Fənn: Çıxan protezlərin hazırlanma texnikası Şöbə: “Ortopedik stomatologiya” 2 nömrəli Bakı Baza Tibb Kolleci

Fənn: Çıxan protezlərin hazırlanma texnikası 

 

Şöbə: “Ortopedik stomatologiya” 

2 nömrəli Bakı Baza Tibb Kolleci 

 27 

 

Aşağı  çənədə  dodaq  səthi  protezin  ağzın  dairəvi  əzələsi  ilə  yaxşı fiksasiya  olunması  üçün  ön 

dişlərin boynu nahiyəsində bir qədər qabarıq modelləşdirilir. 

Aşağı  dodaq  yüyəninin  və  dodaq  dartılarının  çox  inkişafı  zamanı  süni  dişətinin  kənarı  ağzın 

açılması zamanı onların gərginləşməsi nəzərə alınaraq modelləşdirilir. Dil səthi ön dişlər nahiyəsində 

dilin  rahat  hərəkəti  və  yerləşməsi  üçün  bir  qədər  yastılanmalıdır.  Bazisin  kənarlarına  dairəvi  forma 

verilir.  Protezin  arxa  kənarları  aşağı  çənə  budağının  daxili  səthində  molyararxası  üçbucaqda 

yerləşməlidir. Bu, əzələsiz zona  adlanan yerlər protezin yaxşı fiksasiyasına kömək edir. Bu nahiyədə 

mumdan  pelotlar  modelləşdirilib  paslanmayan  poladdan  hazırlanmış  yayvari  məftillə  bazisə 

birləşdirilir.  Modelləşdirmədən  sonra  mum  bazis  modeldən  çıxarılır,  qızdırılmış  şpatellə  kənarları 

hamarlanır və yenidən model üzərinə qoyulur, sonra artikulyatorla birlikdə klinikaya yoxlanma üçün 

göndərilir. 

Dişsiz  çənələrə  protez  hazırlanmasında  sərt  bazis  modelləşdirilməsində  süni  dişlərin  ətrafına 

diqqət  verilməlidir.  Yanaq  səthi  və  dilaltı  çıxıntıların  mumdan  formalaşdırılması  həkim  tərəfindən 

klinikada protezin yoxlanması zamanı aparılır. 

Hər bir süni diş boyun nahiyəsində süni diş ətində 1 mm-ə qədər oturdulmalıdır. Mum dişlərin 

bütün səthlərindən çıxarılır, dişarası elə modelləşdirilir ki, dişətiarası sahəsi təbii görkəm alsın. Hər 

dişin  boynu  yaxınlığında  dişətinin  təbii  konturları  yaradılır.  Yuxarı  çənə  protezinin  bazisi  bütün 

uzunluğu  boyunca  bərabər  qalınlıqda  modelləşdirilir.  Bunun  üçün  qızdırılmış şpatellə  dişlərdən  3-5 

mm aralı məftil qövs çıxarılır, mum bazis kəsilərək çıxarılır. Yenidən mum lövhəsi qızdırılır, modelin 

damaq  səthinə  qoyulur,  ehtiyatla  sıxılır,  artıqlar  kəsilir  və  qızdırılmış  şpatellə  əvvəlki  mumla 

birləşdirilir. Bazisin qalınlığının bərabərliyi işıqda yoxlanır. 

Aşağı  çənə  bazisi  bir  qədər  qalın  modelləşdirilir,  çünki sahəsi  çox  kiçikdir.  Bu çənədə  məftil 

qövs  küvetdə  mumun  əridilməsindən  sonra  çıxarılır.  Mumun  artıqları  bütün  dişlərin  səthindən 

təmizlənir, son dəfə bazisin qalınlığı yoxlanılır, bazis bütün perimetri boyunca xarici sərhəddi tərəfdən 

bərkidilir.  Dişləri oda  toxundurmadan,  ehtiyatla,  bazis  qızdırıcı  üzərində  gəzdirilir,  üzəri  hamarlanır, 

sonra  modellər  küvetə  gipslənir.  Mum  əridilir,  plastmas  hazırlanır,  mumun  yerinə  qoyulur,  preslənir, 

plastmasın  artıqları  götürülür,  son  dəfə  preslənir.  Polimerləşmədən  sonra  protez  küvetdən  çıxarılır, 

kənarları işlənir, cilalanır və hazır protez klinikaya göndərilir. 

 

 

---