FƏnn sillabusu təsdiq edirəm: c e. d. M. A. Abduyev

İmtahan sualları:

1. 
   Geodeziyanın predmeti və bölmələri. Digər elmlərlə əlaqəsi
   
2. 
   Yerin forma və ölçüləri haqqında anlayış.
   
3. 
   Topoqrafik xəritələrin əsas elementləri
   
4. 
   Topoqrafik xəritələrin riyazi əsası. Miqyas
   
5. 
   Topoqrafiyada tətbiq olunan koordinat sistemləri
   
6. 
   Qaussun köndələn silindrik və UTM proyeksiyası.
   
7. 
   Topoqrafik xəritələrin bölünməsi və nomenklaturası
   
8. 
   Topoqrafik xəritələrin kompanovkası
   
9. 
   Cəhətləndirmə bucaqları
   
10. 
    Topoqrafik xəritələrin coğrafi məzmun elementləri
    
11. 
    Topoqrafik xəritələrin şərti işarələri.
    
12. 
    Topoqrafik xəritələrdə relyefin təsviri
    
13. 
    Topoqrafik xəritələr üzrə aparılan kartometrik işlər
    
14. 
    Xəritədə sahələrin ölçülmə üsulları
    
15. 
    Xəritədə uzunluqların ölçülmə üsulları
    
16. 
    Yerdə nöqtələrin bərkidilməsi və nişanlanması.
    
17. 
    Yer üzərində uzunluqları ölçmək üçün alətlər.
    
18. 
    Planalma və onun növləri.
    
19. 
    Bussol və bussolla planalma.
    
20. 
    Sadə geodeziya alətləri. Ekkerlə planalma
    
21. 
    Dəqiq geodeziya alətləri
    
22. 
    Teodolit və taxeometrik planalma
    
23. 
    Nivelirləmə və onun növləri
    
24. 
    Həndəsi nivelirləmə və onun növləri
    
25. 
    Aerofotoplanalma. Aeroşəkillərin deşifrələnməsi.
    
26. 
    Kartoqrafiyanın tarixi
    
27. 
    Kartoqrafiyanın bölmələri və digər elmlərlə əlaqəsi
    
28. 
    Xəritənin əsas xüsusiyyətləri
    
29. 
    Coğrafiya xəritəsinin əsas elementləri
    
30. 
    Kartoqrafik əsərlər. Məktəb kartoqrafik əsərləri. Qlobuslar
    
31. 
    Coğrafiya xəritələrinin təsnifatı
    
32. 
    Kiçik miqyaslı xəritələrin riyazi əsası. Xüsusi miqyas
    
33. 
    Kartoqrafik proyeksiyalar haqqında ümumi məlumat
    
34. 
    Təhrif və qurulma xüsusiyyətinə görə proyeksiyaların təsnifatı
    
35. 
    Azimutal proyeksiyalar
    
36. 
    Silindrik proyeksiya
    
37. 
    Konus, polikonus və şərti proyeksiyalar
    
38. 
    Proyeksiyaların seçilməsi və tanınması
    
39. 
    Obyekt və hadisələrin izoxətlər və areal üsulu ilə təsviri
    
40. 
    Obyekt və hadisələrin keyfiyyət fonu və lokal-diaqram üsulu ilə təsviri
    
41. 
    Obyekt və hadisələrin nöqtələr və hərəkət xətləri üsulu ilə təsviri
    
42. 
    Obyekt və hadisələrin kartoqram və kartodiaqram üsulu ilə təsviri
    
43. 
    Relyefin perspektiv və ştrixlər üsulu ilə təsviri
    
44. 
    Hipsometrik üsulla relyefin təsviri
    
45. 
    Yuma üsulu ilə relyefin təsviri. Relyefin şərti işarələri
    
46. 
    Relyefin rəqəmsal modeli. Blok diaqram və yüksəklik nöqtələri üsulu.
    
47. 
    Generalizasiyaya səbəb olan əsas amillər
    
48. 
    Generalizasiyanın mahiyyəti və növləri
    
49. 
    Xəritə və atlasların tərtibi üçün əsas mənbələr. Xəritənin yaradılma mərhələləri
    
50. 
    Xəritə tərtibinin aerokosmik üsulu. Kartoqrafik tədqiqat metodları
    
51. 
    Miqyasın həddi dəqiqliyi ___m, ___m, ____m olarsa miqyaslarını müəyyən edin
    
52. 
    Sahə miqyası 1mm²-də ___m², 1mm²-də __m², 1mm²-də _ha olan xəritənin ədədi miqyasını tapın.
    
53. 
    ------------ miqyaslı xəritədə sahəsi --mm²; --mm² olan obyektlərin sahəsi nəyə bərabərdir?
    
54. 
    Miqyası ------------ olan xəritədə iki məntəqə arasındakı məsafə -- sm, digər xəritədə isə bu məsafə -- sm-dir. İkinci xəritənin tərtib olunduğu miqyası təyin edin
    
55. 
    Aşağıdakı miqyasların həddi və qrafiki dəqiqliyii hesablayındəqiqliyini tapın : ---------------------
    
56. 
    Nomenklaturalarına görə xəritə vərəqlərinin çərçivələrinin koordinatlarını müəyyən edin: ------
    
57. 
    Nomenklaturalara əsasən xəritələrin miqyaslarını müəyyən edin: ------------------------------------
    
58. 
    ------------ vərəqinin 8 qonşu vərəqinin nomenklaturasını tapın
    
59. 
    Verilmiş azimutlara əsasən tərs azimutları hesablayın: ---------------------------------------------
    
60. 
    Verilmiş azimutlara əsasən rumbları hesablayın: ---------------------------------------------
    
61. 
    Rumb ---------------------------------------- olarsa azimutları hesablayın
    
62. 
    Maqnit azimutu ---------------------------------, və inhiraf bucağı ------- olarsa həqiqi azimutu tapın.
    
63. 
    ---ş.e., ---ş.u. və -----şm.e., ---ş.u arasında yerləşən xəritə vərəqlərinin nomenklaturasını müəyyən edin
    
64. 
    Direksion bucaq -------------- -dir. Meridianların yaxınlaşma bucağı --------olarsa həqiqi azimutu tapın.
    
65. 
    φ=__º-lik en dairəsində ∆λ=___º-lik paralel qövsünün uzunluğunu hesablayın
    
66. 
    φ=__º və φ=__º dərəcə olarsa meridian qövsünün uzunluğunu təyin edin.
    
67. 
    _º-lik en dairəsindən (1º-lik paralel qövsü __m) götürülmüş məntəqədə meridianlar arası məsafə ___mm ölçülmüşdür. Meridian və paralellərin __º-dən bir keçirilərsə həmin məntəqədə xüsusi miqyası hesablayın.
    
68. 
    Miqyası ________ olan qlobusda sahə ___mm², ___mm²-dir. Həqiqi sahəni tapın.
    
69. 
    ___º-lik en dairəsindən (1º-lik paralel qövsü ______m) götürülmüş məntəqədə meridianlar arasındakı məsafə ___mm ölçülmüşdür. Meridian və paralellərin __º-dən bir keçirildiyini bilərək həmin məntəqə üçün xüsusi miqyası hesablayın.
    
70. 
    Miqyası __________olan xəritədə uzunluq __mm və __mm-dir. Həqiqi uzunluqları hesablayın
    
71. 
    Əgər verilmiş istiqamət üzrə xüsusi miqyas __, tərtib olunan xəritənin miqyası _________ olarsa , uzunlugu L=___ km olan xəttin xəritədə böyüklüyünü tapın? (xəritənin miqyasına görə)
    
72. 
    Miqyası _________ olan birinci xəritədə iki məntəqə arasındakı məsafə __sm-dir. İkinci xəritədə bu məsafə ___sm-dir. Ikinci xəritənin miqyasını tapın
    
73. 
    Qlobus üzərindən götürülmüş məsafə ___ mm, həqiqi məsafə ___ km olarsa qlobusun miqyasını tapın?
    
74. 
    Miqyası _______ olan qlobus üzərində sahə ___mm² və ___mm-dir. Həqiqi sahəni tapın.
    
75. 
    Qlobusda ekvatorun uzunluğu ___mm və ___mm ölçülmüşdür. Qlobusun miqyasını tapın.
    

IX. Fənnin təqvim planı:

Mühazirə məşğələsi

Həftələr	Tarix və saat	Mövzunun sırası, adı və əhatə etdiyi məsələlər (plan)	Tapşırıqların məzmunu	Mənbə
I	16/09/2019	Geodeziya fənnin predmeti. Yerin forma və ölçüləri 1.Geodeziyanın tarixi inkişaf yolu, predmeti və digər elmlərlə əlaqəsi. 2.Geodeziyanın bölmələri. 3.Yerin forma və ölçüləri	Geodeziya elminin məqsəd və vəzifələri, onun xalq təsərrüfatı və hərbdə əhəmiyyəti, tarixi yolu. Müasir dövrdə geodeziya elminin vəziyyəti və perspektivi. Geoid haqqında qısa məlumat. F.N.Krasovski referens-ellipsoidi.	Ədəbiyyat № Ədəbiyyat № Ədəbiyyat №
I	18/09/2019	Topoqrafik xəritələrin elementləri 1.Topoqrafik xəritələrin elementləri 2.Topoqrafik xəritələrin miqyası 3. Topoqrafik xəritələrin proyeksiyası	Topoqrafik xəritələrin əsas elementləri. Miqyasın məzmunu və ifadə olunma formaları: ədədi, xətti, onluq miqyaslar. Miqyasın təyin edilmə dəqiqliyi. Qauss-Kryugerin kartoqrafik proyeksiyası.	Ədəbiyyat № Ədəbiyyat № Ədəbiyyat №
II	25/09/2019	Topoqrafik xəritələrin nomenklaturası və kompanovkası 1.Topoqrafik xəritələrin nomenklaturası 2.Topoqrafik xəritələrin kompanovkası	Topoqrafik xəritələrin bölünməsi və nomenklaturası. Sıra və sütunlar, onların işarələnməsi.Böyük miqyaslı xəritələrin nömrələnməsiş Topoqrafik xəritələrin kompanovkası.	Ədəbiyyat № Ədəbiyyat № Ədəbiyyat №
III	30/09/2019	Yer səthinin koordinat nöqtələri 1.Geodezik və astronomik koordinat sistemi 2. Qütb və bipolyar koordinat 3.Düzbucaqlı koordinat sistemi 4.Xəritəyə əsasən coğrafi koordinatların tapılması	Koordinatlar və koordinat sistemləri. Geode-ziyada istifadə edilən plan və yüksəklik koordinat sistemləri. Coğrafi koordinat sisteminin təyini, coğrafi en və coğrafi uzunluq dairələri.	Ədəbiyyat № Ədəbiyyat № Ədəbiyyat №
III	02/10/2019	İstiqamət bucaqları 1.Azimut bucağı 2.Direksion bucaq 3.Rumb bucağı və onun direksion bucaqla əlaqəsi	Meridianların yaxınlaşması. Bucağı xəttin maqnit azimutu. Maqnit əqrəbinin inhiraf bucağı. Düz və əks cəhətləndirmə bucaqları. Həqiqi, maqnit azimutları və direksion bucaqlar arasında əlaqə. Xəritədə çəkilmiş xəttin həqiqi azimut və direksion buçağının təyini.	Ədəbiyyat № Ədəbiyyat № Ədəbiyyat №
IV	09/10/2019	Topoqrafik xəritələr üzərində aparılan kartoqrafik işlər 1.Xəritədə uzunluqların ölçülməsi 2.Xəritədə sahələrin ölçülməsi 3.Nöqtələrin yüksəkliyinin təyin edilməsi. 4.Xətlərin meyl bucaqları.	Xəritədə uzunluq və sahələrin hesqablanması. Mexaniki, analitiki və həndəsi üsulları. Qrafiki paletka üsulu. Planimetrin quruluşu və onunla ölçülən ərazinin sahəsinin hesablanması. Planimetrin sabit kəmiyyətlərinin həndəsi mahiyyəti və təyin edilməsi. Nöqtənin yüksəkliyinin təyini, meyl bucağı.	Ədəbiyyat № Ədəbiyyat № Ədəbiyyat №
V	14/10/2019	Şərti işarələr. Ümumcoğrafi xəritələrin coğrafi məzmun elementləri 1.Şərti işarələr 2.Cooğrafi məzmun elementləri 3.Topoqrafik xəritələrdə relyefin təsviri	Coğrafri məzmun elementləri: bitki-qrunt. Hidroqrafiya, ictimai-iqtisadı və siyasi obyektlər, relyef. Relyefin əsas formaları. Relyefin xəritədəki təsvirinə qoyulan tələblər. Horizontal. Horizontallar üsulunun mahiyyəti. Horizontalların xassələri.	Ədəbiyyat № Ədəbiyyat № Ədəbiyyat №
V	16/10/2019	Yerdə aparılan sadə geodeziya ölçü işləri. Geodeziya şəbəkələri 1.Yer üzərində uzunluqların ölçülməsi 2. Geodeziya şəbəkələri. 3.Yerdə nöqtələrin bərkidilməsi və nişanlanması	Ölçü lenti və ruletka, onlarla Yer üzərində məsafənin ölçülməsi qaydası. Məsafənin optik məsafəölçənlərlə ölçülməsi prinsipi. İşıq və radio məsafəölçənlər haqqanda anlayış Geodeziya isttinad məntəqələri. Daimi, uzun müddətli və müvəqqəti nişanlar. Trianqulyasiya, trilaterasiya və poliqonometriya. Geodeziya şəbəkələri.	Ədəbiyyat № Ədəbiyyat № Ədəbiyyat №
VI	23/10/2019	Topoqrafik planalma 1.Planalmanın növləri 2. Üfüqi planalma və onun üsulları r	Planalma və onun növləri. Üfüqi planalmanın üsulları. Dolanma, qütb, kəsdirmə və ordinatlar üsulu ilə planalma. Şaquli və üfüqi-şaquli planalma.	Ədəbiyyat № Ədəbiyyat № Ədəbiyyat №
VII	28/10/2019	Sadə geodeziya alətləri ilə planalma 1.Bussol və onun quruluşu 2.Bussol ilə planalma 3.Ekker. Ekker ilə planalma	Bussolun quruluşu və onun növləri. Bussol ilə planalmanın ardıcıllığı. Bussol planalmasının aparılma metodu. Alətin yoxlanılması. Ekkerin növləri. Ekkerlə planalma.	Ədəbiyyat № Ədəbiyyat № Ədəbiyyat №
VIII	30/10/2019	Dəqiq geodeziya alətləri 1.Teodolit və onun planalma 3.Elektron taxeometrlər və taxeometrik planalma 4.Peyk qəbulediciləri. Aerofotoplanalma	Teodolitlər. Onların siniflərə bölünməsi. Optik teodolitin quruluşu Elektron taxeometrin teodolitdən fərqi. Nivelirlərin siniflərə bölünməsi. H-3 markalı nivelirin əsas hissələri və ümumi quruluşu. Peyk qəbuledicilər. GPS-lərin növləri.	Ədəbiyyat № Ədəbiyyat № Ədəbiyyat №
IX	06/11/2019	Nöqtələrin yüksəkliyinin təyin olunması. Nivelirləmə 1.Nivelirləmə və onun növləri. 2.Həndəsi nivelirləmə 3.Triqonometrik nivelirləmə 4.Barometrik nivelirləmə	Həndəsi nivelirləmə üsulunun mahiyyəti və növləri: "Ortadan", "irəliyə" nivelirləmə. Yerin əyriliyinin və şaquli refraksiyanın nivelirləmə nəticələrinə təsiri. Nivelir və nivelirləmə tamasaları.Nivelirləmə ölçmələrinin kameral işlənməsi. Texniki nivelirləmə. Triqonometrik nivelirləmənin əsas prinsipi.	Ədəbiyyat № Ədəbiyyat № Ədəbiyyat №
X	11/11/2019	Kartoqrafiya elmi, onun bölmələri, strukturu və digər elmlərlə əlaqəsi 1.Kartoqrafiya və kartoqrafiyanın əsas konsepsiyaları. 2.Kartoqrafiyanın bölmələri 3.Kartoqrafiyanın digər elmlərlə əlaqəsi	Fənnin məqsədi, vəzifəsi, bölmələri. Xəritəşünaslıq, kartoqrafik informatika, xəritənin tərtibi və redaktəsi, riyazi kartoqrafiya və s. bölmələri haqqında. Digər elmlərlə əlaqəsi. və s. konkret faktlarla, elmi əsaslarla izahı.	Ədəbiyyat № Ədəbiyyat № Ədəbiyyat №
X	13/11/2019	Coğrafiya xəritəsi, onun əsas xüsusiyyətlə Xəritə termini və şərhi Xəritənin əsas xüsusiyyətləri Coğrafiya xəritəsinin əsas elementləri	Coğrafiya xəritəsi. Onun mahiyəti, riyazi qanunlarla, şərti işarələrlə, generalizasiya olunmuş bir təsvir kimi izahı. Coğrafiya xəritəsinin növləri	Ədəbiyyat № Ədəbiyyat № Ədəbiyyat №
XI	20/11/2019	Xəritələrin təsnifatı 1. Təsnifatın əsas prinsipləri 2. Məzmununa, miqyas, ərazi əhatə etməsinə, məqsədinə görə təsnifat 3. Digər kartoqrafik əsərlər	Təsnifatın prinsipi: miqyasa, ərazi əhatə etməsinə, məqsəd və vəzifəsinə və s. Analitik xəritələr. Kompleks, sintetiki və funksional xəritələr. Dinamik xəritələr.	Ədəbiyyat № Ədəbiyyat № Ədəbiyyat №
XII	25/11/2019	Xəritələrin riyazi əsası Xəritələrin miqyası Kartoqrafik proyeksiyalar Kartoqrafik şəbəkər haqqında anlayış	Miqyaslar, kartoqrafik şəbəkə, koordinat şəbəkəsi, Yer ellipsoidi, Kartoqrafik proyeksiyalar. Miqyasın, proyeksiyanın, kartoqrafik şəbəkənin seçilməsi. Xəritələrin kompanovkası	Ədəbiyyat № Ədəbiyyat № Ədəbiyyat №
XII	27/11/2019	Proyeksiyaların təsnifatı 1.Təhrif xüsusiyyətinə görə təsnifat 2.Normal şəbəkənin meridian və paralellərə görə təsnifat 3.Koordinat sisteminin normal qütb vəziyyətinə görə 4.İstifadə metoduna görə	Həndəsi səthlərə görə proyeksiyaların təsnifatı. Müstəvi, konus, silindr fiqurlarına görə proyeksiyanın qurulması. Meridian və paralellərin quruluşuna görə proyeksiyaların təsnifatı. Uzunluq, bucaq, sahə və forma təhriflərinin paylanması. Proyeksiyalarda təhrif xüsusiyyətləri.	Ədəbiyyat № Ədəbiyyat № Ədəbiyyat №
XIII	4/12/2019	Azimutal və silindrik proyeksiyalar Azimutal proyeksiyalar Silindrik proyeksiyalar	Azimutal proyeksiyaların təsnifatı. Perspektiv və perspektiv olmayan proyeksiyalar. Ortoqrafik, stereoqrafik, mərkəzi və xarici proyeksiyalar. Silindrik proyeksiyaların təsnifatı. Kvadrat, düzbucaqlı və Merkator proyeksiyası.	Ədəbiyyat № Ədəbiyyat № Ədəbiyyat №
XIV	9/12/2019	Konus, polikonus və şərti proyeksiyal. Konus proyeksiyalar Polikonus proyeksiyalar Şərti proyeksiyalar Çoxüzlü proyeksiyalar	Konus proyeksiyaların təsnifatı. Ptolomeyin sadə konus proyeksiyası. Polikonus proyeksiyalar. Ən çox istifadə olunan şərti proyeksiyalar. Çoxüzlü proyeksiyaların istifadəsi	Ədəbiyyat № Ədəbiyyat № Ədəbiyyat №
XIV	11/12/2019	Kartoqrafik təsvir üsulları 1.İzoxətlər və areal üsulu 2.Keyfiyyət fonu üsulu 3.Lokal diaqram üsulu 4.Nöqtələr üsulu 5.Hərəkət xətləri üsulu 6.Kartodiaqram və kartoqram	Üsulun mahiyyəti, qurulması, əhəmiyyəti, tətbiq sahələri, digər üsullarla birgə işlədilə bilməsi və s. şərh edilir. Areal, kartoqram, kartodiaqram, keyfiyyət fonu, hərəkət xətləri və s. üsullar	Ədəbiyyat № Ədəbiyyat № Ədəbiyyat №
XV	18/12/2019	Relyefin coğrafiya xəritələrində təsviri 1.Ümumi tələblər 2.Perspektiv və ştrixlər üsulu 3.Hipsometrik və yuma üsul 4.Relyefin şərti təsvirləri	Relyefin təsvir olunma üsulları ayrı-ayrılıqda şərh edilir. Hər bir üsulun üstün və çatışmayan cəhətləri təhlil edilir. Relyefin rəqəmsal modeli. Coğrafiya xəritələrinin yazısı.	Ədəbiyyat № Ədəbiyyat № Ədəbiyyat №
XVI	23/12/2019	Kartoqrafik generalizasiya Generalizasiyanın növləri 1.Generalizasiyanın mahiyəti 2.Generalizasiyanın növləri	Kartoqrafik generalizasiyanın xəritə tərtibində mahiyyəti. Generalizasiyaya səbəb amillər. Generalizasiyanın növləri. Seçmə və ümumiləşdirilmə.	Ədəbiyyat № Ədəbiyyat № Ədəbiyyat №
XVI	25/12/2019	Xəritənin tərtibi və istifadsəsi 1.Xəritə və atlasların hazırlanması üçün əsas mənbələr 2.Xəritə tərtibinin ardıcıllığı. 3.Xəritə tərtibinin aerokosmik metodları	Xəritə orijinalının hazırlanmasının texnoloji üsulları. Nəşrə hazırlıq işləri. Analitik-mexaniki, analitik-optik və analitik-elektron üsullarla xəritə tərtibi.	Ədəbiyyat № Ədəbiyyat № Ədəbiyyat №