxlanılması, ekoloji 
problemlər, əhali artımı, energetik problemlər, təhlükəli xəstəliklərin qarşısının alınması B) 
İqtisadi inkişafı təmin etmək, Fermer təsərrüfatının inkişafı C) Dövlət qoruqlarına nəzarət, 
istirahət parklarını yaxşılaşdırmaq D) Bəzi ölkələrdə telekanalların işini yaxşılaşdırmaq. 
Çaylarda bəzi balıq növlərini artırmaq E) Qadınların hüquqlarının qorunması, 
maariflənmənin inkişafı
201
Parmenidin fikrincə biz nəyi düşünəndə yanılırırıq? A) qeyri mövcudluğu B) ilk başlağıcı 
C) varlığı D) ilahini E) materiyanı
202
Bu antik mütəffəkir ilk dəfə “fəlsəfə”anlayışını ifadə etdi A) Pifaqor B) Platon C) Sokrat 
D) Aristotel E) Demokrit
203
Antik fəlsəfədə “Loqos”kateqoriyasını ilk dəfə işlətmişdir: A) Parmenid B) Falis C)
Demokrit D) Heraklit E) Anaksimen
204
Hər şey axır, hər şey dəyişir ideyası özünü göstərir:A) Heraklitin dialektik fikirlərində
B) Parmedin metafizik konsepsiyasında C) Sofistlərin relyativizindən D) Aristotelin 
məntiqində E) Skeptiflərin tənqidi mövqeyində
205
Hər şey oddan yaranmışdır, fikri kimə məxsusdur? A) Platona B) Aristotelə C)
Demokritə D) Parmenidə E) Heraklitə
206
Milet məktəbinin nümayəndələrini ona görə materialistlər adlandırırdılar ki, onlar: A) 
Dünyanın yaranışının əsası kimi maddi elementləri götürürdülər B) Ruhu dünyanın əsası 
hesab edirdilər C) Maddi olanı inkar edirdilər; D) Atomist nəzəriyyəni yaratmışdılar; E) 
Dünyanın dərk olunmasını inkar edirlər.
207
Miletli Falesin təlimini hansı materializm formasına aid etmək olar? A) Dialektik 
materializm; B) Mexaniki materializm; C) Antropoloji materializm; D) Aksioloji 
materializm E) Kortəbii materializm 

---

208
Hər şey sudan yaranır və suya çevrilir “fikri hansı filosofa aiddir? A) Anaksimen B) 
Empedokl C) Fales D) Platon E) Aristotel
209
Qədim Çində hansı müstəqil fəlsəfi məktəblər var idi? A) Milet məktəbi, Eleya məktəbi B) 
Konfusilik, Moizm, Daosizm, C) Vedanta, Mimansa, Nyaya, Yoqa D) Yeniplatonçular, 
Daosizm, Adlar məktəbi E) Skeptiklər, Moizm, Vedanta
210
Qədim Hindistanda ənənələrə əsaslanan materialist təlim hansıdır? A) Çarvaka-lokayata B) 
Daosizm C) Konfutsilik D) Vadanta E) Eleya məktəbi
211
“Nyaya” fəlsəfəsinin əsasını nə təşkil edir? A) Təbiətin fəlsəfi anlamı B) İnsanın fəlsəfi 
anlamı C) Məntiq və qnoseologiya məsələləri D) Şüur və təhtəlşüur E) Cəmiyyətin sosial 
problemləri
212
Qədim Hindistanda kortəbii materialist cərəyanlar?
A) Çarvak-lokayata, mimansa, sankhiya. B) Buddizm, vedanta, mimansa. C) Caynizm, 
yoqa, nyaya D) Caynizim, buddizm, çarva lokayata. E) Buddizm, vedanta, yoqa.
213
Qədim Yunanıstanda quldarlıq demokratiyasının çiçəkləndiyi dövr necə adlanır? A)
Klassik. B) Ellinizm. C) Materializm. D) İntibah. E) Demokratik cəmiyyət
214
Qədim Babillilər hansı elmlərin əsasını qoymuşlar? A) Həndəsənin və biologiyanın. B) 
Kimyanın və cəbrin C) Həndəsinin və məntiqin. D) Cəbrin və coğrafiyanın. E) Cəbrin və 
həndəsinin. 
215
Sofistlər adlanan filosoflar kimlərdir? A) Georqi, Prataqor, Gippi, Antifon. B) Sokrad, 
Demokrit, Prataqor, Pifaqor. C) Georqi, Pifaqor, Gippi, Demokrit. D) Pratoqor, Georqi, 
Antifon, Sokrat. E) Antifon, Georqi, Pifaqor, Heraklit.
216
Sofistlər adlanan filosoflar kimlərdir? A) Georqi, Prataqor, Gippi, Antifon. B) Sokrad, 
Demokrit, Prataqor, Pifaqor. C) Georqi, Pifaqor, Gippi, Demokrit. D) Pratoqor, Georqi, 
Antifon, Sokrat. E) Antifon, Georqi, Pifaqor, Heraklit.
217
Aşağıda göstərilənlərdən hansında təbiilik və fövqəltəbiilik bir-birindən fərqlənmir? A)
elmdə B) dində C) mifologiya D) fəlsəfədə E) məntiqdə

---

218
Fəlsəfədə mif necə başa düşülür? A) fövqəltəbiiliyə inama əsaslanan dünyagörüş B) insanın 
mahiyyətinin öyrənilməsi C) fantastik nağıllar D) ibtidai insanlar tərəfindən dünyanın və 
oradakı hadisələrin vahid ayrılmaz şəkildə mifik obrazlarla başa düşülməsi E) nağıl, 
uydurma, qəsdən aldatma
219
Elm və fəlsəfənin qarşlıqlı münasibətini izah et: A) fəlsəfə elmin bir hissəsidir B) elm 
fəlsəfənin bir hissəsidir C) elm və fəlsəfə qicmən bir-birinə daxildir D) fəlsəfə və elm bir-
birinə istisnalıq təşkil edir E) fəlsəfə və elm bir-birinə qətiyyən aid deyil
220
Qədim Misir klassik ədəbiyyatında ilk fəlsəfi əsərlər hansılardır? A)“Arfaçının mahnısı”, 
“Ölmün tərənnümü” B)“Tərbiyyə haqqında”, “İcmanın işləri haqqında” C)“Məntiq elmi”, 
Ruh fəlsəfəsi” D)“İnsanın vəzifəsi”, Alimin vəzifəsi barədə” E)“Avesta”, “İdeyalar aləmi”
221
Fəlsəfənin metodoloji funksiyasını necə izah etmək olar? A) Fəlsəfi metod gerçəkliyin 
nəzəri tədqiqinin ən ümumi prinsipləri sistemidir B) Fəlsəfi metod gerçəkliyin bəzi 
sahələrində çıxış edir C) Başqa elmlər fəlsəfə üçün ümumi metoddur D) Fəlsəfi metod 
gerçəkliyin duyğu ilə qəbul olunmasıdır E) Fəlsəfi metod təkcə tarixi hadisələri öyrənir
222
Dünyaya dayanıqlı baxışlar sistemi, inam, təsəvvür, insanın inancı, həyati mövqeni 
müəyyənləşdirən seçim, dünyaya və başqa insanlara münasibət aşağıdakılardan hansıdır?A) 
dünyanı qəbul etmək B) dünya hissi C) dünyagörüşü D)dünya duyumu E) dünyanı 
görmək
223
Fəlsəfi dünyagörüşün zəruri əlaməti hansıdır? A) konkretlik B) görünmə dərəcəsi C) 
sistemlilik D) abstraktlıq E) təcübılik
224
Əbədi fəlsəfi suallara aiddir: (uyğun cavabı ğöstər) A) kainatın dəqiq ölçüsü necədir? B) 
insanın və dünyanın mahiyyəti nədir? C) canlı hüceyrə hansı elementlərdən ibarətdir? D) 
inkişafın əsas səbəbi nədir? E) insanın gücü nədədir?
225
Fəlsəfənin əsas məsələsinin formalaşmasına aiddir: (uyğun cavabı ğöstər) A) kim 
günahkardır? B) Nə birincidir: maddi və ya ideal olan? C) yaşanmış həyat həyatdırmı? D) 
necə xoşbəxt olmaq olar? E) nə etməli?

---

226
Idrakın universal qanununa aid fəlsəfəfi təlim: (uyğun cavabı göstərin) A) Qnoseologiya. 
B) Ontologiya. C) Estetika.D) Etika. E) Antropologiya
227
Varlıq haqqında təlim: (uyğun cavabı göstərin) A) Etika B) Aksiologiya C) Politologiya D) 
Ontologiya
E) Antropologiya
228
Fəlsəfənin əsas bölmələri hansılardır? A) Antologiya, aksiologiya, antropologiya, 
qnoseologiya. B) Ontologiya, politologiya, sosiologiya. C) Qnoseologiya, sosiologiya, 
polientologiya D) Antropologiya, poliotologiya.
E) Aksologiya, frazeologiya.
229
Şərqin ilk peripatetik filosofu kim olmuşdur? A) Xaqani. B) Əl Kİndi. C) Nizami. D) Tusi. 
E) Nəsimi.
230
Şərq peripatetizminin görkəmli nümayəndələri? A) Bəhmənyar, Rəcəbli Təbrizi, Sədi, Tusi, 
Əl Farabi, Əl Kİnd. B) Əbu Zeyd, Nizami, Tusi, İbn Sina, Əl-Farabi. C) Xaqani, Əl-Razi, 
Əl Kindi, Bəhmənyar, İbn Əhməd. D) İbn Əhməd, İbn Sina, Ömər Xəyyam, Nəimi, Nəsimi. 
E) Əl Kindi, İbn Sina, Əl-Farabi, Bəhmənyar, İbn Əhməd. 
231
Şərq Peripatiktləri yunan filosoflarından kimlərə istinad etmişlər? A) Epikür, Heraklit. B) 
Platon, Sokrat. C) Platon, Aristotel D) Anoksimen, Anaksimandır E) Demosfen, Fukidid
232
Avropada “Averroizm” adlanan fəlsəfi cərəyanın əsasını kim qoymuşdur? A) Nəsimi. B) 
İbn Rüşd. C) Füzuli. D) Nəimi. E) Ömər Xəyyam.
233
Hürufiliyin əsas nümayəndələri? A) Nəimi, Nəsimi. B) Əl Kindi, Nəimi. C) Nəsimi, Əbu 
Zeyd. D) Əl Farabi, Nəsimi. E) İbn Sina, Bəhmənyar.
234
Orta əsrlərdə Avropada hakim mövqe tutan fəlsəfə? A) Monizm. B) Xristianlıq. C) 
Mifoloğiya. D) Sxolаstika. E) Dualizm.
235
Orta əsrlərdə Avropada əsas fəlsəfi cərəyanlar: A) Nominalizm, realizm. B) Metafizika, 
realizm. C) Nominalizm, dualizm.D) Sufilik, realizm. E) İdrak, metafizika. 
236
Orta əsrlərdə Avropada hakim din: A) İslam. B)Sxolostika. C) Xristianlıq D) Buddizm. 
E)Sintoizm.

---

237
İntibah dövrünün ideologiyası, fəlsəfəsi və bütövlükdə mədəniyyəti üçün əsas cəhət nə idi? 
A) Teosentrik baxışdan antroposentrik dünyagörüşə keçmək B) Teosentrik dünyagörüşə 
keçmək C) Feodal qaydalarına keçmək D) Elmdən uzaqlaşmaq E) Coğrafiyanı öyrənmək
238
İntibah mədəniyyətinin ilk beşiyi hansı ölkədir? A) Norveç. B) Fransa. C) Almaniya. D) 
Polşa. E) İtaliya. 
239
İntibah dövrünün qabaqcıl nümayəndələri: A) Heraklit, Homer, Heqel. B) Sokrat, Platon, 
Kar, Nəsimi, Zenon. C) Bekon, Dekart, Hobbs, Fales. D) Kant, Zenon, Demokrit, 
Anaksimen. E) Kopernik, Bruno, Qalilley, Kepler, Leonardo Davinçi. 
240
İntibah dövrü mədəniyyətinin əsas məğzini nə təşkil edirdi? A) Demokratiya. B) Azadlıq.
C) Humanizm. D) Sülh. E) Əmin-amanlıq.
241
İbn Rüşdün müasirləri onu necə adlandırmışlar? A) “Filosofların şahı”. B) “Filosofların 
imamı” C) “Filosofların dostu”. D) “Filosofların həkimi”. E) “Filosofların kralı”.
242
Yeni dövr fəlsəfəsində hansı metod yaranmışdır? A) sofistika. B) dialektika. C) eklektika.
D) metafizika. E) materialist.
243
Yeni dövrdə fəlsəfə əsasən necə adlandırılırdı? A) Teologiya B) Sxolastika C) Obyektiv 
idealizm D) Metafiziki materializm E) Kosmosentrizm
244
Metafiziki materializmin əsas istiqaməti necə idi? A) İnsan biopsixososial varlıq kimi 
öyrənilirdi B) Təbiət öyrənilmirdi, yalnız kosmos öyrənilirdi C) Obyektiv gerçəkliyin 
predmet və hadisələri bir-birindən təcrid olunmuş halda öyrənilirdi D) Dünyaya baxış 
teoloji xarakterdə idi. E) Gerçəkliyin öyrənilməsi materialist dialektikaya əsaslanırdı
245
İngilis materializminin və təcrübi elmin banisi kim idi?
A) Platon B) Nikolay Kopernik C) Con Lokk D) Fresis Bekon E) C.Berkli
246
Varlıq mövcuddur. A) məkan və zamanda. B) Səbəb və nəticədə. C) zərurət və təsadüfdə. 
D) zaman və materiyada. E)materiya və dünyada. 
247
XX əsrdə Qərbdə fəaliyyət göstərən əsas fəlsəfi cərəyanlar? A)neopozitivizm, praqmatizm, 
ekzistensializm, personalizm, neotomizm. B) ekzistensializm, totemizm, atəşpərəstlik, 
neopozitizm. C) Neotomizm, praqmatizm, animizm, mağiya, personalizm.D) Praqmatizm, 
neotomizm, dualizm, monizm. E) personilizm, fetişizm, totemizm, praqmatizm

---

248
XVII əsrin əsas İngilis filosofları: A) Tomas Hobbs, Con Lokk. B) Tomas Mor, 
Kampanella. C) Okkam, Rosse. D) Bekon, Mor. E) Kopernik, Kant.
249
Kantın fəlsəfi fəaliyyəti hansı dövrlərə bölünür? A) tənqidəqədərki və tənqidi dövr B) 
materialist və dialektik dövr C) məntiqi və ontoloji D) metafizik və dialektik E) aksioloji 
və ontoloji
250
Klassik alman fəlsəfəsi əsasən hansı dövrü əhatə edir? A) XVI əsrin sonundan XVII əsrin 
sonuna qədər B) XVIII əsrin 80-ci illərindən XIX əsrin 70-ci illərinə qədər C) XVII əsrin 
ortalarından XVIII sonunadək D) XIX əsrin sonundan XX əsrin ortalarınadək E) XIX əsrin 
40-cı illərindən XX əsrin ortalarınadək
251
İ.Herderin fəlsəfi fikir tarixində fəaliyyəti necə olmuşdur? A) Təbiət fəlsəfəsi ilə maşğul 
olmuşdur B) Dialektikanın qanunlarını formulə etmişdir C) İnsanı bioloji varlıq kimi 
araşdırmışdır D) Tarixin fəlsəfi məsələləri ilə məşğul olmuş, bəşəriyyətin qanunauyğun 
surətdə humanizmə gəlib çatması ideyasına əsaslanmışdır E) Çoxlu dialektik fikirlər irəli 
sürmüşdür və əxlaq haqqında təlimin yaradıcısı kimi məşhurdur
252
İ.Kant yaşadığı dövrün fəlsəfi fikri qarşısında aşağıdakı vəzifənin durduğunu göstərirdi? A) 
Təbiət qanunlarının fəlsəfi cəhətdən ümumiləşdirilməsi və insanların bərabərliyinin 
əsaslandırılması B) İnsanların bərabərsizliyini əsaslandırmaq C) Dialektikanın 
kateqoriyalarının formalaşdırmaq D) İlk başlanğıcın axtarışı E) Ekoloji problemlərin 
fəlsəfi təhlilini vermək
253
Şellinq gerçəklikdə baş verən hər bir dəyişikliyin səbəbini nədə görürdü? A) Naturfəlsəfədə 
B) İnkarı inkarda C) Əksliklərin mübarizəsində D) İnsanların maraqlarında E) Əksliklərin 
mübarizəsində
254
Fəlsəfi fikrin inkişafında Hegelin ən böyük xidməti nədən ibarətdir? A) Teologiyanı 
əsaslandırmasında və təbliğ etməsində B) Estetik fikirləri inkişaf etdirməkdən C) 
Gerçəkliyin öyrənilməsinə dialektikcəsinə yanaşmağın prinsiplərini sistem halında işləyib 
hazırlamaqdan D) Bioloji aləmi nəzəri cəhətdən təbliğ etməkdən E) İnsanın “Mən” 
anlayışını izah etməkdən

---

255
L.Feyerbaxın fəlsəfi fikrin inkişafında ən böyük xidməti nədən ibarətdir? A) Dialektikanın 
qanunlarını işləyib hazırlamaqdan B) Antropoloji təlimi yaratmaqdan C) Təbiət fəlsəfəsini 
yaratmaqdan D) İdrak nəzəriyyəsini təkmilləşdirməkdən E) Fəlsəfənin predmetini 
müəyyənləşdirməkdən
256
L.Feyerbaxın fikirincə insanın həqiqi varlığını nə təşkil edir? A) Onun canlı olması B) 
Şüurlu olması C) Əxlaqi varlıq olması D) Qarşılıqlı münasibəti E) Yaradıcı varlıq olması
257
Kantın nəzəri fəaliyyətini neçə dövrə bölmək olar?
A) altı. B) dörd. C) beş. D) üç. E) iki.
258
Heqelin fəlsəfəsi: A) obyektiv idealizm, idealist dialektika. B) materialzm, idealizm.C) 
subyektiv idealizm, idealist, dialektika. D) metofizika, obyektiv idealizm. E) monizm, 
dualizm.
259
Şellinqə görə bütün dünyanın nəyi var? A) məni. B) ağılı. C) zəkası. D) ruhu. E) sözü.
260
Hegelin fəlsəfi sisteminin tərkib hissələri hansılardır? A) Tarix, estetika, məntiq. B) Etika, 
məntiq, təbiət fəlsəfəsi. C) Məntiq, təbiət fəlsəfəsi, ruh fəlsəfəsi. D) Ruh fəlsəfəsi, etika, 
təbiət fəlsəfəsi. E) Məntiq, elm, incəsənət. 
261
Klassik alman fəlsəfəsinin sonuncu nümayəndəsi: A) Herder. B) Kant. C) Hegel. D) 
Şellinq. E) Feyerbax.
262
Marksizm fəlsəfəsinin nümayəndələri A) Feyerbax, Marks, Herder, Engels. B) Kant, Hegel, 
Lenin, Marks. C) Marks, Engels, Plexanov, Lenin. D) Şellinq, Fixte, Plexanov, Marks. E) 
Hegel, Feyerbax, Lenin, Engels.
263
Marksizm fəlsəfəsinin inkişafında klassik Alman filosoflarından daha çox kimlərə istinad 
edilmişdir? A) Feyerbax, Herder. B) Kant, Fixte. C) Şellinq, Heqel. D) Hegel, Feyerbax. E) 
Kant, Heqel.
264
Marksın və Engelsin davamçıları: A) Feyerbax, Şellinq. B) Hegel, Kant. C) Lenin, 
Plexanov. D) Kant, Şellinq. E) Fixte, Sokrat.
265
Qədim Misirdə fəlsəfi fikirlər hansı mənbələrdə öz əksini tapır? A) “Arfaçının mahnısı”, 
“Bibliya”, “Min bir gecə”.B) ”Ağanın qul ilə söhbəti”, “Ölümün tərənnümü”, “Avesta”.C) 
”Müdrik Axikar haqqında”, “Min bir gecə”, “Ölümün tərənnümü”. D) “Avesta”, “ 
Astiyaq”, “ İsida və Osiris haqqında”. E) “İsida və Osiris haqqında”, “Arfaçının 
mahnısı”,”Ölümün tərənnümü”. 

---

266
Sokrat deyirdi: «Mən bir onu bilirəm ki, heç nə bilmirəm, lakin: A) hər şeyi bilmək 
mümkün deyil B) bilik kədər artırır C) bilmək, bu heç də lazım deyil D) çalışaram bilim E) 
başqaları heç bunu da bilmir
267
Mayevtika aşağıdakı hansı varianta uyğun gəlir? A) istehzalı zarafat B) mühakimə etmək 
C) «heç nə» haqqında yüngül söhbət D) eksperiment E) həqiqət əldə etmək məqsədi ilə 
müsahiblə ünsiyyət
268
Materiyanın mövcudluq formaları: A) inkişaf., zaman. B) Hərəkət, məkan. C) məkan, 
zaman. D) zaman, vaxt. E) məkan, aləm.
269
Fəlsəfə tarixində hərəkətin formalarını ilk dəfə kim təsnif etmişdir? A) Marks. B) Kant. C) 
F. Engels. D) Hegel. E) Sokrat.
270
F. Engels hərəkətin neçə forması olduğunu göstərmişdir? A) beş. B) Üç. C) iki. D) dörd. 
E)altı.
271
Hərəkətin formaları: A) Inkişaf, tərəqqi, mexaniki, kimyəvi, riyazi. B) mexaniki, fiziki, 
kimyəvi, bioloji, sosial. C) bioloji, sosial, mənəvi, maddi, fiziki. D) təbii, kimyəvi, sükunət, 
tərəqqi, bioloji. E) surət, zərbə, mexaniki, fiziki, sosial.
272
Müasir dövrdə hərəkətin tiplərini neçə yerə ayırmaq olar? A) Dörd. B) üç. C) iki. D) altı. 
E) beş.
273
Müasir fəlsəfədə hərəkətin tipləri? A) Cansız təbiətdə, dənizdə, havada hərəkət B) Canlı 
təbiətdə, cəmiyyətdə, torpaqda hərəkət. C) Cansız təbiətdə, canlı təbiətdə, sosial hərəkət. D) 
Sosial, maddi aləmdə, mənəviyyatdə hərəkət. E) Canlı təbiətdə, Sosial hərəkət.
274
Məkanın neçə ölçüsü vardır? A) iki. B) Bir. C) beş. D) üç. E) dörd.
275
Zamanın neçə ölçüsü var? A) dörd. B) üç. C) iki. D) bir. E) beş.
276
Zamanın ölçüsü: A) sabaha inam… B) indidən keçmişə. C) keçmişdən cənnətə. D) 
gələcəyə inam. E) keçmişdən gələcəyə.
277
Zaman məkandan təkcə ölçüsünün sayına görə deyil, həm də hansı xüsusiyyəti ilə fərqlənir? 
A) dözümlüyü ilə. B) uzaqgörənliyi ilə. C)sabitliyi ilə. D) möhkəmliyi ilə. E) 
geriyədönməzliyi 
278
Şüur nəyi əks etdirir? A) Insan. B) gercəkliyi. C) cəmiyyəti. D) səmanı. E) zamanı.

---

279
Şüur anlayışını necə izah etmək olar? A) Obyektiv gerçəkliyin cisim və hadisələri haqqında 
biliklər B) Sistemi təşkil edən elementlərin birləşməsi üsulunu dərk etmək kimi C) 
Gerçəkliyin fəal inkikasından ibarət olan insan beyninin funksiyası kimi D) Predmet, hadisə 
və proseslərin başqa predmet, hadisə və proseslərdən fərqləndirən cəhətlərin dərki kimi E) 
Predmet və hadisələrin inkişaf dərəcəsinin, intensivliyinin dərki kimi
280
İnsanın şüuri fəaliyyətinə nələr daxildir? A) İstehsalın təşkili, məişət məsələlərinin təşkili 
və s. B) Ailənin idarə olunması, texniki inkişafı sürətləndirmək C) İnsanın təbiətə, elmə, 
insana münasibəti və s. D) İnsanın fikirləri, duyğuları, təsəvvürləri, hissləri, iradəsi, 
xarakteri E) Dialoq, söhbət aparmaq, ideoloji formaları müəyyənləşdirmək
281
Mənlik şüurunun əsas səciyyəvi cəhətləri hansılardır? A) Özünü obyektiv qiymətləndirmə, 
özünə nəzarət, özünü dərk etmə B) Hisslər, iradə təsəvvürlər C) Hadisələrə sistemli 
yanaşma, məntiqilik, ardıcıllıq D) Mədənilik, sosiallıq, obyektivlik E) Hadisələrin ən 
ümumi əlaqəsini dərk etmə, humanizm
282
Şüur nəyin məhsuludur? A) Materiyanın, beynin. B) əməyin və cəmiyyətin. C) Materiya və 
dilin. D) zamanın və məkanın. E) təkamülün və beynin
283
İnsan beynində əsəb hüceyrəsinin təxminən miqdarı?
A) 2 milyard. B) 20 milyard. C) 10 milyard. D) 30 milyard. E) 18 milyard.
284
Şüurun obyekti? A) təsəvvür, əqidə, insan, təbiət. B) Məkan, zaman, təbiət, insan. C) 
cəmiyyət, torpaq, od, təbiət. D) duyğu, qavrayış, maddi dünya. E) Maddi, dünya, təbiət, 
cəmiyyət, insandır. 
285
Aristotel varlığa necə qiymət verirdi? A) Mütləq ideya kimi B) Zəruri və mümkün kimi C) 
Cansız təbiət kimi D) Forma və materiyanın vəhdəti kimi E) Materiya kimi
286
Materiyanın mövcudluq üsulu olan hərəkətin hansı formaları mövcuddur? A) Atom nüvə 
daxilində gedən proses, hissəciklərin çevrilməsi B) Kimyəvi proseslər, cazibə təsirləri C) 
Mexaniki, fiziki, kimyəvi, bioloji, ictimai. D) Cisimlərin hərəkəti, insanların hərəkəti. E) 
Molekulların hərəkəti, atomların hərəkəti
287
Şüurun inkişafının hərəkətverici qüvvəsi nədir? A) ictimai ideyalar. B) ictimai şüur. C) 
ictimai praktika. D) siyasi şüur. E) hüquqi şüur.

---

288
İnsan hansı münasibətlərin məcmusudur? A) hüquqi münasibətlərin. B) siyasi 
münasibətlərin. C) ictimai münasibətlərin. D) ideoloji münasibətlərin. E) təbii 
münasibətlərin.
289
İnsanın formalaşmasında hansı amillər vəhdət təşkil edir? A) ideoloji, sosial, siyasi. B) 
bioloji, psixoloji, sosial. C) bioloji, kimyəvi, sosial. D) mexaniki, fiziki, bioloji. E) 
ideoloji, siyasi, psixoloji..
290
İnsan problemi ilə əlaqədar olaraq hansı anlayışları təhlil etmək zəruridir? A) “insan”, 
“fərd”, “fərdiyyət”, “şəxsiyyət”. B) “əmək”, “sosial”, “insan”, “şəxsiyyət”. C) “fərd”, 
“fərdiyyət”, “cəmiyyət”, “tarix”. D) “subyekt”, “obyekt”, “insan”,”şəxsiyyət”. E) “sosial”, 
“bioloji”,”fərd”,”fərdiyyat”.
291
İnsan sosial varlıq kimi nəyi yaradır? A) idatrəetmə mədəniyyəti. B) ailə mədəniyyəti. C) 
təsərrüfat mədəniyyəti. D) məişət mədəniyyəti. E) maddi və mənəvi mədəniyyəti.
292
Bəşəriyyətin ən qiymətli sərvəti nədir? A) çaylar. B) təbiət. C) almaz. D) insan. E) maddi 
sərvətlər.
293
İnsanla digər canlı varlıqların oxşarlığı özünü nədə göstərir? A) mənəvi varlıqda. B) 
ictimai varlıqda. C) sosial varlıqda. D) bioloji varlıqda. E) maddi varlıqda.
294
Fərdi nədir? A) xüsusi. B) ayrıca. C) ümumi. D) təşəkkül. E) ciddi.
295
“Şəxsiyyət” anlayışının əsas əlamətləri:A) ağıllı, şüurlu, məsuliyyətli, ləyaqətli. B) gözəl, 
zəkalı, məsuliyyətli, işgüzar. C) zəkalı, məsuliyyətli, ləyaqətli, mənəviyyatlı. D) əməkçi, 
zəhmətkeş, ləyaqətli, zəkalı. E) qabilliyətli, yaradıcı, məsuliyyətli, bacarıqlı.
296
İnsan süurundan kənarda mövcud olan gercəklik A) həqiqət. B)reallıq. C) obyektiv. D) 
subyektiv. E) gözəllik.
297
İnsan şüurunda, təfəkküründə, təxəyyülündə mövcud olan gercəklik: A) Subyektiv. B) 
Obyektiv. C) mövcud. D) olmayan. E) olmuş.
298
İnsan süurundan kənarda mövcud olan gercəklik A) həqiqət. B)reallıq. C) obyektiv. D) 
subyektiv. E) gözəllik.
299
Elmi idrakın formaları: A) fakt, problem, məsələ, ideya, prinsip, qanun, model, fərziyyə, 
hipotez, nəzəriyyə. B) söz, metod, ideya, baxış, ziddiyyət, məntiq, əxlaq. C) problem, 
həqiqət, misal, sosial, mənəvi, fərziyyə, nəzəriyyə. D) əməl, hipotez, hiss, empirik, maddi.
E) məntiq, idrak, fakt, ideologiya, ziddiyyət, model.

---

300
Varlıq mövcuddur. A) məkan və zamanda. B) Səbəb və nəticədə. C) zərurət və təsadüfdə. 
D) zaman və materiyada. E)Materiya və dünyada. .
301
Obyektiv idealizmin nümayəndəsini göstərin:A)Platon B)Engels C)Marks D)Heraklit 
E)Sinoza
302
Öz dünyagörüşünə görə Platon:A) Obyektiv idealistdir B)Materialistdir
C)Subyektiv idealistdir D)Dualistdir
E)Ateistdir
303
Öz dünyagörüşünə görə Demokrit:A)Materialistdir B)Obyektiv idealistdir C)Subyektiv 
idealistdir
D)Dualistdir E)Ateistdir
304
Öz dünyagörüşünə görə Aristotel:A)Materialistdir B)Obyektiv idealistdir C)Subyektiv 
idealistdir
D)Dualistdir E)Ateistdir
305
Atomist təliminin nümayəndəsi kimdir:A)Demokrit B)Platon C)Aristotel D)Anaksimandr 
E)Heraklit
306
"Orqanon" Metafizika əsərlərinin müəllifi kimdir:A)Aristotel B)Sokrat C)Platon
D)Hegel E)Bekon
307
Hər şey axır, hər şey dəyişilir kəlamı kimə məxsusdur:A)Kanta B)Demokritə
C)Heraklitə D)Hegelə E)Platona
308
Antik dialektikanın banisini göstərin:A)Hegel B)Platon C)Heraklit D)Demokrit E)Kant
309
Aristotel tərəfindən əsası qoyulmuş məktəb necə adlanır:A)Efes B)Akademiya C)Likey 
D)Atomist E)Milet
310
Afinada təsis edilmiş fəlsəfi məktəb Akademiya kim tərəfindən yaradılmışdır? A)Sokrat
B)Aristotel C)Platon D)Pifaqor E)Demokrit
311
Klassik dövr antik fəlsəfənin nümayəndələri kimlərdir:A)Ksenofon, Parmenid, Pifaqor
B)Demokrit, Heraklit, Platon
C)Sokrat, Platon, Aristotel D)Protaqor, Zenon, Epikur E)Fales, Anaksimandr, Anaksimen
312
Kim ilk dəfə insanı mənəvi varlıq kimi fəlsəfənin mərkəzi probleminə çevirmişdi? 
A)Aristotel
B)Sokrat C)Platon D)Protaqor E)Zenon

---

313
Özünü dərk et! aforizmi antik filosoflardan kimə məxsusdur: A)Heraklitə B)Falesə 
C)Platona
D)Prataqora E)Sokrata
314
İnsan hər bir varlığın ölçüsüdür kəlamı kimə məxsusdur? A)Platona B)Protaqora C)Marksa
D)Sokrata E)Kanta
315
Qədim Hind fəlsəfəsinin ortodoksal məktəblərinin aparıcı mövzusunu nə təşkil edirdi: 
A)təbiət
B)ontoloji problemlər
C)insan-cəmiyyət mövzusu D)məişət məsələləri
E)qnoseoloji problemlər
316
Aşağıdakılardan hansı Hind fəlsəfəsinin qeyriortodoksal məktəbidir:A)vedanta
B)yoqa C)buddizm D)vayşeşika E)mimansa
317
Qədim Çin fəlsəfəsində hadisələrin qanunauyğun gedişi haqqında ideyaları hansı məktəb 
irəli
sürmüşdür:A)moizm B)konfusiçilik C)daosizm D)adlar məktəbi E)legizm
318
Nirvana anlayışı hansı cərəyana məxsusdur:A)konfusiçilik B)buddizmC)sufizm 
D)çarvaklar-lokayatlar E)caynizm
319
Qədim Yunan fəlsəfəsində maddi başlanğıc prinsipindən çıxış edənlər hansılardır: A)Eleya 
məktəbi, pifaqorçular, Sokrat
B)pifaqorçular, milet məktəbi, Heraklit
C)Aristotel, Platon, Sokrat D)atomistlər, milet məktəbi, Heraklit
E)empedokl, atomistlər, Anaksaqor
320
Hİnd fəlsəfəsində qeyri ortodoksal
fəlsəfi məktəblər hansılardır: A)Yoqa, Vaşeşika, MimansaB)Buddizm, Niyaya, Yoqa
C)Caynizm, Buddizm, Lokayata-Çarvak
D)Vadenta, Sankxaya, Yoqa
E)Caynizm, Sankxaya, Lokayata
321
Antik yunan fəlsəfəsinin hansı inkişaf mərhələləri vardır: A)sokrataqədərki, roma 
mərhələsi, sofistika
B)klassik, qeyri-klassik mərhələ, ellinizm
C)sokrataqədərki,klassik, ellinizm D)qeyriklassik,
roma mərhələsi?
E)ellinizm, roma mərhələsi, erkən klassika
322
B.e.ə. IV əsrdə elmləri təsnifləndirən filosof kim olmuşdur?A)Protoqor B)Sokrat C) 
Demokrit
D)Platon E)Aristotel

---

323
Nöqtələrin yerinə aşağıda göstərilənlərdən hansı dogrudur? Təbiət və insanların həyatı 
səmanın
iradəsi ilə deyil, ... tərəfindən müəyyənləşdirilmiş təbii yolla inkişaf edir: 
A)“Çi”B)“İn”C)“Dao” D)“Dzen” E)“Yan”
324
Anaksaqor predmetlərin əsası olan maddi hissəcikləri necə adlandırır? A)aporiya
B)atom C)loqos D)homeomer E)nus
325
Eley məktəbinin nümayəndələri kimlərdir? A)Georgi, Kleanf, Protoqor
B)Sokrat, Platon, Aristotel
C)Fales,Anaksimandr, Anaksimen
D)Empedokl, Demokrit, Epikur E)Ksenofan, Parmenid, Zenon 
326
Atomistik dünyagörüşündən çıxış edən filosofların cərgəsini göstərin:
A)Platon, Epikür, Demokrit
B)Anaksaqor, Pifaqor, Demokrit
C)Levkip, Demokrit, Epikür D)Sokrat, Demokrit, Platon
E)Sokrat, Platon, Anaksaqor
327
Aporiyaları ilə məşhur olan filosof kimdir? A)Aqraqantlı Empedokl
B)Miletli Fales
C)Stagirli Aristotel D)Efesli Heraklit
E)Eleyli Zenon
328
Aşağıda göstərilənlərdən biri Platonun ideyalar aləminə xas əlamət deyil:
A)İdeya hərəkətsizdir
B)İdeyalar əsl mahiyyətdir
C)İdeyalar maddi dünyadan asılıdır D)İdeyalar gerçək varlıqdır
E)İdeya dəyişməzdir
329
Aləmi ideyalar və kölgələr olmaqla iki yerə bölən hansı filosofdur?
A)Aristotel
B)Fales
C)Platon D)Sokrat
E)Anaksaqor

---

330
F.Engels hansı filosofu yunanlar arasında birinci ensiklopedik zəka adlandırmışdı?
A)Demokriti B)Platonu
C)Aristoteli
D)Falesi
E)Sokratı 
331
İdrakın məqsədi – insanı iztirabdan azad etməsidir – mövqeyindən hansı təlim çıxış edir?
A)Qədim Hind fəlsəfəsinin ortodoksal məktəblərinin aparıcı mövzusunu nə təşkil edirdi
B)konfusiçilik
C)buddizm D)çarvak
E)Platona
332
Ədədləri birinci, hər predmetin əsası saymaqla, maddi aləmi ikinci hesab edənlər kimlərdir?
A)stoiklər
B)sofistlər
C)pifaqorçular D)aristotelçilər
E)atomistlər
333
Aşağıdakı fikirlərdən biri Lokayata-çarvak
təliminə üçün xarakterik deyil: A)Şüur bədənin əlamətlərindən biridir
B)Dünya dörd ünsürdən ibarətdir
C)İnsanın ruhu başqa bədəndə yenidən təcəssüm edir
D)İdrakın mənbəyi duyğulardır
E)İnsan ruhu yalnız bədəndə mövcud ola bilər
334
Aşağıdakı fikirlərdən biri Heraklitə aid deyil: A)Əksliklərin mübarizəsi bütün mövcudatın, 
hərəkətin, inkişafın mənbəyidir
B)Bütün mövcudatın əbədi, maddi əsası atəşdir
C)Vahid Allah dünyada baş verən bütün hadisə və prosesləri görür, duyur və eşidir
D)Hər şey mübarizə vasitəsilə zərurətdən baş verir
E)Təbiətdə inkişaf və dəyişmə “loqos” vasitəsilə baş verir

---

335
Aşağıdakı fikirlərdən hansı Pifaqora aiddir: A)Hər şey daimi yaranma və məhv olma 
prosesindədir
B)Elementlər həyatda mövcud olan bütün predmetlərin köküdür
C)Dünyada baş verən bütün hadisələr müəyyən fasilədən sonra təkrar olunur
D)Bu aləm daima yanan od olmuş, oddur və od olacaqdır
E)Varlıq olmayan predmet mövcud deyildir
336
Romada yayılmış eklektizm təliminin nümayəndəsi aşağıda göstərilənlərdən kim olmuşdur?
A)Lukretsi Kar
B)Epiktet
C)Mark Avreli
D)Ammano Sakkas E)Mark Tuli Siseron
337
Orta əsr fəlsəfəsi hansı problеmlərlə məşğul olurdu:
A)ruh problemləri ilə B)cəmiyyət problemləri ilə
C)elm problemləri ilə
D)idrak problemləri ilə
E)təbiət problemləri ilə
338
Aşağıdakılardan hansı din üçün səciyyəvidir: A)ehkamçılıq
B)antroposentrizm
C)kosmosentrizm
D)rasionalizm
E)əfsunçuluq
339
Orta əsr fəlsəfəsinin cərəyanı olan realizm üçün hansı təlim səciyyəvidir:
A)varlıq haqqında təlim
B)ümumi anlayışların real mövcudluğu haqqında təlim
C)tək şeylərin real mövcudluğu haqqında təlim D)dəyərlər haqqında təlim?
E)idrak haqqında təlim
340
Orta əsrlər Avropa fəlsəfəsində başlıca ideyaların səciyyəsi:
A)nominalizm, realizm və naturfəlsəfə
B)peripatetizm, heliosentrizm, stosizm C)panteizm, naturfəlsəfə, skeptsizm
D)antroposentrizm və humanizm ideyaları
E)patristika, sxolastika, apologetika

---

341
Orta əsrlər fəlsəfəsində universalilərin fərdi şüurdan asılı olmayaraq mövcud olduğunu 
hansı təlim bəyan edirdi: A)realizm
B)konseptualizm
C)nominalizm D)ehkamçılıq
E)universalizm
342
Orta əsrlər fəlsəfəsinin dünyagörüşü əsasını: A)skeptisizm
B)kosmosentrizm
C)teosentrizm D)aqnostisizm təşkil edirdi
E)antroposentrizm
343
Teosentrizmə görə varlığın yaradıcı başlanğıcı: A)təbiətdir
B)allahdır C)cəmiyyətdir
D)kosmosdur
E)insandır
344
Orta əsrlərdə fəlsəfə nəyə tabe etdirilmişdi: A)kilsəyə B)etikaya C)elmə D)dövlətə 
E)psixologiyaya
345
Allahın mahiyyəti haqqında dini təlimlər məcmusuna nə deyilir?A)teologiya 
B)antroposentrizm C)ontologiya D)monadologiya E)fenomenologiya
346
Esxatologiya nədir? A)insanın mənşəyi haqqında təlim B)dəyərlər haqqında təlim
C)dünyanın və insanın son taleyi haqqında təlim D)cəmiyyətin mənşəyi haqqında təlim
E)varlıq haqqında təlim
347
Dünyanın Allah tərəfindən heçdən yaradıldığını bəyan edən dünyagörüş necə 
adlanır:A)kreasionizm B) monizm
C)dualizm D) monoteizm E)dialektika
348
Tarixin gedişinin və hər bir insanın taleyinin Allah tərəfindən şərtləndiyini bəyan edən 
prinsip necə
adlanır:A)monoteizm B)fideizm C)providensializm D)monizm E)kreasionizm
349
Xristian fəlsəfəsinin və ilahiyyatının əsaslarını qoymuş Kilsə atalarının yaradıcılıq dövrü 
(III-VIII əsrlər) necə adlanır:A)dialektika
B)apologetika C)patristika D)metafizika
E)sxolastika

---

350
Aşağıda göstərilən filosoflardan hansı patristikanın görkəmli nümayəndəsi:A)Platon
B)Kuzanski C)Avqustin D)Aristotel E)Siseron
351
Sxolastika nədir? A)allahın mahiyyətinin dərkində zəkanın rolunu inkar edən fəlsəfə
B)idrak nəzəriyyəsi
C)elmin mənşəyi haqqında təlim
D)allahın mənşəyi haqqında təlim
E)məntiqi-qnoseoloji
problemlərin üstünlüyü ilə seçilən fəlsəfi düşüncə tipi
352
Formal məntiq problemlərinə maraq, teologiyaya tabe olma kimi cəhətlər aşağıdakılardan 
hansına
məxsusdur:A)empirizmə B)mistikaya C)sxolastikaya D)aqnostisizmə E)rasionalizmə
353
Nominalizm və realizm cərəyanları hansı dövrün fəlsəfəsinə aiddir:A)Antik fəlsəfə
B)Industrial fəlsəfə C)Orta əsr fəlsəfəsi D)İntibah fəlsəfəsi E)Postmodern
354
Foma Akvinski kimdir? A)Antik filosofu
B)Industrializm dövrünün filosofu
C)Orta əsr filosofu D)İntibah filosof
E)Postmodernist
355
Dini dünyagörüşünün səciyyəvi cəhəti nədir: A)rasionalizm B)kosmosentrizm
C)kreasionizm D)humanizm E)antroposentrizm
356
Qədim Babillər hansı elmlərin əsasını qoymuşlar?
A) Həndəsənin və biologiyanın B) Kimyanın və cəbrin C) Həndəsinin və məntiqin D) 
Cəbrin və coğrafiyanın E) Cəbrin və həndəsinin
357
Qədim Yunanıstanda quldarlıq demokratiyasının çiçəkləndiyi dövr necə adlanır?
A) Klassik B) Ellinizm C) Materializm
D) İntibah E) Demokratik cəmiyyət
358
Qədim Hindistanda kortəbii materialist cərəyanlar?
A) Çarvak-lokayata, mimansa, sankhiya B) Buddizm, vedanta, mimansa
C) Caynizm, yoqa, nyaya D) Caynizim, buddizm, çarvak- lokayata E) Buddizm, vedanta, 
yoqa
359
Aşağıdakılardan hansı fəlsəfənin mənbələrindəndir?
A) Elm, din B) Mifologiya, din C) Din, incəsənət
D) Mifologiya, şüur E) Idrak, din

---

360
Qədim Şərqin incilərindən sayılan və dünya ədəbiyyatının qızıl fonduna daxil olan əsər? 
A) ”Arfaçının mahnısı” B) “Ölümün tərənnümü”
C) “Gilqamıs haqqında dastan” D) “Müdrik Axikar haqqında”E) “Avesta”
361
Orta əsrlərdə Şərqdə fəlsəfi fikrin nümayəndələri?
A) Əl kindi, Əl Razi, Ömər Xəyyam, Əl Fərabi, İbn Tufeyli, İbn Sina, İbn Rüşd
B) Kant, Feyezbax, Əl Razi, Ömər Xəyyam, Zenon, Sokrat
C) İbn Sina, Fales, Pifaqor, Əl kindi, Əl Fərabi
D) İbn Roşd, Aristotel, Sokrat, Ömər Xəyyam
E) Ömər Xəyyam, İbn Tufeyli, Zenon, Fales, Əl Razi
362
İbn Sinanın şagirdi və davamçısı kim olmuşdur?
A) Ömər Xəyyam B) Nizami C) Əbülhəsən Bəhmənyar D) ƏL Razi E) Əl Kindi
363
XII əsrdə işraqilik elmi-fəlsəfi təliminin banisi kimdir?
A) Əl Razi B) İbn Sina C) Şihabəddin Yəhya Sührəvərdi D) Kant E) Əl Fərabi
364
VII əsrdən başlayaraq yaxın və orta Şərq mədəniyyətinin və fəlsəfəsinin inkişafına hansı 
mənbə mühüm təsir etmişdir?
A) Tövrat B) Bibliya C) İncil D) Quran E) Vedalar 
365
Orta əsrlərdə “Öldürülmüş filosof” kimi tarixə düşən kimdir?
A) Bəhməniyar B)İbn Sina C)Nizami D) Tusi E) Şihabbəddin Sührəvərdi
366
XII əsrdə Azərbaycan fəlsəfi fikir tarixində mühüm xidmətləri olan şair?A) Fizuli B) 
Nizami C) Tusi D) Xəqani E) Nəsimi
367
Hürufilik neçənci əsrdə yaranmışdır?
A) XI əsrdə B) XII əsrdə C) XIII əsrdə D) XIV əsrdə E) XV əsrdə
368
Hürüfilik ideoloji cərəyanının banisi kimdir?
A) Tusi B) Nizami C) Nəimi D) Xəqani E) Füzuli
369
İntibah mədəniyyətinin ilk beşiyi hansı ölkədir?
A) Norveç B) Fransa C) Almaniya D) Polşa E) İtaliya

---

370
İntibah dövrünün qabaqcıl nümayəndələri?
A) Heraklit, Homer, Heqel B) Sokrat, Platon, Kar, Nəsimi, Zenon
C) Bekon, Dekart, Hobbs, Fales D) Kant, Zenon, Demokrit, Anaksimen
E) Kopernik, Bruno, Qalilley, Kepler, Leonardo Davinçi
371
İntibah dövrü mədəniyyətinin əsas məğzini nə təşkil edirdi?
A) Demokratiya B) Azadlıq C) Humanizm
D) Sülh E) Əmin-amanlıq
372
İbn Rüşdin müasirləri onu necə adlandırmışlar?
A) “Filosofların şahı” B) “Filosofların imamı” C) “Filosofların dostu” 
D) “Filosofların həkimi” E) “Filosofların kralı”
373
Yeni dövr fəlsəfəsində hansı metod yaranmışdır? 
A) sofistika B) dialektika C) eklektika D) metofizika E) materialist
374
Yeni dövr ingilis materializminin banisi, siyasi xadimi ideoloqu kim idi? 
A) Kopernik D) Bekon C)Spinoza D) Berkli E)Smit 
375
XVII əsrin əsas İngilis filosofları?
A) Tomas Hobbs, Con Lokk B) Tomas Mor, Kampanella C) Okkam, Rosse D) Bekon, Mor
E) Kopernik, Kant
376
Yeni dövr fəlsəfəsinin rasionalizmi kimlərin adı ilə bağlıdır?
A) Ieybnits, Benetdit B) Hobbs, Lokk C) Mor, Bekon D) Spinoza, Leybinits E) Hobbs, 
Kant
377
Heraklit dünyanın əsasını nədə görürdü?
A) Hava B) Torpaq C) Su D) Atəş E) Təbiət 
378
İslam dini neçənci əsrdə meydana gəlmişdir?
A) V əsrdə B)VI əsrdə C) VIII əsrdə
D) VII əsrdə E) IX əsrdə
379
Klassik alman fəlsəfəsinin nümayəndələri?
A) Volter, Bekon, Fixte, Şellinq, Kopernik, Okkam.
B) Sokrat, Kant, Didro, Heqel, Fixte, Mor.
C) Herder, Kant, Fixte, Şellinq, Heqel, Feyerbax.
D) Russo, Didro, Herder, Kant, Heqel, Fixte.
E) Holbax, Şellinq, Mor, Feyerbax, Herder.

---

380
Marksizm fəlsəfəsinin inkişafında klassik Alman filosoflarından daha çox kimlərə istinad 
edilmişdir?
A) Feyerbax, Herder. B) Kant, Fixte. C) Şellinq, Heqel. 
D) Hegel, Feyerbax. E) Kant, Heqel.
381
Marksın və Engelsin davamçıları?
A) Feyerbax, Şellinq. B) Hegel, Kant. C) Lenin, Plexanov.D) Kant, Şellinq. E) Fixte, 
Sokrat.
382
Əbülhəsən Bəhməniyarın əsərləri:
A) “Təhsil”, “Gözəllik”, “Səadət”, “Musiqi kitabı”, “Mövcudatın mərtəbələri”, 
“Metofizikanın mövzusu”. 
B) “Musiqi”, “Təbiət”, “Təhsil”, “Xoşbəxtlər”, “Səadət”, “Bilik”.
C) “Dastan”, “Səma”, “Gözəllik”, “Nur”, “Zülmət”, “Metafizikanın mövzusu”.
D) “Təbiət”, “Əxlaq”, “Səadət”, “Mövcudatın mərtəbələri”, “Zəman”.
E) “Musiqi kitabı”, “Təhsil”, “Xoşbəxtlik”, “Səadət”, “Gözəllik”.
383
Şərqin böyük məntiqçisi kim olmuşdur?
A) Xəqani. B) Bəhmənyar. C) Nizami. D) Tusi. E) Nəsimi.
384
Azərbaycan da XIX əsrin 2 – ci yarısında yaranan ideoloji cərəyan?
A) İdealizm. B) Materializm. C) Dinçilik. D) Maarifçilik. E) Cəhalət.
385
Azərbaycanın XIX əsr maarifci filosofları?
A) Axundov, Kazımbəy, Bakıxanov, Zərdabi.
B) Kazım bəy, Haqverdiev, Sabir, R.Rza.
C) S.Vurğun, Axundov, Vəzirov, Zərdabi.
D) N.Nərimanov, Kazım bəy, Vaqif, Bakıxanov.
E) Ordubadi, Müşviq, Axundov, Zərdabi.
386
Orta əsrlərdə Azərbaycanda sufi panteist və hürufilik təlimlərinin nümayəndələləri 
A) Nəimi, Nizami, Bəhmənyar. B) Şəbustəri, Xətai, Xəqani.
C) Nəimi, Axundov, Zərdabi. D) Nəsimi, Axundov, Zərdabi.
E) Şəbustəri, Nəimi, Nəsimi.
387
A. A. Bakıxanovun Azərbaycan tarixinə dair əsəri?
A) “Qüdsün bağları”. B)”Tərəzinin mahiyyəti”. C)”Kainatın sirləri”.
D) ”Qəribəliklərin kəşfi”. E) “Gülüstani – İrəm”.

---

388
Azərbaycan Şərqşünası, maarifçisi və eyni zamanda rus şərqşünası?
A) Zərdabi. B) Bakıxanov. C) Axundov.
D) Mirzə Kazım bəy. E)Haqverdiyev.
389
Azərbaycan mətbuatının banisi?
A) Axundov.B) Zərdabi. C) Bakıxanov. 
D) Nərimanov. E) Mirzə Kazım bəy.
390
Azərbaycanın dövlət xadimi, yazıçı, publisist, həkim, filosofu?
A) Rəsulzadə. B)Əfəndiyev. C) Zərdabi.
D) N. Nərimanov. E) Axundov.
391
XX əsrdə Qərbdə fəaliyyət göstərən əsas fəlsəfi cərəyanlar?
A) ekzistensializm, totemizm, atəşpərəstlik, neopozitizm.
B) Neotomizm, praqmatizm, animizm, mağiya, personalizm.
C) neopozitivizm, praqmatizm, ekzistensializm, personalizm, neotomizm.
D) Praqmatizm, neotomizm, dualizm, monizm.
E) personilizm, fetişizm, totemizm, praqmatizm.
392
Gercəklik anlayışına sinonim anlayış?
A) düzlük. B) reallıq. C) həqiqət. D) doğru. E) gözəllik.
393
İnsan süurundan kənarda mövcud olan gercəklik?
A) həqiqət. B)reallıq. C) obyektiv. D) subyektiv. E) gözəllik.
394
Hərəkətin formaları?
A) Inkişaf, tərəqqi, mexaniki, kimyəvi, riyazi. 
B) mexaniki, fiziki, kimyəvi, bioloji, sosial.
C) bioloji, sosial, mənəvi, maddi, fiziki.
D) təbii, kimyəvi, sükunət, tərəqqi, bioloji.
E) surət, zərbə, mexaniki, fiziki, sosial.
395
Fəlsəfə tarixində hərəkətin formalarını ilk dəfə kim təsnif etmişdir?
A) Marks. B)Kant. C) F. Engels. D) Hegel. E)Sokrat.
396
F. Engels hərəkətin neçə forması olduğunu göstərmişdir?
A) beş. B) Üç. C) iki. D) dörd. E)altı.

---

397
İnsanın şüur fəaliyyətinə nələr daxildir?
A) fikirləri, duyğuları, təsəvvürləri, hissləri, iradəsi, xarakteri.
B) Sözləri, əməlləri, arzuları, duyğuları, hissələri, iradəsi.
C) insanlığı, səbri, ağılı, fikirləri, xarakteri, əməlləri.
D) əməlləri, səmimiliyi, yoldaşlığı, hissləri, təsəvvürləri.
E) inamı, etiqadı, səmimiyəti, duyğuları, fikirləri.
398
İnsan beynində əsəb hüceyrəsinin təxminən miqdarı?
A) 2 milyard. B) 20 milyard. C)10 milyard. D) 30 milyard. E) 18 milyard.
399
İnsan hansı münasibətlərin məcmusudur?
A) hüquqi münasibətlərin. B) siyasi münasibətlərin.
C) ictimai münasibətlərin. D) ideoloji münasibətlərin.E) təbii münasibətlərin.
400
İnsanın formalaşmasında hansı amillər vəhdət təşkil edir?A) ideoloji, sosial, siyasi. B) 
bioloji, psixoloji, sosial.C) bioloji, kimyəvi, sosial. D) mexaniki, fiziki, bioloji.E) ideoloji, 
siyasi, psixoloji..
401
İnsan problemi ilə əlaqədar olaraq hansı anlayışları təhlil etmək zəruridir?
A) “insan”, “fərd”, “fərdiyyət”, “şəxsiyyət”.
B) “əmək”, “sosial”, “insan”, “şəxsiyyət”.
C) “fərd”, “fərdiyyət”, “cəmiyyət”, “tarix”.
D) “subyekt”, “obyekt”, “insan”,”şəxsiyyət”.
E) “sosial”, “bioloji”,”fərd”,”fərdiyyat”.
402
Bəşəriyyətin ən qiymətli sərvəti nədir?
A) çaylar. B) təbiət. C) almaz. D) insan. E) maddi sərvətlər. 
403
Ölüm haqqında fikirlər insanda hansı hissi yaradır?
A) qorxu. B) həyəcan. C) biganəlik. D) laqeyitlik. E) acizlik
404
Şəxsiyyət azadlığı və onun əsas formaları?
A) iqtisadi, siyasi, mənəvi. B) siyasi, mənəvi, dini, bəşəri.C) söz, dil, əqidə, inam. D) 
namus, varlı, siyasi, əqidə.E) əqidəli, qorxmaz, cəsarətli, istehlakçı.

---

405
“Metod” nədir?
A) istiqamət yolu. B) tədqiqat yolu. C) doğru yol.
D) əməli yol. E)inkişaf yol.
406
Dialektikanın qanunları ?
A) hərəkətin, inkişafın, ümumi qanunları.
B) inkar-inkar, əksikliklərin vəhdəti və mübarizəsi, kəmiyyətin keyfiyyətə keçməsi.
C) hadisələri, əlaqələri, tarixilik prinsipini.
D) hərəkətin, dövrün, zamanın.
E) məkanın, inkişafın, aləmin.
407
Hansı nəzəriyyə fəlsəfə ilə birlikdə meydana gəlmişdir?
A)idrak. B) metafizika. C) realist. D) nominalist. E)praqmatizm.
408
Təbiət necə varlıqdır?
A) kortəbii. B) subyektiv. C) real. D) obyektiv. E) şüurlu.
409
İnsanla təbiət arasındakı ziddiyyəti nə yaratdı?
A) elm. B) sənaye. C) elmi-texniki tərəqqi. D) mədəniyyət.E) maddi amillər.
410
Təhsil və peşə strukturunda əsas yeri kimlər tutur?
A) ziyalılar. B) fəhlələr. C) kəndlilər. D) tələbələr. E) məktəblilər.
411
Cəmiyyətin ilkin özəyi nədir?
A) qəbilə. B) tayfa. C) xalq. D) ailə. E) millət.
412
Dünyanın dərk olunmasını inkar edın fəlsəfi təlim?
A)Aqnostisizm B)Skeptisizm C)Obyektisizm
D)Materializm E)Empirizm
413
Qnoseologiya nədir?
A)Varlıq haqqında təlim
B)İdrak nəzəriyyəsi
C)İdrakın metodu
D)Materiyanın atributu
E)Varlığın forması
414
Ontologiya nədir?
A)İdrak haqqında təlim
B) Varlıq haqqında təlim
C) Metod haqqında təlim
D) İnsan haqqında təlim
E) Şüur haqqında təlim
415
Aşağıdakılardan hansı ictimai şüurun forması deyil?A)Hüquqi B)Siyasi C)İqtisadi
D)Əxlaqi E)Fəlsəfi

---

416
Materialist dialektikanı kim yaratmışdır?
A)Fixte B) Kant C)Marks D)Şellinq E)Hegel
417
Cəmiyyətin mənəvi həyatına daxil deyildir?
A)Siyasət B)Hüquq C)İncəsənət
D)İqtisadiyyat E)Elm
418
Orta əsrlər fəlsəfəsinin səciyyəvi cəhətlərindən biri hansı idi: A)ssientizm B)kosmosentrizm
C)sxolastika D)humanizm E)antroposentrizm
419
Orta əsrlər fəlsəfəsi hansı prinsipdən çıxış edirdi:A)rasionalizm B)kosmosentrizm
C)teosentrizm D)humanizm E)estetizm
420
Var-dövlətin artmasını Allaha xoş gedən əməl sayan hansıdır?A)Yunan-katolisizmi
B)Katolisizm C)Protestantizm D)Islahatçılıq
E)Pravoslavlıq
421
Xristianlıq əməkdə nəyi görürdü?A)Dini inkişaf etdirmək yolu B)Cənnətə düşmə vasitəsi
C)Insanın günahını yumaq vasitəsi D)Müqəddəslik zirvəsinə yüksəlmək vasitəsi
E)Tanrıya qovuşmaq üsulu
422
Teosentrizmə görə mütləq varlıq:A)sonludur
B)insandır
C)hər şeyə qadir olan fövqəltəbii başlanğıcdır D)cəmiyyətdir
E)kürə formasındadır
423
Orta əsr Qərb fəlsəfəsində həqiqi varlıq:A)cəmiyyətdir B)ideyalar aləmidir
C)allahdır D)dövlətdir E)insandır
424
İlk fəlsəfi təlimlər hansı ölkələrdə meydana çıxmışdır:A)Babilistanda, İspaniyada, İranda
B)Çində, Qədim Romada, Almaniyada
C)Hindistanda, Çində, Yunanıstanda D)Hindistanda, Misirdə, Italiyada
E)Misirdə, İraqda Yunanıstanda
425
İlk başlanğıclar haqqında təlim nəyin predmetinə daxildir:A)Fizikanın
B)Sosial fəlsəfənin
C)Ontologiyanın D)Aksiologiyanın
E)Qnoseologiyanın
426
İnsanın dünyada yeri məsələsi hansı problemlər qrupuna daxildir:A)Aksioloji
B)Dünyagörüşü C)Psixoloji
D)Naturfəlsəfi E)Qnoseoloji

---

427
Formalaşma xüsusiyyətlərinə görə dünyagörüşünün səviyyələri hansılardır:A)Dini səviyyə
B)Mistik və mifoloji səviyyələr
C)Adi-gündəlik
və nəzəri səviyyələr D)Qnoseoloji səviyyə?
E)Riyazi səviyyə
428
İnsanı konkret müşahidə və təcrübə hüdudlarını aşıb keçməyə vadar edən onun: A)Şüuru və 
məntiqi təfəkkürüdür
B)Bioloji varlığıdır C)Mənəvi-əxlaqi
varlığıdır D)Obrazlı düşünmə qabiliyyətidir
E)Maddi nemətlərə bağlılığıdır
429
Din və və fəlsəfə insanın hansı köklü tələbatından qaynaqlanırlar:A)Təbiət hadisələrini dərk 
etmək
B)Maddi durumunu yaxşılaşdırmaq
C)Tamamlanmış (mütləq) biliyə can atmaq D)Şan-şöhrət qazanmaq E)Gözəlliyi sevmək
430
Biliyə mənəvi-etik
(əxlaqi) münasibət necə xarakter daşıyır:A)Siyasi
B)Konkretelmi C)Dini-fəlsəfi D)Məntiqi
E)Psixoloji
431
Hilozoizm hansı dünyagörüşü forması üçün səciyyəvidir:A)Elmi B)Praqmatik
C)Mifoloji D)Idealist E)Dini
432
Mifoloji dünyagörüşü öz gücünü nədən alırdı:A)Məntiqi təfəkkürdən
B)Insanın emosiyalarından
C)Adət-ənənələrin
nüfuzundan D)Bunların heç birindən
E)Tək Allaha inamdan
433
Mifoloji dünyagörüşünün dağılması hansı səbəblə şərtlənir: A)ibtidai insanın əmək 
vərdişlərinin inkişafı ilə
B)əmək alətlərinin təkmilləşməsilə
C)bunların hamısı ilə D)adət-ənənələrin
nüfuzdan düşməsilə
E)əmək bölgüsünün inkişafı ilə
434
Dünyagörüşünün strukturunda nəyin önə çıxması fəlsəfənin yaranmasına gətirib 
çıxardı:A)Siyasi münasibətlərin
B)Emosiyaların
C)Məntiqi təfəkkürün D)Bunların heç birinin
E)Ideologiyanın

---

435
Fəlsəfə meydana gəlmişdir:A)Adət-ənənələrin
ümumiləşmiş ifadəsi kimi
B)Ilk astronomikfiziki
elm kimi
C)Nəzəriyyənin ilk forması kimi D)Bunların hər biri kimi
E)Incəsənətin ilk forması kimi
436
Miflərin rasionallaşması prosesi hansı əsas ideyalara söykənirdi:A)Tale və “qəza-qədər”
ideyalarına
B)Dünyanın tək Allah tərəfindən yaradılmasına
C)ilk başlanğıclar” və “səbəbiyyət” ideyalarına D)Bunların heç birinə
E)Inkişaf və tərəqqi ideyalarına
437
XIX əsrin II yarısında fəlsəfənin mümkünlüyünə qarşı şübhələr nədən 
qaynaqlanırdı:A)Metafizik sistemlər arasındakı ziddiyyətlərdən
B)Konkret elmlərin fəlsəfədən ayrılmasından
C)Bunların hamısından D)Fəlsəfənin metafizika kimi dərk edilməsindən
E)Yeni dövr rasionalizmindən
438
Fəlsəfənin metafizika kimi mümkünlüyünü hansı cərəyan inkar edirdi:A)Ekzistensializm
B)Paraqmatizm
C)Pozitivizm D)İdealizm E)Rasionalizm
439
Fəlsəfi təhsil mütəxəssisdə hansi keyfiyyət tərbiyə edir:A)əməksevərlik B)dəqiqlik
C)tənqidi yanaşma və müstəqillik bunların D)hamısını E)intizamlılıq
440
Dini şüurun mövcudluq üsulu:A)Mövhumatdır
B)Məntiqi təfəkkürdür
C)Etiqaddır D)Ayin və mərasimlərdir
E)Duygulardır
441
Fəlsəfə dindən nədə fərqlənir:A)Insanın mütləq(bitkin) həqiqətə olan tələbatına cavab 
verməkdə
B)Dünyagörüşünə səmtlənməkdə
C)Dünyanı rasional şəkildə dərk etməkdə D)Bunların heç birində
E)Konkret təcrübə və müşahidənin hüdudlarını aşmaqda
442
Kim ilk dəfə olarq, fəlsəfəni nəzəri bilıiyin xüsusi sahəsi kimi nəzərdən 
keşirilmişdir:A)Protaqor
B)Platon C)Aristotel D)Parmenid E)Pifaqor

---

443
Fəlsəfənin idrak prosesinin mənşəyini və mahiyyətini öyrənən bölməsi necə 
adlanır:A)Ontologiya B)Naturfəlsəfə
C)Qnoseologiya D)Antropologiya
E)Prakisologiya
444
İdrak metodları və prinsiplərinin işlənib hazırlanmasında fəlsəfənin hansı funksiyası özünü 
göstərir:A)Dünyagörüşü
B)Evristik
C)Metodoloji D)Tənqidi
E)Idraki
445
Dünya haqqında biliklərin qazanılmasında fəlsəfənin hansı funksiyası təzahür 
edir:A)Tənqidi
B)Metodoloji
C)Idraki D)Dünyagörüşü E)Evristik
446
Dəyərlərin öyrənilməsi və əsaslandırılması fəlsəfənin hansı funksiyasına 
daxildir:A)Dünyagörüşü B)Idraki
C)Aksioloji D)Tənqidi E)Metodoloji
447
Fəlsəfənin predmetini təşkil edir:A)Cəmiyyət
B)Təbiət C)Bütöv bir tam kimi dünya D)Iqtisadi sistem E)Insanın psixik həyatı
448
Fəlsəfənin dünyagörüşü funksiyası nədən ibarətdir? A)Idrakın metod və prinsiplərini işləyib 
hazıramaq
B)Dəyərlərin öyrənilməsi və əsaslandırılması
C)Dünyagörüşünü sistemləşdirmək və əsaslandırmaq D)Bütöv bir tam kimi dünya
E)Mədəniyyətin mahiyətini təhlil etmək
449
Fəlsəfə ilə elm arasında ümumi cəhət nədən ibarətdir?A)Biliyin praktik faydalılığı
B)Biliyin insanın fərdi mövcudluğu ilə əlaqələndirilməsi
C)Rasional məntiqi tədqiqat metodları D)Subyekt-obyekt qarşıdurması
E)Biliklərin təcrübədə yoxlanması
450
Fəlsəfə elmdən nə ilə fərqlənir?A)Həqiqəti əldə etmək cəhdi
B)Biliyin sistemliyi və əsaslandırılması
C)Dünyanın anlayışlarda inikası
D)Biliyin insana istiqamətlənməsi E)Dünyanın dərk edilməsinin rasional üsulu