Fərhad Əhmədov prokariotlar

10. Hemaqqlütinlər
 Müalicə--Koli protey faqlari
 bakterioloji üsul
Yersiniyalar
 Y.Pestis—taun törədir
 Y.enterocolitica—bagirsaq iersinozu törədir
 Y.pseudotuberculosis—yalançi vərəm törədir
 Qram mənfi,sporasizdirlar
 Y.pseudotuberculosis və Y.enterocolitica növləri hərəkətlidir
YERSİNİA PESTİS—TAUNUN TÖRƏDİCİSİ
 Qram mənfi Hərəkətsiz, sporasiz, ,zərif kapsulali və fakultativ anaerob çöplərdir
 Bipolyar boyanma xarakterikdir
 Kazeinli mühit və qan laxtasi hidrolizati onlar üçün elektiv mühitdir

 “kənarlari haşiyəli dəsmali—krujevali dəsmal” 
xatirladan R-koloniyalar
 Antigenləri
3) O-antigen (endotoksin)
4) F1-antigen-1ci fraksiya—kapsula antigenidir
5) F2-antigen—2ci fraksiya- Siçan toksini adlanir—adrenoreseptorlari blok edir,mitoxondrilərin 
tənəffüs aktivliyini inhibə edir və NADF-reduktazanin aktivliyin azaldir
6) V/W –antigenləri-virulentlik antigenləridir
7) Plazminogenin aktivatoru-proteaza
8) Aqressiya fermentləri—plazmakoaqulaza,hemolizin,lesitinaza, hialurinadaza,RNT-aza

---

 Kontagiozluq 1-dir
 Transmissiv yolla-birələrlə yoluxur
 Təmas,alimentar və hava damci yoli ilə də keçir
 Regionar Limfa düyünləri böyüyür və agrilir olur—paxla formasinda olur və BUBON(taunun bubon 
formasi) adlanir
 Dəri-bubon formada-xəstəliyin dəri formasi ilə bubon formasi birgə olur
 Periferik limfa düyünlərinə keçən törədicilər ikicili bubonlar əmələ gətirir
 Hematogen yolla agciyərə gələn törədicilər ikicili-agciyər formasinin inkişafina səbəb olurlar
 Hava-damci ilə yoluxduqda isə 1cili agciyər formasi əmələ gəlir,yüksək kontagiozluga və ildirimsürətli 
gedişə malikdir,tərkibində taun çöpləri olan bol serozlu-hemorragik bəlgəmlə müşahidə olunur
 Taunda gərgin və uzunmüddətli immunitet formalaşir
 Diaqnostikasinda—bakterioloji,bioloji,seroliji üsullardan istifadə edilir
 Müalicədə-karantin rejimi,streptomisin(əsas),tetratsiklin istifadə edilir
 Spesifik proflaktikada-formalinlə öldürülmüş vaksin istifadə edilir