Fəsil 1 Elm və Elmi Tədqiqat Giriş
Pozitivist Sonrası Elmi Yanaşmanın Xüsusiyyətləri
Yüklə 137,77 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Bir düzgün metod yoxdur.
|
Pozitivist Sonrası Elmi Yanaşmanın Xüsusiyyətləri
Elmi mərhələlərin heç bir mərhələsi dəyər mühakimələrindən müstəqil deyil. 6
Bir düzgün metod yoxdur. Elmi fəaliyyət metafizik əsaslara söykənə bilər. Beləliklə, bir elmi nəzəriyyənin əsas fərziyyələri empirik şəkildə sınanmaya bilər. Sosial Elmlər 18-19-cu əsrlərdə yaranmış və inkişaf etdirilən ictimai elmlər elmi status qazanmağı, cəmiyyətdə və insan həyatında praktik rol oynamağı hədəfləyir. Sosial elm adamlarının qabaqcılları arasında sayılan Fransız Sent-Simon, təbii dünyanın elmləri kimi bir "ictimai elm" qurmaq arzusunda idi. Bu elm sosial aləmdəki hadisələri tənzimləmək və nəzarət etmək üçün istifadə ediləcəkdi. Saint Simon`un bu fikirləri bir başqa Fransız mütəfəkkir Augoste Comte tərəfindən daha da inkişaf etdildi. Comte görə, ictimai elmlər təbiət elmlərinin metodlarından istifadə etməlidir. Göründüyü kimi, ictimai elmlər inkişafa başlayanda bu sahədə çalışanlar özlərini təməl elmlərin yuxarıda daha əvvəl toxunduğumuz pozitivist paradigmasına kaptırmışlardı. Metodla bağlı ictimai elmlərdə rast gəlinən ən vacib problem həm araşdırılan qurumun, həm də əməlləri araşdıran şəxsin insan olmasıdır. Bu da tədqiqatçının obyektivliyi sualını doğurur. Əsas elmlər təbii dünyadakı hadisələrin səbəblərini müəyyənləşdirərək ümumiləşdirməyə çalışsa da, ictimai elmlər sosial aləmdə hadisələrin mənasını və əhəmiyyətini izah etməyə çalışırlar. Başqa sözlə, tədqiqatçı öz qərəzli fikirlərinin və düşüncələrinin araşdırmasına təsir göstərməsinə imkan verməməyə çalışmalıdır. Ümumi bir anlayışa görə, təbiət elmləri araşdırdıqları həqiqətləri izah etməyə çalışsa da, ictimai elmlər başa düşməyə çalışırlar. İctimai elmlər sistemli şəkildə ümumiləşdirməyə, təkliflərini sınaqdan keçirməyə və ifadələrini dəlillərə əsaslanmağa çalışır. Yüklə 137,77 Kb. Dostları ilə paylaş:
|