Fəsil 1 Elm və Elmi Tədqiqat Giriş


Pozitivist Sonrası Elmi Yanaşmanın Xüsusiyyətləri



Yüklə 137,77 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə7/7
tarix02.01.2022
ölçüsü137,77 Kb.
#37740
1   2   3   4   5   6   7
ASEU TEACHERFILE WEB 2174931957323942799.pdf 1572530007

Pozitivist Sonrası Elmi Yanaşmanın Xüsusiyyətləri 

  Elmi  mərhələlərin  heç  bir  mərhələsi  dəyər  mühakimələrindən  müstəqil 



deyil. 


 

  Bir düzgün metod yoxdur. 



  Elmi fəaliyyət metafizik əsaslara söykənə bilər. 

  Beləliklə, bir elmi nəzəriyyənin əsas fərziyyələri empirik şəkildə sınanmaya 



bilər. 

 

Sosial Elmlər 

18-19-cu  əsrlərdə  yaranmış  və  inkişaf  etdirilən  ictimai  elmlər  elmi  status 

qazanmağı, cəmiyyətdə və insan həyatında praktik rol oynamağı hədəfləyir. Sosial 

elm  adamlarının  qabaqcılları  arasında  sayılan  Fransız  Sent-Simon,  təbii  dünyanın 

elmləri  kimi  bir  "ictimai  elm"  qurmaq  arzusunda  idi.  Bu  elm  sosial  aləmdəki 

hadisələri tənzimləmək və nəzarət etmək üçün istifadə ediləcəkdi. Saint Simon`un 

bu fikirləri bir başqa Fransız mütəfəkkir Augoste Comte tərəfindən daha da inkişaf 

etdildi.  Comte  görə,  ictimai  elmlər  təbiət  elmlərinin  metodlarından  istifadə 

etməlidir. Göründüyü kimi, ictimai elmlər inkişafa başlayanda bu sahədə çalışanlar 

özlərini  təməl  elmlərin  yuxarıda  daha  əvvəl  toxunduğumuz  pozitivist 

paradigmasına kaptırmışlardı.  

Metodla  bağlı  ictimai  elmlərdə  rast  gəlinən  ən  vacib  problem  həm  araşdırılan 

qurumun,  həm  də  əməlləri  araşdıran  şəxsin  insan  olmasıdır.  Bu  da  tədqiqatçının 

obyektivliyi sualını doğurur. 

Əsas  elmlər  təbii  dünyadakı  hadisələrin  səbəblərini  müəyyənləşdirərək 

ümumiləşdirməyə çalışsa da, ictimai elmlər sosial aləmdə hadisələrin mənasını və 

əhəmiyyətini  izah  etməyə  çalışırlar.  Başqa  sözlə,  tədqiqatçı  öz  qərəzli  fikirlərinin 

və düşüncələrinin araşdırmasına təsir göstərməsinə imkan verməməyə çalışmalıdır. 

Ümumi  bir  anlayışa  görə,  təbiət  elmləri  araşdırdıqları  həqiqətləri  izah  etməyə 

çalışsa  da,  ictimai  elmlər  başa  düşməyə  çalışırlar.  İctimai  elmlər  sistemli  şəkildə 

ümumiləşdirməyə,  təkliflərini  sınaqdan  keçirməyə  və  ifadələrini  dəlillərə 

əsaslanmağa çalışır. 



Yüklə 137,77 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin