Radiasiya əleyhinə daldanacaqlar Radiasiya əleyhinə daldanacaqlar (RƏD) onlarda yerləşdirilmiş insanların radioaktiv şüalanmadan, işıq şüalanmasından, müəyyən dərəcədə zərbə dalğasından, ZM-lərin, QKTM-lərin, bakterioloji vasitələrin və yandırıcı maddələrin insanların dərisinə, paltarına düşməsindən, bəzi təbii hadisələrdən ( qasırğa, qar axını və s.) qorumaq üçün tətbiq olunan mühafizə qurğularıdır.
RƏD-lərdə ventilyasiya təbii olur, yaxud mexaniki vasitələrlə həyata keçirilir. RƏD-in qızdırılması binanın ümumi qızdırıcı sistemi vasitəsi ilə həyata keçirilir. Su xətti olmadıqda su, gündəlik norma bir nəfər üçün 2 litr olmaqla, çəlləklərdə saxlanılır. İşıq üçün cib fonarlarından, akkumlyator batereyalarından, kiçik generatorlardan istifadə edilir.
Sadə daldanacaqlar Sadə daldanacaqlar açıq və örtülü olurlar.
Açıq sadə daldanacaqlarda (yarıqlar, səngərlər, tranşeylər və s.) yerləşən insanların zərbə dalğasının, işıq şüalanmasının, nüfuzedici radiasiyanın təsirinə məruz qalma ehtimalı açıq yerdə yerləşmiş insanlara görə 1,5 – 2 dəfə, radioaktiv zəhərlənmənin təsirindən şüalanma ehtimalı isə 2–3 dəfə az olur. Örtülü yarıqlar insanları işıq şüalanmasının təsirində tam qoruyur, zərbə dalğasının təsirindən zədələnmə ehtimalını 2,5–3 dəfə azaldır.
Sadə daldanacaqların hündürlüyü 1,8 m, eni aşağıda 0,8 m, yuxarıda isə 1,1-1,2 m olur. Hər bir adama oturmaq üçün 0,5-0,6 m, uzanmaq üçün isə 1,5-1,8 m yer hesablanır. Səngərlərdə oturacaqlar düzəldilir. Yarıqların uzunluğu onlarda yerləşdriləcək insanların sayından asılıdır.
Yarıqları partlayış təhlükəsi və zəhərli maddələri olan sexlərin, anbarların, tutumların, yüksək gərginlikli elektrik xətlərinin yaxınlığında, subasma təhlükəsi olan yerlərdə düzəltmək olmaz.
Zədələnmə ocaqlarında MM dəstələrinin fəaliyyətinin təminaı. Kəşfiyyat və hərəkətin təminatı
Dəstələrin QXDTİ keçirilən yerlərdə fəaliyyətinin təminatı müvafiq xidmət rəisləri və idarəetmə orqanının vəzifəli şəxsləri tərəfindən həyata keçirilir.
